Bu madde veya bölüm İrtifa hastalığı adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{}} şablonunu ekleyiniz. |
Kronik dağ hastalığı, kırmızı kan hücreleri tarafından işgal edilen kan hacmi oranının arttığı ve kanda anormal derecede düşük oksijen seviyesine sebep olan bir hastalıktır. Kronik dağ hastalığı yüksek irtifada (2.500 metre ve üzeri) uzun süre yaşadıktan sonra gözlenir. Genellikle Yüksek irtifalı bölgelerin yerlilerinde gözlemlenir.
Tarihçe
Kronik dağ hastalığı ilk olarak 1925’de yüksek irtifa hastalıklarında uzmanlaşmış Perulu doktor Carlos Monge Medrano tanımlamıştır. Akut dağ hastalığı yüksek irtifaya çıktıktan kısa bir süre sonra yaşanırken, kronik dağ hastalığı uzun yıllar yüksek rakımda yaşadıktan sonra gelişir. Tıpta yüksek rakım 2.500 metrenin üstü olarak tanımlanır ama çoğu kronik dağ hastası 3.000 metrenin üzerinde gözlemlenir. Son zamanlarda ANP32D ve SENP1 genlerinin artan ekspresyonu ile ilişkilendirilmiştir.
Belirtiler
Teşhis
Kronik dağ hastalığı polisitemi ve hipoksemi ile karakterizedir. Akciğerlerdeki artan kan basıncı (pulmoner hipertansiyon) zamanla gelişebilir ve bazı durumlarda kalp yetmezliğine dönüşebilir (kor pulmonale). Kronik dağ hastalığının yüksek irtifalarda azalan oksijen miktarını tolere etmek için vücudumuzun kırmızı kan hücresi (eritrositl) üretmesinden kaynaklı olduğu düşünülmekte. Artan eritrosit seviyeleri, kan viskozitesinin artmasına ve akciğerlerden düzensiz kan akışına neden olur. Kronik dağ hastalığının klinik teşhisi için laboratuvar değerlerini kullanır: Erkeklerde hemoglobin ≥ 21 g/dL; Kadınlarda ≥ 19 g/dL, hematokrit > %65 oksijen doygunluğu (SaO2) < %85 her iki cinsiyette
Tedavi
Vücut deniz seviyesinin yakınında normal oksijen seviyesine uyum sağladığından ve hematokrit normalleştiğinden, alçak irtifaya göç hemen olmasa da iyileştiricidir. Alternatif olarak, hematokriti geçici olarak düşürmek için kan alma () yapılabilir. Bir karbonik anhidraz inhibitörü olan asetazolamid ile tedavinin, eritropoietini ve bunun sonucunda ortaya çıkan polisitemiyi azaltarak kronik dağ hastalığını iyileştirir. Bu tedavi kandaki oksijen miktarını artırır ve kalp hızını düşürür. Oksijen tedavisi ve yavaş nefes alma teknikleri eğitiminin, kan oksijenlenmesini artırarak semptomları azalttığı gösterilmiştir.
Kaynakça
- León-Velarde, F; Maggiorini, M; Reeves, JT; Aldashev, A; Asmus, I; et al. (2005). "Consensus statement on chronic and subacute high altitude diseases". High Altitude Medicine & Biology. 6 (2): 147–57. doi:10.1089/ham.2005.6.147. PMID 16060849.
- ^ Wu, TY (20 January 2005). "Chronic mountain sickness on the Qinghai-Tibetan plateau". Chinese Medical Journal. 118 (2): 161–8. PMID 15667803.
- ^ Monge, CC; Whittembury, J (December 1976). "Chronic mountain sickness". The Johns Hopkins Medical Journal. 139 SUPPL: 87–9. PMID 1011412.
- ^ Zhou, D; Udpa, N; Ronen, R; Stobdan, T; Liang, J; et al. (5 September 2013). "Whole-genome sequencing uncovers the genetic basis of chronic mountain sickness in Andean highlanders". American Journal of Human Genetics. 93 (3): 452–62. doi:10.1016/j.ajhg.2013.07.011. PMC 3769925. PMID 23954164.
- ^ Cole, AM; Petousi, N; Cavalleri, GL; Robbins, PA (December 2014). "Genetic variation in SENP1 and ANP32D as predictors of chronic mountain sickness". High Altitude Medicine & Biology. 15 (4): 497–9. doi:10.1089/ham.2014.1036. PMC 4273201. PMID 25225945.
- ^ Zubieta-Castillo G, Sr; Zubieta-Calleja GR, Jr; Zubieta-Calleja, L (September 2006). "Chronic mountain sickness: the reaction of physical disorders to chronic hypoxia". Journal of Physiology and Pharmacology. 57 Suppl 4: 431–42. PMID 17072074.
- ^ Richalet, JP; Rivera, M; Bouchet, P; Chirinos, E; Onnen, I; et al. (1 December 2005). "Acetazolamide: a treatment for chronic mountain sickness". American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine. 172 (11): 1427–33. doi:10.1164/rccm.200505-807OC. PMID 16126936.
- ^ Sahota, I; Panwar, N (September 2013). "Prevalence of Chronic Mountain Sickness in high altitude districts of Himachal Pradesh". Indian Journal of Occupational and Environmental Medicine. 17 (3): 94–100. doi:10.4103/0019-5278.130839. PMC 4035612. PMID 24872667.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde veya bolum Irtifa hastaligi adli maddeye cok benzemektedir ve bu iki maddenin tek baslik altinda birlestirilmesi onerilmektedir Birlestirme islemi yapildiktan sonra sayfaya Gecmis birlestir sablonunu ekleyiniz Kronik dag hastaligi kirmizi kan hucreleri tarafindan isgal edilen kan hacmi oraninin arttigi ve kanda anormal derecede dusuk oksijen seviyesine sebep olan bir hastaliktir Kronik dag hastaligi yuksek irtifada 2 500 metre ve uzeri uzun sure yasadiktan sonra gozlenir Genellikle Yuksek irtifali bolgelerin yerlilerinde gozlemlenir TarihceKronik dag hastaligi ilk olarak 1925 de yuksek irtifa hastaliklarinda uzmanlasmis Perulu doktor Carlos Monge Medrano tanimlamistir Akut dag hastaligi yuksek irtifaya ciktiktan kisa bir sure sonra yasanirken kronik dag hastaligi uzun yillar yuksek rakimda yasadiktan sonra gelisir Tipta yuksek rakim 2 500 metrenin ustu olarak tanimlanir ama cogu kronik dag hastasi 3 000 metrenin uzerinde gozlemlenir Son zamanlarda ANP32D ve SENP1 genlerinin artan ekspresyonu ile iliskilendirilmistir BelirtilerBas agrisi Bas donmesi Kulak cinlamasi Nefes darligi Carpinti Uyku bozuklugu Tukenmislik Istah kaybi Siyanoz Kafa karisikligi VazodilatasyonTeshisKronik dag hastaligi polisitemi ve hipoksemi ile karakterizedir Akcigerlerdeki artan kan basinci pulmoner hipertansiyon zamanla gelisebilir ve bazi durumlarda kalp yetmezligine donusebilir kor pulmonale Kronik dag hastaliginin yuksek irtifalarda azalan oksijen miktarini tolere etmek icin vucudumuzun kirmizi kan hucresi eritrositl uretmesinden kaynakli oldugu dusunulmekte Artan eritrosit seviyeleri kan viskozitesinin artmasina ve akcigerlerden duzensiz kan akisina neden olur Kronik dag hastaliginin klinik teshisi icin laboratuvar degerlerini kullanir Erkeklerde hemoglobin 21 g dL Kadinlarda 19 g dL hematokrit gt 65 oksijen doygunlugu SaO2 lt 85 her iki cinsiyetteTedaviVucut deniz seviyesinin yakininda normal oksijen seviyesine uyum sagladigindan ve hematokrit normallestiginden alcak irtifaya goc hemen olmasa da iyilestiricidir Alternatif olarak hematokriti gecici olarak dusurmek icin kan alma yapilabilir Bir karbonik anhidraz inhibitoru olan asetazolamid ile tedavinin eritropoietini ve bunun sonucunda ortaya cikan polisitemiyi azaltarak kronik dag hastaligini iyilestirir Bu tedavi kandaki oksijen miktarini artirir ve kalp hizini dusurur Oksijen tedavisi ve yavas nefes alma teknikleri egitiminin kan oksijenlenmesini artirarak semptomlari azalttigi gosterilmistir KaynakcaLeon Velarde F Maggiorini M Reeves JT Aldashev A Asmus I et al 2005 Consensus statement on chronic and subacute high altitude diseases High Altitude Medicine amp Biology 6 2 147 57 doi 10 1089 ham 2005 6 147 PMID 16060849 Wu TY 20 January 2005 Chronic mountain sickness on the Qinghai Tibetan plateau Chinese Medical Journal 118 2 161 8 PMID 15667803 Monge CC Whittembury J December 1976 Chronic mountain sickness The Johns Hopkins Medical Journal 139 SUPPL 87 9 PMID 1011412 Zhou D Udpa N Ronen R Stobdan T Liang J et al 5 September 2013 Whole genome sequencing uncovers the genetic basis of chronic mountain sickness in Andean highlanders American Journal of Human Genetics 93 3 452 62 doi 10 1016 j ajhg 2013 07 011 PMC 3769925 PMID 23954164 Cole AM Petousi N Cavalleri GL Robbins PA December 2014 Genetic variation in SENP1 and ANP32D as predictors of chronic mountain sickness High Altitude Medicine amp Biology 15 4 497 9 doi 10 1089 ham 2014 1036 PMC 4273201 PMID 25225945 Zubieta Castillo G Sr Zubieta Calleja GR Jr Zubieta Calleja L September 2006 Chronic mountain sickness the reaction of physical disorders to chronic hypoxia Journal of Physiology and Pharmacology 57 Suppl 4 431 42 PMID 17072074 Richalet JP Rivera M Bouchet P Chirinos E Onnen I et al 1 December 2005 Acetazolamide a treatment for chronic mountain sickness American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine 172 11 1427 33 doi 10 1164 rccm 200505 807OC PMID 16126936 Sahota I Panwar N September 2013 Prevalence of Chronic Mountain Sickness in high altitude districts of Himachal Pradesh Indian Journal of Occupational and Environmental Medicine 17 3 94 100 doi 10 4103 0019 5278 130839 PMC 4035612 PMID 24872667