Birinci Gazze Muharebesi I Dünya Savaşı sırasında Filistin in güneyinde gerçekleşmiş bir muharebedir Büyük Br

Birinci Gazze Muharebesi, I. Dünya Savaşı sırasında Filistin'in güneyinde gerçekleşmiş bir muharebedir. Büyük Britanya güçleri, sekiz aylık zorlu bir mücadelenin ardından; Osmanlı kuvvetlerini Sina Yarımadası'ndan püskürtmüşlerdi. Britanya'nın bir sonraki hedefi Filistin içlerine doğru ilerleyerek Mezopotamya ve Arap Yarımadası'ndaki Osmanlı güçlerinin arasındaki bağlantıyı kesmekti. Bunun için ilk adım Gazze'nin ele geçirilmesiydi.

1. Gazze Muharebesi

Sina ve Filistin Cephesi

1.Gazze Muharebesi'nde Osmanlı zabitleri

Tarih	26 Mart 1917
Bölge	Gazze, güney Filistin
Sonuç	Osmanlı zaferi

Taraflar

Osmanlı İmparatorluğu

Alman İmparatorluğu

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu

Britanya İmparatorluğu

Komutanlar ve liderler

Ahmet Cemal Paşa

Albay Kress von Kressenstein

Binbaşı Tiller

Yarbay Edip Servet

Albay Mehmet Rüştü

General

General Philip Chetwode

General Harry Chauvel

Güçler

4. Ordu

1. Kuvve-i Seferiye (22. Kolordu)
- Tiller/Gazze Grubu
- 16. Tümen
- 3. Tümen
- 3. Süvari Tümeni
- 300. Tayyare Bölüğü
- 46 top

Toplam: 15.000

Mısır Seferi Kuvvetleri (EEF)

Doğu Kuvveti
- 52. Tümen
- 54. Tümen
- Kraliyet Hecinsüvar Tugayı
- 5. Kraliyet Hava Filosu
- Çöl Kolordusu (Desert Column)
  - 53. Tümen
  - Anzak Atlı Piyade Tümeni
  - Kraliyet Atlı Piyade Tümeni
- 88 top

Toplam: 34.000

Kayıplar

1.400-1.650 (300 ölü, 750 yaralı, 600 kayıp)

3.700-4.000 (523 ölü, 2.932 yaralı, 246 esir)

Gazze'yi savunan bir Osmanlı subay alayı

Muharebe

İlk taarruz, Gazze'nin güneyindeki Osmanlı siperlerine bir İngiliz tümeninin, saat 09.00'da saldırısıyla başlamıştır. Daha doğudan Gazze vadisini geçen İngiliz birlikleri, saat 10.00 civarında Gazze'deki Osmanlı birliklerini kuşatmış oldu. Şehirdeki Osmanlı savunması; 125. ve 79. Alaylar, 81. Alay'ın 2. Taburu, topçu ve makineli tüfek unsurlarından oluşuyordu.

Kentteki Osmanlı savunmasının kilit noktası, güneydeki 84 rakımlı tepedir. Tepeye yönelen İngiliz taarruzu, tepeyi almış, Osmanlı karşı taarruzuyla yeniden Osmanlı ordusunun eline geçmiştir. Akşamüstü yenilenen İngiliz taarruzu, tepenin yeniden el değiştirmesiyle sonuçlanmıştır.

Kente yönelik İngiliz taarruzları güneydoğudan, doğudan ve kuzeyden tertiplenmiş, kent gün boyu kanlı sokak çatışmalarına sahne olmuştur.

Çevredeki Osmanlı birlikleri, öğleden sonra Gazze yönünde yürüyüşe geçmişlerdir. kuzeydoğudan, 16. Piyade Tümeni ise güneydoğudan Gazze'ye ilerlemiştir. 27 Mart sabahı her iki grup da Gazze'deki İngiliz kuşatmasına taarruz etmiştir. Hemen ardından kentin güney kesiminde savunmada olan Osmanlı birlikleri, 84 rakımlı tepeye süngü hücumuna girişip tepeyi işgal ettiler. Saat 11.00 dolaylarında İngiliz kuşatması yarılmıştı. 28 Mart sabahı tüm İngiliz birlikleri geri çekilmişti. Savaş alanlarında kalan 1.500 İngiliz ölüsü, Osmanlı ordusu tarafından gömüldü.

Hava harekatı

Gazze'de İngiliz kuşatması tamamlandığında, kenti savunan birliklerle Tellüşeria'daki Osmanlı komuta merkezi arasındaki temas da kesilmişti. Bu andan itibaren Gazze'yle ilgili tüm bilgi, Ramle'deki 6 keşif uçağından oluşan Osmanlı hava unsurlarınca sağlanmıştır. 300. Paşa Teyyare Bölüğü'nün pilotları, tüm muharebe boyunca keşif uçuşlarını sürdürmüştür.

Sonuçları

İngilizlerin üstün kaynak ve insan gücüne rağmen birlikler arası iletişimi koparmayan ve Gazze'de direnen Binbaşı Tiller komutasındaki garnizona ulaşmaya başaran Osmanlı Ordusu, İngilizlerin Filistin'deki ilk ciddi denemesini fiyaskoyla sonuçlandırmıştır.

Kaynakça

Türkiye'de Beş Yıl - Liman von Sanders

^ Kressenstein Baron Kress Von, Türklerle Beraber Süveyş Kanalı’na, Çev. Mazhar Besim Özalpsan, İstanbul, Askeri Matbaa, 1943. s.142-150.
^ Erickson, Edward J. (2001). Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War. No. 201 Contributions in Military Studies. Westport Connecticut: Greenwood Press. s.161
^ Falls, Cyril; G. MacMunn (1930). Military Operations Egypt & Palestine from the Outbreak of War with Germany to June 1917. Official History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. 1. London: HM Stationery Office. s.315-322

Dış bağlantılar

http://www.tayyareci.com/hvtarihi/1914-18/cephe-sina-filistin2.asp 11 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .

[1] Kressenstein Baron Kress Von, Türklerle Beraber Süveyş Kanalı’na, Çev. Mazhar Besim Özalpsan, İstanbul, Askeri Matbaa, 1943. s.142-150.

[2] Erickson, Edward J. (2001). Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War. No. 201 Contributions in Military Studies. Westport Connecticut: Greenwood Press. s.161

[3] Falls, Cyril; G. MacMunn (1930). Military Operations Egypt & Palestine from the Outbreak of War with Germany to June 1917. Official History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. 1. London: HM Stationery Office. s.315-322