ZiS-5 (Rusça: ЗиС-5), Sovyetler Birliği'nde üretilen bir kamyon modelidir. Amerikan Autocar Model CA'nın kopyası olup, 1930'lar ve 1940'ların Kızıl Ordu'sunda temel taşıma birimi olarak ve YaG kamyonları ile birlikte kullanılmıştır.
Üretimi
ZiS-5, Zavod Imeni Stalina (bugünkü adıyla ZiL: Zavod Imeni Likhacheva) firması tarafından ilk defa 1931 yılında 3 farklı prototip olarak ortaya çıktı. Seri üretime 1933 yılında başlandı. ZiS-5, Sovyetler Birliği'nde üretilen ilk kamyon olan AMO F-15'in (Fiat F-15 kamyonlarının kopyası) yerini alacaktı.
Yeni kamyonun seri üretimine Ekim 1933'te başlandı. ZiS-5, metal gövdeli, 4x2 çekiş sistemi kullanan 3 ton ağırlığında bir araçtı. 1941 yılında Alman ordularının işgali başladığında üretim durduruldu. 1942 yılında yeniden üretime başlandığında bu sefer savaşın bittiği 1945 yılına kadar üretilen ZiS-5V modeli, daha az maliyetli olarak ahşap gövdeli kabine ve düz yüzeyli çamurluklara sahipti. ZiS-6, 6 tekerlekli olup motor gücü arkadaki 4 çift tekerleğe aktarılıyordu (6x4). Hem ZiS-5 hem de ZiS-6 II. Dünya Savaşı boyunca çeşitli görevlerde kullanıldı.
Varyantları
- Metal ve yarı ahşap sürücü-yolcu kabini, , Komintern ve paletli traktörlerinde kullanıldı. Stalinez S-2 traktöründe iki ZiS-5 metal kabini ortasından birleştirilerek genişletildi.
- ZiS-5 1937 model 45 milimetrelik anti-tank topu ve 6–10 mm'lik eğimli metal zırhıyla donatılarak sokak çatışmalarında ve cephe gerisi harekâtlarında kullanıldı.
- ZiS-6'nın PARM-1b adı verilen ve seyyar atölye olarak kullanılan bir varyantı mevcuttu. Çabuk cephane yapımı için geliştirilen PARM seyyar atölye sistemi, daha sonraki Sovyet kamyonlarında da kullanıldı.
- BZ kod adlı model, tankerdi. ZiS-5 BZ ve ZiS-6 BZ modelleri hem uçaklara hem de kara araçlarına akaryakıt desteği sağlayacak şekilde yapıldı.
- ZiS-12 fener sistemi, gece harekâtında radarın olmadığı zaman düşman uçaklarını yakalamak için kullanılırdı. Elektrik bağlantılarıyla birlikte ZiS-5'e monte edilirdi.
- ZiS-6 BM-8-36 ve BM-8-48 Katyusha füze rampası olarak kullanıldı.
- ZiS-33 ve ZiS-42, ZiS-5'in yarı-paletli modelleriydi. tarafından geliştirilen, Citroen ve White araçlarında kullanılan yarı paletli araç modeli, direksiyonun olduğu ön dingilde normal tekerlekler ve tahriğin olduğu arka dingilde de lastikli paletlerden oluşuyordu. Kamyonların kar ve buz üzerinde sorunsuz yürüyebilmesi için idealdi. ZiS-33 normal ZiS-5'in arka lastik tekerleklerine geçirilen basit bir paletten oluşurken, ZiS-42'de de tam paletler bulunurdu.
Dışsatımı
ZiS-5 Sovyetler Birliği'nde ihraç edilen ilk motorlu taşıttır. 1934 yılında 100 parçalık bir parti takas yoluyla Türkiye'ye satıldı ve Türk Silahlı Kuvvetleri hizmetine katıldı. Aynı zamanda Afganistan, Irak, Moğolistan, İspanya, Letonya, Estonya ve Litvanya gibi ülkelere de satıldı. 1939 yılında Finlandiya'ya karşı yapılan Kış Savaşı'nda Finler ve Haziran 1941'deki Alman işgali sırasında Alman orduları tarafından ganimet olarak ele geçirildi.
Teknik özellikleri
- Tipi: 4x2 çekiş sistemine sahip kamyon.
- Üretim adedi: Yaklaşık 1 milyon.
- Motoru: karbüratörlü, su soğutmalı 5,5 litre hacminde 73 BG/2300 d/dk güç üreten 6 silindirli benzin motoru. Bazı kaynaklarda ZiS-5'in gerçek motor gücünün 67-68 BG olduğu iddia edilmektedir.
- Yakıt Tüketimi: 100 kilometrede 34 litre benzin.
- En Yüksek Hızı: 67 kilometre/saat.
- Uzunluğu: Tampon dahil 6060 mm
- Genişliği: 2235 mm
- Yüksekliği: 2160 mm
Kaynakça
- ZiS-5V BZ tankerin kâğıt modeli[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
ZiS 5 Rusca ZiS 5 Sovyetler Birligi nde uretilen bir kamyon modelidir Amerikan Autocar Model CA nin kopyasi olup 1930 lar ve 1940 larin Kizil Ordu sunda temel tasima birimi olarak ve YaG kamyonlari ile birlikte kullanilmistir UretimiEkmek tasima gorevinde kullanilmis bir ZiS 5 ZiS 5 Zavod Imeni Stalina bugunku adiyla ZiL Zavod Imeni Likhacheva firmasi tarafindan ilk defa 1931 yilinda 3 farkli prototip olarak ortaya cikti Seri uretime 1933 yilinda baslandi ZiS 5 Sovyetler Birligi nde uretilen ilk kamyon olan AMO F 15 in Fiat F 15 kamyonlarinin kopyasi yerini alacakti Yeni kamyonun seri uretimine Ekim 1933 te baslandi ZiS 5 metal govdeli 4x2 cekis sistemi kullanan 3 ton agirliginda bir aracti 1941 yilinda Alman ordularinin isgali basladiginda uretim durduruldu 1942 yilinda yeniden uretime baslandiginda bu sefer savasin bittigi 1945 yilina kadar uretilen ZiS 5V modeli daha az maliyetli olarak ahsap govdeli kabine ve duz yuzeyli camurluklara sahipti ZiS 6 6 tekerlekli olup motor gucu arkadaki 4 cift tekerlege aktariliyordu 6x4 Hem ZiS 5 hem de ZiS 6 II Dunya Savasi boyunca cesitli gorevlerde kullanildi VaryantlariMetal ve yari ahsap surucu yolcu kabini Komintern ve paletli traktorlerinde kullanildi Stalinez S 2 traktorunde iki ZiS 5 metal kabini ortasindan birlestirilerek genisletildi ZiS 5 1937 model 45 milimetrelik anti tank topu ve 6 10 mm lik egimli metal zirhiyla donatilarak sokak catismalarinda ve cephe gerisi harekatlarinda kullanildi ZiS 6 nin PARM 1b adi verilen ve seyyar atolye olarak kullanilan bir varyanti mevcuttu Cabuk cephane yapimi icin gelistirilen PARM seyyar atolye sistemi daha sonraki Sovyet kamyonlarinda da kullanildi BZ kod adli model tankerdi ZiS 5 BZ ve ZiS 6 BZ modelleri hem ucaklara hem de kara araclarina akaryakit destegi saglayacak sekilde yapildi ZiS 12 fener sistemi gece harekatinda radarin olmadigi zaman dusman ucaklarini yakalamak icin kullanilirdi Elektrik baglantilariyla birlikte ZiS 5 e monte edilirdi ZiS 6 BM 8 36 ve BM 8 48 Katyusha fuze rampasi olarak kullanildi ZiS 33 ve ZiS 42 ZiS 5 in yari paletli modelleriydi tarafindan gelistirilen Citroen ve White araclarinda kullanilan yari paletli arac modeli direksiyonun oldugu on dingilde normal tekerlekler ve tahrigin oldugu arka dingilde de lastikli paletlerden olusuyordu Kamyonlarin kar ve buz uzerinde sorunsuz yuruyebilmesi icin idealdi ZiS 33 normal ZiS 5 in arka lastik tekerleklerine gecirilen basit bir paletten olusurken ZiS 42 de de tam paletler bulunurdu DissatimiZiS 5 Sovyetler Birligi nde ihrac edilen ilk motorlu tasittir 1934 yilinda 100 parcalik bir parti takas yoluyla Turkiye ye satildi ve Turk Silahli Kuvvetleri hizmetine katildi Ayni zamanda Afganistan Irak Mogolistan Ispanya Letonya Estonya ve Litvanya gibi ulkelere de satildi 1939 yilinda Finlandiya ya karsi yapilan Kis Savasi nda Finler ve Haziran 1941 deki Alman isgali sirasinda Alman ordulari tarafindan ganimet olarak ele gecirildi Teknik ozellikleriTipi 4x2 cekis sistemine sahip kamyon Uretim adedi Yaklasik 1 milyon Motoru karburatorlu su sogutmali 5 5 litre hacminde 73 BG 2300 d dk guc ureten 6 silindirli benzin motoru Bazi kaynaklarda ZiS 5 in gercek motor gucunun 67 68 BG oldugu iddia edilmektedir Yakit Tuketimi 100 kilometrede 34 litre benzin En Yuksek Hizi 67 kilometre saat Uzunlugu Tampon dahil 6060 mm Genisligi 2235 mm Yuksekligi 2160 mmKaynakcaZiS 5V BZ tankerin kagit modeli olu kirik baglanti