Kenarbel, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı bir köydür.
Kenarbel | |
---|---|
Ardahan'ın konumu | |
Kenarbel Kenarbel'in Ardahan'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
İlçe | Çıldır |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 1788 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 253 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Posta kodu | 75110 |
Tarihçe
Kenarbel, bu yerleşimin kayıtlarda geçen en eski adıdır. Bununla birlikte bu ad Gürcüce Kanarbili'den değişime uğramış olmalıdır. Nitekim Gürcü araştırmacı ve gazeteci Konstantine Martvileli köyün adını 1917 yılında Kanarbili (ყანარბილი) şeklinde yazmıştır. Kanabrili, "kana" (ყანა) ve "rbili" (რბილი) kelimelerinden oluşur ve yumuşak arazi veya yumuşak tarla anlamına gelir. Bu yer adı 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Kenarbel veya Kanarbel (كناربل) olarak geçer. Bu yerleşim, Kartsahi Gölü (კარწახის ტბა) kıyısında alçak bir yerde yer aldığı için Osmanlı idaresinde "Kenarbel" olarak kaydedilmiş olabilir. 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde de Kenarbel (كناربل) şeklinde yazılmıştır.
Kenarbel veya Kanabrili, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan tarihsel Cavaheti'de yer alıyordur. Nitekim Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında bu bölgeyi ve köyü Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyde tespit edilen haç, insan ve at figürlü taş da bu dönemden kalmış olmalıdır.
Kenarbel veya Kanarbili köyü, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterine göre, Gürcistan Vilayeti içinde Çıldır livasının Kenarbel nahiyesine bağlıydı. Kenarbel nahiyesi 33 köyden oluşuyordu ve Kenarbel köyü bu nahiyenin idari merkeziydi. Köyün nüfusu 52 Hristiyan haneden oluşuyordu. Bu nüfus, çoğunluğu Ermeni olmak üzere, Gürcüler ve Ermenilerden oluşuyordu. Bu deftere göre köyde buğday, arpa, çavdar, keten tohumu tarımı ve arıcılık yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu.
Kenarbel veya Kanarbili köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca, savaş tazminatı kapsamında Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 yılında yaptığı nüfus tespitinde Kenarbel (Канарбель) adıyla kaydedilmiş olan köy, Ardahan sancağının Çıldır kazasına bağlı Tzkarostavi nahiyesinin 13 köyünden biri ve bu nahiyenin idari merkeziydi. Köydeki 40 hanede, 175'i erkek ve 172'si kadın olmak üzere, 347 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun tamamı Karapapaklardan oluşuyordu. 1595 tarihli nüfusla kıyaslandığında köyün demografik yapısının tamamen değiştiği görülmektedir.
Gürcü gazeteci ve araştırmacı Konstantine Martvileli, Ardahan sancağını gezmiş ve diğer köyler arasında Kanarbili (ყანარბილი) köyünün dikkat çekici olduğunu yazmıştır. Bu köyün Ardahan sancağının Ahalkalaki mezrasına sınırını oluşturduğunu, köyde Kararpapakların yaşadığını, köyün Kanarbili Gölü’nün kıyısında geniş bir çayırlıkta yer aldığını, sadece batısında bir dağın bulunduğunu, bu dağda Ardahan-Ahalkalaki yolunun bir yılan gibi kıvrılıp köyü ikiye böldüğünü belirtmiştir.
Kenarbel veya Kanabrili köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre fiilen Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Kenarbel köyü Türkiye'ye bırakıldı.
Kenarbel veya Kanabrili köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Kenarbel" (كناربل) olarak geçer. Bu tarihte köy, Kars vilayetinin Çıldır kazasının Kurt Kala nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 726 kişiden oluşuyordu. 1965 genel nüfus sayımında köyde 978 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 232 kişi okuma yazma biliyordu.
Aktaş Gölü'nün kıyısında yer alan Kenarbel köyünün kuzeyinde yol kenarında bulunan irice bir taşın bir yüzeyinde büyükçe bir oyma haç yer alır. Bu haçın kolları arasında, dört köşe oyulmuş kısımda, iki küçük haç tasvir edilmiştir. Taşın diğer yüzünün kenarlarında, birbirine yönelmiş halde bir disk tutan iki insan figürü bulunmaktadır. Bu iki figürün altına ise, eyerlenmiş bir at tasvir edilmiştir.
Coğrafya
Köy; Ardahan il merkezine 59 km, Çıldır ilçe merkezine ise 17 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 253 |
2021 | 334 |
2020 | 323 |
2019 | 306 |
2018 | 349 |
2017 | 340 |
2016 | 343 |
2015 | 357 |
2014 | 366 |
2013 | 382 |
2012 | 360 |
2011 | 373 |
2010 | 236 |
2009 | 232 |
2008 | 244 |
2007 | 243 |
2000 | 404 |
1990 | 455 |
1985 | 716 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Çıldır Kenarbel Köy Nüfusu". Nufusune.com. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde" ("არტაანის მხარეში"), Sakartvelo gazetesi, 5 Ekim 1917, sayı. 218". 11 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2024.
- ^ "ყანა" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 31 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "რბილი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 22 Mart 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 410-425". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2024.
- ^ a b
- ^ a b 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო–კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 64. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "" 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre "Gürcistan Vilayeti"nin etnik haritası". 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 275-276". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2024.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - Sıra no: 433". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2024.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ "1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 351" (PDF). 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Mart 2024.
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 357" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Mart 2024.
- ^ a b . YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Kenarbel, Çıldır için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kenarbel Ardahan ilinin Cildir ilcesine bagli bir koydur KenarbelKoyArdahan in konumuKenarbelKenarbel in Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceCildirCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim1788 mNufus 2022 Toplam253Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75110TarihceKenarbel bu yerlesimin kayitlarda gecen en eski adidir Bununla birlikte bu ad Gurcuce Kanarbili den degisime ugramis olmalidir Nitekim Gurcu arastirmaci ve gazeteci Konstantine Martvileli koyun adini 1917 yilinda Kanarbili ყანარბილი seklinde yazmistir Kanabrili kana ყანა ve rbili რბილი kelimelerinden olusur ve yumusak arazi veya yumusak tarla anlamina gelir Bu yer adi 1595 tarihli Osmanli mufassal defterinde Kenarbel veya Kanarbel كناربل olarak gecer Bu yerlesim Kartsahi Golu კარწახის ტბა kiyisinda alcak bir yerde yer aldigi icin Osmanli idaresinde Kenarbel olarak kaydedilmis olabilir 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde de Kenarbel كناربل seklinde yazilmistir Kenarbel veya Kanabrili Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan tarihsel Cavaheti de yer aliyordur Nitekim Osmanlilar 16 yuzyilin ikinci yarisinda bu bolgeyi ve koyu Gurculerden ele gecirmistir Koyde tespit edilen hac insan ve at figurlu tas da bu donemden kalmis olmalidir Kenarbel veya Kanarbili koyu 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterine gore Gurcistan Vilayeti icinde Cildir livasinin Kenarbel nahiyesine bagliydi Kenarbel nahiyesi 33 koyden olusuyordu ve Kenarbel koyu bu nahiyenin idari merkeziydi Koyun nufusu 52 Hristiyan haneden olusuyordu Bu nufus cogunlugu Ermeni olmak uzere Gurculer ve Ermenilerden olusuyordu Bu deftere gore koyde bugday arpa cavdar keten tohumu tarimi ve aricilik yapiliyor domuz ve koyun besleniyordu Kenarbel veya Kanarbili koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca savas tazminati kapsaminda Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin 1886 yilinda yaptigi nufus tespitinde Kenarbel Kanarbel adiyla kaydedilmis olan koy Ardahan sancaginin Cildir kazasina bagli Tzkarostavi nahiyesinin 13 koyunden biri ve bu nahiyenin idari merkeziydi Koydeki 40 hanede 175 i erkek ve 172 si kadin olmak uzere 347 kisi yasiyordu Bu nufusun tamami Karapapaklardan olusuyordu 1595 tarihli nufusla kiyaslandiginda koyun demografik yapisinin tamamen degistigi gorulmektedir Gurcu gazeteci ve arastirmaci Konstantine Martvileli Ardahan sancagini gezmis ve diger koyler arasinda Kanarbili ყანარბილი koyunun dikkat cekici oldugunu yazmistir Bu koyun Ardahan sancaginin Ahalkalaki mezrasina sinirini olusturdugunu koyde Kararpapaklarin yasadigini koyun Kanarbili Golu nun kiyisinda genis bir cayirlikta yer aldigini sadece batisinda bir dagin bulundugunu bu dagda Ardahan Ahalkalaki yolunun bir yilan gibi kivrilip koyu ikiye boldugunu belirtmistir Kenarbel veya Kanabrili koyu Birinci Dunya Savasi nin sonunda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan bir sure fiilen Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi uyarinca Kenarbel koyu Turkiye ye birakildi Kenarbel veya Kanabrili koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Kenarbel كناربل olarak gecer Bu tarihte koy Kars vilayetinin Cildir kazasinin Kurt Kala nahiyesine bagliydi 1940 genel nufus sayiminda koy ayni idari konuma sahipti ve nufusu 726 kisiden olusuyordu 1965 genel nufus sayiminda koyde 978 kisi yasiyor ve bu nufus icinde 232 kisi okuma yazma biliyordu Aktas Golu nun kiyisinda yer alan Kenarbel koyunun kuzeyinde yol kenarinda bulunan irice bir tasin bir yuzeyinde buyukce bir oyma hac yer alir Bu hacin kollari arasinda dort kose oyulmus kisimda iki kucuk hac tasvir edilmistir Tasin diger yuzunun kenarlarinda birbirine yonelmis halde bir disk tutan iki insan figuru bulunmaktadir Bu iki figurun altina ise eyerlenmis bir at tasvir edilmistir CografyaKoy Ardahan il merkezine 59 km Cildir ilce merkezine ise 17 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 2532021 3342020 3232019 3062018 3492017 3402016 3432015 3572014 3662013 3822012 3602011 3732010 2362009 2322008 2442007 2432000 4041990 4551985 716Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 4 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Cildir Kenarbel Koy Nufusu Nufusune com 3 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde არტაანის მხარეში Sakartvelo gazetesi 5 Ekim 1917 sayi 218 11 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2024 ყანა A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 31 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 რბილი A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 22 Mart 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 a b Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 410 425 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2024 a b a b 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2015 s 64 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 1595 tarihli Osmanli mufassal defterine gore Gurcistan Vilayeti nin etnik haritasi 1 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Kasim 2023 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt II cilt 1941 s 275 276 17 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2024 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Kars oblasti Sira no 433 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2024 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2022 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 351 PDF 27 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Mart 2024 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 357 PDF 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Mart 2024 a b YerelNet org tr 4 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarKenarbel Cildir icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft