Joaquim Alberto Chissano (d. 22 Ekim 1939), Mozambikli siyasetçi. Chissano, Afrika ülkesi Mozambik'te 1986 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı görevini üstlenmiştir. Chissano bu süreçte 1986 ile 1990 yılları arasında Mozambik Halk Cumhuriyeti'ni, 1990 ile 2005 yılları arasında da Mozambik Cumhuriyeti'ni yönetmiştir.
Joaquim Alberto Chissano | |
---|---|
2. Mozambik Devlet Başkanı | |
Görev süresi 6 Kasım 1986 - 2 Şubat 2005 | |
Yerine geldiği | Samora Machel |
Yerine gelen | Armando Guebuza |
Mozambik Başbakanı | |
Görev süresi 20 Eylül 1974 - 25 Haziran 1975 | |
Yerine gelen | Mário da Graça Machungo (1986'da) |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 22 Ekim 1939 |
Chissano o dönem Portekiz koloni bölgesi olan ülkesinde bulunan tek kolej olan ve Lourenço Marques'te (günümüzde Maputo) bulunan Liceu Salazar'ı kazanarak bu kolejde okumaya hak kazanan ilk siyahi öğrenci olmuştur. 1960 yılından itibaren tıp alanında eğitim alabilmek adına Portekiz'e gitmiştir. Ancak dönemin António de Oliveira Salazar ve Marcelo Caetano idaresinde kurulan Portekiz gizli polis teşkilatı (PIDE) tarafından kendisine yapılan baskılar sonucunda 1961 yılında ülkesin geri dönmek zorunda kalmıştır.
FRELIMO'nun kurucuları arasında ye alan Chissano, Portekiz koloni yönetimi tarafından takip edildiği bir dönemde Paris'e giderek öğrenim hayatına devam etmiştir. 1974 yılında ülkesinin bağımsızlık şartlarının konuşulduğu toplantılara katılmış, ülkesinin dönemi içindeki ilk ve tek başbakanlık görevi olmak üzere 1975 yılında elde edeceği bağımsızlığa kadar ülkenin başbakanı olarak görev almıştır.
Ülkesinin 1975 yılında Mozambik Halk Cumhuriyeti olarak bağımsızlığını elde etmesi sonrasında Dışişleri Bakanı olarak görev yapmıştır. Ülkenin ilk devlet başkanı olan Samora Machel'in 1986 yılında uçak kazasında hayatını kaybetmesi neticesinde ilk önce Chissano'nun da içerisinde yer aldığı FRELIMO Merkez Komitesi Siyasi Bürosu tarafından tüm devlet başkanlığı yetkilerini bu komitede toplayan geçici hükûmet kurulmuş, yaklaşık iki haftalık geçiş hükûmeti sonrasında da 6 Kasım 1986 tarihi itibarıyla da Chissano devlet başkanlığı makamına getirilmiştir.
Başkanlığı döneminde ülkede yaşanan iç savaşı bitirmeye yönelik faaliyetlerde bulunmuştur. 1990 yılında yeni bir anayasanın kabulü ile birlikte ülkenin adı Mozambik olmuş, komünist ve tek partili düzenden çok partili ve demokratik bir anayasal yapıya geçişin gerçekleşmesini sağlamıştır. Chissano, lideri olduğu FRELIMO'nun karşı grubu olarak yeni bir direniş hareketi olarak kurulan ve 1976'da iç savaşı başlatan (Mozambik Ulusal Direnişi) ile 1992 yılında Roma'da anlaşma sağlayarak iç savaşa son veren en önemli kişilerinden biri olmuştur.
1994 yılında gerçekleştirilen seçimlerin ve 1999 yılında gerçekleştirilen seçimlerin de kendi lehine sonuçlanması neticesinde toplamda üç dönem makamda kalmayı başarmıştır. 2004 yılında gerçekleştirilen seçimlere katılmayan Chissano, başkanlığı söz konusu seçimlerden galip çıkan Armando Guebuza'ya devrederek makamdan ayrılmıştır.
Chissano başkanlığının son yılı olan 2003 ile 2004 yılları arasında ayrıca Afrika Birliği başkanlığını da yürütmüştür.
Ödülleri
- 2006 "Chatham House Ödülü"
Kaynakça
- ^ . 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Joaquim Chissano ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Vikihaber'de bu konuyla ilgili haber var:
|
- http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7056229.stm7 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Joaquim Alberto Chissano d 22 Ekim 1939 Mozambikli siyasetci Chissano Afrika ulkesi Mozambik te 1986 ile 2005 yillari arasinda devlet baskanligi gorevini ustlenmistir Chissano bu surecte 1986 ile 1990 yillari arasinda Mozambik Halk Cumhuriyeti ni 1990 ile 2005 yillari arasinda da Mozambik Cumhuriyeti ni yonetmistir Joaquim Alberto Chissano2 Mozambik Devlet BaskaniGorev suresi 6 Kasim 1986 2 Subat 2005Yerine geldigi Samora MachelYerine gelen Armando GuebuzaMozambik BasbakaniGorev suresi 20 Eylul 1974 25 Haziran 1975Yerine gelen Mario da Graca Machungo 1986 da Kisisel bilgilerDogum 22 Ekim 1939 Chissano o donem Portekiz koloni bolgesi olan ulkesinde bulunan tek kolej olan ve Lourenco Marques te gunumuzde Maputo bulunan Liceu Salazar i kazanarak bu kolejde okumaya hak kazanan ilk siyahi ogrenci olmustur 1960 yilindan itibaren tip alaninda egitim alabilmek adina Portekiz e gitmistir Ancak donemin Antonio de Oliveira Salazar ve Marcelo Caetano idaresinde kurulan Portekiz gizli polis teskilati PIDE tarafindan kendisine yapilan baskilar sonucunda 1961 yilinda ulkesin geri donmek zorunda kalmistir FRELIMO nun kuruculari arasinda ye alan Chissano Portekiz koloni yonetimi tarafindan takip edildigi bir donemde Paris e giderek ogrenim hayatina devam etmistir 1974 yilinda ulkesinin bagimsizlik sartlarinin konusuldugu toplantilara katilmis ulkesinin donemi icindeki ilk ve tek basbakanlik gorevi olmak uzere 1975 yilinda elde edecegi bagimsizliga kadar ulkenin basbakani olarak gorev almistir Ulkesinin 1975 yilinda Mozambik Halk Cumhuriyeti olarak bagimsizligini elde etmesi sonrasinda Disisleri Bakani olarak gorev yapmistir Ulkenin ilk devlet baskani olan Samora Machel in 1986 yilinda ucak kazasinda hayatini kaybetmesi neticesinde ilk once Chissano nun da icerisinde yer aldigi FRELIMO Merkez Komitesi Siyasi Burosu tarafindan tum devlet baskanligi yetkilerini bu komitede toplayan gecici hukumet kurulmus yaklasik iki haftalik gecis hukumeti sonrasinda da 6 Kasim 1986 tarihi itibariyla da Chissano devlet baskanligi makamina getirilmistir Baskanligi doneminde ulkede yasanan ic savasi bitirmeye yonelik faaliyetlerde bulunmustur 1990 yilinda yeni bir anayasanin kabulu ile birlikte ulkenin adi Mozambik olmus komunist ve tek partili duzenden cok partili ve demokratik bir anayasal yapiya gecisin gerceklesmesini saglamistir Chissano lideri oldugu FRELIMO nun karsi grubu olarak yeni bir direnis hareketi olarak kurulan ve 1976 da ic savasi baslatan Mozambik Ulusal Direnisi ile 1992 yilinda Roma da anlasma saglayarak ic savasa son veren en onemli kisilerinden biri olmustur 1994 yilinda gerceklestirilen secimlerin ve 1999 yilinda gerceklestirilen secimlerin de kendi lehine sonuclanmasi neticesinde toplamda uc donem makamda kalmayi basarmistir 2004 yilinda gerceklestirilen secimlere katilmayan Chissano baskanligi soz konusu secimlerden galip cikan Armando Guebuza ya devrederek makamdan ayrilmistir Chissano baskanliginin son yili olan 2003 ile 2004 yillari arasinda ayrica Afrika Birligi baskanligini da yurutmustur Odulleri2006 Chatham House Odulu Kaynakca 22 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Aralik 2015 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Joaquim Chissano ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Vikihaber de bu konuyla ilgili haber var Kategorie Joaquim ChissanoJoaquim Chissanohttp news bbc co uk 2 hi africa 7056229 stm7 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde