Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Philippe Pinel (1745-1826) Fransız hekimdir. Akıl hastalalıklarının tedavisine hapis metodu yerine, bilimsel ve insancıl yöntemler ile yaklaşım göstererek çağdaş psikiyatrinin öncüsü konumuna gelmiştir. 1793’te La Bicetre Hastanesi ve on bin hasta kapasitesi ile o dönemlerde dünyanın en büyük ruh sağlığı ve hastalıkları hastanesi olan La Salpetriere’de çalışırken hastalarına ahlaki tedavi (moral treatment) yaklaşımını uygulamıştır. 1806 yılında yayımlanan A Treatise on Insanity (Delilik Üzerine Bilimsel Bir İnceleme) eseri, Fransız ve Anglo-Amerikan tıbbında büyük bir etki yaratarak psikiyatri alanında klasik eserlerden biri haline gelmiştir.
Philippe Pinel | |
|---|---|
 Philippe Pinel'in portresi, Anna Mérimée | |
| Doğum | 20 Nisan 1745 , Fransa |
| Ölüm | 25 Ekim 1826 (81 yaşında) Paris, Fransa |
| Kariyeri | |
| Dalı | Psikiyatri |
Yaşamı
Pinel, anne ve baba tarafından pek çok doktor ve cerrah yetiştirmiş bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Erken gençlik yıllarında ilgisini edebiyata ve felsefeye yöneltti. On beş yaşındayken, büyük bir sevgiyle bağlı olduğu annesi hayatını kaybedince, din adamı olmaya karar vererek bir manastıra girmiştir. 1767 yılında Toulouse Üniversitesi'nde tanrıbilim okumaya başladı. Ancak, iki yıl sonra kararını değiştirerek aynı üniversitenin tıp fakültesine yazılarak 1773’te buradan doktora derecesini almıştır. Dört yıl civarında Montpellier’de muhtelif hastanelerde çalışarak deneyim edinmesinin ardından 1778’de Paris’e yerleşmiştir. Fakat Paris Tıp Fakültesi’nden mezun olmadığı için, kendisine bu kentte hekimlik yapma hakkı tanınmamıştır. Özel matematik dersleri vererek geçimini sağladığı bu yıllarda John Locke ve Condillac‘ın duyumcu öğretilerinin etkisinde kalan Pinel, 1783’te, deliren bir arkadaşının ormanda kurtlar tarafından parçalanması üzerine akıl hastalıklarıyla ilgilenmeye başlamış ve ertesi yıl Gazette de Santer’in (Sağlık Gazetesi) editörlüğünü üstlenmiştir.
Klinik Yaklaşımı
Psikiyatride ahlaki tedavi (moral treatment) yaklaşımını benimsemiştir. Ahlaki tedavi, akıl hastalarının nazik yöntemlerle tedavi edilmesini teşvik etmektedir. Dönemin yaygın anlayışının aksine, akıl hastalarının hayvani düzeyde ve tüm entelektüel kapasitelerini yitirmiş bireyler olmadıkları temeline dayanmaktadır. Orta Çağ’daki yaklaşımın tersine ahlaki tedavi, akıl hastalarının insani, anlayışlı ve değerli bir yaklaşımı hak eden, şanssız ve acı çeken insanlar olarak görmüştü. Ahlaki tedavi yaklaşımı, temel olarak akıl hastalarının onlar için ayrılmış kurumlarda, genel toplumdan izole bir ortamda tutulmalarını gerekli görüyordu. Böylece hastalar bir taraftan hekimleri ve bakıcıları ile daha yakın ilişki içinde bulunabiliyorlar, diğer taraftan dış dünyada onları rahatsız eden faktörlerden de uzaklaşmış oluyorlardı. Akıl hastanelerinde tedavi sırasında hasta ile hekimin yakın bir etkileşim içinde olması gerektiğini, egzersiz, hijyen ve uğraş tedavisinin faydalı olduğunu savunmuştur. Hastaları ile her gün uzun konuşmalar yapması ve hastanın öz geçmişindeki stres faktörlerini ve olumsuz yaşantıları araştırması ve hastalarını saygı ile dinleyip notlar alması, onu psikiyatri tarihine ilk psikoterapist olarak tanıtmıştır. Önerdiği ahlaki tedavi; canlandırma, rol yapma gibi yaratıcı yöntemler de içermiştir. Sözgelimi; giyotin ile idam edileceğine dair delüsyonları olan bir hastasını önce uğraş terapisi ile tedavi etmeye çalışmış, ancak bir süre sonra semptomların tekrarlaması nedeni ile canlandırma, rol yapma yöntemini denemiştir. Kuşkusuz yaşadığı döneme göre yeni olan bu tedavi denemesinde, kendisi ile beraber çalışan üç hekime, mahkeme yargıcı kostümü giydirmiş ve hastanın sanık olarak konumlandığı bir mahkeme canlandırmıştır. Pinel, bu sözde yargılama ile beraat ettirilen hastanın semptomlarının hızla yok olduğunu savunmuştur. Her ne kadar hastanın şikâyetleri bir süre sonra tekrarlamış olsa da başarıları, İngiltere, İspanya ve Almanya’da yankı yaratmış ve kopyalanmaya başlanmıştır.
19. yüzyılda akıl hastalarına yönelik paradigmada en köklü değişimi yapan hekim olarak tanınmaktadır. İlk önce, delilik ile şeytan arasında bir bağlantı olduğunu reddetmiş ve akıl hastalıklarının patogenezinin işlenen günahlar ya da doğaüstü varlıklar sebebiyle olmadığını öne sürmüştür. Ona göre akıl hastalıkları; psikolojik, sosyal ya da kalıtsal nedenlerle ortaya çıkabilmektedir. Zamanla modernleşen ve geleneksel değerlerden uzaklaşan toplum yaşantılarının akıl hastalıklarının sıklığının artmasına neden olduğu görüşü, Pinel’in yanı sıra 19. yüzyılda etkin olmuş pek çok psikiyatrist tarafından kabul görmüştür. Bu dönemde akıl hastalıkları ile ilgili yapılmış olan en önemli değişiklik, “hastaları zincirlerinden kurtarmak”tır. Her ne kadar Pinel, psikiyatri tarihinde “akıl hastalarını zincirlerinden kurtaran hekim” olarak yer alsa da benzer yaklaşımların Avrupa’da başka psikiyatristler tarafından da sergilendiği bilinmektedir. Pinel, Fransa’nın ünlü akıl hastanesi Bicetre’de akıl hastalarını özgürleştirirken, İtalya’da (1759- 1820) Bonifazio akıl hastanesinde, İngiliz doktor Willis ise özel Belhomme akıl hastanesinde benzer uygulamaları hayata geçirmekteydi.
Pinel deliliklerin arasında melankoli, mania, bunama ve salaklığı saymaktadır; bunlara hastalık hastalığını, uyurgezerliği ve su korkusunu eklemektedir. Ona göre, budalalık ile bunaklık arasındaki fark sonuçta hareketsizlik ile hareket arasındaki farktır. Budalalarda "idrakın ve manevi duyumların bütün işlevlerinin" bir felci, bir uyku hali vardır; zihni donmuş kalmıştır. Bunaklıkta ise bunun tersine, zihnin esas işlemleri düşünmekte, ama boşuna düşünmektedir ve bunun sonucu olarak aşırı bir konuşkanlığa sahip olmaktadır. Berraklık zihnin ne tutarlılığı ne de sabitliği olan saf bir hareketi zamanın bellek içinde korumayı başaramadığı sürekli bir kaçışı gibidir: "fikirlerin ve tekil eylemlerin, hafif veya düzensiz heyecanların kesintisiz ve hızlı veya daha doğrusu alternatif silsilesi, bununla birlikte önceki durumların unutulması." Organik beyin sendromlarının tedavi edilmesinin güç belki de imkânsız olduğunu, ancak melankoli ve mani gibi durumların tedavisinin mümkün olduğunu öne sürmüştür.
Kaynakça
- ^ a b c YILDIRIM, Ömer (10 Kasım 2019). "Philippe Pinel Kimdir? » Felsefe hakkında her şey..." Felsefe hakkında her şey... 29 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2024.
- ^ "Philippe Pinel | Mental Illness, Asylum Reform & Psychiatry | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 16 Nisan 2024. 25 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2024.
- ^ Miller D, Blanc E. Concepts of “ moral treatment ” for the mentally III: implications for social work with posthospital mental patients. Social Service Review 2016;41(1):66-74
- ^ a b c Horwitz AV, Grob GN. The checkered history of American psychiatric epidemiology. Milbank Q 2011;89(4):628-57
- ^ Pinel P. A Treatise on Insanity: In Which Are Contained the Principles of a New and More Practical Nosology of Maniacal Disorders Than Has Yet Been Offered to the Public. 1st ed. Sheffield, England: W. Todd; 1806. p.288.
- ^ Braceland FJ. Kraeplin, his system and His influence. Am J Psychiatry 1957;113(10):871-6
- ^ a b Porter R. The Greatest Benefit to Mankind. 1st ed. In: Porter R, ed. New York: W. W. Norton & Company; 1997. p.493-514.
- ^ Grange KM. Pinel or chiarugi? Med Hist 1963;7(4):371-80
- ^ Pinel, Nosographie, Paris, 1789.
- ^ Pinel, Nosologie., 1818 yay., c.111, s.130
- ^ Foucault, Michel. Deliliğin Tarihi. 4. baskı, İmge Kitabevi, s. 387.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Philippe Pinel 1745 1826 Fransiz hekimdir Akil hastalaliklarinin tedavisine hapis metodu yerine bilimsel ve insancil yontemler ile yaklasim gostererek cagdas psikiyatrinin oncusu konumuna gelmistir 1793 te La Bicetre Hastanesi ve on bin hasta kapasitesi ile o donemlerde dunyanin en buyuk ruh sagligi ve hastaliklari hastanesi olan La Salpetriere de calisirken hastalarina ahlaki tedavi moral treatment yaklasimini uygulamistir 1806 yilinda yayimlanan A Treatise on Insanity Delilik Uzerine Bilimsel Bir Inceleme eseri Fransiz ve Anglo Amerikan tibbinda buyuk bir etki yaratarak psikiyatri alaninda klasik eserlerden biri haline gelmistir Philippe PinelPhilippe Pinel in portresi Anna MerimeeDogum20 Nisan 1745 1745 04 20 FransaOlum25 Ekim 1826 81 yasinda Paris FransaKariyeriDaliPsikiyatriYasamiPinel anne ve baba tarafindan pek cok doktor ve cerrah yetistirmis bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Erken genclik yillarinda ilgisini edebiyata ve felsefeye yoneltti On bes yasindayken buyuk bir sevgiyle bagli oldugu annesi hayatini kaybedince din adami olmaya karar vererek bir manastira girmistir 1767 yilinda Toulouse Universitesi nde tanribilim okumaya basladi Ancak iki yil sonra kararini degistirerek ayni universitenin tip fakultesine yazilarak 1773 te buradan doktora derecesini almistir Dort yil civarinda Montpellier de muhtelif hastanelerde calisarak deneyim edinmesinin ardindan 1778 de Paris e yerlesmistir Fakat Paris Tip Fakultesi nden mezun olmadigi icin kendisine bu kentte hekimlik yapma hakki taninmamistir Ozel matematik dersleri vererek gecimini sagladigi bu yillarda John Locke ve Condillac in duyumcu ogretilerinin etkisinde kalan Pinel 1783 te deliren bir arkadasinin ormanda kurtlar tarafindan parcalanmasi uzerine akil hastaliklariyla ilgilenmeye baslamis ve ertesi yil Gazette de Santer in Saglik Gazetesi editorlugunu ustlenmistir Klinik YaklasimiPsikiyatride ahlaki tedavi moral treatment yaklasimini benimsemistir Ahlaki tedavi akil hastalarinin nazik yontemlerle tedavi edilmesini tesvik etmektedir Donemin yaygin anlayisinin aksine akil hastalarinin hayvani duzeyde ve tum entelektuel kapasitelerini yitirmis bireyler olmadiklari temeline dayanmaktadir Orta Cag daki yaklasimin tersine ahlaki tedavi akil hastalarinin insani anlayisli ve degerli bir yaklasimi hak eden sanssiz ve aci ceken insanlar olarak gormustu Ahlaki tedavi yaklasimi temel olarak akil hastalarinin onlar icin ayrilmis kurumlarda genel toplumdan izole bir ortamda tutulmalarini gerekli goruyordu Boylece hastalar bir taraftan hekimleri ve bakicilari ile daha yakin iliski icinde bulunabiliyorlar diger taraftan dis dunyada onlari rahatsiz eden faktorlerden de uzaklasmis oluyorlardi Akil hastanelerinde tedavi sirasinda hasta ile hekimin yakin bir etkilesim icinde olmasi gerektigini egzersiz hijyen ve ugras tedavisinin faydali oldugunu savunmustur Hastalari ile her gun uzun konusmalar yapmasi ve hastanin oz gecmisindeki stres faktorlerini ve olumsuz yasantilari arastirmasi ve hastalarini saygi ile dinleyip notlar almasi onu psikiyatri tarihine ilk psikoterapist olarak tanitmistir Onerdigi ahlaki tedavi canlandirma rol yapma gibi yaratici yontemler de icermistir Sozgelimi giyotin ile idam edilecegine dair delusyonlari olan bir hastasini once ugras terapisi ile tedavi etmeye calismis ancak bir sure sonra semptomlarin tekrarlamasi nedeni ile canlandirma rol yapma yontemini denemistir Kuskusuz yasadigi doneme gore yeni olan bu tedavi denemesinde kendisi ile beraber calisan uc hekime mahkeme yargici kostumu giydirmis ve hastanin sanik olarak konumlandigi bir mahkeme canlandirmistir Pinel bu sozde yargilama ile beraat ettirilen hastanin semptomlarinin hizla yok oldugunu savunmustur Her ne kadar hastanin sikayetleri bir sure sonra tekrarlamis olsa da basarilari Ingiltere Ispanya ve Almanya da yanki yaratmis ve kopyalanmaya baslanmistir 19 yuzyilda akil hastalarina yonelik paradigmada en koklu degisimi yapan hekim olarak taninmaktadir Ilk once delilik ile seytan arasinda bir baglanti oldugunu reddetmis ve akil hastaliklarinin patogenezinin islenen gunahlar ya da dogaustu varliklar sebebiyle olmadigini one surmustur Ona gore akil hastaliklari psikolojik sosyal ya da kalitsal nedenlerle ortaya cikabilmektedir Zamanla modernlesen ve geleneksel degerlerden uzaklasan toplum yasantilarinin akil hastaliklarinin sikliginin artmasina neden oldugu gorusu Pinel in yani sira 19 yuzyilda etkin olmus pek cok psikiyatrist tarafindan kabul gormustur Bu donemde akil hastaliklari ile ilgili yapilmis olan en onemli degisiklik hastalari zincirlerinden kurtarmak tir Her ne kadar Pinel psikiyatri tarihinde akil hastalarini zincirlerinden kurtaran hekim olarak yer alsa da benzer yaklasimlarin Avrupa da baska psikiyatristler tarafindan da sergilendigi bilinmektedir Pinel Fransa nin unlu akil hastanesi Bicetre de akil hastalarini ozgurlestirirken Italya da 1759 1820 Bonifazio akil hastanesinde Ingiliz doktor Willis ise ozel Belhomme akil hastanesinde benzer uygulamalari hayata gecirmekteydi Pinel deliliklerin arasinda melankoli mania bunama ve salakligi saymaktadir bunlara hastalik hastaligini uyurgezerligi ve su korkusunu eklemektedir Ona gore budalalik ile bunaklik arasindaki fark sonucta hareketsizlik ile hareket arasindaki farktir Budalalarda idrakin ve manevi duyumlarin butun islevlerinin bir felci bir uyku hali vardir zihni donmus kalmistir Bunaklikta ise bunun tersine zihnin esas islemleri dusunmekte ama bosuna dusunmektedir ve bunun sonucu olarak asiri bir konuskanliga sahip olmaktadir Berraklik zihnin ne tutarliligi ne de sabitligi olan saf bir hareketi zamanin bellek icinde korumayi basaramadigi surekli bir kacisi gibidir fikirlerin ve tekil eylemlerin hafif veya duzensiz heyecanlarin kesintisiz ve hizli veya daha dogrusu alternatif silsilesi bununla birlikte onceki durumlarin unutulmasi Organik beyin sendromlarinin tedavi edilmesinin guc belki de imkansiz oldugunu ancak melankoli ve mani gibi durumlarin tedavisinin mumkun oldugunu one surmustur Kaynakca a b c YILDIRIM Omer 10 Kasim 2019 Philippe Pinel Kimdir Felsefe hakkinda her sey Felsefe hakkinda her sey 29 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2024 Philippe Pinel Mental Illness Asylum Reform amp Psychiatry Britannica www britannica com Ingilizce 16 Nisan 2024 25 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2024 Miller D Blanc E Concepts of moral treatment for the mentally III implications for social work with posthospital mental patients Social Service Review 2016 41 1 66 74 a b c Horwitz AV Grob GN The checkered history of American psychiatric epidemiology Milbank Q 2011 89 4 628 57 Pinel P A Treatise on Insanity In Which Are Contained the Principles of a New and More Practical Nosology of Maniacal Disorders Than Has Yet Been Offered to the Public 1st ed Sheffield England W Todd 1806 p 288 Braceland FJ Kraeplin his system and His influence Am J Psychiatry 1957 113 10 871 6 a b Porter R The Greatest Benefit to Mankind 1st ed In Porter R ed New York W W Norton amp Company 1997 p 493 514 Grange KM Pinel or chiarugi Med Hist 1963 7 4 371 80 Pinel Nosographie Paris 1789 Pinel Nosologie 1818 yay c 111 s 130 Foucault Michel Deliligin Tarihi 4 baski Imge Kitabevi s 387