Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Konstantine Gamsahurdia (Gürcüce: კონსტანტინე გამსახურდია; 3 Mayıs 1893 - 17 Temmuz 1975) Gürcü yazar ve halk figürü. Almanya'da eğitim gören Gamsahurdia, Batı Avrupa'da yaygın olan edebi akımları Gürcü edebiyatıyla harmanlayarak eserler vermiştir. Sovyet yönetimine karşıt olmakla birlikte , Stalin dönemi infazlarından sağ kurtulan birkaç Gürcü yazardan biriydi. Beyazdeniz adasına sürgün edilen ve birçok kez tutuklanan Gamsahurdia'nun eserleri, psikolojik içgörüye sahip karakter tasvirleriyle dikkat çekmektedir. Gamsahurdia'nın yazılarının bir diğer özelliği de, klasisizm duygusu yaratmak için arkaik bir dili taklit etmesidir. Bu akım, Gamsahurdia'nın Gürcüceye kattığı yeni bir inceliktir.
| Konstantine Gamsakhurdia | |
|---|---|
 | |
| Kendi dilinde adı | კონსტანტინე გამსახურდია |
| Doğum | 3 Mayıs 1893 Abaşa, Kutaisi Guberniyası, Rus İmparatorluğu |
| Ölüm | Tiflis, Gürcistan SSC, Sovyetler Birliği 17 Temmuz 1975 |
| Meslek | Yazar, şair, sosyal aktivist |
| Milliyet | Gürcü |
| Edebî akım | Dışavurumculuk, edebî modernizm |
| Evlilik | Miranda Palavandişvili |
| Çocuklar | Zviad Gamsahurdia |
Konstantine Gamsakhurdia'nın oğlu Zviad, 1991'de Gürcistan'ın ilk cumhurbaşkanı seçildi. Zviad 1993'teki iç savaşta şüpheli bir şekilde öldü.
İlk yılları ve kariyeri
Batı Gürcistan'daki Megrelya bölgesinin Abaşa kentinde Megrel kökenli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Kutaisi Lisesi'nde öğrenim gördükten sonra üniversite eğitimi için Niko Marr ile tanıştığı Sankt-Petersburg'a gitti. I. Dünya Savaşı yıllarını Almanya, Fransa ve İsviçre'de geçiren Gamsahurdia, doktorasını 1918'de Berlin Üniversitesi'nde tamamladı. Rus vatandaşı olarak, Bavyera'daki Traunstein kentinde kısa süreli staj yaptı. İlk şiirlerini ve kısa öykülerini 1910'ların başlarında yayımladı. Bu şiirlerde Alman Ekspresyonizminden ve Fransız Post-Sembolist literatüründen etkilendi. Almanya'dayken düzenli olarak Alman basını için Gürcistan ve Kafkaslar üzerine yazılar yazdı. Eş zamanlı olarak Almanya merkezli Gürcü Kurtuluş Komitesi'nin örgütlenmesinde rol oynadı. Gürcistan'ın 1918'de bağımsızlığını ilan etmesinden sonra Gürcistan'ın büyükelçiliğinde ataşe olarak çalışmaya başladı. Ataşe olarak çalışırken Gürcü savaş mahkûmlarını Gürcistan'a geri döndürme ve Alman üniversitelerine Gürcü öğrencileri yerleştirmeden sorumlu oldu.
Gamsakhurdia, 1921'de Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgaline tepki gösterdi. Tiflis merkezli edebiyat dergilerinin editörlüğünü yaptı. Ayrıca kısa süreliğine sanatsal değerleri politik doğruculuğa tercih eden yazarlarla birlikte çalıştı. Gamsahurdia, artan ideolojik baskıya meydan okuyarak yazılarını yayınladı ve 1922'de Gürcistan'ın zorla Sovyetleştirmesinin yıldönümünde barışçıl bir protesto mitingine liderlik etti. 1925'te yazması sekiz yıl sürecek (დიონისოს ღიმილი), adlı eseri yazmaya başladı. Eser, Paris'te kendi toplumuna ve ideallerine tamamen yabancı kalan genç bir Gürcü entelektüelin hikâyesini anlatıyor.
Sonraki yılları ve çalışmaları
Gürcistan'daki 1924 anti-Sovyet ayaklanmasının bastırılmasından sonra Gamsahurdia, Alman edebiyatı dersleri verdiği Tiflis Üniversitesi'nden atıldı. Kısa süre sonra tutuklandı ve birkaç yıl geçireceği Beyaz Deniz'deki Solovetsky Adaları'na sürüldü. Gamsahurdia serbest bırakıldığında sessiz kalmaya zorlandı. İntiharın eşiğine gelen Gamsahurdia, Dante'nin eserlerini tercüme ederek depresyondan kurtulmaya çalıştı. 1930'ların başlarında kendisi gibi Megrel olan Lavrentiy Beria'nın korumasıyla yeniden yazmaya başladı. 1935'te aşk ve kollektif tarımı konu alan "sosyalist" bir eser olan "Ay'ı Çalmak " (მთვარის მოტაცება, 1935-6) adlı romanı yazdı. Daha sonra Khogais Mindia (ხოგაის მინდია, 1937) adlı psikoloji temalı bir roman yazdı. Buna karşın Beria sürgün sonrası çalışmalarını da eleştirdi. Kısa süre sonra Gamsahurdia, Devlet Yayınevi'nin Troçkist yöneticisi Lida Gasviani ile olan ilişkisi nedeniyle tutuklandı, ancak ironik bir şekilde düşmanlarla cinsel ilişkinin yasal olduğunu söyleyen Beria tarafından sorgulandı ve serbest bırakıldı.
Stalinist temizlik tepe noktasındayken, Gamsahurdia daha çok tarih ve yurt sevgisi temalı eserler verdi. The Right Hand of the Grand Master (დიდოსტატის მარჯვენა 1939) adlı eseri, 11. yüzyılda Svetitshoveli Katedrali'nin inşasını konu almaktadır. Eser, Kral I. Giorgi'nin katedrali inşa etmesi için görevlendirdiği sadık mimar Konstantine Arsakidze'nin trajik hikâyesini konu alır. Hikâyede Arsakidze, Giorgi'nin kızı Şorena'ya aşık olur. Yasadışı aşk, Giorgi'nin emriyle Arsakidze'nin sakat bırakılması ve infaz edilmesiyle sonuçlanır. Hikâyede verilmek istenen alegorik mesajda, yasak aşkı nedeniyle öldürülen Arsakidze, Stalin döneminde Gürcistan sevgileri nedeniyle öldürülen yazarlara benzetilmektedir.
Gamsahurdia'nın II. Dünya Savaşı sonra da yazmaya devam etti; II. Dünya Savaşı öncesi Gürcü köyünü anlatan The Flowering of the Vine (ვაზის ყვავილობა, 1955); ve Gürcistan'ı 1089'dan 1125'e kadar yöneten Kral Kurucu Davit'i anlattığı David the Builder (დავით აღმაშენებელი, 1942–62) romanını yazdı. Bu eserle birlikte 1962'de Şota Rustaveli Devlet Ödününü kazandı. Gamsahurdia ayrıca Goethe hakkında biyografik bir roman yazdı. Anılarının (1963) ve vasiyetinin (1959) yayınlanması o dönemde gerçekleşemedi. 1975'te öldü ve "Kolhis Kulesi" olarak adlandırdığı konağına defnedildi. İsa ve Yahudaların yan yana gömüldüğünü bahane göstererek Mtatsminda Panteonu'na gömülmeyi reddetti. "İsa ve Yahuda" ile atıfta bulunduğu kişiler halk figürü İlia Çavçavadze ve siyasi düşmanı Bolşevik Filipp Makharadze idi.
Kaynakça
- Rayfield, Donald (2000), The Literature of Georgia: A History. Routledge, .
Dış bağlantılar
- Konstantine Gamsahurdia, fotoğraf Simon Kiladze 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Notlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Konstantine Gamsahurdia Gurcuce კონსტანტინე გამსახურდია 3 Mayis 1893 17 Temmuz 1975 Gurcu yazar ve halk figuru Almanya da egitim goren Gamsahurdia Bati Avrupa da yaygin olan edebi akimlari Gurcu edebiyatiyla harmanlayarak eserler vermistir Sovyet yonetimine karsit olmakla birlikte Stalin donemi infazlarindan sag kurtulan birkac Gurcu yazardan biriydi Beyazdeniz adasina surgun edilen ve bircok kez tutuklanan Gamsahurdia nun eserleri psikolojik icgoruye sahip karakter tasvirleriyle dikkat cekmektedir Gamsahurdia nin yazilarinin bir diger ozelligi de klasisizm duygusu yaratmak icin arkaik bir dili taklit etmesidir Bu akim Gamsahurdia nin Gurcuceye kattigi yeni bir inceliktir Konstantine GamsakhurdiaKendi dilinde adiკონსტანტინე გამსახურდიაDogum3 Mayis 1893 Abasa Kutaisi Guberniyasi Rus ImparatorluguOlumTiflis Gurcistan SSC Sovyetler Birligi 17 Temmuz 1975MeslekYazar sair sosyal aktivistMilliyetGurcuEdebi akimDisavurumculuk edebi modernizmEvlilikMiranda PalavandisviliCocuklarZviad Gamsahurdia Konstantine Gamsakhurdia nin oglu Zviad 1991 de Gurcistan in ilk cumhurbaskani secildi Zviad 1993 teki ic savasta supheli bir sekilde oldu Ilk yillari ve kariyeriBati Gurcistan daki Megrelya bolgesinin Abasa kentinde Megrel kokenli bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Kutaisi Lisesi nde ogrenim gordukten sonra universite egitimi icin Niko Marr ile tanistigi Sankt Petersburg a gitti I Dunya Savasi yillarini Almanya Fransa ve Isvicre de geciren Gamsahurdia doktorasini 1918 de Berlin Universitesi nde tamamladi Rus vatandasi olarak Bavyera daki Traunstein kentinde kisa sureli staj yapti Ilk siirlerini ve kisa oykulerini 1910 larin baslarinda yayimladi Bu siirlerde Alman Ekspresyonizminden ve Fransiz Post Sembolist literaturunden etkilendi Almanya dayken duzenli olarak Alman basini icin Gurcistan ve Kafkaslar uzerine yazilar yazdi Es zamanli olarak Almanya merkezli Gurcu Kurtulus Komitesi nin orgutlenmesinde rol oynadi Gurcistan in 1918 de bagimsizligini ilan etmesinden sonra Gurcistan in buyukelciliginde atase olarak calismaya basladi Atase olarak calisirken Gurcu savas mahkumlarini Gurcistan a geri dondurme ve Alman universitelerine Gurcu ogrencileri yerlestirmeden sorumlu oldu Gamsakhurdia 1921 de Kizil Ordu nun Gurcistan i isgaline tepki gosterdi Tiflis merkezli edebiyat dergilerinin editorlugunu yapti Ayrica kisa sureligine sanatsal degerleri politik dogruculuga tercih eden yazarlarla birlikte calisti Gamsahurdia artan ideolojik baskiya meydan okuyarak yazilarini yayinladi ve 1922 de Gurcistan in zorla Sovyetlestirmesinin yildonumunde bariscil bir protesto mitingine liderlik etti 1925 te yazmasi sekiz yil surecek ka დიონისოს ღიმილი adli eseri yazmaya basladi Eser Paris te kendi toplumuna ve ideallerine tamamen yabanci kalan genc bir Gurcu entelektuelin hikayesini anlatiyor Sonraki yillari ve calismalariGamsahurdia nin Tiflis teki evi Gurcistan daki 1924 anti Sovyet ayaklanmasinin bastirilmasindan sonra Gamsahurdia Alman edebiyati dersleri verdigi Tiflis Universitesi nden atildi Kisa sure sonra tutuklandi ve birkac yil gecirecegi Beyaz Deniz deki Solovetsky Adalari na suruldu Gamsahurdia serbest birakildiginda sessiz kalmaya zorlandi Intiharin esigine gelen Gamsahurdia Dante nin eserlerini tercume ederek depresyondan kurtulmaya calisti 1930 larin baslarinda kendisi gibi Megrel olan Lavrentiy Beria nin korumasiyla yeniden yazmaya basladi 1935 te ask ve kollektif tarimi konu alan sosyalist bir eser olan Ay i Calmak მთვარის მოტაცება 1935 6 adli romani yazdi Daha sonra Khogais Mindia ხოგაის მინდია 1937 adli psikoloji temali bir roman yazdi Buna karsin Beria surgun sonrasi calismalarini da elestirdi Kisa sure sonra Gamsahurdia Devlet Yayinevi nin Trockist yoneticisi Lida Gasviani ile olan iliskisi nedeniyle tutuklandi ancak ironik bir sekilde dusmanlarla cinsel iliskinin yasal oldugunu soyleyen Beria tarafindan sorgulandi ve serbest birakildi Stalinist temizlik tepe noktasindayken Gamsahurdia daha cok tarih ve yurt sevgisi temali eserler verdi The Right Hand of the Grand Master დიდოსტატის მარჯვენა 1939 adli eseri 11 yuzyilda Svetitshoveli Katedrali nin insasini konu almaktadir Eser Kral I Giorgi nin katedrali insa etmesi icin gorevlendirdigi sadik mimar Konstantine Arsakidze nin trajik hikayesini konu alir Hikayede Arsakidze Giorgi nin kizi Sorena ya asik olur Yasadisi ask Giorgi nin emriyle Arsakidze nin sakat birakilmasi ve infaz edilmesiyle sonuclanir Hikayede verilmek istenen alegorik mesajda yasak aski nedeniyle oldurulen Arsakidze Stalin doneminde Gurcistan sevgileri nedeniyle oldurulen yazarlara benzetilmektedir Gamsahurdia nin II Dunya Savasi sonra da yazmaya devam etti II Dunya Savasi oncesi Gurcu koyunu anlatan The Flowering of the Vine ვაზის ყვავილობა 1955 ve Gurcistan i 1089 dan 1125 e kadar yoneten Kral Kurucu Davit i anlattigi David the Builder დავით აღმაშენებელი 1942 62 romanini yazdi Bu eserle birlikte 1962 de Sota Rustaveli Devlet Odununu kazandi Gamsahurdia ayrica Goethe hakkinda biyografik bir roman yazdi Anilarinin 1963 ve vasiyetinin 1959 yayinlanmasi o donemde gerceklesemedi 1975 te oldu ve Kolhis Kulesi olarak adlandirdigi konagina defnedildi Isa ve Yahudalarin yan yana gomuldugunu bahane gostererek Mtatsminda Panteonu na gomulmeyi reddetti Isa ve Yahuda ile atifta bulundugu kisiler halk figuru Ilia Cavcavadze ve siyasi dusmani Bolsevik Filipp Makharadze idi Kaynakca Rayfield p 246 Rayfield pp 247 8 Rayfield pp 247 9 Rayfield p 249 Rayfield p 250 Rayfield Donald 2000 The Literature of Georgia A History Routledge 0 7007 1163 5 Dis baglantilarKonstantine Gamsahurdia fotograf Simon Kiladze 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Notlar