Michael Psellos ya da Psellus (Yunanca: Μιχαήλ Ψελλός, Mikhaēl Psellos) Bizanslı yazar, Yeni Platoncu filozof, tarihçi ve siyasetçi. Doğumu büyük olasılıkla 1017 ya 1018 yılındadır. 1078 yılında öldüğü muhtemeldir ama bazı kaynaklar 1096'ya kadar hayatta kaldığını bildirmektedirler.
Mihail Psellos Μιχαήλ Ψελλός | |
---|---|
Mihail Psellos (solda), öğrencisi Bizans İmparatoru VII. Mihail ile birlikte | |
Doğumu | Konstantinus 1017 veya 1018 [doğum_yeri = Konstantinopolis |
Ölümü | 1078 Konstantinopolis |
Milliyeti | Bizanslı |
Okulu | Yeni Platonculuk |
Yaşamı ve siyaset kariyeri
Mihail Psellus'un yaşamı hakkında en önemli enformasyon hazırlamış olduğu eserlerede bulunan geniş otobiyografik bölümlerde bulunmaktadır. Muhtemelen 1017 (veya 1017)'de Konstantinopolis'te doğmuştur. Eserlerinde bulunan pasajlarda ailesi Nikomedia (modern İzmit) kökenlidir; ailesi patrisiyen sınıfı mensuplarıdır ve sülalesi içinde Bizans İmparatorluğu'nun en üst siyasi görevlerinden olan konsüllük yapanlar mevcuttur. Vaftiz isminin Konstantinus olduğunu bildirir ve "Mihail" ismi bir manastıra çekildiği zaman kullandığı isimdir. Psellos in kelime anlamı kekeme'dir ve şahsen muzdarip olduğu konuşma bozukluğuna atıfla kullandığı kabul edilmektedir.
Mihail Psellos Konstantinopolis'te eğitim görmüştür. Ama yaşı 10'u bulduğu zamanbu eğitimine ara vererek başşehir dışında çalışmakta olan bir taşralı hukukçu yargıç için bir katip olarak çalışmaya başlaması gerekmiştir ve buna baş neden onun kazancı ile ailesinin kızkardeşine uygun bir drahoma verebilmesi için fon toplamak istemesi olduğunu bildirmiştir. Ama kızkardeşi daha evlenmeden ölünce Mihail Konstantinopolis'e geri dönüp eğitimine devam etmiştir. Bu eğitimi sırasında hocası XI. yüzyılın tanınmış Bizanslı şair ve ilahiler yazarı "İoannes Mauropus" idi ve bu hocasından aynı dönemde eğitim alan diğer öğrenciler arasında sonradan Konstantinopolis patriği olan "III. Konstantin, Leicudes" ve "VIII. İonnnes, Xiphilinos" ve sonradan 1059-1067 döneminde imparator olacak X. Konstantinos Dukas] bulunmaktaydı. Bu eğitiminin sonunda Psellos taşrada yargıç olarak görev yapmaya başladı. 1042'den biraz önce Konstantinopolis'e geri dönüp imparatorluk sarayında "şansölyelik" dairesinde katip olarak ise başladı. İmparatorluk saray dairesindeki katiplik kariyerinde hızla ilerledi. Çok geçmeden (1042-1055 döneminde) imparator olan IX. Konstantinos Monomakos'a baş siyaset danışmanı olup gayet önemli bir yüksek devlet memuru oldu. Aynı zamanda 425'te "Pandidakterion" adıyla kurulup o zamandan beri eğitime açık olan 'nde başta gelen felsefe profesörü olarak görev yaptı ve bu görevde akademik unvanı "Filozoflar Başı (ὕπατος τῶν φιλοσόφων}" oldu.
Tarih eserleri
Diğer çalışmaları
Psellos, birçok başka yazma bırakmıştır:
- "Historia syntomos", dünya vakainamesi düzeninde, kısa, didaktik tarihî metin.
- Çok miktarda bilimsel, felsefi ve dini çalışmalar. Bunlardan en bilinen örneklerden biri De Operatione Daemonum adlı çalışmadır, iblislerin sınıflandırılması. De omnifaria doctrina adlo çalışması felsefe üzerine yazdığı ya da derlediği önemli bir çalışmadır. Diğer çalışmaları astronomi, tıp, müzik, fizik, hukuk felsefesi ve folklör üzerinedir.
- Dilbilgisi ve retorik gibi konular üzerine çeşitli didaktik şiirler.
- Patrikler , and hakkında üç Epitaphioi ya da cenaze konuşması.
- Çok geniş otobiyografik bilgeler de içeren Annesi için cenaze konuşması.
- Sarayda koruyucusu olan imparatorlara birçok methiye, ikna edici konuşmalar (Bogomilizm ve karşıtı çalışmalar dahil)
- Birkaç yüz kişisel mektup.
- İçerik belirleme üzerine retorik çalışma ve makaleler.
- Sıradışı, taşlamalı ve nükteli mısralar
Edisyonlar
- Demirkent, Işın (2014) Mikhail Psellos'un Khronographia'sı, Ankara: Turk Tarih Kurumu, ISBN : 9789751604859 (TTK Türkçeye çeviri edisyonu)
- Psellus, Michael (1647). Compendium mathematicum. Lugd. Batav: Bonaventura Elzevier, Abraham Elzevier. Erişim tarihi: 12 Haziran 2015.
- Émile Renauld (ed) (1926/28) Chronographie ou histoire d'un siècle de Byzance (976–1077). 2 cilt, Paris . [Standart modern Fransızcaya çeviri edisyonu].
- Salvatore Impellizzeri (ed) (1984) Imperatori di Bisanzio (Cronografia). 2 cilt. Vicenza [Yeni kritik edisyon ve İtalyancaya çeviri.]
- E.R.A. Sewter (ed) (1953). Chronographia, ed.London 1953. [İngilizceye çeviri), Full online text: [1] 14 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Vrasidas Karalis (ed) (1992/96) Chronographia, 2 cilt. Athin 1992/96 [Modern Greek translation].
- Juan Signes Codoñer (ed) (2005), Vidas de los emperadores des Bizancio (Cronografia). Madrid, ().
- Ugo Criscuolo (ed) (1989) Autobiografia (Encomio per la madre. Napoli.
- Leendert G. Westerink (ed) (1948) De omnifaria doctrina. [Διδασκαλία παντοδαπή] Utrecht
- Jean François Boissonade de Fontarabie (ed) (1838, Tekrarbaski 1964) De operatione daemonum. . Nürnberg ve Amsterdam
- Marcus Collision (cev.). (1943) De operatione daemonum., Sydney Online: Full online text7 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Paul Gautier, (1980-82) "Éloge inédit du lecteur Jean Kroustoulas.". Rivista di studi bizantini e neoellenici, n.s. 17–19 (27–29), 1980–1982: 119–147.
- Ugo Criscuolo (1990) Epistola a Giovanni Xifilino., Napoli .
- Willem J. Aerts (ed) (1990) Historia Syntomos. Berlin.
- Elizabeth A. Fisher (ed) (1994), Orationes hagiographicae., Stuttgart/Leipzig.
- George T. Dennis (ed) (1994) Orationes panegyricae., Stuttgart/Leipzig.
- Antony R. Littlewood (ed) (1984), Oratoria minora., Leipzig.
- Ugo Criscuolo (1983), Orazione in memoria di Constantino Lichudi.. Messina 1983.
- John M. Duffy (ed), Philosophica minora I., Stuttgart/Leipzig 1992.
- Dominic J. O'Meara (ed) (19890, Philosophica minora II., Leipzig.
- Leendert G. Westerink (ed) (1992) Poemata. Stuttgart/Leipzig.
- Eduard Kurtz ve Franz Drexl (eds), (1936/41) Scripta minora magnam partem adhuc inedita. 2 cilt . Milano.
- Andrew R. Dyck (ed) (1989), Essays on Euripides and George of Pisidia and on Heliodorus and Achilles Tatius., Viyana.
- Paul Gautier (ed) (1989), Theologica I. Leipzig.
- Leendert G. Westerink ve John M. Duffy (eds) (2002) Theologica II. München/Leipzig.
İkincil literatür
Psellos hakkında kitaplar
- A. Kaldellis, Anthony Kaldellis: The argument of Psellos' Chronographia, Boston 1999.
- Cerqueiro, Daniel. Michael Psellos, La Escuela de Atenas y el Sentido de Conócete a ti mismo. P.Ven.,Buenos Aires 2001.
- E. Pietsch: Die "Chronographia" des Michael Psellos: Kaisergeschichte, Autobiographie und Apologie, Wiesbaden 2005.
- S. Papaioannou, Michael Psellos: Rhetoric and Authorship in Byzantium, Cambridge 2013.
- F. Lauritzen, Depiction of Character in the Chronographia of Michael Psellos, Turnhout 2013.
- D. Walter, Michael Psellos – Christliche Philosophie in Byzanz. Mittelalterliche Philosophie im Verhältnis zu Antike und Spätantike. De Gruyter, Berlin, Boston 2017.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- (Latince) (Yunanca) (İngilizce) Greek Opera Omnia by Migne Patrologia Graeca with analytical indexes 26 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Bir Bizanslı ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Bir tarihçi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Bir yazar ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Wikimedia Commons'ta Mihail Psellos ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Michael Psellos ya da Psellus Yunanca Mixahl PSellos Mikhael Psellos Bizansli yazar Yeni Platoncu filozof tarihci ve siyasetci Dogumu buyuk olasilikla 1017 ya 1018 yilindadir 1078 yilinda oldugu muhtemeldir ama bazi kaynaklar 1096 ya kadar hayatta kaldigini bildirmektedirler Mihail Psellos Mixahl PSellosMihail Psellos solda ogrencisi Bizans Imparatoru VII Mihail ile birlikteDogumuKonstantinus 1017 veya 1018 dogum yeri KonstantinopolisOlumu1078 KonstantinopolisMilliyetiBizansliOkuluYeni PlatonculukYasami ve siyaset kariyeriMihail Psellus un yasami hakkinda en onemli enformasyon hazirlamis oldugu eserlerede bulunan genis otobiyografik bolumlerde bulunmaktadir Muhtemelen 1017 veya 1017 de Konstantinopolis te dogmustur Eserlerinde bulunan pasajlarda ailesi Nikomedia modern Izmit kokenlidir ailesi patrisiyen sinifi mensuplaridir ve sulalesi icinde Bizans Imparatorlugu nun en ust siyasi gorevlerinden olan konsulluk yapanlar mevcuttur Vaftiz isminin Konstantinus oldugunu bildirir ve Mihail ismi bir manastira cekildigi zaman kullandigi isimdir Psellos in kelime anlami kekeme dir ve sahsen muzdarip oldugu konusma bozukluguna atifla kullandigi kabul edilmektedir Mihail Psellos Konstantinopolis te egitim gormustur Ama yasi 10 u buldugu zamanbu egitimine ara vererek bassehir disinda calismakta olan bir tasrali hukukcu yargic icin bir katip olarak calismaya baslamasi gerekmistir ve buna bas neden onun kazanci ile ailesinin kizkardesine uygun bir drahoma verebilmesi icin fon toplamak istemesi oldugunu bildirmistir Ama kizkardesi daha evlenmeden olunce Mihail Konstantinopolis e geri donup egitimine devam etmistir Bu egitimi sirasinda hocasi XI yuzyilin taninmis Bizansli sair ve ilahiler yazari Ioannes Mauropus idi ve bu hocasindan ayni donemde egitim alan diger ogrenciler arasinda sonradan Konstantinopolis patrigi olan III Konstantin Leicudes ve VIII Ionnnes Xiphilinos ve sonradan 1059 1067 doneminde imparator olacak X Konstantinos Dukas bulunmaktaydi Bu egitiminin sonunda Psellos tasrada yargic olarak gorev yapmaya basladi 1042 den biraz once Konstantinopolis e geri donup imparatorluk sarayinda sansolyelik dairesinde katip olarak ise basladi Imparatorluk saray dairesindeki katiplik kariyerinde hizla ilerledi Cok gecmeden 1042 1055 doneminde imparator olan IX Konstantinos Monomakos a bas siyaset danismani olup gayet onemli bir yuksek devlet memuru oldu Ayni zamanda 425 te Pandidakterion adiyla kurulup o zamandan beri egitime acik olan nde basta gelen felsefe profesoru olarak gorev yapti ve bu gorevde akademik unvani Filozoflar Basi ὕpatos tῶn filosofwn oldu Tarih eserleriPrsellos un Chronographia tarih eserindeki verilere gore kurulmus 11 yuzyil Bizans Imparatorlugu Hukumdarlari soyagaciDiger calismalariPsellos bircok baska yazma birakmistir Historia syntomos dunya vakainamesi duzeninde kisa didaktik tarihi metin Cok miktarda bilimsel felsefi ve dini calismalar Bunlardan en bilinen orneklerden biri De Operatione Daemonum adli calismadir iblislerin siniflandirilmasi De omnifaria doctrina adlo calismasi felsefe uzerine yazdigi ya da derledigi onemli bir calismadir Diger calismalari astronomi tip muzik fizik hukuk felsefesi ve folklor uzerinedir Dilbilgisi ve retorik gibi konular uzerine cesitli didaktik siirler Patrikler and hakkinda uc Epitaphioi ya da cenaze konusmasi Cok genis otobiyografik bilgeler de iceren Annesi icin cenaze konusmasi Sarayda koruyucusu olan imparatorlara bircok methiye ikna edici konusmalar Bogomilizm ve karsiti calismalar dahil Birkac yuz kisisel mektup Icerik belirleme uzerine retorik calisma ve makaleler Siradisi taslamali ve nukteli misralarEdisyonlarCompendium mathematicum 1647Demirkent Isin 2014 Mikhail Psellos un Khronographia si Ankara Turk Tarih Kurumu ISBN 9789751604859 TTK Turkceye ceviri edisyonu Psellus Michael 1647 Compendium mathematicum Lugd Batav Bonaventura Elzevier Abraham Elzevier Erisim tarihi 12 Haziran 2015 Emile Renauld ed 1926 28 Chronographie ou histoire d un siecle de Byzance 976 1077 2 cilt Paris Standart modern Fransizcaya ceviri edisyonu Salvatore Impellizzeri ed 1984 Imperatori di Bisanzio Cronografia 2 cilt Vicenza Yeni kritik edisyon ve Italyancaya ceviri E R A Sewter ed 1953 Chronographia ed London 1953 Ingilizceye ceviri Full online text 1 14 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vrasidas Karalis ed 1992 96 Chronographia 2 cilt Athin 1992 96 Modern Greek translation Juan Signes Codoner ed 2005 Vidas de los emperadores des Bizancio Cronografia Madrid Ugo Criscuolo ed 1989 Autobiografia Encomio per la madre Napoli Leendert G Westerink ed 1948 De omnifaria doctrina Didaskalia pantodaph Utrecht Jean Francois Boissonade de Fontarabie ed 1838 Tekrarbaski 1964 De operatione daemonum Nurnberg ve Amsterdam Marcus Collision cev 1943 De operatione daemonum Sydney Online Full online text7 Subat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Paul Gautier 1980 82 Eloge inedit du lecteur Jean Kroustoulas Rivista di studi bizantini e neoellenici n s 17 19 27 29 1980 1982 119 147 Ugo Criscuolo 1990 Epistola a Giovanni Xifilino Napoli Willem J Aerts ed 1990 Historia Syntomos Berlin Elizabeth A Fisher ed 1994 Orationes hagiographicae Stuttgart Leipzig George T Dennis ed 1994 Orationes panegyricae Stuttgart Leipzig Antony R Littlewood ed 1984 Oratoria minora Leipzig Ugo Criscuolo 1983 Orazione in memoria di Constantino Lichudi Messina 1983 John M Duffy ed Philosophica minora I Stuttgart Leipzig 1992 Dominic J O Meara ed 19890 Philosophica minora II Leipzig Leendert G Westerink ed 1992 Poemata Stuttgart Leipzig Eduard Kurtz ve Franz Drexl eds 1936 41 Scripta minora magnam partem adhuc inedita 2 cilt Milano Andrew R Dyck ed 1989 Essays on Euripides and George of Pisidia and on Heliodorus and Achilles Tatius Viyana Paul Gautier ed 1989 Theologica I Leipzig Leendert G Westerink ve John M Duffy eds 2002 Theologica II Munchen Leipzig Ikincil literaturPsellos hakkinda kitaplar A Kaldellis Anthony Kaldellis The argument of Psellos Chronographia Boston 1999 Cerqueiro Daniel Michael Psellos La Escuela de Atenas y el Sentido de Conocete a ti mismo P Ven Buenos Aires 2001 E Pietsch Die Chronographia des Michael Psellos Kaisergeschichte Autobiographie und Apologie Wiesbaden 2005 S Papaioannou Michael Psellos Rhetoric and Authorship in Byzantium Cambridge 2013 F Lauritzen Depiction of Character in the Chronographia of Michael Psellos Turnhout 2013 D Walter Michael Psellos Christliche Philosophie in Byzanz Mittelalterliche Philosophie im Verhaltnis zu Antike und Spatantike De Gruyter Berlin Boston 2017 KaynakcaDis baglantilar Latince Yunanca Ingilizce Greek Opera Omnia by Migne Patrologia Graeca with analytical indexes 26 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bir Bizansli ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Bir tarihci ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Bir yazar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Wikimedia Commons ta Mihail Psellos ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir