Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İslami psikoloji veya ʿilm al-nafs (Arapça : علم النفس), nefs bilimi (" benlik" veya " psişe"), psişenin İslami bir perspektiften tıbbi ve felsefi çalışmasıdır ve psikoloji, nörobilim, zihin felsefesi ve psikiyatri ile psikosomatik tıp konularını içerir. İslam'da ruh sağlığı ve akıl hastalığı bütüncül bir yaklaşımla ele alındı. Bu yaklaşım, bir bireyde yeterli zihinsel esenlik ve iyi fiziksel sağlığın sürdürülmesi arasındaki karşılıklı bağlantıyı vurgulamıştır. İslam'ı uygulayan insanlar, dua ve diğer dini yükümlülüklere katılmak için pozitif ruh sağlığını korumanın gerekli olduğunu düşündüler.
İslam düşüncesinden gelen kavramlar, 20. ve 21. yüzyıllarda Müslüman psikologlar ve bilim adamları tarafından yeniden incelenmiştir.
Terminoloji
Müslüman alimlerin yazılarında, nefs (benlik) terimi bireysel kişiliği, fıtrat terimi ise insan tabiatını ifade etmek için kullanılmıştır. Nefs, kalb (kalp), ruh (nefs), aql (akıl) ve irâde (irade) dahil olmak üzere geniş bir yetiler yelpazesini kapsamaktadır. İslam bilimi, özellikle Galen'in vücudun dört mizacına ilişkin anlayışından yola çıkarak, kutsal yazıların incelenmesinin yanı sıra Yunancadan da güçlü bir şekilde etkilenmişti.
Özellikle Orta Çağ İslam tıbbında, akıl hastalıklarının incelenmesi kendi başına bir uzmanlık alanıydı ve al-'ilaj al-nefs (yaklaşık olarak "fikirlerin/ruhun/bitkisel aklın iyileştirilmesi/tedavisi)",et-tibb al-ruhani ("ruhun şifası" veya "ruhsal sağlık") ve tibb al-kalb ("kalbin/nefsin şifası" veya "zihinsel ilaç") olarak çeşitli şekillerde adlandırılırdı.
Akıl hastası için Klasik Arapça terim, "örtülü" anlamına gelen " " teriminden türetilen "mecnûn" idi. Bu terim, eğitimli kişiler arasında kademeli olarak yeniden tanımlandı ve İbn Sînâ tarafından "gerçeğin fantazi içinde bulunduğu bir durumdan muzdarip olan kişi" olarak tanımlandı.
Etik ve Teoloji
İslam dünyasında akıl hastalarına özel yasal korumalar sağlanmıştır. Bu tutum, Kuran'ın Suresi 4:5'teki ayeti ile pekiştirilmiştir:
Allah'ın size idare etmesi için verdiği malınızı delilere vermeyin; fakat delileri bu malla yedirin, giydirin ve onlara güzel sözler söyleyin.
— "
Bu Kur'an ayeti, İslam'ın mülk idare etmeye uygun olmadığı düşünülen, ancak insanca muamele edilmesi ve ya bir vasi ya da devlet tarafından gözetim altında tutulması gereken akıl hastalarına karşı tutumunu özetlemektedir.
İslam'ın Altın Çağı'nda Psikoloji
Miladi takvimin 8. ila 15. yüzyılları arasında İslam'ın Altın Çağı yaşandı. Bu zamanlar İslam sanatlarında ve bilimlerinde sayısız ilerleme ve keşiflerin olduğu bir zamandı. Böylece İslam alimlerinin belirli koşulların bir bireyin ruhsal ve psikolojik durumlarını değiştirebileceğini anlamalarına yol açtı. Mecnun (delilik) olarak görülenlerin ruhsal ve psikolojik durumlarında dengesizlik olduğuna inanılıyordu. Bu dönemde öne çıkan filozoflardan biride Gazali'dir (1058-1111). Tanrı ile yakın bir ilişkiyi sürdürmek için bedendeki ruhsal ve psikolojik koşullar arasında dengeli bir bağlantı kurmanın hayati önem taşıdığını öne süren Gazali ayrıca, bu karşılıklı bağlılıktan uzaklaşmanın, bireyin ruh sağlığında anormalliklere yol açabileceğini açıkladı.
Başlıca katkıda bulunanlar
Muhammed ibn Zekeriya el-Razi
Batı geleneğinde Rhazes olarak bilinen Muhammed ibn Zekeriya al-Razi (865 – 925), İslam'ın Altın Çağı'nda etkili bir İranlı doktor, filozof ve bilim adamıydı ve dünyada akıl hastalığı üzerine yazan ilk kişiler arasındaydı. Bağdat hastanesinin başhekimi olarak, aynı zamanda dünyanın ilk psikiyatri servislerinden birinin de müdürüydü. Özellikle iki eseri, El-Mansuri ve Al-Hawi, akıl hastalıklarının tanımlarını ve tedavilerini içermektedir.
Ebu-Ali el-Hüseyin ibn Abdalah ibn-Sina
Batıda Avicenna olarak bilinen Abu-Ali al-Husayn ibn Abdalah ibn-Sina (980-1030), felsefe, fizik, tıp, matematik, jeoloji, İslami teoloğu ve şairdir. En ünlü eseri olan Tıbbın Kanunu'nda (El-Kanun-fi-il-Tabb), uykusuzluk, mani, vertigo, felç, inme, epilepsi ve depresyon gibi durumlar için açıklamalar ve tedaviler içermektedir. cinsel işlev bozukluğunu zihinsel durumdaki değişikliklere ve vücuttaki değişikliklere bağlayan psikosomatik tıp alanında bir öncüydü.
Ebu Zeyd el-Belhi
Ebu Zeyd el- Belhi (850-934), İslam'ın Altın Çağı'nda Müslüman bir psikolog ve doktordu. Birçok katkısı, ruh sağlığının anlaşılması ve çeşitli akıl hastalıklarının nasıl tedavi edileceği konusunda hayati öneme sahipti. El-Belhi, “Bedenin ve Ruhun Rızkı” adlı eseriyle ünlüdür. El-Belhî'nin yazılarında, beden bedensel hastalıklara maruz kaldığında ruhun sıkıntı, üzüntü ve korku gibi bir dizi duygu yaşadığını anlatır.
kurulması El-Belhî'ye borçludur. El-Belhî ve diğer önemli İslam alimleri de hastalarını tedavi ederken tekniğini uygulamışlardır. Ayrıca, barınma, egzersiz ve beslenme gibi çevresel faktörlerin bir kişinin zihinsel sağlığını nasıl etkileyebileceğine de vurgu yapmaktadır. El-Belhî'nin katkıları aynı zamanda psikoz ve nevroz arasındaki farkı belirlemektede oldukça önemli olmuştur. Nevrozları dört gruba ayırdı: saplantılar, üzüntü ve depresyon, korku ve kaygı, öfke ve saldırganlık. El-Belki'nin Orta Çağ İslam psikolojisinde yaptığı analiz, modern psikoloji ile hala bağlantılıdır.
Melankoli
Akıl sağlığı bozukluğu melankoli, Orta Çağ İslamı sırasında sıklıkla analiz edildi. İslam alimleri melankoliyi, insanların katlandığı sürekli bir üzüntü hali olarak tanımlamışlardır. Vücuttaki yüksek miktarda bulunan kara safranın bu akıl hastalığına yol açacağı öne sürülmüştür. İnsanların yaşadığı üzüntü durumunu üç farklı türe ayırmışlardır: travma veya stresten kaynaklanan üzüntü, vücudun yetersiz beslenmesi gibi dış etkenlerden kaynaklanan üzüntü veya günlük üzüntü. Orta Çağ İslamı melankoliyi, epilepsi ve mani gibi diğer sağlık sorunlarının varyasyonları olarak kabul etti.
Ruh Sağlığı hizmetleri
En eski bimaristanlar 9. yüzyılda inşa edildi ve 13. yüzyılda inşa edilen bimaristanların içinde akıl hastaları için ayrı ayrı odalar bulunmaktaydı.
Akıl hastalığının tedavisi
İlaca ek olarak, akıl hastalığı tedavisi banyo, müzik, konuşma terapisi, hacamat (hacamat) ve aromaterapiyi içermektedir. Bu dönemin akademisyenleri ve doktorları, zihin hastalığı ile vücuttaki sorunlar arasındaki ilişkiye yapılan vurgu olan psikosomatik tıbbı ilk vurgulayanlardan bazılarıydı. Vücudun dört sıvısını yeniden dengelemek için ilaç reçete edilirdi, çünkü dengesizliğin psikoza neden olabileceğine inanırlardı. Örneğin uykusuzluğun, kullanımıyla giderilebilecek aşırı miktarda kuru sıvıdan kaynaklandığı düşünülüyordu.
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ a b Haque 2004
- ^ a b "Mental health in Islamic medical tradition", The International Medical Journal, 4 (2), 2005, ss. 76-79 Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "Talib" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ a b c d e "Conceptualising and addressing mental disorders amongst Muslim communities: Approaches from the Islamic Golden Age". Transcultural Psychiatry (İngilizce). 57 (6): 763-774. December 2020. doi:10.1177/1363461520962603. ISSN 1363-4615. (PMC) 7689558 $2. (PMID) 33059527. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() Kaynak hatası: Geçersiz<ref>etiketi: ":0" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ Haque 2004
- ^ a b c Youssef, Youssef & Dening 1996
- ^ "Egyptian Contribution to the Conception of Mental Health", Eastern Mediterranean Health Journal, 7 (3), 2001, ss. 377-380, doi:10.26719/2001.7.3.377, (PMID) 12690756
- ^ a b Wael Mohamed, C.R. (2012). "Arab and Muslim Contributions to Modern Neuroscience". International Brain Research Organization History of Neuroscience.
- ^ a b A. Okasha, C.R. (2001). "Mental Health and Psychiatry in the Middle East". Eastern Mediterranean Health Journal. 7: 336-347. doi:10.26719/2001.7.3.336. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "A.Okasha" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ a b Islamophobia and psychiatry: recognition, prevention, and treatment (İngilizce). Springer. 2018. ss. 4-8. ISBN .
- ^ Islamophobia and psychiatry: Recognition, prevention, and treatment (İngilizce). Springer. 2018. ss. 14-15. ISBN .
- ^ "Jundi-Shapur, bimaristans, and the rise of academic medical centres". Journal of the Royal Society of Medicine. 99 (12): 615-617. December 2006. doi:10.1177/014107680609901208. (PMC) 1676324 $2. (PMID) 17139063. 1 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2018. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ Mitha (2020). "Conceptualising and addressing mental disorders amongst Muslim communities: Approaches from the Islamic Golden Age". Transcultural Psychiatry. 57 (6): 763-774. doi:10.1177/1363461520962603. (PMC) 7689558 $2. (PMID) 33059527.
Kaynakça
- Quranic Psychology of the Self: A Textbook on Islamic Moral Psychology (ilm al-nafs), Kazi Publications, 2019, ISBN Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - "Psychology from Islamic Perspective: Contributions of Early Muslim Scholars and Challenges to Contemporary Muslim Psychologists", Journal of Religion and Health, 43 (4), 2004, ss. 357-377, doi:10.1007/s10943-004-4302-z Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - Global History of Philosophy: The Period of Scholasticism, , 2000, ISBN Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - "Evidence for the existence of schizophrenia in medieval Islamic society", History of Psychiatry, 7 (25), 1996, ss. 55-62, doi:10.1177/0957154X9600702503, (PMID) 11609215
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Islami psikoloji veya ʿilm al nafs Arapca علم النفس nefs bilimi benlik veya psise psisenin Islami bir perspektiften tibbi ve felsefi calismasidir ve psikoloji norobilim zihin felsefesi ve psikiyatri ile psikosomatik tip konularini icerir Islam da ruh sagligi ve akil hastaligi butuncul bir yaklasimla ele alindi Bu yaklasim bir bireyde yeterli zihinsel esenlik ve iyi fiziksel sagligin surdurulmesi arasindaki karsilikli baglantiyi vurgulamistir Islam i uygulayan insanlar dua ve diger dini yukumluluklere katilmak icin pozitif ruh sagligini korumanin gerekli oldugunu dusunduler Galen ve Avicenna nin beyin anatomisi hakkindaki bazi hatali teorilerini duzelten Ibnu l Nafis in tibbi calismasi kaynak belirtilmeli Islam dusuncesinden gelen kavramlar 20 ve 21 yuzyillarda Musluman psikologlar ve bilim adamlari tarafindan yeniden incelenmistir TerminolojiMusluman alimlerin yazilarinda nefs benlik terimi bireysel kisiligi fitrat terimi ise insan tabiatini ifade etmek icin kullanilmistir Nefs kalb kalp ruh nefs aql akil ve irade irade dahil olmak uzere genis bir yetiler yelpazesini kapsamaktadir Islam bilimi ozellikle Galen in vucudun dort mizacina iliskin anlayisindan yola cikarak kutsal yazilarin incelenmesinin yani sira Yunancadan da guclu bir sekilde etkilenmisti Ozellikle Orta Cag Islam tibbinda akil hastaliklarinin incelenmesi kendi basina bir uzmanlik alaniydi ve al ilaj al nefs yaklasik olarak fikirlerin ruhun bitkisel aklin iyilestirilmesi tedavisi et tibb al ruhani ruhun sifasi veya ruhsal saglik ve tibb al kalb kalbin nefsin sifasi veya zihinsel ilac olarak cesitli sekillerde adlandirilirdi Akil hastasi icin Klasik Arapca terim ortulu anlamina gelen teriminden turetilen mecnun idi Bu terim egitimli kisiler arasinda kademeli olarak yeniden tanimlandi ve Ibn Sina tarafindan gercegin fantazi icinde bulundugu bir durumdan muzdarip olan kisi olarak tanimlandi Etik ve TeolojiIslam dunyasinda akil hastalarina ozel yasal korumalar saglanmistir Bu tutum Kuran in Suresi 4 5 teki ayeti ile pekistirilmistir Allah in size idare etmesi icin verdigi malinizi delilere vermeyin fakat delileri bu malla yedirin giydirin ve onlara guzel sozler soyleyin Bu Kur an ayeti Islam in mulk idare etmeye uygun olmadigi dusunulen ancak insanca muamele edilmesi ve ya bir vasi ya da devlet tarafindan gozetim altinda tutulmasi gereken akil hastalarina karsi tutumunu ozetlemektedir Islam in Altin Cagi nda PsikolojiMiladi takvimin 8 ila 15 yuzyillari arasinda Islam in Altin Cagi yasandi Bu zamanlar Islam sanatlarinda ve bilimlerinde sayisiz ilerleme ve kesiflerin oldugu bir zamandi Boylece Islam alimlerinin belirli kosullarin bir bireyin ruhsal ve psikolojik durumlarini degistirebilecegini anlamalarina yol acti Mecnun delilik olarak gorulenlerin ruhsal ve psikolojik durumlarinda dengesizlik olduguna inaniliyordu Bu donemde one cikan filozoflardan biride Gazali dir 1058 1111 Tanri ile yakin bir iliskiyi surdurmek icin bedendeki ruhsal ve psikolojik kosullar arasinda dengeli bir baglanti kurmanin hayati onem tasidigini one suren Gazali ayrica bu karsilikli bagliliktan uzaklasmanin bireyin ruh sagliginda anormalliklere yol acabilecegini acikladi Baslica katkida bulunanlarMuhammed ibn Zekeriya el Razi Bati geleneginde Rhazes olarak bilinen Muhammed ibn Zekeriya al Razi 865 925 Islam in Altin Cagi nda etkili bir Iranli doktor filozof ve bilim adamiydi ve dunyada akil hastaligi uzerine yazan ilk kisiler arasindaydi Bagdat hastanesinin bashekimi olarak ayni zamanda dunyanin ilk psikiyatri servislerinden birinin de muduruydu Ozellikle iki eseri El Mansuri ve Al Hawi akil hastaliklarinin tanimlarini ve tedavilerini icermektedir Ebu Ali el Huseyin ibn Abdalah ibn Sina Batida Avicenna olarak bilinen Abu Ali al Husayn ibn Abdalah ibn Sina 980 1030 felsefe fizik tip matematik jeoloji Islami teologu ve sairdir En unlu eseri olan Tibbin Kanunu nda El Kanun fi il Tabb uykusuzluk mani vertigo felc inme epilepsi ve depresyon gibi durumlar icin aciklamalar ve tedaviler icermektedir cinsel islev bozuklugunu zihinsel durumdaki degisikliklere ve vucuttaki degisikliklere baglayan psikosomatik tip alaninda bir oncuydu Ebu Zeyd el Belhi Ebu Zeyd el Belhi 850 934 Islam in Altin Cagi nda Musluman bir psikolog ve doktordu Bircok katkisi ruh sagliginin anlasilmasi ve cesitli akil hastaliklarinin nasil tedavi edilecegi konusunda hayati oneme sahipti El Belhi Bedenin ve Ruhun Rizki adli eseriyle unludur El Belhi nin yazilarinda beden bedensel hastaliklara maruz kaldiginda ruhun sikinti uzuntu ve korku gibi bir dizi duygu yasadigini anlatir kurulmasi El Belhi ye borcludur El Belhi ve diger onemli Islam alimleri de hastalarini tedavi ederken teknigini uygulamislardir Ayrica barinma egzersiz ve beslenme gibi cevresel faktorlerin bir kisinin zihinsel sagligini nasil etkileyebilecegine de vurgu yapmaktadir El Belhi nin katkilari ayni zamanda psikoz ve nevroz arasindaki farki belirlemektede oldukca onemli olmustur Nevrozlari dort gruba ayirdi saplantilar uzuntu ve depresyon korku ve kaygi ofke ve saldirganlik El Belki nin Orta Cag Islam psikolojisinde yaptigi analiz modern psikoloji ile hala baglantilidir MelankoliAkil sagligi bozuklugu melankoli Orta Cag Islami sirasinda siklikla analiz edildi Islam alimleri melankoliyi insanlarin katlandigi surekli bir uzuntu hali olarak tanimlamislardir Vucuttaki yuksek miktarda bulunan kara safranin bu akil hastaligina yol acacagi one surulmustur Insanlarin yasadigi uzuntu durumunu uc farkli ture ayirmislardir travma veya stresten kaynaklanan uzuntu vucudun yetersiz beslenmesi gibi dis etkenlerden kaynaklanan uzuntu veya gunluk uzuntu Orta Cag Islami melankoliyi epilepsi ve mani gibi diger saglik sorunlarinin varyasyonlari olarak kabul etti Ruh Sagligi hizmetleriEn eski bimaristanlar 9 yuzyilda insa edildi ve 13 yuzyilda insa edilen bimaristanlarin icinde akil hastalari icin ayri ayri odalar bulunmaktaydi Akil hastaliginin tedavisi Ilaca ek olarak akil hastaligi tedavisi banyo muzik konusma terapisi hacamat hacamat ve aromaterapiyi icermektedir Bu donemin akademisyenleri ve doktorlari zihin hastaligi ile vucuttaki sorunlar arasindaki iliskiye yapilan vurgu olan psikosomatik tibbi ilk vurgulayanlardan bazilariydi Vucudun dort sivisini yeniden dengelemek icin ilac recete edilirdi cunku dengesizligin psikoza neden olabilecegine inanirlardi Ornegin uykusuzlugun kullanimiyla giderilebilecek asiri miktarda kuru sividan kaynaklandigi dusunuluyordu Ayrica bakinizIslam felsefesi Ortacag Islam dunyasinda tip Ortacag Islaminda bilimNotlar a b Haque 2004 a b Mental health in Islamic medical tradition The International Medical Journal 4 2 2005 ss 76 79 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Talib adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme a b c d e Conceptualising and addressing mental disorders amongst Muslim communities Approaches from the Islamic Golden Age Transcultural Psychiatry Ingilizce 57 6 763 774 December 2020 doi 10 1177 1363461520962603 ISSN 1363 4615 PMC 7689558 2 PMID 33059527 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 0 adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme Haque 2004 a b c Youssef Youssef amp Dening 1996 Egyptian Contribution to the Conception of Mental Health Eastern Mediterranean Health Journal 7 3 2001 ss 377 380 doi 10 26719 2001 7 3 377 PMID 12690756 a b Wael Mohamed C R 2012 Arab and Muslim Contributions to Modern Neuroscience International Brain Research Organization History of Neuroscience a b A Okasha C R 2001 Mental Health and Psychiatry in the Middle East Eastern Mediterranean Health Journal 7 336 347 doi 10 26719 2001 7 3 336 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi A Okasha adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme a b Islamophobia and psychiatry recognition prevention and treatment Ingilizce Springer 2018 ss 4 8 ISBN 978 3 030 00511 5 Islamophobia and psychiatry Recognition prevention and treatment Ingilizce Springer 2018 ss 14 15 ISBN 978 3 030 00511 5 Jundi Shapur bimaristans and the rise of academic medical centres Journal of the Royal Society of Medicine 99 12 615 617 December 2006 doi 10 1177 014107680609901208 PMC 1676324 2 PMID 17139063 1 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2018 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Mitha 2020 Conceptualising and addressing mental disorders amongst Muslim communities Approaches from the Islamic Golden Age Transcultural Psychiatry 57 6 763 774 doi 10 1177 1363461520962603 PMC 7689558 2 PMID 33059527 KaynakcaQuranic Psychology of the Self A Textbook on Islamic Moral Psychology ilm al nafs Kazi Publications 2019 ISBN 978 1567446418 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Psychology from Islamic Perspective Contributions of Early Muslim Scholars and Challenges to Contemporary Muslim Psychologists Journal of Religion and Health 43 4 2004 ss 357 377 doi 10 1007 s10943 004 4302 z Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Global History of Philosophy The Period of Scholasticism 2000 ISBN 81 208 0551 8 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Evidence for the existence of schizophrenia in medieval Islamic society History of Psychiatry 7 25 1996 ss 55 62 doi 10 1177 0957154X9600702503 PMID 11609215