Osmanlı-Bizans Savaşı (1359-1363), Bizans-Osmanlı savaşlarının üçüncüsü.
Savaş öncesi
Savaş
Haçlıların 'nun Osmanlılarca yenilgiye uğratılmasının ardından Osmanlı Beyliği ile Doğu Roma İmparatorluğu arasındaki savaş yeniden başladı.
Şehzade Murad ve Lala Şahin Paşa komutasındaki Türk birlikleri asıl hedef olarak belirledikleri Edirne üzerine yürümeden önce İstanbul-Edirne arasındaki bağlantıyı kesmeye çalıştılar.
1359 yılında başlayıp 1360 yılında devam eden seferde; Murad Bey Hoşköy (Hora) ve Barbaros'u (Panidos) ele geçirdikten sonra bölgenin en önemli kalelerinden biri olan Çorlu'yu da (Curullos) zaptetti. Bu gelişme, Doğu Roma İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'da büyük endişe uyandırdı. Çorlu'nun savaşla alınmasının ardından Misini (Messene) teslim oldu. Ardından ise Lüleburgaz (Arcadioupolis/Burgos) Osmanlıların eline geçti. Bu şekilde İstanbul-Edirne bağlantısı kesilmiş oldu.
Eşzamanlı olarak ise Edirne’yi güneyden Meriç vadisi üzerinden koruyan kaleler de uç beyleri tarafından baskı altında tutulmaktaydı. Kuleliburgaz'a yerleşen Hacı İlbey Dimetoka'yı (Didimotihon) sıkıştırırken, bu kalenin tekfurunu pusuya düşürüp esir aldı ve kaleyi teslim etmesi koşuluyla serbest bıraktı.
Daha güneyde ise Gazi Evrenos Malkara (Megale Karya) ve Keşan (Kissos) hisarlarını alarak İpsala’yı (Kipselos) sıkıştırdı.
1361 yılına gelindiğinde Murad Bey uç beylerini Babaeski’deki (Bulgarofigon) karargâhına çağırdı ve Lala Şahin Paşa'yı Edirne üzerine gönderdi. Edirne’de toplanmış olan Bizans kuvvetleri Osmanlıları püskürtmek için kaleden çıkarak Sazlıdere'de hücuma geçtilerse de Sazlıdere Muharebesi'nde ağır bir yenilgiye uğrayarak yeniden Edirne Kalesi’ne çekildiler. Murad Bey ise bütün kuvvetleriyle şehre yürüdü ve tekfurun Enez'e kaçmasından sonra, teslim olan kente 5 Mayıs 1361 tarihinde Kum Kalesi kapısından girdi.
1362 yılında Orhan Gazi hayatını kaybetti ve yerine padişah olarak I. Murad geçti. Aynı yıl Gazi Evrenos batıya doğru harekâtını sürdürdü Gümülcine'yi (Komotini) Osmanlı topraklarına katarak bir uç merkezi haline dönüştürdü (1371 yılında Osmanlıların Çirmen zaferinden sonra Osmanlı fetihleri bu merkezden yönetilecektir).
1363 yılında ise Osmanlıların hedefleri Bulgar Çarlığı oldu ve Lala Şahin Paşa komutasındaki Türk ordusu aynı yıl Filibe ve Eski Zağra'yı ele geçirdi.
Aynı yıl, Doğu Roma İmparatorluğu da barış teklifinde bulundu ve Osmanlıların Rumeli'deki tüm fetihlerini tanıyan bir antlaşma imzalandı.
Savaş sonrası
1359-1363 savaşındaki Osmanlı fetihleri 1352-1357 arasındaki savaşa kıyasla daha geniş oldu. Bunda, muhtelif etkenler de etkin oldu. Birincisi İskân politikası neticesinde Anadolu'dan (Karesi bölgesinden gelip bölgeye yerleştirilen aileler Osmanlılar açısından sağlam bir asker kaynağı da teşkil etti. İkincisi, VI. İoannis Paleologos'un 1355 yılında Papa ile yazışarak Papa'nın desteği karşısında halkını Katolikleştirme planına tepki gösteren bölgenin Ortodoks inancındaki halkı, çerçevesinde halkın dinî özgürlüklerine saygı gösteren Osmanlılara daha az direniş göstermeye başladı. Üçüncüsü, Osmanlıların koydukları vergiler Doğu Roma İmparatorluğu'nunkilere kıyasla çok daha düşüktü.
Bu savaş sonucunda Doğu Roma İmparatorluğu'nun Trakya'daki toprakları bir hayli daralarak İstanbul ve Kırklareli civarından ibaret kaldı ve Batı Trakya ile Selanik'teki topraklarıyla kara bağlantısı kalmadı. Bu çerçevede, yabancı ittifaklarla ayakta durma siyasetine daha fazla sarılan Doğu Roma İmparatorluğu 1363-1365 arasında Papa V. Urbanus'un teşvik ettiği ve Savoy Kontu VI. Amadeo'nun öncülük ettiği Haçlı Seferi'ne bel bağladı. İmparator V. İoannis (Savoy Kontu V. Amadeo'nun torunu), Papa'nın Doğu Roma İmparatorluğu'na yardım için koştuğu Rum Ortodoks Patrikhanesi'nin Katolik Kilisesi'ne tâbi olması şartını (1355 yılındaki mektup teatisinde olduğu gibi) kabul etmesi üzerine 1366 yılında Savoyard Haçlı Seferi olarak adlandırılan sefer başladı ve Haçlılar Gelibolu'yu işgal etti.
Bu gelişmenin ardından, Osmanlı Devleti ile Doğu Roma İmparatorluğu arasında 1363'ten beri süren üç yıllık barış hali bir kez daha sonlandı ve iki devlet arasında 1372'ye kadar sürecek yeni bir savaş başladı.
Savaşın Osmanlı diplomasi tarihi açısından kaydadeğer sonuçlarından biri de Osmanlıların Adriyatik kıyısındaki liman/ticaret devletçiği Ragusa Cumhuriyeti'yle (bugünkü Dubrovnik) ilişkilerinin başlamasıydı. 1360-1361'de Trakya ve Edirne'nin Osmanlıların eline geçmesiyle İstanbul'la bağlantısı kesilen bu devletçiğin elçileri 1365'te I. Murad'a elçiler göndererek Osmanlı topraklarında ticaret izni verilmesini talep ettiler.I. Murad da mûtad vergiler haricinde yılda 500 altın duka ödenmesi şartıyla ticaret serbestisi tanıyan bir ahidnâme verdi.
Kaynakça
- ^ "The Ottoman Conquest of Thrace - Aspects of Historical Geography", Georgios C. Liakopoulos, Bilkent Üniversitesi, Ankara (2002), s.67-68
- ^ Fethin tarihine dair tartışmalar: "Gümülcine'de Kurulmuş Olan Defterdar Ahmed Efendi Vakfı (XVII-XVIII. Yüzyıllar)", Cengiz Parlak, Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi (2005), c.5, Sy.10, s.200
- ^ "Observations on the History of Northern Greece during the Turkish Rule", M. Kiel (1971), s.417
- ^ "The Boundaries of Europe: From the Fall of the Ancient World to the Age of Decolonisation", Pietro Rossi, Walter de Gruyter GmbH & Co KG (2015)
- ^ "Great Powers and Geopolitical Change", Jakub J. Grygiel, JHU Press (2006), s.99
- ^ "Land and power in the middle and late period", P. Frankopan, A Social History of Byzantium (Oxford, 2009), s.112–42
- ^ "Lords at the End of the Empire: Negotiating Power in he Late Byzantine Frontiers (Fourteenth-Fifteeneth Centuries), Fotini Kondyli, Cambridge University Press (2017)
- ^ "Warfare in Late Byzantium, 1204–1453", S. Kyriakidis, Leiden (2011), s.120
- ^ "An Historical Geography of the Ottoman Empire from Earliest Times to the End of the Sixteenth Century", Donald Edgar Pitcher, Brill (1972), s.70
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Dubrovnik" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, İstanbul (1994), c.9, s. 542". 15 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mayıs 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osmanli Bizans Savasi 1359 1363 Bizans Osmanli savaslarinin ucuncusu Savas oncesiSavasHaclilarin nun Osmanlilarca yenilgiye ugratilmasinin ardindan Osmanli Beyligi ile Dogu Roma Imparatorlugu arasindaki savas yeniden basladi Sehzade Murad ve Lala Sahin Pasa komutasindaki Turk birlikleri asil hedef olarak belirledikleri Edirne uzerine yurumeden once Istanbul Edirne arasindaki baglantiyi kesmeye calistilar 1359 yilinda baslayip 1360 yilinda devam eden seferde Murad Bey Hoskoy Hora ve Barbaros u Panidos ele gecirdikten sonra bolgenin en onemli kalelerinden biri olan Corlu yu da Curullos zaptetti Bu gelisme Dogu Roma Imparatorlugu nun baskenti Istanbul da buyuk endise uyandirdi Corlu nun savasla alinmasinin ardindan Misini Messene teslim oldu Ardindan ise Luleburgaz Arcadioupolis Burgos Osmanlilarin eline gecti Bu sekilde Istanbul Edirne baglantisi kesilmis oldu Eszamanli olarak ise Edirne yi guneyden Meric vadisi uzerinden koruyan kaleler de uc beyleri tarafindan baski altinda tutulmaktaydi Kuleliburgaz a yerlesen Haci Ilbey Dimetoka yi Didimotihon sikistirirken bu kalenin tekfurunu pusuya dusurup esir aldi ve kaleyi teslim etmesi kosuluyla serbest birakti Daha guneyde ise Gazi Evrenos Malkara Megale Karya ve Kesan Kissos hisarlarini alarak Ipsala yi Kipselos sikistirdi 1361 yilina gelindiginde Murad Bey uc beylerini Babaeski deki Bulgarofigon karargahina cagirdi ve Lala Sahin Pasa yi Edirne uzerine gonderdi Edirne de toplanmis olan Bizans kuvvetleri Osmanlilari puskurtmek icin kaleden cikarak Sazlidere de hucuma gectilerse de Sazlidere Muharebesi nde agir bir yenilgiye ugrayarak yeniden Edirne Kalesi ne cekildiler Murad Bey ise butun kuvvetleriyle sehre yurudu ve tekfurun Enez e kacmasindan sonra teslim olan kente 5 Mayis 1361 tarihinde Kum Kalesi kapisindan girdi 1362 yilinda Orhan Gazi hayatini kaybetti ve yerine padisah olarak I Murad gecti Ayni yil Gazi Evrenos batiya dogru harekatini surdurdu Gumulcine yi Komotini Osmanli topraklarina katarak bir uc merkezi haline donusturdu 1371 yilinda Osmanlilarin Cirmen zaferinden sonra Osmanli fetihleri bu merkezden yonetilecektir 1363 yilinda ise Osmanlilarin hedefleri Bulgar Carligi oldu ve Lala Sahin Pasa komutasindaki Turk ordusu ayni yil Filibe ve Eski Zagra yi ele gecirdi Ayni yil Dogu Roma Imparatorlugu da baris teklifinde bulundu ve Osmanlilarin Rumeli deki tum fetihlerini taniyan bir antlasma imzalandi Savas sonrasi1359 1363 savasindaki Osmanli fetihleri 1352 1357 arasindaki savasa kiyasla daha genis oldu Bunda muhtelif etkenler de etkin oldu Birincisi Iskan politikasi neticesinde Anadolu dan Karesi bolgesinden gelip bolgeye yerlestirilen aileler Osmanlilar acisindan saglam bir asker kaynagi da teskil etti Ikincisi VI Ioannis Paleologos un 1355 yilinda Papa ile yazisarak Papa nin destegi karsisinda halkini Katoliklestirme planina tepki gosteren bolgenin Ortodoks inancindaki halki cercevesinde halkin dini ozgurluklerine saygi gosteren Osmanlilara daha az direnis gostermeye basladi Ucuncusu Osmanlilarin koyduklari vergiler Dogu Roma Imparatorlugu nunkilere kiyasla cok daha dusuktu Bu savas sonucunda Dogu Roma Imparatorlugu nun Trakya daki topraklari bir hayli daralarak Istanbul ve Kirklareli civarindan ibaret kaldi ve Bati Trakya ile Selanik teki topraklariyla kara baglantisi kalmadi Bu cercevede yabanci ittifaklarla ayakta durma siyasetine daha fazla sarilan Dogu Roma Imparatorlugu 1363 1365 arasinda Papa V Urbanus un tesvik ettigi ve Savoy Kontu VI Amadeo nun onculuk ettigi Hacli Seferi ne bel bagladi Imparator V Ioannis Savoy Kontu V Amadeo nun torunu Papa nin Dogu Roma Imparatorlugu na yardim icin kostugu Rum Ortodoks Patrikhanesi nin Katolik Kilisesi ne tabi olmasi sartini 1355 yilindaki mektup teatisinde oldugu gibi kabul etmesi uzerine 1366 yilinda Savoyard Hacli Seferi olarak adlandirilan sefer basladi ve Haclilar Gelibolu yu isgal etti Bu gelismenin ardindan Osmanli Devleti ile Dogu Roma Imparatorlugu arasinda 1363 ten beri suren uc yillik baris hali bir kez daha sonlandi ve iki devlet arasinda 1372 ye kadar surecek yeni bir savas basladi Savasin Osmanli diplomasi tarihi acisindan kaydadeger sonuclarindan biri de Osmanlilarin Adriyatik kiyisindaki liman ticaret devletcigi Ragusa Cumhuriyeti yle bugunku Dubrovnik iliskilerinin baslamasiydi 1360 1361 de Trakya ve Edirne nin Osmanlilarin eline gecmesiyle Istanbul la baglantisi kesilen bu devletcigin elcileri 1365 te I Murad a elciler gondererek Osmanli topraklarinda ticaret izni verilmesini talep ettiler I Murad da mutad vergiler haricinde yilda 500 altin duka odenmesi sartiyla ticaret serbestisi taniyan bir ahidname verdi Kaynakca The Ottoman Conquest of Thrace Aspects of Historical Geography Georgios C Liakopoulos Bilkent Universitesi Ankara 2002 s 67 68 Fethin tarihine dair tartismalar Gumulcine de Kurulmus Olan Defterdar Ahmed Efendi Vakfi XVII XVIII Yuzyillar Cengiz Parlak Trakya Universitesi Edebiyat Fakultesi Dergisi 2005 c 5 Sy 10 s 200 Observations on the History of Northern Greece during the Turkish Rule M Kiel 1971 s 417 The Boundaries of Europe From the Fall of the Ancient World to the Age of Decolonisation Pietro Rossi Walter de Gruyter GmbH amp Co KG 2015 Great Powers and Geopolitical Change Jakub J Grygiel JHU Press 2006 s 99 Land and power in the middle and late period P Frankopan A Social History of Byzantium Oxford 2009 s 112 42 Lords at the End of the Empire Negotiating Power in he Late Byzantine Frontiers Fourteenth Fifteeneth Centuries Fotini Kondyli Cambridge University Press 2017 Warfare in Late Byzantium 1204 1453 S Kyriakidis Leiden 2011 s 120 An Historical Geography of the Ottoman Empire from Earliest Times to the End of the Sixteenth Century Donald Edgar Pitcher Brill 1972 s 70 Islam Ansiklopedisi Dubrovnik maddesi Turk Diyanet Vakfi Istanbul 1994 c 9 s 542 15 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2022