Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Subutay (Moğolca: Сүбээдэй / Sübe'edei, Sübütei, Farsça: سوبداى بهادر Sūbdā'ī bahādur, Çince: 速不台 ya da 速別額台; 1176 - 1248), Cengiz Han ve Ögeday'ın en önemli stratejisti olan Moğol asıllı bir komutan.
13. yüzyıl ortalarında hazırlanan Moğolların Gizli Tarihi eserde babası Çarçuday, Cengiz Han babası Yesügey'in dostu olan olarak belirtilmektedir. Bu esere göre Cengiz Han doğduğunda Subutay'ın babası Çarçuday samur derisinden bir kundak hediye ederken, yanında götürdüğü çocuk yaştaki oğlu Çelme'de Cengiz Han'a arkadaş ve hizmetkar olmak üzere yanında bırakıldı. Yesügey'in 1167 senesinde öldürülmesinden sonra düşmanlarının kendisini yakalamak istemesi üzerine Çelme de onunla beraber kaçak olarak yaşadı. Sonraki dönemde Çelme'nin kardeşi olan Subutay'da Cengiz'in saflarına katıldı. 1201 yılında bazı boyların desteğini alan Camuka ile Cengiz Han mücadelesinde ağabeyi Çelme ile birlikte Cengiz Han'ın yanında yer aldı. 1205 yılında Merkitler üzerine yapılan seferi komuta etti. 1219'da Harzemşahlar üzerine yapılan seferde görev aldı. Sonra ise Cengiz Han'ın isteğiyle Cebe ile birlikte Kafkaslar'a 20 bin kişilik bir ordu ile keşif seferi düzenlemiştir. Deşt-i Kıpçak ile İdil-Ural bölgesinde askerî faaliyetlerde bulundu. Ögeday'ın başa geçmesinden sonra Batu Han'ın emrinde Doğu ve Orta Avrupa'nın ele geçirilmesinde rol oynadı. 1241 yılında günümüz Macaristan'ın kuzey doğusundaki Mohi'de Subutay'ın da katıldığı savaşta Moğollar, Macarları ağır bir yenilgiye uğrattı. 1246 yılında tahta geçen Güyük Han tarafından Çin'deki Song hanedanına karşı gönderilen orduyu komuta etti. Seferin tamamlanmasından sonra 1248 yılında Moğolistan'a geri döndü.
Tarihte yetenek, taktik ve Cengiz Han'a bağlılık açısından Cengiz Han'ın ve Moğol İmparatorluğu'nun en seçkin generallerinden biri sayılır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Gömeç, S., ÇİNGİZLİ DEVLETİNİN BÜYÜMESİNDE ROL OYNAYAN TÜRKLERDEN ÇELME VE SUBUTAY. Turkish Studies Dergisi, Cilt: 1,, Sayı:4,sayfaː230-238. URL:http://www.turkishstudies.net/dergi/cilt1/sayi4/gomecsadettin.pdf 18 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim: 2017-01-14
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Subutay Mogolca Sүbeedej Sube edei Subutei Farsca سوبداى بهادر Subda i bahadur Cince 速不台 ya da 速別額台 1176 1248 Cengiz Han ve Ogeday in en onemli stratejisti olan Mogol asilli bir komutan Subutay 13 yuzyil ortalarinda hazirlanan Mogollarin Gizli Tarihi eserde babasi Carcuday Cengiz Han babasi Yesugey in dostu olan olarak belirtilmektedir Bu esere gore Cengiz Han dogdugunda Subutay in babasi Carcuday samur derisinden bir kundak hediye ederken yaninda goturdugu cocuk yastaki oglu Celme de Cengiz Han a arkadas ve hizmetkar olmak uzere yaninda birakildi Yesugey in 1167 senesinde oldurulmesinden sonra dusmanlarinin kendisini yakalamak istemesi uzerine Celme de onunla beraber kacak olarak yasadi Sonraki donemde Celme nin kardesi olan Subutay da Cengiz in saflarina katildi 1201 yilinda bazi boylarin destegini alan Camuka ile Cengiz Han mucadelesinde agabeyi Celme ile birlikte Cengiz Han in yaninda yer aldi 1205 yilinda Merkitler uzerine yapilan seferi komuta etti 1219 da Harzemsahlar uzerine yapilan seferde gorev aldi Sonra ise Cengiz Han in istegiyle Cebe ile birlikte Kafkaslar a 20 bin kisilik bir ordu ile kesif seferi duzenlemistir Dest i Kipcak ile Idil Ural bolgesinde askeri faaliyetlerde bulundu Ogeday in basa gecmesinden sonra Batu Han in emrinde Dogu ve Orta Avrupa nin ele gecirilmesinde rol oynadi 1241 yilinda gunumuz Macaristan in kuzey dogusundaki Mohi de Subutay in da katildigi savasta Mogollar Macarlari agir bir yenilgiye ugratti 1246 yilinda tahta gecen Guyuk Han tarafindan Cin deki Song hanedanina karsi gonderilen orduyu komuta etti Seferin tamamlanmasindan sonra 1248 yilinda Mogolistan a geri dondu Tarihte yetenek taktik ve Cengiz Han a baglilik acisindan Cengiz Han in ve Mogol Imparatorlugu nun en seckin generallerinden biri sayilir Ayrica bakinizGurcistan ve Kafkaslarin Mogollar tarafindan istilasi Avrupa nin Mogollar tarafindan istilasiKaynakca Gomec S CINGIZLI DEVLETININ BUYUMESINDE ROL OYNAYAN TURKLERDEN CELME VE SUBUTAY Turkish Studies Dergisi Cilt 1 Sayi 4 sayfaː230 238 URL http www turkishstudies net dergi cilt1 sayi4 gomecsadettin pdf 18 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 2017 01 14