Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Levée en masse (Fransızca telaffuz: [ləve ɑ̃ mɑs]), genellikle işgal karşısında, kitlesel ulusal zorunlu askerlik politikası için kullanılan bir Fransızca terimdir.
Konsept, Fransız Devrim Savaşları sırasında, özellikle 16 Ağustos 1793'ten sonraki dönemde 18 ila 25 yaşları arasındaki güçlü kuvvetli erkeklerin askere alınmasıyla ortaya çıktı. Levée en masse'yi kendisinden önceki var olan zorunlu askerlik biçimlerinden farklı kılan, ulusal kimliğin yaratılmasının ayrılmaz bir parçasını oluşturmasıdır.
Terminoloji
Levée en masse terimi, ulusu savunmak için devletin güçlü kuvvetli tüm adamların kısa vadeli bir talebini ifade eder ve askeri bir taktik olarak yükselişi, devrimci Fransa'daki siyasi olaylar ve gelişen ideoloji ile bağlantılı olarak görülebilir: kraliyet tebaası yerine demokratik vatandaş.
Levée'nin geliştirdiği (ve yetkililer tarafından desteklenen) anlayışın merkezinde, Fransız halkına verilen yeni siyasi hakların aynı zamanda halkın devlete karşı yeni yükümlülükler yarattığı fikri yatmaktadır. Ulus artık kendisini tüm insanlardan oluşan bir topluluk olarak anladığından, savunmasının da herkesin sorumluluğu olduğu varsayılmıştır. Böylece, levée en masse yaratıldı ve ulusu ulus tarafından savunmanın bir aracı olarak anlaşıldı.
Tarihsel olarak, levée en masse, savaşa ulusal katılım çağının habercisiydi ve profesyonel askerlerden oluşan orduların nüfusun genel katılımı olmadan savaştığı Kabine savaşları (1715-1792) gibi sınırlı savaş biçimlerinin yerini aldı.
Fransız Devrim Savaşları
Levée toplu olarak ilk modern kullanımı Fransız Devrim Savaşlarıdır. Ancien Régime altında, savaş zamanlarında büyük daimi orduyu desteklemek için milis, milis için de oyla seçilen zorunlu askerler vardı. Bu, milislerin bel kemiğini oluşturan köylü toplulukları tarafından sevilmeyen bir şeydi ve 1789'da Fransız monarşisini güçlendirmek için toplanan Fransız Estates General tarafından ele alınmasını bekledikleri şikayetlerinden biriydi. Meclis akamete uğrayıp Fransız halkının ayaklanmasına neden olunca, milis grupları Ulusal Meclis tarafından usulüne uygun olarak kaldırıldı.
Erken savaş günleri boyunca savaş öncesi
1789 gibi erken bir tarihte Fransız liderler, devrimci ordularını nasıl sürdüreceklerini düşünmüşlerdi. Aralık ayında, hem "solcu bir adam" hem de "Kral'ın Silahşörü olarak görev yapan bir askeri adam" olan Dubois de Crance, askeri komite adına Ulusal Meclis'e konuştu. O, "zorunlu askerlik yoluyla toplanan ve kaçmanın mümkün olmadığı bir halk ordusu" çağrısında bulunarak Ulusal Konvansiyon'a şunları söyledi: "Özgür olmak isteyen ancak güçlü komşularla çevrili ve gizli, iltihaplı hiziplerle dolu bir ulusta, her vatandaş bir asker olmalı ve her asker bir vatandaş olmalıdır." Yine de Komite zorunlu askerliği yürürlüğe koymaya hazır değildi ve korkunç savaş daha fazla adam talep edene kadar da hazır olmayacaktı.
Devrimin Fransa'da oturtulması, Fransa ile monarşiyi yeniden kurmak için Fransa'yı işgal etmeye kararlı olan Avrupalı komşuları arasında sürtüşme yaratmaya başladı. Prusya ve Avusturya ile savaş Nisan 1792'de başladı. 19 Kasım 1792'deki gibi kararnameler "vekillerin temkinli davranmadıklarını" yansıtıyor. Konvansiyonun kararnamesi şunları belirtti: "Ulusal Konvansiyon, Fransız ulusu adına, özgürlüklerini geri kazanmak isteyen tüm halklara kardeşlik ve yardım sağlayacağını beyan eder ve bu halklara yardım sağlamak ve özgürlük davasına bağlılıkları nedeniyle zulme uğramış (veya olabilecek) vatandaşları savunmak için Ulusal Sözleşmeye dayanarak Yürütme Gücüne generallere gerekli emirleri verme talimatını verir ve Yürütme Gücünün generallere bu kararnamenin basılmasını ve her yerde dağıtılmasını kararlaştırır." Kararnameler, yabancı güçlere, yani İngiltere'ye, Fransa'nın sadece kendi topraklarında siyasi reform yapmak için değil, fetih için yola çıktığının sinyalini verdi.
O sırada Fransız ordusu, eski profesyonel ordudan ve gönüllülerden geriye kalanların bir karışımını içeriyordu. Bu ayaktakımı grubu yetersizdi ve Şubat 1793'e kadar, yeni rejimin daha fazla adama ihtiyacı vardı, bu nedenle Ulusal Konvansiyon 24 Şubat'ta her Fransız departmanına bir asker kotası sağlamak için 300.000 erkeğin askere alınmasına izin veren bir kararname çıkardı. Mart 1793'te Fransa, Avusturya, Prusya, İspanya, İngiltere, Piedmont ve ABD ile savaş halindeydi. Siyasi ve dini açıdan muhafazakar bir bölge olan Vendée'de Levy'nin askere alınması, Paris'ten yayılan diğer devrimci direktiflere karşı yerel hoşnutsuzluğa eklendi ve 11 Mart'ta Vendée Savaşı patlak verdi (Fransa'nın İspanya'ya savaş ilan etmesinden sadece birkaç gün sonra). Bazı hesaplara göre ordunun gücü 1793'ün ortalarında yaklaşık 645.000'di ve askeri durum, özellikle Mainz 23 Temmuz 1793'te düştüğünde, kötüleşmeye devam etti.
Avrupa devletleriyle savaşta ve ayaklanmada olan bu umutsuz duruma yanıt olarak, levéenin yasalaştırmasını talep edenlerin sayısı artıyordu. Buna cevaben, Konvansiyon üyesi Bertrand Barère Konvansiyondan "Fransız halkının bağımsızlığını savunmak için bir bütün olarak ayağa kalkacağına dair ciddi bir bildiri yayınlamasını" istedi. Konvansiyon, Barere'nin talebini 16 Ağustos'ta, levée'nin yürürlüğe gireceğini belirttiklerinde yerine getirdi.
Kararname, 23 Ağustos 1793'te Barère tarafından Lazare Carnot ile birlikte kaleme alınan Ulusal Konvansiyon tarafından çıkarıldı. Kararname şöyle başlıyordu: "Şu andan itibaren düşmanları Cumhuriyet topraklarından sürülecek olana kadar genç erkekler savaşacak; evli erkekler silah ve erzak dikecek, kadınlar çadır ve giysi yapacak ve hastanelerde hizmet edecek; çocuklar eski tiftiği çarşafa çevirecekler; yaşlı adamlar halkın cesaretini uyandırmak için meydanlara gidecekler."
Zorunlu askerlik
Tarihçi Howard G. Brown'a göre, “Fransız devletinin kendi yarattığı bir krize verdiği panik tepkisi kısa sürede aşırı bir askeri yığınağa yol açtı. Düşman kuvvetleri, 6.000 Hessen ve birkaç bin göçmen tarafından desteklenen en fazla 81.000 Avusturyalı ve Prusyalıdan oluşuyordu. Bu önemsiz güçlere karşı Fransa, Avrupa'nın şimdiye kadar gördüğü herhangi bir ordudan daha büyük olan 450.000 kişilik bir orduyu seferber etmeye karar verdi. Kaynağa bağlı olarak, askere alınanların tam sayısı 750.000 ila 800.000 arasında değişmektedir. Bununla birlikte, rakamlar Fransız Hükûmeti o sırada kesin rakamlar verecek konumda olmadığı için doğrulanamıyor. Rakamlar tahminlerden oluşmaktadır. Bir kaynak, Şubat 1793'teki resmi rakamların 361.000, Ocak 1794'te 670.900 erkek, Nisan 1794'te 842.300 ve Eylül 1794'te 1.108.300'e ulaşıldığını belirtiyor. Ancak bu rakamlardan hastalık, gazi, esir ve hatta firarı çıkardığımızda aktif hizmette yaklaşık 800.000'in olduğu tahmin edilirken diğer kaynaklarda bu rakam 750.000'dir.
Fransız ordusunun genel yapısına bakıldığında, özel ayrıcalıklar ve muafiyetler verilen zengin ve şehirli işçilerin aksine ordudaki bireylerin çoğunluğu köylü, çiftçi sınıfından oluşuyordu. Zenginler, yerlerini almak için paraya ihtiyacı olan daha fakir erkeklere ödeme yaparak askerlikten muaf olurken, şehirde büro işleri olan erkekler ile okuma-yazma bilen ve hükûmette çalışan erkekler de Fransız ordusunda görev yapmaktan muaf tutuldu. Ordunun genel yapısı, Fransa'nın farklı bölgeleri arasında eşit olmayan bir şekilde dağılmıştı. Levée en masse'nin 1/138 Fransız erkeğinden oluşması bekleniyordu. Ancak gerçekte her bölge bu zorunlu askerlik kuralına uymadı. Daha çok Fransa'nın merkezinde bulunan Puy-de-Dôme, Haute-Loire ve Yonne gibi bölgelerdeki askere alım departmanları kurallara uyuyordu.
Fransızlar tarafından askere alınan birçok kişi, firar etti. Levée en Masse sırasında firar eden bireylerin sayısı hakkında kabaca tahminler vardır, ancak tüm orduları yönetememe ve takip edememe veya benzer adlara sahip adamları ayırt edememe gibi birçok faktör nedeniyle, tam sayı belirsiz. 1800 yılında, Savaş Bakanı (Carnot), yürürlüğe konan affın ardından 175.000 kaçak olduğunu bildirdi. Gönderilen erkeklerin oranları, yaşadıkları bölgeye göre nasıl değişiyorsa, aynı şey kaçaklar için de geçerliydi.
Tarihçi Hargenvillier, 1798'den 1804'e kadar bu belirli bölümü kuşatan firarların yüzdesinin ayrıntılı bir istatistiksel dökümünü çıkardı. Bölgelere göre firari rakamları değişiyordu. Levée'ye karşı direnişin çok az olduğu veya hiç olmadığı ve çok sayıda kaçak olduğu bölgeler vardı, diğer bölgelerde ise yaklaşık yüzde 60 kaçak vardı.
Toplumun tepkisi
Aslında Levée en masse popüler değildi; firar ve kaçış yüksekti. Bununla birlikte, orduya katılım savaşın gidişatını tersine çevirmek için yeterliydi ve daha kalıcı bir yıllık alım sisteminin kurulduğu 1797'ye kadar başka bir zorunlu askerliğe gerek yoktu. Levée en masse'nin asıl etkisi, zamanın standart uygulamasından farklı olarak tamamen profesyonel bir ordudan ziyade vatandaşlardan oluşan bir ulusal ordunun yaratılmasıydı.
Bunun yanında Fransızların sınırlarını ulus halinde tüm düşmanlara karşı koruması, Avrupa'yı şaşırttı ve şok etti. Levée en masse, eğitimsiz bile olsa birçok adamı sahaya koyması ve tüm kaleleri yönetmesini sağlaması bakımından da etkiliydi. Levée en masse ayrıca askeri yeterliliklerini gösterebilecek eğitimsiz insanlar için birçok fırsat sunarak Fransız ordusunun güçlü bir subay kadrosunun oluşmasına izin verdi.
Yeni bir fikir olmasa da (örneğin Platon ve her yetişkin erkeğin bir tüfekle silahlandırılması gerektiğini düşünen avukat ve dilbilimci olan Sir William Jones) gerçek bir Levée en masse uygulaması pek görülmemişti. Levée en masse, modern savaşta önemli bir gelişmeydi ve birbirini izleyen her savaşta giderek daha büyük orduların yapısı Levée en masse gibi olacaktı.
Kaynak
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Nisan 2022.
- ^ https://books.google.com/books?id=XAjhcHjfUisC&pg=PA205 27 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . |page=205
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Levee en masse Fransizca telaffuz leve ɑ mɑs genellikle isgal karsisinda kitlesel ulusal zorunlu askerlik politikasi icin kullanilan bir Fransizca terimdir Louis Leopold Boilly tarafindan 1807 de Askerlerin Ayrilisi ni tasvir eden tablo Konsept Fransiz Devrim Savaslari sirasinda ozellikle 16 Agustos 1793 ten sonraki donemde 18 ila 25 yaslari arasindaki guclu kuvvetli erkeklerin askere alinmasiyla ortaya cikti Levee en masse yi kendisinden onceki var olan zorunlu askerlik bicimlerinden farkli kilan ulusal kimligin yaratilmasinin ayrilmaz bir parcasini olusturmasidir TerminolojiLevee en masse terimi ulusu savunmak icin devletin guclu kuvvetli tum adamlarin kisa vadeli bir talebini ifade eder ve askeri bir taktik olarak yukselisi devrimci Fransa daki siyasi olaylar ve gelisen ideoloji ile baglantili olarak gorulebilir kraliyet tebaasi yerine demokratik vatandas Levee nin gelistirdigi ve yetkililer tarafindan desteklenen anlayisin merkezinde Fransiz halkina verilen yeni siyasi haklarin ayni zamanda halkin devlete karsi yeni yukumlulukler yarattigi fikri yatmaktadir Ulus artik kendisini tum insanlardan olusan bir topluluk olarak anladigindan savunmasinin da herkesin sorumlulugu oldugu varsayilmistir Boylece levee en masse yaratildi ve ulusu ulus tarafindan savunmanin bir araci olarak anlasildi Tarihsel olarak levee en masse savasa ulusal katilim caginin habercisiydi ve profesyonel askerlerden olusan ordularin nufusun genel katilimi olmadan savastigi Kabine savaslari 1715 1792 gibi sinirli savas bicimlerinin yerini aldi Fransiz Devrim SavaslariLevee toplu olarak ilk modern kullanimi Fransiz Devrim Savaslaridir Ancien Regime altinda savas zamanlarinda buyuk daimi orduyu desteklemek icin milis milis icin de oyla secilen zorunlu askerler vardi Bu milislerin bel kemigini olusturan koylu topluluklari tarafindan sevilmeyen bir seydi ve 1789 da Fransiz monarsisini guclendirmek icin toplanan Fransiz Estates General tarafindan ele alinmasini bekledikleri sikayetlerinden biriydi Meclis akamete ugrayip Fransiz halkinin ayaklanmasina neden olunca milis gruplari Ulusal Meclis tarafindan usulune uygun olarak kaldirildi Erken savas gunleri boyunca savas oncesi 1789 gibi erken bir tarihte Fransiz liderler devrimci ordularini nasil surdureceklerini dusunmuslerdi Aralik ayinda hem solcu bir adam hem de Kral in Silahsoru olarak gorev yapan bir askeri adam olan Dubois de Crance askeri komite adina Ulusal Meclis e konustu O zorunlu askerlik yoluyla toplanan ve kacmanin mumkun olmadigi bir halk ordusu cagrisinda bulunarak Ulusal Konvansiyon a sunlari soyledi Ozgur olmak isteyen ancak guclu komsularla cevrili ve gizli iltihapli hiziplerle dolu bir ulusta her vatandas bir asker olmali ve her asker bir vatandas olmalidir Yine de Komite zorunlu askerligi yururluge koymaya hazir degildi ve korkunc savas daha fazla adam talep edene kadar da hazir olmayacakti Devrimin Fransa da oturtulmasi Fransa ile monarsiyi yeniden kurmak icin Fransa yi isgal etmeye kararli olan Avrupali komsulari arasinda surtusme yaratmaya basladi Prusya ve Avusturya ile savas Nisan 1792 de basladi 19 Kasim 1792 deki gibi kararnameler vekillerin temkinli davranmadiklarini yansitiyor Konvansiyonun kararnamesi sunlari belirtti Ulusal Konvansiyon Fransiz ulusu adina ozgurluklerini geri kazanmak isteyen tum halklara kardeslik ve yardim saglayacagini beyan eder ve bu halklara yardim saglamak ve ozgurluk davasina bagliliklari nedeniyle zulme ugramis veya olabilecek vatandaslari savunmak icin Ulusal Sozlesmeye dayanarak Yurutme Gucune generallere gerekli emirleri verme talimatini verir ve Yurutme Gucunun generallere bu kararnamenin basilmasini ve her yerde dagitilmasini kararlastirir Kararnameler yabanci guclere yani Ingiltere ye Fransa nin sadece kendi topraklarinda siyasi reform yapmak icin degil fetih icin yola ciktiginin sinyalini verdi O sirada Fransiz ordusu eski profesyonel ordudan ve gonullulerden geriye kalanlarin bir karisimini iceriyordu Bu ayaktakimi grubu yetersizdi ve Subat 1793 e kadar yeni rejimin daha fazla adama ihtiyaci vardi bu nedenle Ulusal Konvansiyon 24 Subat ta her Fransiz departmanina bir asker kotasi saglamak icin 300 000 erkegin askere alinmasina izin veren bir kararname cikardi Mart 1793 te Fransa Avusturya Prusya Ispanya Ingiltere Piedmont ve ABD ile savas halindeydi Siyasi ve dini acidan muhafazakar bir bolge olan Vendee de Levy nin askere alinmasi Paris ten yayilan diger devrimci direktiflere karsi yerel hosnutsuzluga eklendi ve 11 Mart ta Vendee Savasi patlak verdi Fransa nin Ispanya ya savas ilan etmesinden sadece birkac gun sonra Bazi hesaplara gore ordunun gucu 1793 un ortalarinda yaklasik 645 000 di ve askeri durum ozellikle Mainz 23 Temmuz 1793 te dustugunde kotulesmeye devam etti Avrupa devletleriyle savasta ve ayaklanmada olan bu umutsuz duruma yanit olarak leveenin yasalastirmasini talep edenlerin sayisi artiyordu Buna cevaben Konvansiyon uyesi Bertrand Barere Konvansiyondan Fransiz halkinin bagimsizligini savunmak icin bir butun olarak ayaga kalkacagina dair ciddi bir bildiri yayinlamasini istedi Konvansiyon Barere nin talebini 16 Agustos ta levee nin yururluge girecegini belirttiklerinde yerine getirdi Kararname 23 Agustos 1793 te Barere tarafindan Lazare Carnot ile birlikte kaleme alinan Ulusal Konvansiyon tarafindan cikarildi Kararname soyle basliyordu Su andan itibaren dusmanlari Cumhuriyet topraklarindan surulecek olana kadar genc erkekler savasacak evli erkekler silah ve erzak dikecek kadinlar cadir ve giysi yapacak ve hastanelerde hizmet edecek cocuklar eski tiftigi carsafa cevirecekler yasli adamlar halkin cesaretini uyandirmak icin meydanlara gidecekler Zorunlu askerlik1793 te Jean Baptiste Lesueur tarafindan cizilen Levee en masse Tarihci Howard G Brown a gore Fransiz devletinin kendi yarattigi bir krize verdigi panik tepkisi kisa surede asiri bir askeri yiginaga yol acti Dusman kuvvetleri 6 000 Hessen ve birkac bin gocmen tarafindan desteklenen en fazla 81 000 Avusturyali ve Prusyalidan olusuyordu Bu onemsiz guclere karsi Fransa Avrupa nin simdiye kadar gordugu herhangi bir ordudan daha buyuk olan 450 000 kisilik bir orduyu seferber etmeye karar verdi Kaynaga bagli olarak askere alinanlarin tam sayisi 750 000 ila 800 000 arasinda degismektedir Bununla birlikte rakamlar Fransiz Hukumeti o sirada kesin rakamlar verecek konumda olmadigi icin dogrulanamiyor Rakamlar tahminlerden olusmaktadir Bir kaynak Subat 1793 teki resmi rakamlarin 361 000 Ocak 1794 te 670 900 erkek Nisan 1794 te 842 300 ve Eylul 1794 te 1 108 300 e ulasildigini belirtiyor Ancak bu rakamlardan hastalik gazi esir ve hatta firari cikardigimizda aktif hizmette yaklasik 800 000 in oldugu tahmin edilirken diger kaynaklarda bu rakam 750 000 dir Fransiz ordusunun genel yapisina bakildiginda ozel ayricaliklar ve muafiyetler verilen zengin ve sehirli iscilerin aksine ordudaki bireylerin cogunlugu koylu ciftci sinifindan olusuyordu Zenginler yerlerini almak icin paraya ihtiyaci olan daha fakir erkeklere odeme yaparak askerlikten muaf olurken sehirde buro isleri olan erkekler ile okuma yazma bilen ve hukumette calisan erkekler de Fransiz ordusunda gorev yapmaktan muaf tutuldu Ordunun genel yapisi Fransa nin farkli bolgeleri arasinda esit olmayan bir sekilde dagilmisti Levee en masse nin 1 138 Fransiz erkeginden olusmasi bekleniyordu Ancak gercekte her bolge bu zorunlu askerlik kuralina uymadi Daha cok Fransa nin merkezinde bulunan Puy de Dome Haute Loire ve Yonne gibi bolgelerdeki askere alim departmanlari kurallara uyuyordu Fransizlar tarafindan askere alinan bircok kisi firar etti Levee en Masse sirasinda firar eden bireylerin sayisi hakkinda kabaca tahminler vardir ancak tum ordulari yonetememe ve takip edememe veya benzer adlara sahip adamlari ayirt edememe gibi bircok faktor nedeniyle tam sayi belirsiz 1800 yilinda Savas Bakani Carnot yururluge konan affin ardindan 175 000 kacak oldugunu bildirdi Gonderilen erkeklerin oranlari yasadiklari bolgeye gore nasil degisiyorsa ayni sey kacaklar icin de gecerliydi Tarihci Hargenvillier 1798 den 1804 e kadar bu belirli bolumu kusatan firarlarin yuzdesinin ayrintili bir istatistiksel dokumunu cikardi Bolgelere gore firari rakamlari degisiyordu Levee ye karsi direnisin cok az oldugu veya hic olmadigi ve cok sayida kacak oldugu bolgeler vardi diger bolgelerde ise yaklasik yuzde 60 kacak vardi Toplumun tepkisiAslinda Levee en masse populer degildi firar ve kacis yuksekti Bununla birlikte orduya katilim savasin gidisatini tersine cevirmek icin yeterliydi ve daha kalici bir yillik alim sisteminin kuruldugu 1797 ye kadar baska bir zorunlu askerlige gerek yoktu Levee en masse nin asil etkisi zamanin standart uygulamasindan farkli olarak tamamen profesyonel bir ordudan ziyade vatandaslardan olusan bir ulusal ordunun yaratilmasiydi Bunun yaninda Fransizlarin sinirlarini ulus halinde tum dusmanlara karsi korumasi Avrupa yi sasirtti ve sok etti Levee en masse egitimsiz bile olsa bircok adami sahaya koymasi ve tum kaleleri yonetmesini saglamasi bakimindan da etkiliydi Levee en masse ayrica askeri yeterliliklerini gosterebilecek egitimsiz insanlar icin bircok firsat sunarak Fransiz ordusunun guclu bir subay kadrosunun olusmasina izin verdi Yeni bir fikir olmasa da ornegin Platon ve her yetiskin erkegin bir tufekle silahlandirilmasi gerektigini dusunen avukat ve dilbilimci olan Sir William Jones gercek bir Levee en masse uygulamasi pek gorulmemisti Levee en masse modern savasta onemli bir gelismeydi ve birbirini izleyen her savasta giderek daha buyuk ordularin yapisi Levee en masse gibi olacakti Kaynak Arsivlenmis kopya 1 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Nisan 2022 https books google com books id XAjhcHjfUisC amp pg PA205 27 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde page 205