Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi (İsmi Türkçe: Arktika'nın Kapıları Ulusal Parkı) Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinin kuzey kesiminde ve tümüyle Kuzey Kutup Dairesi içinde bulunan ve ABD ulusal parklarından en kuzeyde olanı; Brooks Sıradağları'nı kapsayan; (İsviçre'nin alanına eşit) 34.287 km²lik yüzölçümü ile ikinci büyük ABD ulusal parkı olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.
Gates of Arctic Ulusal Parkı havadan | |
Alan türü | Ulusal Park ve Koruma Bölgesi |
Sınıflandırma | IUCN IV |
Devlet | ABD |
Devlet | ABD |
Federasyon | Alaska |
Bölge | Yükon-Koyukuk Sayım Alanı North Slope Borough Northwest Arctic Borough |
Şehir | Fairbanks |
Koordinatları | K 67° 38' 48" B 153° 16' 17" |
Karasal alanı | 34.287.015 km2 |
Koruma tedbirleri | IV |
Kuruluş tarihi | 2 Aralık 1980 |
Ziyaretçi sayısı | 10.899 (2012) |
Kontrol kuruluşu | Ulusal Park Hizmeti |
İnternet sitesi http://www.nps.gov/gaar/ |
Bu ulusal park 2 Aralık 1980'de ABD Kongresi'nden geçen "Alaska'de Ulusal İlgideğer Arazilerin Korunması Kanunu" ile kurulmuştur. Bundan önce aynı arazilerde doğa 1 Aralık 1978 çıkartılan bir ABD Devlet Başkanlığı kararı ile "ABD Ulusal Anıt" statüsü taşımak suretiyle korunmakta idiler.
Gates of the Arctic Ulusal Parkı'nın (2.900.460 hektarlık) büyük bir kısmı "Gates of Arctic Vahşi Arazileri" olarak ayrıca bir koruma statüsüne sahiptirler. Bu "Gates of the Ardtic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi'ne komşu olarak "Noatak Vahşi Araziler" koruma bölgesi bulunmaktadır. Bu iki komşu koruma bölgesi birlikte ABD'de en büyük yüzölçümlü birleşik tek özel korumaya tabi olan vahşi arazileri oluşturmaktadırlar.
Konum
Ulusal Park'ın ismi bu ıssız bölgeyi ziyaret eden bir doğa aktivistinin Koyukuk Nehri'nin Kuzey Dalı Çayı yörelerinde trekking yapmakta iken bu akarsunun iki tarafında bulunan çok sarp "Frigid Crags" ve "Boreal Dağı"'nı görüp bunları kuzey Arktika'ya açılan bir kapıya benzetmesinden ortaya çıkmıştır.
Park arazisinin çoğunluğu Brooks Sıradağları ile kaplıdır. Bu dağlık arazilerde manzarayı kayalık sivri sarp dağ dorukları ve buzullar tarafından kazılmış çok dik kenarlı vadiler kapsamaktadır.
Bu parkta ulusal "Vahşi ve Manzaralı Nehirler" statüsü verilmiş 6 akarsu bulunmaktadır. Bunlar uzunlukları ile
- Alatna Nehri: 134 km
- John Nehri: 84 km
- Kobuk Nehri: 177 km
- Koyukuk Nehri Kuzey Dalı: 164 km
- Noatak Nehri'nin bir kısmı
- Tinayguk Nehri 71 km
İklim
Park arazisinin tümü Kuzey Kutup Dairesi içinde bulunduğu için Haziran-Ağustos döneminde kısa bir yaz mevsimi ve Eylül-Mayıs döneminde ise uzun ve çok sert bir kış mevsimi bulunmaktadır. Ziyaretçilerin geldikleri yaz aylarında ısı ortalama 10 °C olmaktadır. Kış döneminde ortalama -35 °C olmakta ve en düşük ısı olarak -55 °C gözümlenmiştir. Park alanında yağış kar şeklinde olmaktadır ve yılın her döneminde kar yağışı olması mümkündür.
Ulaşım
"Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma bölgesi"'ne giden bir kara yolu yolu bulunmamaktadır. Fakat parkın doğusunda parkın sınırına yaklaşık 8 km yakından "Dalton Highway" Karayolu geçmektedir. Bu park ve bölgeye gidecek ziyaretçilerin ya sırt çantalı trekking ile yürüyerek bu arazilere gitmeleri ya da özel uçak taksilerini kullanmaları gerekmektedir. Bu arazilerde küçük yerli Alaskalı Amerikalı yerleşkeleri bulunmaktadır. Bu yerleşkelerin en büyüğü "Anaktuvuk Pass" koyudur. Bu köye yaz mevsiminde uçak taksiler işletilmektedir. Bu yerli Amerikalı yerleşkelerinin izini ile belirli mevkilerde ve park arazilerinin her tarafından kamp kurmak serbesttir.
Bu parkta hiçbir alışveriş dükkânı bulunmamaktadır. Onun için yiyeceklerin birlikte getirilip taşınması gerekmektedir. Suyun da eğer kar veya akarsu olmayan yüksek arazilere gidilirse birlikte taşınması gerektir; Aksi halde etraftaki suyun ancak özel ilaçlar kullanılarak temizleştirildikten sonra kullanılması tavsiye edilmektedir.
Bu parktaki yerel hizmetler merkezi, park alanın güneyinde bulunan Ekim-Mayıs arasında açık olan "Betteles Ranger İstasyonu ve Ziyaretçi Merkezi"'dir. "Anaktuvak Pass" köyünde park içinde bulunan tek merkez "Anaktuvuk Pass Ranger İstasyonu"'dur ve bu yıl boyunca açıktır. Park sınırı dışında ve mevsimlik olarak açılan Dalton Highway kara yolu üzerinde "Coldfoot" köyünde bulunan "Arctic İnteragency Ziyaretçi Merkezi" bulunmaktadır. Fakat "ABD Ulusal Park Hizmetleri" tarafından parkın idare edilme merkezi Fairbanks'de bulunmaktadır.
Resimler
- Gates of the Arctic Ulusal Parkı
- Marshall Gölü
- Arrigetch Zirveleri
- Koyukuk Nehri
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Contact üs". Gates of the Arçtic National Park & Preserve. National Park Service. 26 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Şubat 2013.
- ^ "Directions". Gates of the Arçtic National Park & Preserve. National Park Service. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Şubat 2013.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Gates of the Arctic Ulusal Parkı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Ulusal Park Hizmeti: Gates of the Arctic Ulusal Parkı (İngilizce)
(İngilizce)Vikigezgin'de Gates of the Arctic National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır. - Öğrenci ziyaretçiler için kılavuz (İngilizce)
- "Terra Galleria" websitesine Gates Of the Arctic Ulusal Parkı fotoları18 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gates of the Arctic Ulusal Parki ve Koruma Bolgesi Ismi Turkce Arktika nin Kapilari Ulusal Parki Amerika Birlesik Devletleri Alaska eyaletinin kuzey kesiminde ve tumuyle Kuzey Kutup Dairesi icinde bulunan ve ABD ulusal parklarindan en kuzeyde olani Brooks Siradaglari ni kapsayan Isvicre nin alanina esit 34 287 km lik yuzolcumu ile ikinci buyuk ABD ulusal parki olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafindan idare edilen bir milli parktir Gates of the Arctic Ulusal Parki ve Koruma BolgesiGates of the Arctic National Park and PreserveGates of Arctic Ulusal Parki havadanAlan turu Ulusal Park ve Koruma BolgesiSiniflandirma IUCN IVDevlet ABDDevlet ABDFederasyon AlaskaBolge Yukon Koyukuk Sayim Alani North Slope Borough Northwest Arctic BoroughSehir FairbanksKoordinatlari K 67 38 48 B 153 16 17 Karasal alani 34 287 015 km2Koruma tedbirleri IVKurulus tarihi 2 Aralik 1980Ziyaretci sayisi 10 899 2012 Kontrol kurulusu Ulusal Park HizmetiInternet sitesi http www nps gov gaar Bu ulusal park 2 Aralik 1980 de ABD Kongresi nden gecen Alaska de Ulusal Ilgideger Arazilerin Korunmasi Kanunu ile kurulmustur Bundan once ayni arazilerde doga 1 Aralik 1978 cikartilan bir ABD Devlet Baskanligi karari ile ABD Ulusal Anit statusu tasimak suretiyle korunmakta idiler Gates of the Arctic Ulusal Parki nin 2 900 460 hektarlik buyuk bir kismi Gates of Arctic Vahsi Arazileri olarak ayrica bir koruma statusune sahiptirler Bu Gates of the Ardtic Ulusal Parki ve Koruma Bolgesi ne komsu olarak Noatak Vahsi Araziler koruma bolgesi bulunmaktadir Bu iki komsu koruma bolgesi birlikte ABD de en buyuk yuzolcumlu birlesik tek ozel korumaya tabi olan vahsi arazileri olusturmaktadirlar KonumUlusal Park in ismi bu issiz bolgeyi ziyaret eden bir doga aktivistinin Koyukuk Nehri nin Kuzey Dali Cayi yorelerinde trekking yapmakta iken bu akarsunun iki tarafinda bulunan cok sarp Frigid Crags ve Boreal Dagi ni gorup bunlari kuzey Arktika ya acilan bir kapiya benzetmesinden ortaya cikmistir Park arazisinin cogunlugu Brooks Siradaglari ile kaplidir Bu daglik arazilerde manzarayi kayalik sivri sarp dag doruklari ve buzullar tarafindan kazilmis cok dik kenarli vadiler kapsamaktadir Bu parkta ulusal Vahsi ve Manzarali Nehirler statusu verilmis 6 akarsu bulunmaktadir Bunlar uzunluklari ile Alatna Nehri 134 km John Nehri 84 km Kobuk Nehri 177 km Koyukuk Nehri Kuzey Dali 164 km Noatak Nehri nin bir kismi Tinayguk Nehri 71 kmIklimPark arazisinin tumu Kuzey Kutup Dairesi icinde bulundugu icin Haziran Agustos doneminde kisa bir yaz mevsimi ve Eylul Mayis doneminde ise uzun ve cok sert bir kis mevsimi bulunmaktadir Ziyaretcilerin geldikleri yaz aylarinda isi ortalama 10 C olmaktadir Kis doneminde ortalama 35 C olmakta ve en dusuk isi olarak 55 C gozumlenmistir Park alaninda yagis kar seklinde olmaktadir ve yilin her doneminde kar yagisi olmasi mumkundur Ulasim Gates of the Arctic Ulusal Parki ve Koruma bolgesi ne giden bir kara yolu yolu bulunmamaktadir Fakat parkin dogusunda parkin sinirina yaklasik 8 km yakindan Dalton Highway Karayolu gecmektedir Bu park ve bolgeye gidecek ziyaretcilerin ya sirt cantali trekking ile yuruyerek bu arazilere gitmeleri ya da ozel ucak taksilerini kullanmalari gerekmektedir Bu arazilerde kucuk yerli Alaskali Amerikali yerleskeleri bulunmaktadir Bu yerleskelerin en buyugu Anaktuvuk Pass koyudur Bu koye yaz mevsiminde ucak taksiler isletilmektedir Bu yerli Amerikali yerleskelerinin izini ile belirli mevkilerde ve park arazilerinin her tarafindan kamp kurmak serbesttir Bu parkta hicbir alisveris dukkani bulunmamaktadir Onun icin yiyeceklerin birlikte getirilip tasinmasi gerekmektedir Suyun da eger kar veya akarsu olmayan yuksek arazilere gidilirse birlikte tasinmasi gerektir Aksi halde etraftaki suyun ancak ozel ilaclar kullanilarak temizlestirildikten sonra kullanilmasi tavsiye edilmektedir Bu parktaki yerel hizmetler merkezi park alanin guneyinde bulunan Ekim Mayis arasinda acik olan Betteles Ranger Istasyonu ve Ziyaretci Merkezi dir Anaktuvak Pass koyunde park icinde bulunan tek merkez Anaktuvuk Pass Ranger Istasyonu dur ve bu yil boyunca aciktir Park siniri disinda ve mevsimlik olarak acilan Dalton Highway kara yolu uzerinde Coldfoot koyunde bulunan Arctic Interagency Ziyaretci Merkezi bulunmaktadir Fakat ABD Ulusal Park Hizmetleri tarafindan parkin idare edilme merkezi Fairbanks de bulunmaktadir ResimlerGates of the Arctic Ulusal Parki Marshall Golu Arrigetch Zirveleri Koyukuk NehriAyrica bakinizABD deki ulusal parklar listesiKaynakca Contact us Gates of the Arctic National Park amp Preserve National Park Service 26 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Subat 2013 Directions Gates of the Arctic National Park amp Preserve National Park Service 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Subat 2013 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Gates of the Arctic Ulusal Parki ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ulusal Park Hizmeti Gates of the Arctic Ulusal Parki Ingilizce Vikigezgin de Gates of the Arctic National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadir Ingilizce Ogrenci ziyaretciler icin kilavuz Ingilizce Terra Galleria websitesine Gates Of the Arctic Ulusal Parki fotolari18 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde