X. Konstantinos Dukas (Yunanca: Κωνσταντίνος Ι' Δούκας) (ö. 22 Mayıs 1067), 1059-1067 yılları arasında tahtta kalan Bizans imparatoru.
X. Konstantinos Dukas Κωνσταντίνος Ι' Δούκας | |
---|---|
![]() İmparator X. Konstantinos sikkesi | |
Bizans İmparatoru | |
Hüküm süresi | 1059–1067 |
Önce gelen | I. İsaakios |
Sonra gelen | Romen Diyojen |
Ölüm | 22 Mayıs 1067 Konstantinopolis |
Eş(ler)i | Eudokia Makrembolitissa |
Çocuk(lar)ı | VII. Mihail, Andronikos Dukas, , Anna Dukena Theodora Anna Dukena Selvo Zoi Dukaina |
Hanedan | Dükas Hanedanı |
Babası | Andronikos Dukas |
İmparatorluk dönemi
Konstantinos Dukas, bir Paflagonyalı büyük toprak sahibi soylu olan ve bir müddet Meosia themasında strategos (askeri vali) olan, "Andronikos Dukas"'ın oğlu idi. Konstantinos, Patrik I. Mihail Kirularios'un yeğeni Eudokia Makrembolitissa ile ikinci evliliğini yapınca saray bürokrasisi içinde yerini güçlendirdi. 1057'de I. İsaakios'un imparatorluğu bir komplo ile ele geçirmesi sırasında İsaakios taraftarı olmuştu. Sivil soylu bürokratların temsilcisiydi ve bu nedenle İsaakios'un reform tedbirleri aleyhinde olan saray bürokrasinin fikirlerini savunucusu oldu. Konstantinos Dukas'ın bu muhalif tutumuna rağmen, hasta olan İsaakios, çok güçlü danışmanı Mihail Psellos'un tavsiyelerine uyarak, Kasım 1059'da Konstantinos Dukas lehine imparatorluk tahtından feragat etti ve X. Konstantinos Dukas imparator olarak taç giydi.
Konstantinos'un tahta çıkması sivil aristokrasinin bir zaferiydi. Yeni imparator hemen genç oğullarına ortak imparator olarak taç giydirerek ve kardeşi İoannis Dukas'ı imparatorluğun hemen altında en yüksek rütbe olan "Sezar" unvanını vererek iktidara bağlarını güçlendirdi. Sivil bürokratların ve yüksek kilise hiyerarşinin temsilcisi olarak bu yüksek burjuvazinin en geniş tabakalarının senatoya girmesini kolaylaştırdı ve bürokrasiye yaptığı harcamalar dolayısıyla devlet hazinesi zorlanmaya başladı.
Ama buna bulduğu çareler yeteneksizliğini iyice ortay çıkardı. Artan devlet harcamalarını ve mali gereksinimleri karşılamaya çare olarak asker sayısını azaltma ve sınır savunmasını zayıflatmayı uygun buldu. Devlet harcamalarında gereken kısıntıları hep Bizans ordusunun askerî gücünün azaltılması ve ordunun eğitiminin kısılması şeklinde uyguladı. Selçuk Türklerinin ve Türkmenlerin Batıya yönelerek Anadolu'ya sızmalarının en kesif olduğu bir dönemde Bizans doğu yerel askerî savunmasını, 50.000 askerden oluşan Ermenistan yerel milis gücünü dağıtarak, nerede ise ortadan kaldırdı. Bizans ordusunun ana direği askerleri ve askerî komutanları sağlayan Anadolu büyük toprak sahibi soyluları kendisinden gittikçe hoşnutsuz oldular. Soylu askerî komutanlar İsaakios'u geri getirmek hedefiyle 1061'de Konstantinos'a bir suikast düzenlediler ama bu başarılı olmadı.
Konstantinos'un sonunda aklı başına geldi ve ülke savunmasını pekiştirme ve asker sayısını artırılması gerektiğini anladı. Bu nedenle halktan alınan vergileri artırdı. Böylece halk kitlelerinin de kendinden soğumalarına neden oldu.
Konstantinos imparatorluğa geldiği zaman zaten epeyce yaşlıydı ve imparatorluk yaptığı dönemde sıhhati hiç iyi değildi. Sonunda 22 Mayıs 1067'de hayat gözlerini kapadı. Konstantinos'un ölümü üzerine karısı Eudokia, üç oğlu (Mihail, Andronikos ve Konstantios) adına naipliği üstlendi.
Ailesi
Konstantinos Dalassenos adlı bir soylunun kızı ile yaptığı ilk evlilikten hiç çocuğu olduğu bilinmemektedir.
İkinci eşi olan Eudokia Makrembolitissa ile şu isimlerde çocukları olmuştur:
- VII. Mihail, babasını takiben imparator;
- Andronikos Dukas, 1068-1078 döneminde ortak imparator;
- , yak.1060 ile 1078 arasında ortak imparator, ölümü 1081;
- Anna Dukena, rahibe
- Theodora Anna Dukena Selvo, Venedik doçesi Domenico Selvo ile evlendi;
- Zoi Dukena, İmparator I. Aleksios'un kardeşi olan Adrianos Komnenos ile evlendi.
Popüler Kültürdeki yeri
2021 yılından itibaren TRT 1'de yayınlanan Alparslan Büyük Selçuklu dizisinde Sinan Tuzcu tarafından canlandırılmaktadır.
Dış kaynaklar
- Gregory, Timothy E. (2008). Bizans Tarihi. çev. Esra Ermert. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ISBN .
- Norwich, John Julius (1999). Byzantium, the apogee (İngilizce). Londra: Penguin. ISBN .
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN .
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: I. İsaakios | ![]() Bizans İmparatoru 1059–1067 | Sonra gelen: Romen Diyojen |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
X Konstantinos Dukas Yunanca Kwnstantinos I Doykas o 22 Mayis 1067 1059 1067 yillari arasinda tahtta kalan Bizans imparatoru X Konstantinos Dukas Kwnstantinos I DoykasImparator X Konstantinos sikkesiBizans ImparatoruHukum suresi1059 1067Once gelenI IsaakiosSonra gelenRomen DiyojenOlum22 Mayis 1067 KonstantinopolisEs ler iEudokia MakrembolitissaCocuk lar iVII Mihail Andronikos Dukas Anna Dukena Theodora Anna Dukena Selvo Zoi DukainaHanedanDukas HanedaniBabasiAndronikos DukasImparatorluk donemiKonstantinos Dukas bir Paflagonyali buyuk toprak sahibi soylu olan ve bir muddet Meosia themasinda strategos askeri vali olan Andronikos Dukas in oglu idi Konstantinos Patrik I Mihail Kirularios un yegeni Eudokia Makrembolitissa ile ikinci evliligini yapinca saray burokrasisi icinde yerini guclendirdi 1057 de I Isaakios un imparatorlugu bir komplo ile ele gecirmesi sirasinda Isaakios taraftari olmustu Sivil soylu burokratlarin temsilcisiydi ve bu nedenle Isaakios un reform tedbirleri aleyhinde olan saray burokrasinin fikirlerini savunucusu oldu Konstantinos Dukas in bu muhalif tutumuna ragmen hasta olan Isaakios cok guclu danismani Mihail Psellos un tavsiyelerine uyarak Kasim 1059 da Konstantinos Dukas lehine imparatorluk tahtindan feragat etti ve X Konstantinos Dukas imparator olarak tac giydi Konstantinos un tahta cikmasi sivil aristokrasinin bir zaferiydi Yeni imparator hemen genc ogullarina ortak imparator olarak tac giydirerek ve kardesi Ioannis Dukas i imparatorlugun hemen altinda en yuksek rutbe olan Sezar unvanini vererek iktidara baglarini guclendirdi Sivil burokratlarin ve yuksek kilise hiyerarsinin temsilcisi olarak bu yuksek burjuvazinin en genis tabakalarinin senatoya girmesini kolaylastirdi ve burokrasiye yaptigi harcamalar dolayisiyla devlet hazinesi zorlanmaya basladi Ama buna buldugu careler yeteneksizligini iyice ortay cikardi Artan devlet harcamalarini ve mali gereksinimleri karsilamaya care olarak asker sayisini azaltma ve sinir savunmasini zayiflatmayi uygun buldu Devlet harcamalarinda gereken kisintilari hep Bizans ordusunun askeri gucunun azaltilmasi ve ordunun egitiminin kisilmasi seklinde uyguladi Selcuk Turklerinin ve Turkmenlerin Batiya yonelerek Anadolu ya sizmalarinin en kesif oldugu bir donemde Bizans dogu yerel askeri savunmasini 50 000 askerden olusan Ermenistan yerel milis gucunu dagitarak nerede ise ortadan kaldirdi Bizans ordusunun ana diregi askerleri ve askeri komutanlari saglayan Anadolu buyuk toprak sahibi soylulari kendisinden gittikce hosnutsuz oldular Soylu askeri komutanlar Isaakios u geri getirmek hedefiyle 1061 de Konstantinos a bir suikast duzenlediler ama bu basarili olmadi Konstantinos un sonunda akli basina geldi ve ulke savunmasini pekistirme ve asker sayisini artirilmasi gerektigini anladi Bu nedenle halktan alinan vergileri artirdi Boylece halk kitlelerinin de kendinden sogumalarina neden oldu Konstantinos imparatorluga geldigi zaman zaten epeyce yasliydi ve imparatorluk yaptigi donemde sihhati hic iyi degildi Sonunda 22 Mayis 1067 de hayat gozlerini kapadi Konstantinos un olumu uzerine karisi Eudokia uc oglu Mihail Andronikos ve Konstantios adina naipligi ustlendi AilesiKonstantinos Dalassenos adli bir soylunun kizi ile yaptigi ilk evlilikten hic cocugu oldugu bilinmemektedir Ikinci esi olan Eudokia Makrembolitissa ile su isimlerde cocuklari olmustur VII Mihail babasini takiben imparator Andronikos Dukas 1068 1078 doneminde ortak imparator yak 1060 ile 1078 arasinda ortak imparator olumu 1081 Anna Dukena rahibe Theodora Anna Dukena Selvo Venedik docesi Domenico Selvo ile evlendi Zoi Dukena Imparator I Aleksios un kardesi olan Adrianos Komnenos ile evlendi Populer Kulturdeki yeri2021 yilindan itibaren TRT 1 de yayinlanan Alparslan Buyuk Selcuklu dizisinde Sinan Tuzcu tarafindan canlandirilmaktadir Dis kaynaklarGregory Timothy E 2008 Bizans Tarihi cev Esra Ermert Istanbul Yapi Kredi Yayinlari ISBN 978 975 08 1507 2 Norwich John Julius 1999 Byzantium the apogee Ingilizce Londra Penguin ISBN 0 14 011448 3 Alexander Kazhdan Ed 1991 The Oxford Dictionary of Byzantium Ingilizce Oxford ve New York Oxford University Press ISBN 0 19 504652 8 Resmi unvanlarOnce gelen I Isaakios Bizans Imparatoru 1059 1067 Sonra gelen Romen Diyojen