Rubus idaeus veya Ahududu veya da Frambuaz, Rubus cinsine bağlı, Avrupa ve Asya'nın kuzeyine özgü meyve veren bir bitki türüdür.
Rubus idaeus | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||||
Asgari endişe altında (IUCN 3.1) (Avrupa) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||
Rubus idaeus L 1753 | |||||||||||||||
Sinonimler | |||||||||||||||
|
Özellikler
Rubus idaeus genel olarak çok yıllık, köklü ve çalı formundadır. İlk yılında kök sürgünler, 5-7 yaprakcıklı 1,5-2,5 m (4 ft 11 in-8 ft 2 in) boyuna erişmek için uzumaya başlar ve genelde çiçeksizdir. İkinci yılında kökler uzamayı bırakır ve 3-5 yaprakcıklı yan dallar çıkarmaya başlar. Çiçeklenmeye başladığında çiçeklerin her biri yaklaşık 1 cm (0,39 in) çapında ve beş beyaz yapraklıdır. Meyvesi kırmızı, tatlı ve yenilebilir.
Sınıflandırma
Etimoloji
Türün adı olan idaeus, eski Yunanlıların aşina olduğu Türkiye'nin kuzeybatısında bulunan Kaz Dağı'nda (İda) bulunmasından gelir.
Taksonomi
Rubus idaeus türüne bağlı alttürler (2024):
- Rubus idaeus idaeus
- Rubus idaeus strigosus
- Rubus idaeus albus
- Rubus idaeus anomalus
- Rubus idaeus biflorus
- Rubus idaeus borealisinensis
- Rubus idaeus glabratus
- Rubus idaeus laevis
- Rubus idaeus maritimus
- Rubus idaeus marmoratus
- Rubus idaeus maximowiczii
- Rubus idaeus shikokianus
- Rubus idaeus sterilis
- Rubus idaeus succineus
Dağılım ve habitat
Yabani bir bitki olan Rubus idaeus tipik olarak ormanlarda, ağaç gölgelerinde veya açıklık alanlarda yetişir. Avrupa'nın güneyi ve Orta Asya'da yüksek rakımlı alanlarda dağılım gösterir.
Galeri
- Ahududu (kızıl) - suluboya, 1892
- Ahududu (siyah) - suluboya, 1893
- Ahududu ve yabanarısı
- Kızıl, mor, siyah ve albino ahududu
- Rubus occidentalis - yaprağın alt yüzü gümüş beyazdır
- Böğürtlen - yaprağın alt yüzü yeşildir
- 5 yapraklı yabani kızıl ahududu
- Yabani mor ahududu
- Yabani albino ahududu
- Mor çiçekli ahududu
- İlk yılda ahududu fideleri meyve vermez
- Farklı büyüklükte ahududu yaprakları
-
-
- Ahududu meyveleri
-
Dış bağlantılar
- (İngilizce)
- "Raspberry". Encyclopædia Britannica. 22 (11. bas.). 1911.
- "Rubus idaeus". .
- "Rubus sachalinensis". .
- Wikimedia Commons'ta Ahududu ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Vikitür'de Ahududu ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
- ^ "Rubus idaeus". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi.
- ^ "GBIF". 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2024.
- ^ . 28 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024.
- ^ . Flora of NW Europe. 6 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Blamey, M.; Grey-Wilson, C. (1989). Flora of Britain and Northern Europe. ISBN ..
- ^ a b c Huxley, A., (Ed.) (1992). New RHS Dictionary of Gardening. Macmillan. ISBN ..
- ^ "eFloras". 2 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rubus idaeus veya Ahududu veya da Frambuaz Rubus cinsine bagli Avrupa ve Asya nin kuzeyine ozgu meyve veren bir bitki turudur Rubus idaeusKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Avrupa Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim RosalesFamilya RosaceaeCins RubusTur R idaeusIkili adlandirmaRubus idaeusL 1753SinonimlerBatidaea idea L Nieuwl Batidaea vulgaris Nieuwl Batidea peramoena Greene Rubus acanthocladus Borb Rubus buschii Rozanova Grossh Rubus chrysocarpus Celak ex Gyer Rubus euroasiaticus Sinkova Rubus fragrans Salisb Rubus frambaesianus Lam Rubus glaber Mill ex Simonk Rubus greeneanus L H Bailey Rubus leesii Bab Rubus obtusifolius Willd Rubus sericeus Gilib Rubus vulgatus Rozanova Rubus komarovii Nakai Rubus melanolasius Dieck ex Focke Kom Rubus sachalinensis H Lev Rubus sibiricus Kom Sinkova Rubus nipponicus Focke Koidz Batidea acalyphacea Greene Batidea arizonica Greene Rubus carolinianus Rydb Rubus melanolasius Dieck Rubus neglectus Peck Rubus strigosus Michx Batidea viburnifolia GreeneOzelliklerRubus idaeus genel olarak cok yillik koklu ve cali formundadir Ilk yilinda kok surgunler 5 7 yaprakcikli 1 5 2 5 m 4 ft 11 in 8 ft 2 in boyuna erismek icin uzumaya baslar ve genelde ciceksizdir Ikinci yilinda kokler uzamayi birakir ve 3 5 yaprakcikli yan dallar cikarmaya baslar Ciceklenmeye basladiginda ciceklerin her biri yaklasik 1 cm 0 39 in capinda ve bes beyaz yapraklidir Meyvesi kirmizi tatli ve yenilebilir SiniflandirmaEtimoloji Turun adi olan idaeus eski Yunanlilarin asina oldugu Turkiye nin kuzeybatisinda bulunan Kaz Dagi nda Ida bulunmasindan gelir Taksonomi Rubus idaeus turune bagli altturler 2024 Rubus idaeus idaeus Rubus idaeus strigosus Rubus idaeus albus Rubus idaeus anomalus Rubus idaeus biflorus Rubus idaeus borealisinensis Rubus idaeus glabratus Rubus idaeus laevis Rubus idaeus maritimus Rubus idaeus marmoratus Rubus idaeus maximowiczii Rubus idaeus shikokianus Rubus idaeus sterilis Rubus idaeus succineusDagilim ve habitatYabani bir bitki olan Rubus idaeus tipik olarak ormanlarda agac golgelerinde veya aciklik alanlarda yetisir Avrupa nin guneyi ve Orta Asya da yuksek rakimli alanlarda dagilim gosterir GaleriAhududu kizil suluboya 1892 Ahududu siyah suluboya 1893 Ahududu ve yabanarisi Kizil mor siyah ve albino ahududu Rubus occidentalis yapragin alt yuzu gumus beyazdir Bogurtlen yapragin alt yuzu yesildir 5 yaprakli yabani kizil ahududu Yabani mor ahududu Yabani albino ahududu Mor cicekli ahududu Ilk yilda ahududu fideleri meyve vermez Farkli buyuklukte ahududu yapraklari Ahududu meyveleriDis baglantilar Ingilizce Raspberry Encyclopaedia Britannica 22 11 bas 1911 Rubus idaeus Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Rubus sachalinensis Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Wikimedia Commons ta Ahududu ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Ahududu ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Kaynakca Rubus idaeus IUCN Tehdit Altindaki Turlerin Kirmizi Listesi GBIF 9 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2024 28 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2024 Flora of NW Europe 6 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Blamey M Grey Wilson C 1989 Flora of Britain and Northern Europe ISBN 0 340 40170 2 a b c Huxley A Ed 1992 New RHS Dictionary of Gardening Macmillan ISBN 0 333 47494 5 eFloras 2 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2024