Franz Lehar (d. 30 Nisan 1870 – 24 Ekim 1948) (Macarca Lehár Ferenc olarak bilinir), Macar asıllı Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'da doğup genellikle Viyana'da yaşayıp bestecilik yapan bir müzisyendir. Genellikle operetleri ile ün yapmıştır.
Yaşamı
Lehar o zamanki Avusturya-Macaristan ülkesinin kuzeyinde Komaron (şimdi Slovakya'da bulunan ) şehrinde doğmuştur. Babası Macar asıllı "Avusturya-Macar" ordusunun "50. Piyade Alayı" bando şefi idi. Franz "Prag Konservaturı"'nda keman ve kompozisyon dersleri aldı ve hocaları kemancı "Antonín Bennewitz" ve besteci Antonín Dvořák olmuştur. Bu okuldan diploma aldıktan sonra 1899'da Franz Viyana'da babasının idare ettiği bir askeri bandoya yardımcı şef olarak girdi. 1902'de Franz Lehar Viyana'da ünlü Theater an der Wien'e orkestra şefi olarak atandı ve aynı yıl Kasım'da ilk bestelemiş olduğu opera eseri "Wiener Frauen" orada sahnelendi.
Franz Lehar operet besteleri ile çok ünlüdür ve tüm opera ve operet eserlerinin sayısı 41 olarak gösterilmiştir. Bunlar arasında en ünlüsü Şen Dul (Die lustige Witwe) olarak kabul edilebilir. Bu operet eserlerinde bulunan tek şarkılar da çok popüler olmuşlardır. Bunlar arasında Şen Dul operetinde bulunan "Vilja Şarkısı" ve Tebessümler Diyarı operetindeki "Dein ist mein ganzes Herz" sayilabilir. Lehar operetleri Lehar'in arkadaşı olan opera tenörü tarafından yorumlanmaları ile genellikle bilinmektedir. 1922'de "Frasquita" opereti ile başlayarak 1925-1936 döneminde Lehar'in yazdığı 6 operet Tauber'in sesinin özelliklerine göre kurulmuştur.
Operetleri kadar ünlü olmamakla beraber Franz Lehar "sonatlar", "senfonik şiirler", "marşlar" ve "valsler" de bestelemiştir. Bunlardan bazıları kendi ünlü operetlerden uyarılmıştır.
1935'te eserlerinin yapım haklarını kendi elinde kontrol edebilmek için "Glocken Verlag" adlı bir yayınevi kurmuştur. Müziksel eserleri Adolf Hitler ve Nazilerin çok beğendiği Richard Wagner'in eserlerinde çok değişik olmakla beraber, Franz Lehar'in operetleri Adolf Hitler tarafından çok beğenilmekte idi. 1940'ta Lehar'a Nazi Almanyası'inda Sanat Madalyası verilmiştir. Hâlbuki Lehar'in karısı Yahudi asıllı idi ve arkadaşı ve en iyi libretto yazarı olan "Fritz Löhner" Auschwitz Nazi toplama kampında öldürülmüştü.
1948'de Avusturya'da Bad Ischl kür şehrinde ölmüştür ve mezarı orada bulunmaktadır.
Sahne eserleri ve eserlerinin ses kayıtları
Lehar'in opera ve operet eserlerinin tüm ayrıntılı listesi Lehar opera ve operet eserleri listesi maddesinde bulunabilir.
Lehar'in eserleri daha nispeten yeni oldukları için telif ve sahneleme hakları yasa ve kuralları altındadır. Bu eserlerin ses kayıtları eski siyah 78'lik plaklardan başlayarak bulunmaktadır ve Audio CD ses kayıtlarının listesi maddesinde bulunabilir.
Dipnotları
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- IMSLP projesinde bulunan Franz Lehar eserlerini partisyon notaları 9 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Erişme:11.3.2009)
- Franz Lehar biyografisi 11 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..(İngilizce) (Erişme:9.3.2009)
- Lehar: Müziksel Tiyatro Kılavuzu sayfası 11 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Erişme:9.3.2009)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Franz Lehar d 30 Nisan 1870 24 Ekim 1948 Macarca Lehar Ferenc olarak bilinir Macar asilli Avusturya Macaristan Imparatorlugu da dogup genellikle Viyana da yasayip bestecilik yapan bir muzisyendir Genellikle operetleri ile un yapmistir Franz LeharYasamiLehar o zamanki Avusturya Macaristan ulkesinin kuzeyinde Komaron simdi Slovakya da bulunan sehrinde dogmustur Babasi Macar asilli Avusturya Macar ordusunun 50 Piyade Alayi bando sefi idi Franz Prag Konservaturi nda keman ve kompozisyon dersleri aldi ve hocalari kemanci Antonin Bennewitz ve besteci Antonin Dvorak olmustur Bu okuldan diploma aldiktan sonra 1899 da Franz Viyana da babasinin idare ettigi bir askeri bandoya yardimci sef olarak girdi 1902 de Franz Lehar Viyana da unlu Theater an der Wien e orkestra sefi olarak atandi ve ayni yil Kasim da ilk bestelemis oldugu opera eseri Wiener Frauen orada sahnelendi Imzasi Franz Lehar operet besteleri ile cok unludur ve tum opera ve operet eserlerinin sayisi 41 olarak gosterilmistir Bunlar arasinda en unlusu Sen Dul Die lustige Witwe olarak kabul edilebilir Bu operet eserlerinde bulunan tek sarkilar da cok populer olmuslardir Bunlar arasinda Sen Dul operetinde bulunan Vilja Sarkisi ve Tebessumler Diyari operetindeki Dein ist mein ganzes Herz sayilabilir Lehar operetleri Lehar in arkadasi olan opera tenoru tarafindan yorumlanmalari ile genellikle bilinmektedir 1922 de Frasquita opereti ile baslayarak 1925 1936 doneminde Lehar in yazdigi 6 operet Tauber in sesinin ozelliklerine gore kurulmustur Operetleri kadar unlu olmamakla beraber Franz Lehar sonatlar senfonik siirler marslar ve valsler de bestelemistir Bunlardan bazilari kendi unlu operetlerden uyarilmistir 1935 te eserlerinin yapim haklarini kendi elinde kontrol edebilmek icin Glocken Verlag adli bir yayinevi kurmustur Muziksel eserleri Adolf Hitler ve Nazilerin cok begendigi Richard Wagner in eserlerinde cok degisik olmakla beraber Franz Lehar in operetleri Adolf Hitler tarafindan cok begenilmekte idi 1940 ta Lehar a Nazi Almanyasi inda Sanat Madalyasi verilmistir Halbuki Lehar in karisi Yahudi asilli idi ve arkadasi ve en iyi libretto yazari olan Fritz Lohner Auschwitz Nazi toplama kampinda oldurulmustu 1948 de Avusturya da Bad Ischl kur sehrinde olmustur ve mezari orada bulunmaktadir Sahne eserleri ve eserlerinin ses kayitlariLehar in opera ve operet eserlerinin tum ayrintili listesi Lehar opera ve operet eserleri listesi maddesinde bulunabilir Lehar in eserleri daha nispeten yeni olduklari icin telif ve sahneleme haklari yasa ve kurallari altindadir Bu eserlerin ses kayitlari eski siyah 78 lik plaklardan baslayarak bulunmaktadir ve Audio CD ses kayitlarinin listesi maddesinde bulunabilir Dipnotlari Bakiniz Lehar opera ve operet eserleri listesiAyrica bakinizLehar opera ve operet eserleri listesiDis baglantilarIMSLP projesinde bulunan Franz Lehar eserlerini partisyon notalari 9 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisme 11 3 2009 Franz Lehar biyografisi 11 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisme 9 3 2009 Lehar Muziksel Tiyatro Kilavuzu sayfasi 11 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisme 9 3 2009