Fransız - Yunan Demiryolu Şirketi (Fransızca: Chemin de fer Franco - Hellenique, Tam adı: Companie Franco - Hellenique des chemins de fer, Rapor işareti: CFFH), 1929 - 1955 yılları arasında eski Rumeli Demiryolu hattının Yunanistan sınırlarındaki ardılı olan ( - Pythion - Karaağaç - - Svilengrad) hattını işleten Paris merkezli demiryolu şirketidir. CFFH, 1 Ocak 1955 tarihinde Yunanistan Devlet Demiryolları tarafından devralınarak feshedilmiştir.
Tarihçe
1914 - 1918 yılları arasındaki I. Dünya Savaşı ve hemen ardından yaşanan 1919 - 1922 yılları arasındaki Yunan - Türk Savaşı (Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi)'ndan sonra imzalanan Lozan Antlaşması ile Yunanistan - Türkiye sınırı kesinleşmiştir. Yeni belirlenen devlet sınırlarından dolayı her iki devletin toprağında da Rumeli Demiryolu (Chemins de fer Orientaux - CO) Şirketi'ne ait olan ve işletilen demiryolu hatları bulunmaktaydı. Bu durum artık kendi kural ve düzenlemelerine, para birimlerine, dillerine sahip olan her iki ülke için de çeşitli operasyonel zorluklar yaratıyordu. Bu durumu çözmek için, şirket kendisini demiryolu hattının Yunan ve Türk kesimlerine hizmet verecek şekilde ikiye ayırmaya karar verdi.
İki ayrılma kararı sonucunda, Temmuz 1929 tarihinde CO'nun bir yan şirketi olarak Paris merkezli tam adı Companie Franco - Hellenique des chemins de fer olan Chemin de fer Franco - Hellenique (CFFH) Şirketi kuruldu.
CO, kendine ait olan hattın Türkiye sınırlarında kalan 10 km'lik kısmı ve Karaağaç Tren İstasyonu ile Yunanistan () - Bulgaristan () sınırı ile Svilengrad arasındaki 3 km'lik kısmı hariç olmak üzere, hattını (Ege Denizi kıyısındaki liman kenti Dedeağaç ile Bulgaristan sınırındaki Ormenio (Çirmen) arasında yer alan 165 km) ve ayrıca bir miktar lokomotif ve vagonu CFFH'ye devretti. Demiryolu hattı üzerindeki Pythion, Türkiye ile olan demiryolu bağlantısının kavşak noktasıydı.
CFFH'ye ait hisse senetleri, her 5 CO hisse senedine karşılık 1 CFFH hisse senedi olacak şekilde CO hissedarlarına devredilmiş ve 1931 Temmuz'unda piyasada işlem görmeye başlamıştır.
Rumeli Demiryolu hattı üzerinde yer alan ve Türkiye'deki ana hat ile bağlantısı olmayan Karaağaç (demiryolu eksklavı) ile ilgili olarak; CO, her iki devletin de Svilengrad'a ulaşabilmek için mutlaka geçmesinin gerektiği demiryolu hattının bu kısmındaki işletme hakkını elinde tutmaya devam etti. Öte yandan, CFFH de Karaağaç'tan geçerek Svilengrad'a giden demiryolu hattının Yunanistan topraklarında kalan kısmının işletme hakkını elinde tutuyordu. CO'ya ait demiryolu hattının Türkiye kısmı (Karaağaç) Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD)'ye satıldığında, TCDD, her ne kadar CFFH makinistleri tarafından kullanılsa da, kendine ait lokomotifleri bu hat üzerindeki işletme hakkını elde etti. Aynı şekilde, Yunanistan Devlet Demiryolları (SEK) da CFFH'ye ait hattın kendi sınırlarında kalan kısımlarını devraldığında, hattaki tren işletme faaliyetlerini Karaağaç üzerinden sürdürmeye devam etti. Demiryolu hattındaki işletim faaliyetlerinin Lozan Antlaşması'nda belirlenen izin ile sınır kontrolünden ve gümrük vergisinden muaf tutulması her iki devlete de kolaylık sağlamıştır.
Söz konusu bu muafiyet, TCDD'nin tamamen Türkiye topraklarından geçerek Svilengrad'a bağlanan Pehlivanköy – Svilengrad demiryolu hattını 1971 yılında hizmete almasına kadar sürmüştür. Aynı yıl SEK de Türkiye sınırlarında yer alan Karaağaç'ı kullanmamak için kendi topraklarındaki – arasında yeni bir demiryolu hattı inşa etmiştir. Bu iki yeni demiryolu hattının inşasıyla birlikte, Meriç Nehrinin batısındaki Karaağaç Tren İstasyonu ne TCDD ne de SEK kullanılmadığı için kapatılmıştır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTloTDJFMEwwVmthWEp1WlY5eVlXbHNkMkY1WDNKbFlXeHBaMjVsYldWdWRGOXBibDh4T1RjeExuQnVaeTh5TWpCd2VDMUZaR2x5Ym1WZmNtRnBiSGRoZVY5eVpXRnNhV2R1WlcxbGJuUmZhVzVmTVRrM01TNXdibWM9LnBuZw==.png)
CFFH'ye ait olan demiryolu hattı, Türkiye’yi Avrupa’ya bağlayan tek demiryolu hattıydı ve şirket bu durumdan kaynaklanan tren trafiğinin gelirinden yararlandı. Şark Ekspresi gibi bazı prestijli trenler de CFFH hattını kullanıyordu. Bu durum haricinde CFFH hattında büyük bir yük veya yolcu trafiği hiçbir zaman oluşmadı.
1946 – 1949 yılları arasında devam eden Yunan İç Savaşı boyunca, trenler sadece gündüz işletiliyordu ve lokomotiflerin önüne boş yük vagonları bağlanarak trenler mayınlara karşı korunmaya çalışıyordu.
SEK, CFFH'yi 1 Ocak 1955 tarihi itibarıyla devralmış ve şirket feshedilmiştir. Böylece şirkete ait olan demiryolu hattı da tamamen SEK'in denetimi altına girmiştir.
Lokomotifler
CFFH filosu, CO'dan miras kalan bazı lokomotiflerden oluşuyordu. CFFH tarafından yalnızca 2 lokomotifin ('ndan satın alınan 2 E tipi lokomotif) satın alındığı bilinmektedir.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgzTHpkakwwTkdSa2hmVG04eE1ESXVhbkJuTHpJeU1IQjRMVU5HUmtoZlRtOHhNREl1YW5Cbi5qcGc=.jpg)
Numara | Üretici firma | Adet | Yıl | tip | Yorumlar | Resim |
---|---|---|---|---|---|---|
71-74 | Hanomag | 4 | 1912 - 1914 | 1'C1' | SEK sınıfı "Ζε" oldu | |
101-110 | StEG, Krauss | 7 | 1888 - 1894 | Y2b'dir | KkStB 4’e benzer, SEK sınıfı "Γβ" oldu | ![]() |
259-262 | Batignolles, Schneider | 4 | 1924 - 1927 | 1'lediğini | SEK sınıfı "Ηε" oldu | |
291, 300 | Hanomag | 2 | 1871 - 1875 | C | menşeli, SEK sınıfı "Δβ" oldu | |
809-810 | kkStB | 2 | 1922 | E | Motor tipi kkStB 80. SEK ve CFFH numaraları (varsa da) bilinmiyor. Bu iki motor, 1950 yılında SNCF'den satın alındı. SNCF sınıfı 050A, PLM sınıf 5A'dan. Bu motor Fransa'dan 1. Dünya Savaşı tazminatı olarak geldi. SEK sınıfı "Kβ" class oldu |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Le Journal des finances, Paris, 27 Aralık 1929 (Fransızca)
- ^ www.openstreetmap.com 22 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . adresinden yapılan modern ölçüm 10.2 km'yi göstermektedir.
- ^ bkz. . Demiryolu hattı Türkiye sınırlarındaki 10 km ve Bulgaristan sınırlarındaki 3 km de dahil edildiğinde toplamda 178,5 km uzunluğundaydı.
- ^ Le Journal des chemins de fer, des mines et des TP, Paris, 29 Mart 1930 (Fransızca)
- ^ Le Journal des débats, 10 Mart 1931 (Fransızca)
- ^ Lozan Antlaşması, 1923 - Madde No. 107
- ^ Locomotif veri tabanı 17 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fransiz Yunan Demiryolu Sirketi Fransizca Chemin de fer Franco Hellenique Tam adi Companie Franco Hellenique des chemins de fer Rapor isareti CFFH 1929 1955 yillari arasinda eski Rumeli Demiryolu hattinin Yunanistan sinirlarindaki ardili olan Pythion Karaagac Svilengrad hattini isleten Paris merkezli demiryolu sirketidir CFFH 1 Ocak 1955 tarihinde Yunanistan Devlet Demiryollari tarafindan devralinarak feshedilmistir Tarihce1914 1918 yillari arasindaki I Dunya Savasi ve hemen ardindan yasanan 1919 1922 yillari arasindaki Yunan Turk Savasi Kurtulus Savasi Bati Cephesi ndan sonra imzalanan Lozan Antlasmasi ile Yunanistan Turkiye siniri kesinlesmistir Yeni belirlenen devlet sinirlarindan dolayi her iki devletin topraginda da Rumeli Demiryolu Chemins de fer Orientaux CO Sirketi ne ait olan ve isletilen demiryolu hatlari bulunmaktaydi Bu durum artik kendi kural ve duzenlemelerine para birimlerine dillerine sahip olan her iki ulke icin de cesitli operasyonel zorluklar yaratiyordu Bu durumu cozmek icin sirket kendisini demiryolu hattinin Yunan ve Turk kesimlerine hizmet verecek sekilde ikiye ayirmaya karar verdi Iki ayrilma karari sonucunda Temmuz 1929 tarihinde CO nun bir yan sirketi olarak Paris merkezli tam adi Companie Franco Hellenique des chemins de fer olan Chemin de fer Franco Hellenique CFFH Sirketi kuruldu CO kendine ait olan hattin Turkiye sinirlarinda kalan 10 km lik kismi ve Karaagac Tren Istasyonu ile Yunanistan Bulgaristan siniri ile Svilengrad arasindaki 3 km lik kismi haric olmak uzere hattini Ege Denizi kiyisindaki liman kenti Dedeagac ile Bulgaristan sinirindaki Ormenio Cirmen arasinda yer alan 165 km ve ayrica bir miktar lokomotif ve vagonu CFFH ye devretti Demiryolu hatti uzerindeki Pythion Turkiye ile olan demiryolu baglantisinin kavsak noktasiydi CFFH ye ait hisse senetleri her 5 CO hisse senedine karsilik 1 CFFH hisse senedi olacak sekilde CO hissedarlarina devredilmis ve 1931 Temmuz unda piyasada islem gormeye baslamistir Rumeli Demiryolu hatti uzerinde yer alan ve Turkiye deki ana hat ile baglantisi olmayan Karaagac demiryolu eksklavi ile ilgili olarak CO her iki devletin de Svilengrad a ulasabilmek icin mutlaka gecmesinin gerektigi demiryolu hattinin bu kismindaki isletme hakkini elinde tutmaya devam etti Ote yandan CFFH de Karaagac tan gecerek Svilengrad a giden demiryolu hattinin Yunanistan topraklarinda kalan kisminin isletme hakkini elinde tutuyordu CO ya ait demiryolu hattinin Turkiye kismi Karaagac Turkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryollari TCDD ye satildiginda TCDD her ne kadar CFFH makinistleri tarafindan kullanilsa da kendine ait lokomotifleri bu hat uzerindeki isletme hakkini elde etti Ayni sekilde Yunanistan Devlet Demiryollari SEK da CFFH ye ait hattin kendi sinirlarinda kalan kisimlarini devraldiginda hattaki tren isletme faaliyetlerini Karaagac uzerinden surdurmeye devam etti Demiryolu hattindaki isletim faaliyetlerinin Lozan Antlasmasi nda belirlenen izin ile sinir kontrolunden ve gumruk vergisinden muaf tutulmasi her iki devlete de kolaylik saglamistir Soz konusu bu muafiyet TCDD nin tamamen Turkiye topraklarindan gecerek Svilengrad a baglanan Pehlivankoy Svilengrad demiryolu hattini 1971 yilinda hizmete almasina kadar surmustur Ayni yil SEK de Turkiye sinirlarinda yer alan Karaagac i kullanmamak icin kendi topraklarindaki arasinda yeni bir demiryolu hatti insa etmistir Bu iki yeni demiryolu hattinin insasiyla birlikte Meric Nehrinin batisindaki Karaagac Tren Istasyonu ne TCDD ne de SEK kullanilmadigi icin kapatilmistir 1971 yilinda hizmete giren Pehlivankoy Svilengrad demiryolu ve kestirmesi ile kapatilan Karaagac Tren Istasyonu CFFH ye ait olan demiryolu hatti Turkiye yi Avrupa ya baglayan tek demiryolu hattiydi ve sirket bu durumdan kaynaklanan tren trafiginin gelirinden yararlandi Sark Ekspresi gibi bazi prestijli trenler de CFFH hattini kullaniyordu Bu durum haricinde CFFH hattinda buyuk bir yuk veya yolcu trafigi hicbir zaman olusmadi 1946 1949 yillari arasinda devam eden Yunan Ic Savasi boyunca trenler sadece gunduz isletiliyordu ve lokomotiflerin onune bos yuk vagonlari baglanarak trenler mayinlara karsi korunmaya calisiyordu SEK CFFH yi 1 Ocak 1955 tarihi itibariyla devralmis ve sirket feshedilmistir Boylece sirkete ait olan demiryolu hatti da tamamen SEK in denetimi altina girmistir LokomotiflerCFFH filosu CO dan miras kalan bazi lokomotiflerden olusuyordu CFFH tarafindan yalnizca 2 lokomotifin ndan satin alinan 2 E tipi lokomotif satin alindigi bilinmektedir nda bekleyen CFFH nin 102 No lu 4 4 0 buharli lokomotifi Numara Uretici firma Adet Yil tip Yorumlar Resim71 74 Hanomag 4 1912 1914 1 C1 SEK sinifi Ze oldu101 110 StEG Krauss 7 1888 1894 Y2b dir KkStB 4 e benzer SEK sinifi Gb oldu259 262 Batignolles Schneider 4 1924 1927 1 ledigini SEK sinifi He oldu291 300 Hanomag 2 1871 1875 C menseli SEK sinifi Db oldu809 810 kkStB 2 1922 E Motor tipi kkStB 80 SEK ve CFFH numaralari varsa da bilinmiyor Bu iki motor 1950 yilinda SNCF den satin alindi SNCF sinifi 050A PLM sinif 5A dan Bu motor Fransa dan 1 Dunya Savasi tazminati olarak geldi SEK sinifi Kb class olduAyrica bakinizRumeli DemiryoluKaynakca Le Journal des finances Paris 27 Aralik 1929 Fransizca www openstreetmap com 22 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde adresinden yapilan modern olcum 10 2 km yi gostermektedir bkz Demiryolu hatti Turkiye sinirlarindaki 10 km ve Bulgaristan sinirlarindaki 3 km de dahil edildiginde toplamda 178 5 km uzunlugundaydi Le Journal des chemins de fer des mines et des TP Paris 29 Mart 1930 Fransizca Le Journal des debats 10 Mart 1931 Fransizca Lozan Antlasmasi 1923 Madde No 107 Locomotif veri tabani 17 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca