Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Franz Joseph Hermann Michael Maria von Papen (29 Ekim 1879 - 2 Mayıs 1969), Adolf Hitler'in 1933 yılında iktidara gelmesinde önemli rol oynayan Alman devlet adamı ve diplomat. Aynı zamanda 1939-1944 yılları boyunca Türkiye'deki Alman büyükelçisiydi. Almanya-Türkiye ilişkilerini geliştirmekte önemli katkıları olmuştur. Savaş bittikten sonra Müttefik Devletler'e teslim oldu. Ertesi gün Amerikan askerleri tarafından tutuklandı.
| Franz von Papen | |
|---|---|
 | |
| Papen, 1933 | |
| Almanya Şansölyesi | |
| Görev süresi 1 Haziran 1932 - 17 Kasım 1932 | |
| Yerine geldiği | Heinrich Brüning |
| Yerine gelen | Kurt von Schleicher |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 29 Ekim 1879 |
| Ölüm | 2 Mayıs 1969 (89 yaşında) , Batı Almanya |
| Partisi | Zentrum (1918–1932) Bağımsız (1932–1938) NSDAP (1938–1945) |
| Evlilik(ler) | Martha von Boch-Galhau (e. 1905; ö. 1961) |
| Çocuk(lar) | 6 |
| Ödülleri |   |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Alman İmparatorluğu |
| Hizmet yılları | 1898–1919 |
| Rütbesi | Yarbay |
| Çatışma/savaşları | I. Dünya Savaşı |
Gençliği
Toprak sahibi varlıklı bir Katolik aileden geliyordu.I. Dünya Savaşı başında askeri ateşe olarak Washington, DC'ye atandı. Casusluk ve sabotaj olaylarına adı karışınca, 1915'te ABD hükûmetinin isteği üzerine geri çağrıldı. Savaşın sonuna değin Filistin'de, Osmanlıların 4. Ordu'sunda kurmay başkanı olarak görev yaptı. Yıldırım Orduları Grubu komutanlığına getirilen General Falkenhayn'la birlikte yaptığı bir gezide Filistin cephesindeki durumun kritik olduğu, İngilizlerin bir yere toplayabilecekleri üstün kuvvetlerle cepheyi yarabilme ihtimallerinin bulunduğu ortaya çıktı. Bu gezi neticesinde Falkenhayn, ordularının Bağdat'ın geri alınması için Irak Cephesinde kullanılması fikrinden cayarak durumu İstanbul ve Berlin'e bildirmiştir.
Siyasi yaşamı
İlk yıllar
Savaştan sonra Almanya'ya dönerek siyasi yaşama atıldı. 1921-1932 arasında Reichstag (Parlamento) üyeliğinde bulundu. Katolik Merkez Partisi'nin aşırı sağ kanadından olan Papen'in kralcılar, eski soylular, büyük iş çevreleri ve Alman ordusu ile bağları olmakla birlikte siyasi yandaşı yoktu. Bu nedenle Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg'un danışmanı General Kurt von Schleicher'in entrikaları sonucunda başbakanlığa getirilmesi (1 Haziran 1932) kamuoyunda tam bir şaşkınlık yarattı.
Hitler ile ittifak
Parlamento desteği olmayan sağcı ve otoriter bir hükûmet kuran Papen, parlamentodaki ikinci parti durumundaki Nazileri yatıştırmak için 15 Haziran'da Nazilerin milis gücü Sturmabteilung (SA) çalışmalarına yeniden izin verdi. 20 Temmuz'da Prusya'daki Sosyal Demokrat hükûmeti görevden aldı. Dış ilişkilerde ise Almanya'nın Versay Antlaşması'yla kabul ettiği tazminat yükümlülüklerini fiilen iptal etti. Kasım 1932'de yapılan seçimlerin ardından güvenoyu alamayınca istifa etti. Başbakanlığa getirilen Schleicher'in de hükûmeti kuramaması üzerine Hitler'le uzlaştı (4 Ocak 1933) ve Hitler'i başbakan yapması için Hindenburg'u ikna etti.
Tasfiye
Hitler'in başbakanlığındaki hükûmette başbakan yardımcılığı görevini üstlenen Papen; önemli bakanlık görevlerine arkadaşlarını getirerek Nazileri denetim altında tutabileceğine inanıyordu. Kısa bir süre sonra yaptığı yanlışı kavradıysa da Hitler'e hizmet etmeyi sürdürdü. 30 Haziran 1934'te Hitler'in SA'ya karşı giriştiği temizlik harekâtından sonra güçlükle kurtuldu ve üç gün sonra görevinden istifa etti. Bu dönemde Marburg Üniversitesinde yaptığı rejimi eleştiren yüzünden Nazilerin tepkisini çekmiştir.
Elçi
Daha sonra büyükelçi olarak Avusturya'ya gönderildi ve 1938'e değin süren bu görevi sırasında Almanya'nın Avusturya'yı ilhak etmesi sürecinde Nazilere yardımcı oldu. Türkiye büyükelçisi olarak görev yaptığı 1939-1944 arasında Türkiye'nin Müttefiklerle ittifak kurmasını engellemeye çalıştı. Bu dönemde 24 Şubat 1942 tarihinde Ankara'da başarısız bir suikastin hedefi olmuştur.
Ağustos 1944'te Papen, Türkiye'den Almanya'ya geri geldikten sonra Hitler ile son bir görüşme yaptı. Burada, Hitler Papen'i Askeri Liyakat Şövalye Haçı madalyası ile ödüllendirdi.
Savaşın ardından
10 Nisan 1945'te Papen, ABD Ordusu'ndan Üsteğmen Thomas McKinley ve 194. Planör Piyade Alayı üyeleri tarafından kendi evinde, oğlu Franz Jr ile birlikte yakalandı ve tutuklandı. McKinley, Franz von Papen ve ailesi ile birlikte akşam yemeğinde bulunmak için köşküne gitti. McKinley, bir fotoğraf çıkardı ve Papen'e verdi. McKinley, sonra Papen'e artık onun esiri olduğunu söyledi; Papen ise "Amerikalılar'ın benim gibi 65 yaşındaki bir adamdan ne istediğini bilmiyorum!" şeklinde cevap verdi. Bununla birlikte, McKinley oturdu ve onu esir almadan önce Papen ile akşam yemeği yedi. Bundan sonra esir kampına götürülmüştür.
Franz von Papen Savaş suçlusu olarak Nürnberg Savaş Suçları Mahkemesindeki sanıklardan biri olarak yargılandı. Özellikle Avusturya'nın Anschluss sırasında yaptığı eylemlere ilişkin suçlandı. Soruşturma sırasında, Mahkeme Papen'i Avusturya işgali iddialarını destekleyecek hiçbir somut kanıt bulamadı. Nürnberg Davaları'nda suçsuz bulunduysa da bir Alman mahkemesi tarafından, Nazi olduğu için 8 yıl hapse mahkûm edildi. 1949'da temyiz başvurusu üzerine serbest bırakıldı ve para cezasına çarptırıldı.
1950'li yıllarda yeniden siyasete atılmaya çalışsa da başarısız olunca anılarını yazmaya başladı. 'daki Benzenhofen Kalesi'nde yaşadı. 24 Temmuz 1959'da, Papa XXIII. Ioannes tarafından Papal Chamberlain unvanı kendisine iade edildi. Papen, aynı zamanda Malta Şövalyesi unvanı aldı ve kendisine IX. Pius Papalık Büyük Haç Nişanı verildi.
Papen geçmişte yaptığı politikalarını savunarak kitap ve anılarından bir dizi yayınladı. 1930-1933 yıllarının yanı sıra, batı Soğuk Savaş siyaseti ile ilgilenmiştir. Papen, "bilge ve devlet adamı" olarak Schuman Planını övdü ve Batı Avrupa'nın ekonomik ve askeri birleşme ve bütünleşmesine inanıyordu.
Franz von Papen 2 Mayıs 1969 tarihinde, Batı Almanya'da, 'da, 89 yaşında öldü.
Eserleri
- Appell an das deutsche Gewissen. Reden zur nationalen Revolution, Stalling, Oldenburg, 1933
- Franz von Papen Memoirs, Çeviri:Brian Connell, Andre Deutsch, London, 1952
- Der Wahrheit eine Gasse, Paul List Verlag, München 1952
- Europa, was nun? Betrachtungen zur Politik der Westmächte, Göttinger Verlags-Anstalt, Göttingen 1954
- Vom Scheitern einer Demokratie. 1930 - 1933, Hase und Koehler, Mainz 1968
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ Suikastin Sovyetler Birliği tarafından yapıldığı iddia edilse de Nazilerin de Türk-Sovyet ilişkilerini baltalamak için suikast gerçekleştirmiş olabileceğine dair iddialar bulunmaktadır.
Kaynakça
- ^ Louis H. Brereton, The Brereton Diaries, ss. 419
- ^ Dönemle ilgili makale 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 12 Temmuz 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ Kershaw, Ian, Hitler: 1889-1936, Hubris 1998 s.411
- ^ Konuşmanın tam metni 19 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca) 12 Temmuz 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ Franz von Papen, Memoirs, p. 532.
- ^ Hagerman, [compiled by Bart (1993). War stories : the men of the airborne (First bas.). Paducah, Ky.: Turner Pub. Co. s. 276. ISBN . 8 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2016.
- ^ Papen hakkındaki karar 11 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 12 Temmuz 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ Franz von Papen, Memoirs, pgs. 586–587.
- ^ Robert S. Wistrich, Who's Who in Nazi Germany, p. 189.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Heinrich Brüning | Almanya Şansölyesi 1932 | Sonra gelen: Kurt von Schleicher |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Franz Joseph Hermann Michael Maria von Papen 29 Ekim 1879 2 Mayis 1969 Adolf Hitler in 1933 yilinda iktidara gelmesinde onemli rol oynayan Alman devlet adami ve diplomat Ayni zamanda 1939 1944 yillari boyunca Turkiye deki Alman buyukelcisiydi Almanya Turkiye iliskilerini gelistirmekte onemli katkilari olmustur Savas bittikten sonra Muttefik Devletler e teslim oldu Ertesi gun Amerikan askerleri tarafindan tutuklandi Franz von PapenPapen 1933Almanya SansolyesiGorev suresi 1 Haziran 1932 17 Kasim 1932Yerine geldigi Heinrich BruningYerine gelen Kurt von SchleicherKisisel bilgilerDogum 29 Ekim 1879 1879 10 29 Olum 2 Mayis 1969 89 yasinda Bati AlmanyaPartisi Zentrum 1918 1932 Bagimsiz 1932 1938 NSDAP 1938 1945 Evlilik ler Martha von Boch Galhau e 1905 o 1961 Cocuk lar 6OdulleriAskeri hizmetiBagliligi Alman ImparatorluguHizmet yillari 1898 1919Rutbesi YarbayCatisma savaslari I Dunya Savasi1933 yilinda Papen Hitler ile birlikteFranz von Papen Nurnberg Uluslararasi Askeri Ceza Mahkemesi ndeGencligiToprak sahibi varlikli bir Katolik aileden geliyordu I Dunya Savasi basinda askeri atese olarak Washington DC ye atandi Casusluk ve sabotaj olaylarina adi karisinca 1915 te ABD hukumetinin istegi uzerine geri cagrildi Savasin sonuna degin Filistin de Osmanlilarin 4 Ordu sunda kurmay baskani olarak gorev yapti Yildirim Ordulari Grubu komutanligina getirilen General Falkenhayn la birlikte yaptigi bir gezide Filistin cephesindeki durumun kritik oldugu Ingilizlerin bir yere toplayabilecekleri ustun kuvvetlerle cepheyi yarabilme ihtimallerinin bulundugu ortaya cikti Bu gezi neticesinde Falkenhayn ordularinin Bagdat in geri alinmasi icin Irak Cephesinde kullanilmasi fikrinden cayarak durumu Istanbul ve Berlin e bildirmistir Siyasi yasamiIlk yillar Savastan sonra Almanya ya donerek siyasi yasama atildi 1921 1932 arasinda Reichstag Parlamento uyeliginde bulundu Katolik Merkez Partisi nin asiri sag kanadindan olan Papen in kralcilar eski soylular buyuk is cevreleri ve Alman ordusu ile baglari olmakla birlikte siyasi yandasi yoktu Bu nedenle Cumhurbaskani Paul von Hindenburg un danismani General Kurt von Schleicher in entrikalari sonucunda basbakanliga getirilmesi 1 Haziran 1932 kamuoyunda tam bir saskinlik yaratti Hitler ile ittifak Parlamento destegi olmayan sagci ve otoriter bir hukumet kuran Papen parlamentodaki ikinci parti durumundaki Nazileri yatistirmak icin 15 Haziran da Nazilerin milis gucu Sturmabteilung SA calismalarina yeniden izin verdi 20 Temmuz da Prusya daki Sosyal Demokrat hukumeti gorevden aldi Dis iliskilerde ise Almanya nin Versay Antlasmasi yla kabul ettigi tazminat yukumluluklerini fiilen iptal etti Kasim 1932 de yapilan secimlerin ardindan guvenoyu alamayinca istifa etti Basbakanliga getirilen Schleicher in de hukumeti kuramamasi uzerine Hitler le uzlasti 4 Ocak 1933 ve Hitler i basbakan yapmasi icin Hindenburg u ikna etti Tasfiye Hitler in basbakanligindaki hukumette basbakan yardimciligi gorevini ustlenen Papen onemli bakanlik gorevlerine arkadaslarini getirerek Nazileri denetim altinda tutabilecegine inaniyordu Kisa bir sure sonra yaptigi yanlisi kavradiysa da Hitler e hizmet etmeyi surdurdu 30 Haziran 1934 te Hitler in SA ya karsi giristigi temizlik harekatindan sonra guclukle kurtuldu ve uc gun sonra gorevinden istifa etti Bu donemde Marburg Universitesinde yaptigi rejimi elestiren yuzunden Nazilerin tepkisini cekmistir Elci Daha sonra buyukelci olarak Avusturya ya gonderildi ve 1938 e degin suren bu gorevi sirasinda Almanya nin Avusturya yi ilhak etmesi surecinde Nazilere yardimci oldu Turkiye buyukelcisi olarak gorev yaptigi 1939 1944 arasinda Turkiye nin Muttefiklerle ittifak kurmasini engellemeye calisti Bu donemde 24 Subat 1942 tarihinde Ankara da basarisiz bir suikastin hedefi olmustur Agustos 1944 te Papen Turkiye den Almanya ya geri geldikten sonra Hitler ile son bir gorusme yapti Burada Hitler Papen i Askeri Liyakat Sovalye Haci madalyasi ile odullendirdi Savasin ardindan10 Nisan 1945 te Papen ABD Ordusu ndan Ustegmen Thomas McKinley ve 194 Planor Piyade Alayi uyeleri tarafindan kendi evinde oglu Franz Jr ile birlikte yakalandi ve tutuklandi McKinley Franz von Papen ve ailesi ile birlikte aksam yemeginde bulunmak icin koskune gitti McKinley bir fotograf cikardi ve Papen e verdi McKinley sonra Papen e artik onun esiri oldugunu soyledi Papen ise Amerikalilar in benim gibi 65 yasindaki bir adamdan ne istedigini bilmiyorum seklinde cevap verdi Bununla birlikte McKinley oturdu ve onu esir almadan once Papen ile aksam yemegi yedi Bundan sonra esir kampina goturulmustur Franz von Papen Savas suclusu olarak Nurnberg Savas Suclari Mahkemesindeki saniklardan biri olarak yargilandi Ozellikle Avusturya nin Anschluss sirasinda yaptigi eylemlere iliskin suclandi Sorusturma sirasinda Mahkeme Papen i Avusturya isgali iddialarini destekleyecek hicbir somut kanit bulamadi Nurnberg Davalari nda sucsuz bulunduysa da bir Alman mahkemesi tarafindan Nazi oldugu icin 8 yil hapse mahkum edildi 1949 da temyiz basvurusu uzerine serbest birakildi ve para cezasina carptirildi 1950 li yillarda yeniden siyasete atilmaya calissa da basarisiz olunca anilarini yazmaya basladi daki Benzenhofen Kalesi nde yasadi 24 Temmuz 1959 da Papa XXIII Ioannes tarafindan Papal Chamberlain unvani kendisine iade edildi Papen ayni zamanda Malta Sovalyesi unvani aldi ve kendisine IX Pius Papalik Buyuk Hac Nisani verildi Papen gecmiste yaptigi politikalarini savunarak kitap ve anilarindan bir dizi yayinladi 1930 1933 yillarinin yani sira bati Soguk Savas siyaseti ile ilgilenmistir Papen bilge ve devlet adami olarak Schuman Planini ovdu ve Bati Avrupa nin ekonomik ve askeri birlesme ve butunlesmesine inaniyordu Franz von Papen 2 Mayis 1969 tarihinde Bati Almanya da da 89 yasinda oldu EserleriAppell an das deutsche Gewissen Reden zur nationalen Revolution Stalling Oldenburg 1933 Franz von Papen Memoirs Ceviri Brian Connell Andre Deutsch London 1952 Der Wahrheit eine Gasse Paul List Verlag Munchen 1952 Europa was nun Betrachtungen zur Politik der Westmachte Gottinger Verlags Anstalt Gottingen 1954 Vom Scheitern einer Demokratie 1930 1933 Hase und Koehler Mainz 1968Ayrica bakinizAnthony EdenNotlar Suikastin Sovyetler Birligi tarafindan yapildigi iddia edilse de Nazilerin de Turk Sovyet iliskilerini baltalamak icin suikast gerceklestirmis olabilecegine dair iddialar bulunmaktadir Kaynakca Louis H Brereton The Brereton Diaries ss 419 Donemle ilgili makale 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 12 Temmuz 2011 tarihinde erisilmistir Kershaw Ian Hitler 1889 1936 Hubris 1998 s 411 Konusmanin tam metni 19 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca 12 Temmuz 2011 tarihinde erisilmistir Franz von Papen Memoirs p 532 Hagerman compiled by Bart 1993 War stories the men of the airborne First bas Paducah Ky Turner Pub Co s 276 ISBN 1563110970 8 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2016 Papen hakkindaki karar 11 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 12 Temmuz 2011 tarihinde erisilmistir Franz von Papen Memoirs pgs 586 587 Robert S Wistrich Who s Who in Nazi Germany p 189 Siyasi goreviOnce gelen Heinrich Bruning Almanya Sansolyesi 1932 Sonra gelen Kurt von Schleicher