Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kirke (Antik Yunanca: Κίρκη), Yunan mitolojisinde büyücü tanrıça. Tıpkı Kalypso gibi Odysseus'un maceralarında başlıca rolü olan kişilerdendir. Güneşin kendisini temsil eden Titan Helios ile Okeanos'un kızı olan Perseis'in kızıdır. Fakat bazı kaynaklarda Helios (Güneş) ile (Ay) Hekate'nin kızı olduğu ve büyücülüğü de ondan öğrendiği belirtilir. Kolkhis Kralı Aietes'in ve Giritli Minos'un karısı Pasiphae'nin kız kardeşidir.
| Kirke | |
|---|---|
 İngiliz ressam George Romney'in 1782 tarihli Kirke tablosu | |
| Büyücü Tanrıça | |
| Özellikleri | |
| Alanı | Büyü ve Medikal |
| Mekânı | Aiaia Adası |
| Kişisel bilgileri | |
| Ebeveynler | Helios ve Perseis |
| Kardeşler | Aietes, Perses ve Pasiphae |
| Eşi | Odysseus |
| Çocuklar | Latinus, Telegonos ve Hippolytos |
Kirke yalnız Odysseia'da değil, Argonautika efsanesinde de boy göstermiştir. Efsaneler Kirke'nin Aiaia Adası'nda oturduğunu belirtir. Bu adanın nerede olduğu günümüzde belli değildir. Fakat İtalya'nın Sardinya karşısındaki Etruria kıyılarında Capo Circeo diye anılan bir yer bulunmaktadır. Fakat burası bir ada değil, burundur.
Odysseus ve Kirke
Aiolos'un adasından kovulduktan ve yamyam olan Lastrogonlar ile epey uğraştıktan sonra Odysseus ve arkadaşları Kirke'nin adasına varırlar. Odysseus Kirke'nin adasına vardıktan sonra durumu şöyle izah eder:
Gide gide Aiaie adasına vardık sonunda, orada Kirke otururdu, güzel bilekli, insan sesli korkunç tanrıça...
Odysseus kendi ve arkadaşlarının aç kalmaması için avlanmaya gider. Bir tepeye çıkar ve oradan Kirke'nin konağını görür. Konağın dumanı tütmektedir. Korka korka konağa birkaç arkadaşını gönderir. Başlarına Eurylokhos vardır. Odysseus'un arkadaşları Kirke'yi dışarı çağırırlar. Fakat Büyücü Tanrıça tam tersine onları içeri alır. Yalnızca Eurylokhos kuşkulanıp dışarıda kalır. Sonra da olan olur ve Kirke'nin onları domuza dönüştürmesini Homeros şu şekilde anlatır:
Tanrıça içeride tahtalara, iskemlelere oturttu, peynir, bal ve arpa unu ezdi Promnos şarabında, kadehe korkunç ilaçlar karıştırdı büsbütün unutsunlar diye baba toprağını. Verdi onlara bu içkiyi, onlar da hemen, diktiler, onlar diker dikmez içkiyi, Kirke hepsine değneğiyle vurdu ve kapattı yoldaşları domuz ağılına. Şimdi onlar tıpkı domuza benzemişlerdi başları ve sesleri, kılları ve gövdeleriyle, ama akıl vardı içlerinde eskisi gibi. Ağlar sızlar halde onları kapattı oraya, attı önlerine kayın kozalağı, palamut, kızılcık yemişi, hep yediği şeylerdi bunlar yerde sürünen domuzların.
Tanrı Hermes Odysseus'un yardımına koşar; büyücü Kirke'yi nasıl alt edeceğini ona söyler: Kirke ona zehirli şarabı içireceği anda, içine tanrının onun için kopardığı Moly diye sihirli bir bitkiyi atacak ve kılıcıyla saldırıp tanrıçayı alt edecek, kendisine ve arkadaşlarına bir kötülük yapmayacağına ant içirecektir. Öyle de olur. Kirke Odysseus'un gücü karşısında şaşakalır, erkekliğine vurulur ve onu yatağına aldıktan sonra arkadaşlarını da tekrar insana dönüştürür. Odysseus böylece Kirke'nin konağına bir yılı aşkın süre kalır ve dilediği gibi keyfini sürer. Fakat Kirke'nin hayali tıpkı Kalypso gibi Odysseus'u kendine koca yapmaktır. Ne var ki Odysseus'un arkadaşları onu uyarır ve yurda dönmek zorunda olduklarını hatırlatırlar. Kirke zorla da olsa razı olur fakat önce Ölüler Diyarı'na gidip Teiresias'ın ruhuna danışması gerektiğini bildirir. Bundan sonra ise Odysseus'un Hades yolculuğu anlatılır. Dönüşte Odysseus gene Aiaie Adası'na uğrar, bu kez, Kirke ilerideki yolculuğun nasıl düzenlenmesi gerektiğini Sirenlerden, Skylla ve Kharybdis'ten nasıl korunacaklarını anlatır. Kirke'nin söyledikleri tamamen doğru çıkar ve sonunda Odysseus selameti büyücü tanrıçanın öğütlerine borçlu olur.
Odysseia'dan sonraki efsanelere göre Kirke'nin Odysseus'tan birçok çocuğu olur. Bu çocuklardan biri Telegonos, öteki de Latinos adını taşır. Telegonos'un İtalya'da Tusculum şehrini kurduğu, Latinos'un da Latinlerin atası sayıldığı hesaba katılırsa, Kirke - Odysseus serüveninin İtalya efsanesince ne kadar benimsendiği görülür.
Kimliği
Kirke'nin kimliği ve nitelikleri üzerinde bilginler çok durmuş ve çeşitli yorumlar yapmışlardır. Kirke'nin yeri yurdu çok büyük bir ihtimalle İtalya'dadır. Bugün Capao Circeo bölgesinde Roma çağlarında Feronia isimli tanrıçaya tapıldığı görülür. Bu tanrıçanın feri yani vahşi hayvan sözcüğünden türeme adı hayvanları dizgine getiren tanrıça anlamını taşır. Feronia ile Kirke'nin arasında bir bağlantı olduğu hala düşünülmektedir.
Aynı Odysseus mitolojik anlatısında büyücü Kirke'nin Odysseus'a, Hades'in Ölüler Diyarı'na gitmesi konusunda söylediği sözlerden sonra, Odysseus'un ve tabii ki Homeros'un verdiği bilgiler açık ve net olarak Hades'in Ölüler Diyarı'nın Kimmer coğrafyasında lokalize edildiğini gösterir. Kirke'nin, Kolkhis Kralı Aietes'in kız kardeşi olduğu düşünülürse, ona takılan Kirke ismininde bir özel addan çok Yunan yakıştırması olabileceği düşünülürse, Capao Circeo bir yana Kirke'nin bugünkü Doğu Karadeniz coğrafyasında bir yere lokalizasyonu her açıdan daha mantıklı gözükmektedir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kirke Antik Yunanca Kirkh Yunan mitolojisinde buyucu tanrica Tipki Kalypso gibi Odysseus un maceralarinda baslica rolu olan kisilerdendir Gunesin kendisini temsil eden Titan Helios ile Okeanos un kizi olan Perseis in kizidir Fakat bazi kaynaklarda Helios Gunes ile Ay Hekate nin kizi oldugu ve buyuculugu de ondan ogrendigi belirtilir Kolkhis Krali Aietes in ve Giritli Minos un karisi Pasiphae nin kiz kardesidir KirkeIngiliz ressam George Romney in 1782 tarihli Kirke tablosuBuyucu TanricaOzellikleriAlaniBuyu ve MedikalMekaniAiaia AdasiKisisel bilgileriEbeveynlerHelios ve PerseisKardeslerAietes Perses ve PasiphaeEsiOdysseusCocuklarLatinus Telegonos ve Hippolytos Kirke yalniz Odysseia da degil Argonautika efsanesinde de boy gostermistir Efsaneler Kirke nin Aiaia Adasi nda oturdugunu belirtir Bu adanin nerede oldugu gunumuzde belli degildir Fakat Italya nin Sardinya karsisindaki Etruria kiyilarinda Capo Circeo diye anilan bir yer bulunmaktadir Fakat burasi bir ada degil burundur Odysseus ve KirkeAiolos un adasindan kovulduktan ve yamyam olan Lastrogonlar ile epey ugrastiktan sonra Odysseus ve arkadaslari Kirke nin adasina varirlar Odysseus Kirke nin adasina vardiktan sonra durumu soyle izah eder Gide gide Aiaie adasina vardik sonunda orada Kirke otururdu guzel bilekli insan sesli korkunc tanrica Odysseus kendi ve arkadaslarinin ac kalmamasi icin avlanmaya gider Bir tepeye cikar ve oradan Kirke nin konagini gorur Konagin dumani tutmektedir Korka korka konaga birkac arkadasini gonderir Baslarina Eurylokhos vardir Odysseus un arkadaslari Kirke yi disari cagirirlar Fakat Buyucu Tanrica tam tersine onlari iceri alir Yalnizca Eurylokhos kuskulanip disarida kalir Sonra da olan olur ve Kirke nin onlari domuza donusturmesini Homeros su sekilde anlatir Tanrica iceride tahtalara iskemlelere oturttu peynir bal ve arpa unu ezdi Promnos sarabinda kadehe korkunc ilaclar karistirdi busbutun unutsunlar diye baba topragini Verdi onlara bu ickiyi onlar da hemen diktiler onlar diker dikmez ickiyi Kirke hepsine degnegiyle vurdu ve kapatti yoldaslari domuz agilina Simdi onlar tipki domuza benzemislerdi baslari ve sesleri killari ve govdeleriyle ama akil vardi iclerinde eskisi gibi Aglar sizlar halde onlari kapatti oraya atti onlerine kayin kozalagi palamut kizilcik yemisi hep yedigi seylerdi bunlar yerde surunen domuzlarin Kirke Wright Barker Tanri Hermes Odysseus un yardimina kosar buyucu Kirke yi nasil alt edecegini ona soyler Kirke ona zehirli sarabi icirecegi anda icine tanrinin onun icin kopardigi Moly diye sihirli bir bitkiyi atacak ve kiliciyla saldirip tanricayi alt edecek kendisine ve arkadaslarina bir kotuluk yapmayacagina ant icirecektir Oyle de olur Kirke Odysseus un gucu karsisinda sasakalir erkekligine vurulur ve onu yatagina aldiktan sonra arkadaslarini da tekrar insana donusturur Odysseus boylece Kirke nin konagina bir yili askin sure kalir ve diledigi gibi keyfini surer Fakat Kirke nin hayali tipki Kalypso gibi Odysseus u kendine koca yapmaktir Ne var ki Odysseus un arkadaslari onu uyarir ve yurda donmek zorunda olduklarini hatirlatirlar Kirke zorla da olsa razi olur fakat once Oluler Diyari na gidip Teiresias in ruhuna danismasi gerektigini bildirir Bundan sonra ise Odysseus un Hades yolculugu anlatilir Donuste Odysseus gene Aiaie Adasi na ugrar bu kez Kirke ilerideki yolculugun nasil duzenlenmesi gerektigini Sirenlerden Skylla ve Kharybdis ten nasil korunacaklarini anlatir Kirke nin soyledikleri tamamen dogru cikar ve sonunda Odysseus selameti buyucu tanricanin ogutlerine borclu olur Odysseia dan sonraki efsanelere gore Kirke nin Odysseus tan bircok cocugu olur Bu cocuklardan biri Telegonos oteki de Latinos adini tasir Telegonos un Italya da Tusculum sehrini kurdugu Latinos un da Latinlerin atasi sayildigi hesaba katilirsa Kirke Odysseus seruveninin Italya efsanesince ne kadar benimsendigi gorulur KimligiAlman ressam Franz von Stuck un cizmis oldugu Kirke nin temsili resmi Kirke nin kimligi ve nitelikleri uzerinde bilginler cok durmus ve cesitli yorumlar yapmislardir Kirke nin yeri yurdu cok buyuk bir ihtimalle Italya dadir Bugun Capao Circeo bolgesinde Roma caglarinda Feronia isimli tanricaya tapildigi gorulur Bu tanricanin feri yani vahsi hayvan sozcugunden tureme adi hayvanlari dizgine getiren tanrica anlamini tasir Feronia ile Kirke nin arasinda bir baglanti oldugu hala dusunulmektedir Ayni Odysseus mitolojik anlatisinda buyucu Kirke nin Odysseus a Hades in Oluler Diyari na gitmesi konusunda soyledigi sozlerden sonra Odysseus un ve tabii ki Homeros un verdigi bilgiler acik ve net olarak Hades in Oluler Diyari nin Kimmer cografyasinda lokalize edildigini gosterir Kirke nin Kolkhis Krali Aietes in kiz kardesi oldugu dusunulurse ona takilan Kirke ismininde bir ozel addan cok Yunan yakistirmasi olabilecegi dusunulurse Capao Circeo bir yana Kirke nin bugunku Dogu Karadeniz cografyasinda bir yere lokalizasyonu her acidan daha mantikli gozukmektedir Kaynakca Eustathios Homeros Odysseia XVI 118 a b Azra Erhat Mitoloji Sozlugu Kirke maddesi