Chicago Boys (Türkçe: Şikago Oğlanları), 1970 ve 1980'lerde tanınmış bir grup Şilili ekonomist. Bu adlarını, Milton Friedman ve Arnold Harberger'in ders vermekte olduğu Şikago Üniversitesinin ekonomi bölümünden mezun olduklarından almışlardır. Bazıları da, Şikago Üniversitesinin destek vermiş olduğu Şili Papa Katolik Üniversitesinin ekonomi bölümünden mezun olmuştur.
Güney Amerika'ya döndüklerinde, Şili askerî cuntası (1973–1990) başta olmak üzere çok sayıda Güney Amerika devletinin hükûmetlerinde görev almışlardır. Ekonomi danışmanları olarak başlamış oldukları bu görevlerde, birçoğu yüksek mevkilere ulaşmıştır.
Heritage Vakfı, Şili'nin Güney Amerika'nın en iyi performans gösteren ekonomisi olmasını ve dünyanın en işletme dostu ülkelerinden birine dönüştürmelerinde Chicago Boys'u övse de; Chicago Boys'u eleştirenler işsizlik oranındaki büyük artışların nedeninin Chicago Boys'un öğütleri üzerine uygulanmış enflasyon karşıtı politikalara dayandırılabileceğini söylemektedir. Nobel ödüllü Amartya Sen gibi bazıları da Chicago Boys'un uygulamış olduğu ekonomik politikalarının kasıtlı olarak Güney Amerika halkı pahasına ABD şirketlerinin çıkarlarına hizmet etmeyi amaçladığını iddia etmiştir.
Tarihleri
"Chicago Boys" terimi, 1980'lerin başlarından beriliberter ekonomi teorilerini okuyan veya onlarla özdeşleşmiş Güney Amerikalı ekonomistleri tanımlamak için kullanılmıştır. Bazıları Harvard Üniversitesi veya MIT'te başarı kazanmış olsalar bile (aşağıya bkz.), bu terim genel olarak Şikago Üniversitesinde öğrenim görmüş olanları tanımlamak için kullanılmıştır.
Chicago Boys, General Augusto Pinochet'nin yönetimi sırasındaki Şili'de başlatılan ilk reformların mühendisleri olarak öne çıkmıştır. Milton ve Rose Friedman, yazmış oldukları anılarında "Chicago Boys"u kullanarak, bu terimin yaygınlaşmasına neden olmuştur.
Milton ve Rose Friedman'ın anılarında şunlar yazmaktaydı: "1975'te, enflasyon Şili'de yaygınken bir dünya resesyonunun Şili'de bir bunalıma da yol açmasıyla, General Pinochet kurtuluşu 'Chicago Boys'ta bularak onların birkaçını hükûmetininin yüksek mevkilerine atadı."
Chicago Boys'un eğitim programı, 1950'lerde ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından uluslararası ekonomik kalkınma için ilk ABD programı olan aracılığıyla düzenlenen "Şili Projesi"nin sonucuydu. Şili'nin ekonomik beyin takımını etkilemeyi amaçlayan Ford Vakfı ve Rockefeller Vakfı tarafından finanse edildi. Şikago Üniversitesinin ekonomi bölümü, Şili Katolik Üniversitesi ile burs programları oluşturdu. 1957 ile 1970 yılları arasında yaklaşık yüz tane seçilmiş öğrenci, önce Şili'de bir çıraklık programı ve ardından Şikago'da yüksek lisans çalışmasında eğitim aldı.
Proje 1970'lerin başına kadar olaysız geçti. Chicago Boys'un düşünceleri; bazılarının 189 sayfalık ("tuğla") takma adlı bir "Ekonomik Kalkınma İçin Program" hazırlamasına karşın Şili'nin ekonomik ve politik düşüncesinin uçlarında kaldı. Hazırlanmış bu yazı, 1969'da Jorge Alessandri'nin başarısız başkan adaylığının bir parçası olarak sunuldu. Alessandri, El ladrillo'yu görmezden geldi ancak 11 Eylül 1973'teki Şili darbesinin Augusto Pinochet'yi iktidara getirmesinden sonra projeye olan ilgi yeniden oluştu ve proje yeni rejimin ekonomik politikasının temeli oldu.
ABD Dışişleri Bakanlığının Şili Projesi sona ermesine karşın Şili ile Şikago Üniversitesi arasındaki eğitim bağlantısı hâlâ devam etmektedir. Chicago Boys da dahil olmak üzere üniversiteden mezunlar için çok sayıda ağ kuruluşlarından biri "Latin American Business Group at Chicago Booth School of Business" (LATAM)'dır. Popüler kültürde, iş dergilerinde, basın ve medyada terim hâlen kullanılmaya devam etmektedir. Chicago Boys adında bir Şili filmi de vardır.
Tanınmış Chicago Boys
Şili
Bazıları:
- Jorge Cauas, Maliye Bakanı, 1975–1977.
- , Maliye Bakanı, 1977–1982.
- , Ekonomi Bakanı, 1976–1979.
- , Çalışma ve Emeklilik Bakanı, 1978–1980; Maden Bakanı, 1980–1981. (Harvard'da Ekonomi Yüksek Lisansı ve Doktora derecesi aldı.)
- , Maliye Bakanı, 1985–1989. (Columbia Üniversitesi'nde MBA aldı.)
- Şili Merkez Bankası Başkanı Ekonomi Bakanı, 1982–1983.
- , Bütçe Direktörü, 1975–1981.
- , Şili Merkez Bankası Ekonomi Danışmanı.
- Şili Merkez Bankası Başkanı Maliye Bakanı, 1982.
- , (Ekonomi Bakanı, 1982; Maliye Bakanı, 1982-83)
- , Araştırma Müdürü, Şili Merkez Bankası, 1985 ve 1990; Antitröst Komisyonu, 1999 ve 2001; PUC İşletme ve Ekonomi Fakültesi Dekanı ve İktisat Profesörü, 1995-devam ediyor.
- , Planlama Bakanı, 1978–1980; Çalışma Bakanı, 1980–1982; Şili Merkez Bankası Başkanı, 1982–83.
- , Bütçe Direktörü, 1987–1989.
- , Emeklilik Müfettişi, 1980–1990.
- , Çalışma Bakanı, 1988–1990.
- , Merkez Bankası Genel Müdürü, 1994–2005.
- , Eğitim Bakanı, 2010–2011; Planlama Bakanı, 2011–2013; Las Condes Belediye Başkanı, 2016-günümüz
- Maliye Bakanı Genelkurmay Başkanı Ulusal Özelleştirme Komisyonu üyesi; Antitröst Komisyonu Başkanı; Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Bakanı, [SEGPRES] 2010 - devam ediyor; Özel bir düşünce kuruluşu olan Libertad y Desarrollo'da İcra Direktörü; Dekan ve Ekonomi Profesörü; Universidad Del Desarrollo (UDD), Santiago, Şili'deki İşletme ve Ekonomi Fakültesi; birkaç kamu kuruluşunun yönetim kurulu üyesi; .
- , Ekonomi Bakanı, 2010–2011.
- 1998'de 33,1 milyar ABD dolarının üzerinde varlığa sahip Şili'nin en büyük holdinglerinden biri olan CEO'su ; Banco de Chile, Madeco, CCU, Inversiones y Rentas, LQIF, ECUSA, CCU Argentina ve Banchile Corretores de Bolsa dahil olmak üzere birçok Quinenco grup şirketinin yöneticisi ve Vina San Pedro Tarapaca Yönetim Kurulu Danışmanı; CCU CEO'su, 1991–1998. (Universidad Catolica de Chile'den İşletme derecesi ve Şikago Üniversitesinden MBA derecesi aldı.
- , Profesör, Ekonomi ve İdare Fakültesi, Pontificia Universidad Católica de Chile ; 1976'da Inter American Development Bank tarafından finanse edilen Şili'ye döndü; Kamu görevlilerinin ekiplerini Proje Hazırlama ve Sosyal Değerlendirme konusunda eğiten bir Teknik Yardım Programı düzenlediği Amerikan Devletleri Örgütü'nün (OAS) "dış finansman birimi" başkanı; Dünya Bankası danışmanı, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD); 20 Ocak 2014'te akciğer kanserinden öldü.
Güney Amerika'nın başka yerlerinde
Chicago Boys'un en büyük ve en tanınmış grubu Şili kökenli olmasına karşın aynı dönemden Şikago Üniversitesinden başka birçok Güney Amerikalı mezun vardır. Bu ekonomistler, kendi ülkelerinin ekonomilerini biçimlendirmeye devam etmişlerdir. Bunlardan bazıları; Meksikalı , , , , Arjantinli , , , ve ; Brezilyalı ve Peru, Kolombiya, Uruguay, Kosta Rika ve Panama'dan birçok diğerleridir.
Ayrıca bakınız
Konuyla ilgili yayınlar
- Valdés, Juan Gabriel (1995), Pinochet's Economists: The Chicago School of Economics in Chile, Cambridge, Cambridge University Press .ISBN
- Constable, Pamela ve Arturo Valenzuela (1991), A Nation Of Enemies: Chile Under Pinochet 1 Mart 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., New York, WW Norton .ISBN
- Fontaine Aldunate, Arturo (1988), "Los Economistas ve Presidente Pinochet", Zig Zag
- Şok Doktrini - Naomi klein İlk yayın tarihi: 2007
Dış bağlantılar
(Hepsi İngilizcedir)
- NPR Planet Money - Chicago Boys Pt. 1 25 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- NPR Planet Money - Chicago Boys Pt. 2 26 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- PBS Video klip - Chicago Boys ve Pinochet 9 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Şili Neoliberal Bir Başarı mı? 19 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . dergisinin 2004'te Chicago Boys'un politikalarının analizi
- Forbes dergisi 2010-3-17 makalesi 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ses klibi - 'Chicago Boys' Şili'nin Ekonomisinde Kalıcı Miras Bıraktı, Ulusal Halk Radyosu 28 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Naomi Klein, 2007, The Shock Doctrine: The Rise of Disaster Capitalism
- ^ . 2015. 17 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Kris Vanden Berg, 2012, Nixon’s Foreign Policy in Chile: Economic Securities over Human Rights
- ^ . libcom.org. 12 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2020.
- ^ . nsarchive2.gwu.edu. 24 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2020.
- ^ . Hoover Digest. Stanford University. 30 Ekim 1997. 30 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2012.
- ^ Two Lucky People: Memoirs. Milton Friedman and Rose D. Friedman. University of Chicago Press, 1998. p. 398.
- ^ El Ladrillo. Bases de la política económica del gobierno militar chileno.Santiago: CEP 2nd edition1992
- ^ . 5 Kasım 2015. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2020 – IMDb vasıtasıyla.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mart 2021.
- ^ . 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.
- ^ . 17 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.
- ^ . 17 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.
- ^ . 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Chicago Boys Turkce Sikago Oglanlari 1970 ve 1980 lerde taninmis bir grup Silili ekonomist Bu adlarini Milton Friedman ve Arnold Harberger in ders vermekte oldugu Sikago Universitesinin ekonomi bolumunden mezun olduklarindan almislardir Bazilari da Sikago Universitesinin destek vermis oldugu Sili Papa Katolik Universitesinin ekonomi bolumunden mezun olmustur Guney Amerika ya donduklerinde Sili askeri cuntasi 1973 1990 basta olmak uzere cok sayida Guney Amerika devletinin hukumetlerinde gorev almislardir Ekonomi danismanlari olarak baslamis olduklari bu gorevlerde bircogu yuksek mevkilere ulasmistir Heritage Vakfi Sili nin Guney Amerika nin en iyi performans gosteren ekonomisi olmasini ve dunyanin en isletme dostu ulkelerinden birine donusturmelerinde Chicago Boys u ovse de Chicago Boys u elestirenler issizlik oranindaki buyuk artislarin nedeninin Chicago Boys un ogutleri uzerine uygulanmis enflasyon karsiti politikalara dayandirilabilecegini soylemektedir Nobel odullu Amartya Sen gibi bazilari da Chicago Boys un uygulamis oldugu ekonomik politikalarinin kasitli olarak Guney Amerika halki pahasina ABD sirketlerinin cikarlarina hizmet etmeyi amacladigini iddia etmistir Tarihleri Chicago Boys terimi 1980 lerin baslarindan beriliberter ekonomi teorilerini okuyan veya onlarla ozdeslesmis Guney Amerikali ekonomistleri tanimlamak icin kullanilmistir Bazilari Harvard Universitesi veya MIT te basari kazanmis olsalar bile asagiya bkz bu terim genel olarak Sikago Universitesinde ogrenim gormus olanlari tanimlamak icin kullanilmistir Chicago Boys General Augusto Pinochet nin yonetimi sirasindaki Sili de baslatilan ilk reformlarin muhendisleri olarak one cikmistir Milton ve Rose Friedman yazmis olduklari anilarinda Chicago Boys u kullanarak bu terimin yayginlasmasina neden olmustur Milton ve Rose Friedman in anilarinda sunlar yazmaktaydi 1975 te enflasyon Sili de yayginken bir dunya resesyonunun Sili de bir bunalima da yol acmasiyla General Pinochet kurtulusu Chicago Boys ta bularak onlarin birkacini hukumetininin yuksek mevkilerine atadi Chicago Boys un egitim programi 1950 lerde ABD Disisleri Bakanligi tarafindan uluslararasi ekonomik kalkinma icin ilk ABD programi olan araciligiyla duzenlenen Sili Projesi nin sonucuydu Sili nin ekonomik beyin takimini etkilemeyi amaclayan Ford Vakfi ve Rockefeller Vakfi tarafindan finanse edildi Sikago Universitesinin ekonomi bolumu Sili Katolik Universitesi ile burs programlari olusturdu 1957 ile 1970 yillari arasinda yaklasik yuz tane secilmis ogrenci once Sili de bir ciraklik programi ve ardindan Sikago da yuksek lisans calismasinda egitim aldi Proje 1970 lerin basina kadar olaysiz gecti Chicago Boys un dusunceleri bazilarinin 189 sayfalik tugla takma adli bir Ekonomik Kalkinma Icin Program hazirlamasina karsin Sili nin ekonomik ve politik dusuncesinin uclarinda kaldi Hazirlanmis bu yazi 1969 da Jorge Alessandri nin basarisiz baskan adayliginin bir parcasi olarak sunuldu Alessandri El ladrillo yu gormezden geldi ancak 11 Eylul 1973 teki Sili darbesinin Augusto Pinochet yi iktidara getirmesinden sonra projeye olan ilgi yeniden olustu ve proje yeni rejimin ekonomik politikasinin temeli oldu ABD Disisleri Bakanliginin Sili Projesi sona ermesine karsin Sili ile Sikago Universitesi arasindaki egitim baglantisi hala devam etmektedir Chicago Boys da dahil olmak uzere universiteden mezunlar icin cok sayida ag kuruluslarindan biri Latin American Business Group at Chicago Booth School of Business LATAM dir Populer kulturde is dergilerinde basin ve medyada terim halen kullanilmaya devam etmektedir Chicago Boys adinda bir Sili filmi de vardir Taninmis Chicago BoysSili Bazilari Jorge Cauas Maliye Bakani 1975 1977 Maliye Bakani 1977 1982 Ekonomi Bakani 1976 1979 Calisma ve Emeklilik Bakani 1978 1980 Maden Bakani 1980 1981 Harvard da Ekonomi Yuksek Lisansi ve Doktora derecesi aldi Maliye Bakani 1985 1989 Columbia Universitesi nde MBA aldi Sili Merkez Bankasi Baskani Ekonomi Bakani 1982 1983 Butce Direktoru 1975 1981 Sili Merkez Bankasi Ekonomi Danismani Sili Merkez Bankasi Baskani Maliye Bakani 1982 Ekonomi Bakani 1982 Maliye Bakani 1982 83 Arastirma Muduru Sili Merkez Bankasi 1985 ve 1990 Antitrost Komisyonu 1999 ve 2001 PUC Isletme ve Ekonomi Fakultesi Dekani ve Iktisat Profesoru 1995 devam ediyor Planlama Bakani 1978 1980 Calisma Bakani 1980 1982 Sili Merkez Bankasi Baskani 1982 83 Butce Direktoru 1987 1989 Emeklilik Mufettisi 1980 1990 Calisma Bakani 1988 1990 Merkez Bankasi Genel Muduru 1994 2005 Egitim Bakani 2010 2011 Planlama Bakani 2011 2013 Las Condes Belediye Baskani 2016 gunumuz Maliye Bakani Genelkurmay Baskani Ulusal Ozellestirme Komisyonu uyesi Antitrost Komisyonu Baskani Cumhurbaskanligi Genel Sekreterligi Bakani SEGPRES 2010 devam ediyor Ozel bir dusunce kurulusu olan Libertad y Desarrollo da Icra Direktoru Dekan ve Ekonomi Profesoru Universidad Del Desarrollo UDD Santiago Sili deki Isletme ve Ekonomi Fakultesi birkac kamu kurulusunun yonetim kurulu uyesi Ekonomi Bakani 2010 2011 1998 de 33 1 milyar ABD dolarinin uzerinde varliga sahip Sili nin en buyuk holdinglerinden biri olan CEO su Banco de Chile Madeco CCU Inversiones y Rentas LQIF ECUSA CCU Argentina ve Banchile Corretores de Bolsa dahil olmak uzere bircok Quinenco grup sirketinin yoneticisi ve Vina San Pedro Tarapaca Yonetim Kurulu Danismani CCU CEO su 1991 1998 Universidad Catolica de Chile den Isletme derecesi ve Sikago Universitesinden MBA derecesi aldi Profesor Ekonomi ve Idare Fakultesi Pontificia Universidad Catolica de Chile 1976 da Inter American Development Bank tarafindan finanse edilen Sili ye dondu Kamu gorevlilerinin ekiplerini Proje Hazirlama ve Sosyal Degerlendirme konusunda egiten bir Teknik Yardim Programi duzenledigi Amerikan Devletleri Orgutu nun OAS dis finansman birimi baskani Dunya Bankasi danismani Ekonomik Isbirligi ve Kalkinma Orgutu OECD 20 Ocak 2014 te akciger kanserinden oldu Guney Amerika nin baska yerlerinde Chicago Boys un en buyuk ve en taninmis grubu Sili kokenli olmasina karsin ayni donemden Sikago Universitesinden baska bircok Guney Amerikali mezun vardir Bu ekonomistler kendi ulkelerinin ekonomilerini bicimlendirmeye devam etmislerdir Bunlardan bazilari Meksikali Arjantinli ve Brezilyali ve Peru Kolombiya Uruguay Kosta Rika ve Panama dan bircok digerleridir Ayrica bakinizSili mucizesi Jeffrey Sachs John Perkins Augusto Pinochet Sok DoktriniKonuyla ilgili yayinlarValdes Juan Gabriel 1995 Pinochet s Economists The Chicago School of Economics in Chile Cambridge Cambridge University Press 0 521 45146 9ISBN 0 521 45146 9 Constable Pamela ve Arturo Valenzuela 1991 A Nation Of Enemies Chile Under Pinochet 1 Mart 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde New York WW Norton 9780393309850ISBN 9780393309850 Fontaine Aldunate Arturo 1988 Los Economistas ve Presidente Pinochet Zig Zag Sok Doktrini Naomi klein Ilk yayin tarihi 2007Dis baglantilar Hepsi Ingilizcedir NPR Planet Money Chicago Boys Pt 1 25 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde NPR Planet Money Chicago Boys Pt 2 26 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde PBS Video klip Chicago Boys ve Pinochet 9 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sili Neoliberal Bir Basari mi 19 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde dergisinin 2004 te Chicago Boys un politikalarinin analizi Forbes dergisi 2010 3 17 makalesi 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ses klibi Chicago Boys Sili nin Ekonomisinde Kalici Miras Birakti Ulusal Halk Radyosu 28 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Naomi Klein 2007 The Shock Doctrine The Rise of Disaster Capitalism 2015 17 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Kris Vanden Berg 2012 Nixon s Foreign Policy in Chile Economic Securities over Human Rights libcom org 12 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2020 nsarchive2 gwu edu 24 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2020 Hoover Digest Stanford University 30 Ekim 1997 30 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2012 Two Lucky People Memoirs Milton Friedman and Rose D Friedman University of Chicago Press 1998 p 398 El Ladrillo Bases de la politica economica del gobierno militar chileno Santiago CEP 2nd edition1992 5 Kasim 2015 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2020 IMDb vasitasiyla Arsivlenmis kopya 17 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mart 2021 22 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2014 17 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2014 17 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2014 22 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2014