Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dinozor rönesansı, 1960'ların sonlarında başlayan ve dinozorlara olan akademik ve popüler ilginin yenilenmesine öncü olan küçük ölçekli bir bilimsel devrimdi. Dinozorların, yirminci yüzyılın ilk yarısında yaygın olan görüş ve tanımda olduğu gibi soğukkanlı ve uyuşuk değil, aktif ve sıcakkanlı hayvanlar olabileceğini gösteren yeni keşifler ve araştırmalarla kıvılcımlandı.
Dinozorlara ilişkin yeni görüş, kuşların coelurosaurian dinozorlardan evrimleştiğini iddia eden John Ostrom ve özellikle dinozorların modern memelilere ve kuşlara benzer bir şekilde sıcakkanlı olduklarını tutkuyla savunan Robert Bakker tarafından desteklendi. Bakker, fikirlerini sık sık on dokuzuncu yüzyılın sonlarında popüler olanların bir rönesansı olarak betimledi ve Dinozor Savaşları ile dinozor rönesansı arasındaki döneme "dinozor sıkıntıları" olarak atıfta bulundu.
Dinozor rönesansı; fizyoloji, evrim, davranış, ekoloji ve yok olma dahil olmak üzere dinozor biyolojisinin neredeyse tüm yönleriyle ilgili düşüncede derin bir sıçramaya yol açtı. Aynı zamanda popüler kültürde birçok dinozor betimlemesine öncü olmuştur.
Dinozorlar ve kuşların kökeni
On dokuzuncu yüzyılın ortalarında ve sonlarında, birçok bilim adamı kuşlarla dinozorlar arasında yakın bir ilişki olduğunu ve dinozorların "sürüngenler" ile kuşlar arasında bir ara aşamayı temsil ettiğini düşünmüştü.
Charles Darwin'in Türlerin Kökeni adlı yapıtının 1859'da yayınlanmasından hemen sonra, Britanyalı biyolog ve evrim savunucusu Thomas Henry Huxley, kuşların dinozorların torunları olduğunu öne sürdü. Özellikle dinozorlar, "ilk kuş" - Archaeopteryx - ve modern kuşlar arasındaki iskelet benzerliklerini örnek gösterdi.
Yine de, 1926'da Gerhard Heilmann, dinozorların sözde bir furcula eksikliğine dayanarak dinozor-kuş bağlantısını reddettiği etkili kitabı Kuşların Kökeni'ni yazdı. Daha sonra kabul edilen hipotez, kuşların dinozorlardansa timsah biçimli ve tekodont atalarından evrimleştiğiydi. Bu, dinozorları canlı türlerin kökeni hakkındaki tartışmalarda merkezi bir rolden uzaklaştırdı ve dinozor evrimine akademik ilginin azalmasına yol açmış olabilir.
Bu durum, John Ostrom'un 1964'te Deinonychus antirrhopus adını verdiği, iskeleti kuşlarınkine açıkça benzeyen bir teropod olan küçük etçil bir dinozoru keşfetmesine kadar devam etti. Bu, Ostrom'un Huxley'nin haklı olduğunu ve kuşların gerçekten de dinozorlardan evrimleştiğini ileri sürmesine yol açtı. Ostrom'a kuşları dinozorlarla ilişkilendirmesi için ilham veren Deinonychus olmasına rağmen, Velociraptor gibi gayet kuş benzeri dinozorlar onlarca yıldır biliniyordu, ancak hiçbir bağlantı kurulmamıştı. Ostrom'un keşiflerinden sonra, kuşların dinozorlardan evrimleştiği fikri paleontologlar arasında destek buldu ve bugün neredeyse evrensel olarak kabul ediliyor. Kladistik gibi daha yeni yöntemler ve birkaç tüylü dinozorun keşfi, ilişkiyi onaylamaya yardımcı oldu.
Dinozorlar ve kuşlar arasındaki ilişki, şimdi çok daha iyi anlaşılan dinozorlara - özellikle teropod - filogenisine epey ilgi gösterilmesine yol açmıştır.
Dinozor monofili
Başlangıçta dinozorların, diğer sürüngenler tarafından paylaşılmayan ortak bir atadan gelen hayvanlardan oluşan monofiletik bir grup olduğu düşünülüyordu. Ancak, Harry Seeley bu yorumu kabul etmedi ve Dinosauria'yı Saurischia ("kertenkele kalçalı") ve Ornithischia ("kuş kalçalı") olarak Archosauria'nın birbirleriyle özel bir ilişkisi olmayan iki takımına ayırdı. Bu nedenle, Dinosauria artık bilimsel bir grup olarak görülmedi ve "dinozor" bilimsel anlamı olmayan popüler bir terime düşürüldü. Bu, yirminci yüzyılın büyük bölümünde standart yorum oldu.
Bu, 1974'te Bakker ve Peter Galton'ın Nature'da dinozorların yalnızca doğal monofiletik bir grup olduklarını değil, aynı zamanda kuşları da içerecek yeni bir sınıf statüsüne yükseltilmeleri gerektiğini savunan bir makale yayınladıklarında değişti. Başlangıçta dinozor monofilisinin bu canlanması tartışmalı olsa da bu fikir kabul gördü ve kladistik metodolojinin yükselişinden beri hemen hemen evrensel olarak desteklendi. Dinozorların sınıf sıralamasına yükseltilmesi, belki de büyük ölçüde, sıraların tamamen terk edildiği omurgalı paleontologları arasında filogenetik taksonominin artan kullanımından ötürü daha az destek gördü.
Sıcak kanlılık ve etkinlik düzeyleri
1968'deki "Dinozorların üstünlüğü" başlıklı makalesiyle başlayan 1970'lerin ve 1980'lerdeki bilimsel tezler, kitaplar ve popüler makalelerin bir dizisinde, Robert Bakker, dinozorların sıcak kanlı ve etkin hayvanlar olduğunu, sürdürülebilir yüksek etkinlik periyotlarını yapabildiklerini hararetle savundu. Bakker, yazılarının çoğunda, argümanlarını 19. yüzyılın sonlarında popüler olan fikirlerin yeniden canlanmasına öncü olan yeni kanıtlar olarak düzenledi ve sık sık süren bir "dinozor rönesansına" işaret etti. Metodolojisi bilim insanları arasında şiddetle tartışılan davasını savunmak adına çeşitli anatomik ve istatistiksel savlar kullandı.
Bu tartışmalar, birçok dinozorun büyüme oranlarını belirlemek için başarıyla uygulanan kemik histolojisi gibi yok olmuş hayvanların paleobiyolojisini belirlemek için yeni yöntemlere olan ilginin kıvılcımını çaktı.
Bugün, genel olarak dinozorların çoğunun veya belki de tümünün yaşayan sürüngenlerden daha yüksek metabolik hızlara sahip olduğu düşünülür, ancak aynı zamanda durum Bakker'ın başlangıçta önerdiğinden daha karmaşık ve değişiktir. Örneğin, daha küçük dinozorlar gerçek endotermler olabilirken, daha büyük olanlar gigantotherm olabilir veya pek çok dinozor ara metabolik hızlara sahip olabilirdi.
Dinozor davranışı üzerine yeni teoriler
1960'ların sonları yine dinozorların davranışlarına yönelik, sıklıkla karmaşık sosyal davranışları içeren birkaç yeni teori gördü.
Bakker, fosil ayak izlerine dayanarak, sauropod dinozorlarının katmanlı sürüler halinde hareket ettiğini ve yetişkinlerin gençleri koruyucu bir halka içinde çevrelediğini ileri sürdü. Ancak, kısa bir süre sonra, saygıdeğer dinozor izi uzmanı Roland T. Bird'ün Bakker ile aynı fikirde olmasına karşın, diğerlerinin yanı sıra Ostrom tarafından bu özel yoruma itiraz edildi.
Dinozor yuvalama davranışına ilişkin ilk titiz çalışma, paleontolog Jack Horner'ın ördek gagalı dinozor Maiasaura'nın yavrularına baktığını gösterdiği 1970'lerin sonlarında geldi.
Dinozorların değişen betimlemesi
Dinozor rönesansı, yalnızca dinozorlar hakkındaki bilimsel düşünceleri değil, aynı zamanda sanatçılarca yapılan betimlemelerini de değiştirdi. Kendisi de yetenekli bir sanatçı olan Bakker, fikirlerini genellikle canlı bir şekilde resimlendirdi. Gerçekten de, 1969 tarihli Ostrom tanımlaması için yaptığı Deinonychus çizimi, dinozor restorasyonlarının en tanınmış ve ikoniklerinden biri oldu.
1970'lerde, dinozorların restorasyonları kertenkele benzeri olmaktan, daha çok memeli ve kuş benzeri olmaya kaydı. Sanatçılar, dinozorları daha aktif pozlarda göstermeye ve daha yeni dinozor hareket ve davranış teorilerini kapsamaya başladılar. Bir yaratığın arkasında sürüklendiği yaygın şekilde gösterilen kuyruklar, artık dev bedenleri etkinken dengelemek için yukarı kaldırılmış olarak gösterildi.
Bakker'dan başkaca, bu "yeni dalga"nın kilit sanatçıları ilk olarak 1970'lerde Mark Hallett, Gregory S. Paul ve 1980'lerde Doug Henderson ve John Gurche oldu.
Özellikle Gregory Paul, Bakker'ın dinozor anatomisi üzerine düşüncelerini savundu ve genişletti. Dinozor restorasyonuna titiz ve ayrıntılı bir yaklaşım getirdi ve bunda gelenekçi yaklaşımın hatalarını sıklıkla eleştirdi. Ayrıca tüylü küçük dinozorları gösteren çok sayıda restorasyon üretti ve bu düşünceyi bir dizi makalede ve Predatory Dinosaurs of the World adlı kitabında savundu. Görüşü, 1990'ların sonlarında birkaç tüylü dinozorun keşfiyle büyük ölçüde kanıtlandı. Paul'ün fikirleri ve stilinin dinozor sanatı üzerinde önemli bir etkisi oldu ve olasılıkla bir süre daha bunu yapmaya devam edecek.
Yeni yok olma teorileri, meteor etkisi
Eugene Merle Shoemaker'ın katastrofik etkilerin önemini öne sürmesine karşın, geleneksel olarak paleontoloji, tekdüzelik mekanizmaları tercih etmede jeolojiyi izlemişti. Dinozor rönesansı döneminde Walter Alvarez ve diğerleri, Kretase-Tersiyer sınır tabakasında iridyum buldular. Ayrıca Chicxulub Krateri'nin bir meteor çarpmasından kaynaklandığı tanımlandı ve belirlendi. Bu keşifler, yok oluşun bir çarpma olayından kaynaklandığı fikrinin kabul edilmesine ve yaygınlaşmasına neden oldu. Bu da dinozorların memelilerden daha aşağı oldukları için yok oldukları varsayımını sarstı. Bunun yerine, hiçbir büyük hayvanın hayatta kalamayacağı rastlantısal bir olayın kurbanı olduklarını ileri sürdü.
Kültürel etkiler
Bakker'ın teknik olmayan makaleleri ve kitapları, özellikle The Dinosaur Heresies, dinozor biliminin popülerleşmesine önemli ölçüde katkı sağlamıştır.
The Land Before Time filmi (1988), teropodların doğru yatay duruşta ilk sinematik betimlemelerinden biriydi, ancak tripod pozu daha sık kullanılıyordu.[]
Jurassic Park'ın 1993 film versiyonu, belki de dinozor rönesans teorileri üzerine halkın bilinçlendirilmesinde en önemli olaydı. İlk kez büyük bir filmde dinozorlar, eski filmlerde daha yaygın olan hantal canavarlar yerine zeki, çevik, sıcak kanlı hayvanlar olarak betimlendi. Jack Horner bir danışmandı ve Gregory Paul, Mark Hallett, Doug Henderson ve John Gurche'nin çalışmaları ön yapımda kullanıldı. Sonunda filmlerde gösterilen dinozorların çeşitli anatomik yanlışlıkları olsa da, bu sanatçıların dördü de jenerikte "Dinozor Uzmanları" olarak yer almaktadır. Bakker'ın kendisine danışılmadı veya itibar edilmedi, ancak araştırmasına filmdeki karakterlerden biri tarafından referans verildi ve devam filmi The Lost World'de Bakker'a benzeyen bir kişi göründü.
Kaynakça
- ^ The term has entered into common usage after an article of the same name by paleontologist Robert T. Bakker in Scientific American, in April 1975. Examples can be found here Webarşiv şablonunda hata:
|url=value. Boş. and . - ^ a b Ostrom (1974). "Archaeopteryx and the Origin of Flight". The Quarterly Review of Biology. 49 (1): 27-47. doi:10.1086/407902.
- ^ a b . New York: William Morrow. 1986. ISBN . OCLC 36439291.
- ^ "On the animals which are most nearly intermediate between birds and reptiles". Annals and Magazine of Natural History. 4th. 2: 66-75. 1868. 25 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2022. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ Huxley (1870). "Further Evidence of the Affinity between the Dinosaurian Reptiles and Birds". Quarterly Journal of the Geological Society. 26 (1–2): 12-31. doi:10.1144/GSL.JGS.1870.026.01-02.08. 12 Aralık 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ Heilmann, G. 1926: The Origin of Birds. Witherby, London. (1972 Dover reprint)
- ^ An assumption which is now known to have been incorrect.
- ^ Ostrom (1969). "Osteology of Deinonychus antirrhopus, an unusual theropod from the Lower Cretaceous of Montana" (PDF). Peabody Museum of Natural History Bulletin. 30: 1-165. 27 Haziran 2010 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ Osborn (1924). "Three new Theropoda, Protoceratops zone, central Mongolia". American Museum Novitates (144): 1-12.
- ^ Seeley (1887). "On the classification of the fossil animals commonly named Dinosauria". Proceedings of the Royal Society. 43 (258–265): 165-171. doi:10.1098/rspl.1887.0117.
- ^ Seeley (1888). "The classification of the Dinosauria". Rep Br Assoc Adv Sci. 1887: 698-699.
- ^ Romer A.S. 1956. Osteology of the Reptiles. Chicago: University Chicago. 772 p.
- ^ Bakker (1974). "Dinosaur Monophyly and a New Class of Vertebrates". Nature. 248 (5444): 168-172. doi:10.1038/248168a0.
- ^ Cox, B, (Ed.) (1976). "Dinosaur monophyly and a new class of vertebrates: a critical review.". Morphology and Biology of Reptiles. Linnean Society Symposium. 3. ss. 65-104. ISBN . r eksik
|soyadı1=() - ^ Novas (1996). "Dinosaur monophyly". Journal of Vertebrate Paleontology. 16 (4): 723-741. doi:10.1080/02724634.1996.10011361.
- ^ a b Bakker (1968). "The superiority of dinosaurs". Discovery. 3 (2): 11-22.
- ^ Olson, E. C., (Ed.) (1987). "The Return of the Dancing Dinosaurs". Dinosaurs Past and Present, vol. I. University of Washington Press. ISBN . r eksik
|soyadı1=() - ^ Bakker (1972). "Anatomical and ecological evidence of endothermy in dinosaurs". Nature. 238 (5359): 81-85. doi:10.1038/238081a0.
- ^ A Cold Look at the Warm-Blooded Dinosaurs. Westview Press. 1980. ISBN .
- ^ "Were the Dinosaurs Warm-Blooded or Not?". Vertebrate Palaeontology. 3rd. Wiley-Blackwell. 2005. ss. 221-223. ISBN .
- ^ Paladino (1990). "Metabolism of leatherback turtles, gigantothermy, and thermoregulation of dinosaurs". Nature. 344 (6269): 858-860. doi:10.1038/344858a0.
- ^ Barrick (1996). "Comparison of Thermoregulation of Four Ornithischian Dinosaurs and a Varanid Lizard from the Cretaceous Two Medicine Formation: Evidence from Oxygen Isotopes". PALAIOS. 11 (4): 295-305. doi:10.2307/3515240.
- ^ Ostrom (1972). "Were some dinosaurs gregarious?". Palaeogeography. 11 (4): 287-301. doi:10.1016/0031-0182(72)90049-1.
- ^ Bones for Barnum Brown. Fort Worth: Texas Christian University Press. 1985. ISBN .
- ^ Horner (1979). "Nest of Juveniles Provides Evidence of Family-Structure Among Dinosaurs". Nature. 282 (5736): 296-298. doi:10.1038/282296a0.
- ^ It is now known that the drawing is inaccurate in many respects, including the pubis being far too short, and the fact that feathers are lacking.
- ^ Olson, E. C., (Ed.) (1987). "The science and Art of Restoring the Life Appearance of Dinosaurs and Their Relatives; a Rigorous How-to Guide". Dinosaurs Past and Present, vol. II. University of Washington Press. ISBN . r eksik
|soyadı1=() - ^ Predatory Dinosaurs of the World. 1st. New York: Simon & Schuster. 1988. ISBN .
Konuyla ilgili yayınlar
- The Dinosaur Heresies. New York: William Morrow. 1986. ISBN . Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - Predatory Dinosaurs of the World. New York: Simon & Schuster. 1988. ISBN . Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - Olson, E. C., (Ed.) (1986). Dinosaurs Past and Present, Volumes I and II. Los Angeles: Natural History Museum of Los Angeles County. ISBN . r eksik
|soyadı1=()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dinozor ronesansi 1960 larin sonlarinda baslayan ve dinozorlara olan akademik ve populer ilginin yenilenmesine oncu olan kucuk olcekli bir bilimsel devrimdi Dinozorlarin yirminci yuzyilin ilk yarisinda yaygin olan gorus ve tanimda oldugu gibi sogukkanli ve uyusuk degil aktif ve sicakkanli hayvanlar olabilecegini gosteren yeni kesifler ve arastirmalarla kivilcimlandi Robert Bakker Houston Doga Bilimleri Muzesi nde ders verirken Dinozorlara iliskin yeni gorus kuslarin coelurosaurian dinozorlardan evrimlestigini iddia eden John Ostrom ve ozellikle dinozorlarin modern memelilere ve kuslara benzer bir sekilde sicakkanli olduklarini tutkuyla savunan Robert Bakker tarafindan desteklendi Bakker fikirlerini sik sik on dokuzuncu yuzyilin sonlarinda populer olanlarin bir ronesansi olarak betimledi ve Dinozor Savaslari ile dinozor ronesansi arasindaki doneme dinozor sikintilari olarak atifta bulundu Dinozor ronesansi fizyoloji evrim davranis ekoloji ve yok olma dahil olmak uzere dinozor biyolojisinin neredeyse tum yonleriyle ilgili dusuncede derin bir sicramaya yol acti Ayni zamanda populer kulturde bircok dinozor betimlemesine oncu olmustur Dinozorlar ve kuslarin kokeniOn dokuzuncu yuzyilin ortalarinda ve sonlarinda bircok bilim adami kuslarla dinozorlar arasinda yakin bir iliski oldugunu ve dinozorlarin surungenler ile kuslar arasinda bir ara asamayi temsil ettigini dusunmustu Charles Darwin in Turlerin Kokeni adli yapitinin 1859 da yayinlanmasindan hemen sonra Britanyali biyolog ve evrim savunucusu Thomas Henry Huxley kuslarin dinozorlarin torunlari oldugunu one surdu Ozellikle dinozorlar ilk kus Archaeopteryx ve modern kuslar arasindaki iskelet benzerliklerini ornek gosterdi Deinonychus solda ve Archaeopteryx in sagda ellerinin benzerligi John Ostrom un dinozorlar ve kuslar arasindaki bagi canlandirmasina olanak tanidi Yine de 1926 da Gerhard Heilmann dinozorlarin sozde bir furcula eksikligine dayanarak dinozor kus baglantisini reddettigi etkili kitabi Kuslarin Kokeni ni yazdi Daha sonra kabul edilen hipotez kuslarin dinozorlardansa timsah bicimli ve tekodont atalarindan evrimlestigiydi Bu dinozorlari canli turlerin kokeni hakkindaki tartismalarda merkezi bir rolden uzaklastirdi ve dinozor evrimine akademik ilginin azalmasina yol acmis olabilir Bu durum John Ostrom un 1964 te Deinonychus antirrhopus adini verdigi iskeleti kuslarinkine acikca benzeyen bir teropod olan kucuk etcil bir dinozoru kesfetmesine kadar devam etti Bu Ostrom un Huxley nin hakli oldugunu ve kuslarin gercekten de dinozorlardan evrimlestigini ileri surmesine yol acti Ostrom a kuslari dinozorlarla iliskilendirmesi icin ilham veren Deinonychus olmasina ragmen Velociraptor gibi gayet kus benzeri dinozorlar onlarca yildir biliniyordu ancak hicbir baglanti kurulmamisti Ostrom un kesiflerinden sonra kuslarin dinozorlardan evrimlestigi fikri paleontologlar arasinda destek buldu ve bugun neredeyse evrensel olarak kabul ediliyor Kladistik gibi daha yeni yontemler ve birkac tuylu dinozorun kesfi iliskiyi onaylamaya yardimci oldu Dinozorlar ve kuslar arasindaki iliski simdi cok daha iyi anlasilan dinozorlara ozellikle teropod filogenisine epey ilgi gosterilmesine yol acmistir Dinozor monofiliBaslangicta dinozorlarin diger surungenler tarafindan paylasilmayan ortak bir atadan gelen hayvanlardan olusan monofiletik bir grup oldugu dusunuluyordu Ancak Harry Seeley bu yorumu kabul etmedi ve Dinosauria yi Saurischia kertenkele kalcali ve Ornithischia kus kalcali olarak Archosauria nin birbirleriyle ozel bir iliskisi olmayan iki takimina ayirdi Bu nedenle Dinosauria artik bilimsel bir grup olarak gorulmedi ve dinozor bilimsel anlami olmayan populer bir terime dusuruldu Bu yirminci yuzyilin buyuk bolumunde standart yorum oldu Bu 1974 te Bakker ve Peter Galton in Nature da dinozorlarin yalnizca dogal monofiletik bir grup olduklarini degil ayni zamanda kuslari da icerecek yeni bir sinif statusune yukseltilmeleri gerektigini savunan bir makale yayinladiklarinda degisti Baslangicta dinozor monofilisinin bu canlanmasi tartismali olsa da bu fikir kabul gordu ve kladistik metodolojinin yukselisinden beri hemen hemen evrensel olarak desteklendi Dinozorlarin sinif siralamasina yukseltilmesi belki de buyuk olcude siralarin tamamen terk edildigi omurgali paleontologlari arasinda filogenetik taksonominin artan kullanimindan oturu daha az destek gordu Sicak kanlilik ve etkinlik duzeyleriCharles R Knight in 1897 tarihli Laelaps simdi Dryptosaurus tablosu Bakker 19 yuzyilda dinozorlarin etkin ve cevik hayvanlar olabileceginin yaygin olarak onaylandigini gostermek icin bu tur restorasyonlara isaret etti 1968 deki Dinozorlarin ustunlugu baslikli makalesiyle baslayan 1970 lerin ve 1980 lerdeki bilimsel tezler kitaplar ve populer makalelerin bir dizisinde Robert Bakker dinozorlarin sicak kanli ve etkin hayvanlar oldugunu surdurulebilir yuksek etkinlik periyotlarini yapabildiklerini hararetle savundu Bakker yazilarinin cogunda argumanlarini 19 yuzyilin sonlarinda populer olan fikirlerin yeniden canlanmasina oncu olan yeni kanitlar olarak duzenledi ve sik sik suren bir dinozor ronesansina isaret etti Metodolojisi bilim insanlari arasinda siddetle tartisilan davasini savunmak adina cesitli anatomik ve istatistiksel savlar kullandi Bu tartismalar bircok dinozorun buyume oranlarini belirlemek icin basariyla uygulanan kemik histolojisi gibi yok olmus hayvanlarin paleobiyolojisini belirlemek icin yeni yontemlere olan ilginin kivilcimini cakti Bugun genel olarak dinozorlarin cogunun veya belki de tumunun yasayan surungenlerden daha yuksek metabolik hizlara sahip oldugu dusunulur ancak ayni zamanda durum Bakker in baslangicta onerdiginden daha karmasik ve degisiktir Ornegin daha kucuk dinozorlar gercek endotermler olabilirken daha buyuk olanlar gigantotherm olabilir veya pek cok dinozor ara metabolik hizlara sahip olabilirdi Dinozor davranisi uzerine yeni teoriler1960 larin sonlari yine dinozorlarin davranislarina yonelik siklikla karmasik sosyal davranislari iceren birkac yeni teori gordu Bakker fosil ayak izlerine dayanarak sauropod dinozorlarinin katmanli suruler halinde hareket ettigini ve yetiskinlerin gencleri koruyucu bir halka icinde cevreledigini ileri surdu Ancak kisa bir sure sonra saygideger dinozor izi uzmani Roland T Bird un Bakker ile ayni fikirde olmasina karsin digerlerinin yani sira Ostrom tarafindan bu ozel yoruma itiraz edildi Dinozor yuvalama davranisina iliskin ilk titiz calisma paleontolog Jack Horner in ordek gagali dinozor Maiasaura nin yavrularina baktigini gosterdigi 1970 lerin sonlarinda geldi Dinozorlarin degisen betimlemesiDinozor ronesansi yalnizca dinozorlar hakkindaki bilimsel dusunceleri degil ayni zamanda sanatcilarca yapilan betimlemelerini de degistirdi Kendisi de yetenekli bir sanatci olan Bakker fikirlerini genellikle canli bir sekilde resimlendirdi Gercekten de 1969 tarihli Ostrom tanimlamasi icin yaptigi Deinonychus cizimi dinozor restorasyonlarinin en taninmis ve ikoniklerinden biri oldu 1970 lerde dinozorlarin restorasyonlari kertenkele benzeri olmaktan daha cok memeli ve kus benzeri olmaya kaydi Sanatcilar dinozorlari daha aktif pozlarda gostermeye ve daha yeni dinozor hareket ve davranis teorilerini kapsamaya basladilar Bir yaratigin arkasinda suruklendigi yaygin sekilde gosterilen kuyruklar artik dev bedenleri etkinken dengelemek icin yukari kaldirilmis olarak gosterildi Bakker dan baskaca bu yeni dalga nin kilit sanatcilari ilk olarak 1970 lerde Mark Hallett Gregory S Paul ve 1980 lerde Doug Henderson ve John Gurche oldu Ozellikle Gregory Paul Bakker in dinozor anatomisi uzerine dusuncelerini savundu ve genisletti Dinozor restorasyonuna titiz ve ayrintili bir yaklasim getirdi ve bunda gelenekci yaklasimin hatalarini siklikla elestirdi Ayrica tuylu kucuk dinozorlari gosteren cok sayida restorasyon uretti ve bu dusunceyi bir dizi makalede ve Predatory Dinosaurs of the World adli kitabinda savundu Gorusu 1990 larin sonlarinda birkac tuylu dinozorun kesfiyle buyuk olcude kanitlandi Paul un fikirleri ve stilinin dinozor sanati uzerinde onemli bir etkisi oldu ve olasilikla bir sure daha bunu yapmaya devam edecek Yeni yok olma teorileri meteor etkisiEugene Merle Shoemaker in katastrofik etkilerin onemini one surmesine karsin geleneksel olarak paleontoloji tekduzelik mekanizmalari tercih etmede jeolojiyi izlemisti Dinozor ronesansi doneminde Walter Alvarez ve digerleri Kretase Tersiyer sinir tabakasinda iridyum buldular Ayrica Chicxulub Krateri nin bir meteor carpmasindan kaynaklandigi tanimlandi ve belirlendi Bu kesifler yok olusun bir carpma olayindan kaynaklandigi fikrinin kabul edilmesine ve yayginlasmasina neden oldu Bu da dinozorlarin memelilerden daha asagi olduklari icin yok olduklari varsayimini sarsti Bunun yerine hicbir buyuk hayvanin hayatta kalamayacagi rastlantisal bir olayin kurbani olduklarini ileri surdu Kulturel etkilerBakker in teknik olmayan makaleleri ve kitaplari ozellikle The Dinosaur Heresies dinozor biliminin populerlesmesine onemli olcude katki saglamistir The Land Before Time filmi 1988 teropodlarin dogru yatay durusta ilk sinematik betimlemelerinden biriydi ancak tripod pozu daha sik kullaniliyordu kaynak belirtilmeli Jurassic Park in 1993 film versiyonu belki de dinozor ronesans teorileri uzerine halkin bilinclendirilmesinde en onemli olaydi Ilk kez buyuk bir filmde dinozorlar eski filmlerde daha yaygin olan hantal canavarlar yerine zeki cevik sicak kanli hayvanlar olarak betimlendi Jack Horner bir danismandi ve Gregory Paul Mark Hallett Doug Henderson ve John Gurche nin calismalari on yapimda kullanildi Sonunda filmlerde gosterilen dinozorlarin cesitli anatomik yanlisliklari olsa da bu sanatcilarin dordu de jenerikte Dinozor Uzmanlari olarak yer almaktadir Bakker in kendisine danisilmadi veya itibar edilmedi ancak arastirmasina filmdeki karakterlerden biri tarafindan referans verildi ve devam filmi The Lost World de Bakker a benzeyen bir kisi gorundu Kaynakca The term has entered into common usage after an article of the same name by paleontologist Robert T Bakker in Scientific American in April 1975 Examples can be found here Webarsiv sablonunda hata url value Bos and a b Ostrom 1974 Archaeopteryx and the Origin of Flight The Quarterly Review of Biology 49 1 27 47 doi 10 1086 407902 a b New York William Morrow 1986 ISBN 0 8217 5608 7 OCLC 36439291 On the animals which are most nearly intermediate between birds and reptiles Annals and Magazine of Natural History 4th 2 66 75 1868 25 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2022 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Huxley 1870 Further Evidence of the Affinity between the Dinosaurian Reptiles and Birds Quarterly Journal of the Geological Society 26 1 2 12 31 doi 10 1144 GSL JGS 1870 026 01 02 08 12 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2022 Heilmann G 1926 The Origin of Birds Witherby London 0 486 22784 7 1972 Dover reprint An assumption which is now known to have been incorrect Ostrom 1969 Osteology of Deinonychus antirrhopus an unusual theropod from the Lower Cretaceous of Montana PDF Peabody Museum of Natural History Bulletin 30 1 165 27 Haziran 2010 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Eylul 2022 Osborn 1924 Three new Theropoda Protoceratops zone central Mongolia American Museum Novitates 144 1 12 Seeley 1887 On the classification of the fossil animals commonly named Dinosauria Proceedings of the Royal Society 43 258 265 165 171 doi 10 1098 rspl 1887 0117 Seeley 1888 The classification of the Dinosauria Rep Br Assoc Adv Sci 1887 698 699 Romer A S 1956 Osteology of the Reptiles Chicago University Chicago 772 p Bakker 1974 Dinosaur Monophyly and a New Class of Vertebrates Nature 248 5444 168 172 doi 10 1038 248168a0 Cox B Ed 1976 Dinosaur monophyly and a new class of vertebrates a critical review Morphology and Biology of Reptiles Linnean Society Symposium 3 ss 65 104 ISBN 0 12 085850 9 r eksik soyadi1 yardim Novas 1996 Dinosaur monophyly Journal of Vertebrate Paleontology 16 4 723 741 doi 10 1080 02724634 1996 10011361 a b Bakker 1968 The superiority of dinosaurs Discovery 3 2 11 22 Olson E C Ed 1987 The Return of the Dancing Dinosaurs Dinosaurs Past and Present vol I University of Washington Press ISBN 0 295 96541 X r eksik soyadi1 yardim Bakker 1972 Anatomical and ecological evidence of endothermy in dinosaurs Nature 238 5359 81 85 doi 10 1038 238081a0 A Cold Look at the Warm Blooded Dinosaurs Westview Press 1980 ISBN 0 89158 464 1 Were the Dinosaurs Warm Blooded or Not Vertebrate Palaeontology 3rd Wiley Blackwell 2005 ss 221 223 ISBN 0 632 05637 1 Paladino 1990 Metabolism of leatherback turtles gigantothermy and thermoregulation of dinosaurs Nature 344 6269 858 860 doi 10 1038 344858a0 Barrick 1996 Comparison of Thermoregulation of Four Ornithischian Dinosaurs and a Varanid Lizard from the Cretaceous Two Medicine Formation Evidence from Oxygen Isotopes PALAIOS 11 4 295 305 doi 10 2307 3515240 Ostrom 1972 Were some dinosaurs gregarious Palaeogeography 11 4 287 301 doi 10 1016 0031 0182 72 90049 1 Bones for Barnum Brown Fort Worth Texas Christian University Press 1985 ISBN 0 87565 007 4 Horner 1979 Nest of Juveniles Provides Evidence of Family Structure Among Dinosaurs Nature 282 5736 296 298 doi 10 1038 282296a0 It is now known that the drawing is inaccurate in many respects including the pubis being far too short and the fact that feathers are lacking Olson E C Ed 1987 The science and Art of Restoring the Life Appearance of Dinosaurs and Their Relatives a Rigorous How to Guide Dinosaurs Past and Present vol II University of Washington Press ISBN 0 295 96570 3 r eksik soyadi1 yardim Predatory Dinosaurs of the World 1st New York Simon amp Schuster 1988 ISBN 0 671 61946 2 Konuyla ilgili yayinlarThe Dinosaur Heresies New York William Morrow 1986 ISBN 0 688 04287 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Predatory Dinosaurs of the World New York Simon amp Schuster 1988 ISBN 0 671 61946 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Olson E C Ed 1986 Dinosaurs Past and Present Volumes I and II Los Angeles Natural History Museum of Los Angeles County ISBN 0 938644 24 6 r eksik soyadi1 yardim