Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ernst Eduard Hirsch (20 Ocak 1902; Friedberg (Hessen) – 29 Mart 1985; ), Yahudi kökenli Alman-Türk hukuk profesörüdür. Ankara Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesinde yirmi yıl ders vermiştir. Hirsch, Türk hükûmetine çeşitli konularda danışmanlıklar yapmış ve bazı kanunların hazırlanmasında öncülük etmiştir.
Ernest Hirş | |
|---|---|
| Ernst Eduard Hirsch | |
| Doğum | 20 Ocak 1902 Friedberg, Alman İmparatorluğu |
| Ölüm | 29 Mart 1985 (83 yaşında) |
| Milliyet | Alman,Türk |
| Vatandaşlık | Türk 1943-1952 Alman 1952-1985 |
| Meslek | Hukukçu |
| Çocuk(lar) | Enver Tandoğan |
Türk Hukuk Lügati’nin çıkarılmasına katkı sağlamıştır. 1943’te Türk vatandaşlığına geçmiştir. Aldığı yeni nüfus cüzdanına adını “Ernest Hirş” olarak yazdırmıştır. 1945’te doğan oğluna Enver Tandoğan adını vermiştir.
İlk, orta ve lise öğrenimini Fridberg’de 1920’de tamamladı. Üniversitede hukuk okuyarak lisans öğrenimini 1923’te Giessen Eyalet Üniversitesinde bitirdi. 1924’te aynı üniversitede işletme hukuku alanında doktor unvanı aldı. Bu süreçte çeşitli kurumlarda hâkim olarak çalıştı. 1930’da doçent unvanı alarak burada ders vermeye başladı.
Almanya'da Mart 1933 yılında Yahudi kökenli olması nedeniyle üniversitedeki görevinden çıkarılması sonrasında aynı yıl Türkiye'ye iltica etti.
Hirsch, bilimsel anlamda, Türk hukukunun her alanında önemli etkinliklerde bulunmuştur. Birçok yasanın düzenleyicisidir. Hirsch, Ticaret yasasının oluşturulmasında çok büyük katkıda bulunmuştur. Özellikle Medeni Kanun ile Ticaret Kanunu arasındaki ikilik bu bilim adamının katkılarıyla giderilmiştir. “Atatürk'ü Koruma Kanunu” nun (1951) hazırlanmasını sağlamıştır. Bu yasa ile sadece, çağdaş Türk Devletinin kurucusu değil, fakat aynı zamanda onun fiziksel anısı olan heykeller de, ceza hukukunun yaptırımlarına bağlanarak korundu. Yine CHP'nin Altı okunun Anayasa'ya girişini de sağlamıştır. Pratik Hukukta Metot isimli eseri hâlâ yeni baskıları yapılan bir hukuk kaynağıdır.
Hirsch, Ankara Hukuk Fakültesi’nin de geliştirilmesi faaliyetlerine davet edilerek 1943’ten itibaren burada çalışmaya başlamıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nde geçirmiş olduğu yıllarını “Anılarım” adlı kitabında “Atatürk’ün Ülkesinde Bir Hukuk Hocası” başlığı altında toplamıştır. Anılarında, Türkiye Cumhuriyeti’nin kendisinin tanık olmadığı ilk on yılı üzerine de değerlendirmeler yapmış bu yılları Türk tarihinin özel bir dönemi olarak ele almıştır. Bu değerlendirmelerinde Türkiye için “Kemalist Türkiye” (La Turquie Kemaliste) adlandırmasını benimsemiştir. Bu konuda Hirsch, Devlet Basın Yayın Genel Müdürlüğü tarafından iki ayda bir Fransızca ve bazen de İngilizce olarak yayımlanan “La Turquie Kemaliste” adlı dergiye atıfta bulunur. Kemalist Türkiye’yi yurt dışında tanıtmak üzere 1934/1935 yılbaşından başlayarak “” adlı yeni bir derginin yayınına başlanır. Derginin 6. sayısında yer alan başyazının önemli bir bölümüne anılarında yer vermiştir. Başyazıda (Nisan 1935) Kemalist Türkiye’yi anlamak için yabancı ülkelerin şu altı maddeyi kavraması gerektiği vurgulanır:
- “Kemalist Türkiye, gözlerini ileriye, geleceğe çevirmiş, özgür bir ülkedir.
- Atatürk, halkı tarafından en çok sevilen, savaş sonrası önderlerden biridir ve bu niteliğiyle, tarihî rolü en sağlam temellere dayanan bir önderdir.
- Türkiye Cumhuriyeti’nin hedefi, teokratik bir devlet olmaktan çıkarak, bunun çok ilerisinde bir demokrasi yönetimine kavuşmaktır, dolayısıyla Türk devrimi, mevcut çağdaş tüm büyük hareketlerin içerisinde en ileri olanıdır.
- Kurtuluş Savaşı dışında, Türk devrimi, acısız ve kan dökülmeksizin başlatılmıştır ve eserini, bugüne kadar, medeniyet çerçevesi dâhilinde sürdürmüştür.
- Türk devletçiliği, hem sosyal hem de ekonomik açıdan aynı derecede orijinal bir harekettir. Doktrinlerden öğrenilmiş ama doktriner davranışa saplanıp kalınmamıştır.
- Türk devrimi sayesinde varılan laiklik noktası ve kadın-erkek eşitliği noktası, pek çok ileri toplumlar için bile hâlâ, şu ya da bu ölçüde, uzak hedeflerdir.”
Hirsch, bu yazıda belirtilen ilkelerin kendisine de yol göstericilik yaptığını belirtmekte ve bu ilkeler doğrultusunda ülkede hızlı gelişmeler olduğunu kaydetmektedir.
Daha sonra Berlin Belediye Başkanı Ernst Reuter tarafından Almanya'ya dönmesi konusunda ikna edildi ve 1953-1955 yılları arasında Berlin Serbest Üniversitesi'nde rektör yardımcılığı yaptı ve sonra rektör seçildi.
Almanya'ya döndükten sonra Alman vatandaşlığına yeniden kabul edildi ve Türk vatandaşlığından geri çekildi, ama ölümüne kadar Türk pasaportunu muhafaza ettiği rivayet edildi.
Türkiye Cumhuriyeti'nden yapılan çağrı
1933 Mayıs ayı sonunda, Türk Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'nın çalışmaları doğrultusunda, Zürih'te bulunan Prof. H. Malche'ye İstanbul Üniversitesi için hazırlanan bir yeniden yapılandırma ve reform planı sunulmuştur. Hazırlanan bu plana göre, bir dizi yabancı üniversite hocasına iş sunulabileceği ve tek şart olarak da hocaların kendi alanlarında "isim sahibi" yetkili kişiler olmaları belirtilmişti. Prof. H. Malche ile yazıştıktan sonra Prof. Philip Schwartz, yurt dışına göçmüş ya da göçmeye niyetli Alman profesörlerinin listesiyle 1933 yılının temmuz ayında Ankara'da dönemin Millî Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip ve reform planı üzerine çalışan uzmanlar ile görüşmüştür. Bu görüşme sonucunda, Prof. Schwartz'a 30 kürsü ve her bir kürsü için birden fazla Alman bilim insanının adı yazılı olan bir liste verilmiştir. Prof. Schwartz'a bakan tarafından protokolde adı geçen bilim insanlarına teklif götürmesi ve İstanbul Üniversitesi'nden resmi davet yazısının iletilmesi için tam yetki verilmiştir.
Hirsch, Almanya'daki iki işini de yitirdikten sonra, 1 Ekim 1933'te Almanya'dan göç etmek durumunda kalmıştır. O dönemde, Armsterdam Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde 1933/1934 eğitim-öğretim döneminde geçici doçentlik kadrosunda bir iş bulmuştur ve birkaç yıl içerisinde kalıcı olarak hukuk fakültesinde öğretim görevlisi olarak çalışabilecek şartlara da sahiptir. Hirsch, Armsterdam'da Zonneheuvel otelinde kalırken, Prof. Philip Schwartz tarafından telefonla kendisine İstanbul Üniversitesi Ticaret Hukuku Kürsüsü'nün başına geçmesi için teklif yapılmış ve Prof. Hirsch tarafından bu teklif kabul edilmiştir.
Eserleri
- Ernst E. Hirsch, Aus des Kaisers Zeiten durch die Weimarer Republik in das Land Atatürks. Eine unzeitgemäße Autobiographie. München (J. Schweitzer Verlag) 1982.
Türkçesi: Ernst E. Hirsch, Anılarım. (Çeviren:Fatma Suphi) Tübitak Yayınları, 1997 - Prof. Dr. Ernest Hirş, Hukuk Felsefesi ve Hukuk Sosyolojisi Dersleri. (Uyarlayan: Selçuk Baran Veziroğlu) Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü(Türkiye İş Bankası Vakfı-Hukuk Fakültesi, Cebeci/Ankara) 1949,1996,2001
- Prof. Dr. Ernest Hirş, Pratik Hukukta Metot. (Genişletip değiştiretek çeviren Av. Volf Çernis-3.baskı(1977)) Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü(Türkiye İş Bankası A.Ş Vakfı) 1944,1948,1978,1996,2001
- Ernst E. Hirsch, Fikri ve Sınai Haklar. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınlarından (Ankara AR Basımevi,1948)
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ernst Eduard Hirsch 20 Ocak 1902 Friedberg Hessen 29 Mart 1985 Yahudi kokenli Alman Turk hukuk profesorudur Ankara Universitesi ve Istanbul Universitesinde yirmi yil ders vermistir Hirsch Turk hukumetine cesitli konularda danismanliklar yapmis ve bazi kanunlarin hazirlanmasinda onculuk etmistir Ernest HirsErnst Eduard HirschDogum20 Ocak 1902 1902 01 20 Friedberg Alman ImparatorluguOlum29 Mart 1985 83 yasinda MilliyetAlman TurkVatandaslikTurk 1943 1952 Alman 1952 1985MeslekHukukcuCocuk lar Enver Tandogan Turk Hukuk Lugati nin cikarilmasina katki saglamistir 1943 te Turk vatandasligina gecmistir Aldigi yeni nufus cuzdanina adini Ernest Hirs olarak yazdirmistir 1945 te dogan ogluna Enver Tandogan adini vermistir Ilk orta ve lise ogrenimini Fridberg de 1920 de tamamladi Universitede hukuk okuyarak lisans ogrenimini 1923 te Giessen Eyalet Universitesinde bitirdi 1924 te ayni universitede isletme hukuku alaninda doktor unvani aldi Bu surecte cesitli kurumlarda hakim olarak calisti 1930 da docent unvani alarak burada ders vermeye basladi Almanya da Mart 1933 yilinda Yahudi kokenli olmasi nedeniyle universitedeki gorevinden cikarilmasi sonrasinda ayni yil Turkiye ye iltica etti Hirsch bilimsel anlamda Turk hukukunun her alaninda onemli etkinliklerde bulunmustur Bircok yasanin duzenleyicisidir Hirsch Ticaret yasasinin olusturulmasinda cok buyuk katkida bulunmustur Ozellikle Medeni Kanun ile Ticaret Kanunu arasindaki ikilik bu bilim adaminin katkilariyla giderilmistir Ataturk u Koruma Kanunu nun 1951 hazirlanmasini saglamistir Bu yasa ile sadece cagdas Turk Devletinin kurucusu degil fakat ayni zamanda onun fiziksel anisi olan heykeller de ceza hukukunun yaptirimlarina baglanarak korundu Yine CHP nin Alti okunun Anayasa ya girisini de saglamistir Pratik Hukukta Metot isimli eseri hala yeni baskilari yapilan bir hukuk kaynagidir Hirsch Ankara Hukuk Fakultesi nin de gelistirilmesi faaliyetlerine davet edilerek 1943 ten itibaren burada calismaya baslamistir Turkiye Cumhuriyeti nde gecirmis oldugu yillarini Anilarim adli kitabinda Ataturk un Ulkesinde Bir Hukuk Hocasi basligi altinda toplamistir Anilarinda Turkiye Cumhuriyeti nin kendisinin tanik olmadigi ilk on yili uzerine de degerlendirmeler yapmis bu yillari Turk tarihinin ozel bir donemi olarak ele almistir Bu degerlendirmelerinde Turkiye icin Kemalist Turkiye La Turquie Kemaliste adlandirmasini benimsemistir Bu konuda Hirsch Devlet Basin Yayin Genel Mudurlugu tarafindan iki ayda bir Fransizca ve bazen de Ingilizce olarak yayimlanan La Turquie Kemaliste adli dergiye atifta bulunur Kemalist Turkiye yi yurt disinda tanitmak uzere 1934 1935 yilbasindan baslayarak adli yeni bir derginin yayinina baslanir Derginin 6 sayisinda yer alan basyazinin onemli bir bolumune anilarinda yer vermistir Basyazida Nisan 1935 Kemalist Turkiye yi anlamak icin yabanci ulkelerin su alti maddeyi kavramasi gerektigi vurgulanir Kemalist Turkiye gozlerini ileriye gelecege cevirmis ozgur bir ulkedir Ataturk halki tarafindan en cok sevilen savas sonrasi onderlerden biridir ve bu niteligiyle tarihi rolu en saglam temellere dayanan bir onderdir Turkiye Cumhuriyeti nin hedefi teokratik bir devlet olmaktan cikarak bunun cok ilerisinde bir demokrasi yonetimine kavusmaktir dolayisiyla Turk devrimi mevcut cagdas tum buyuk hareketlerin icerisinde en ileri olanidir Kurtulus Savasi disinda Turk devrimi acisiz ve kan dokulmeksizin baslatilmistir ve eserini bugune kadar medeniyet cercevesi dahilinde surdurmustur Turk devletciligi hem sosyal hem de ekonomik acidan ayni derecede orijinal bir harekettir Doktrinlerden ogrenilmis ama doktriner davranisa saplanip kalinmamistir Turk devrimi sayesinde varilan laiklik noktasi ve kadin erkek esitligi noktasi pek cok ileri toplumlar icin bile hala su ya da bu olcude uzak hedeflerdir Hirsch bu yazida belirtilen ilkelerin kendisine de yol gostericilik yaptigini belirtmekte ve bu ilkeler dogrultusunda ulkede hizli gelismeler oldugunu kaydetmektedir Daha sonra Berlin Belediye Baskani Ernst Reuter tarafindan Almanya ya donmesi konusunda ikna edildi ve 1953 1955 yillari arasinda Berlin Serbest Universitesi nde rektor yardimciligi yapti ve sonra rektor secildi Almanya ya dondukten sonra Alman vatandasligina yeniden kabul edildi ve Turk vatandasligindan geri cekildi ama olumune kadar Turk pasaportunu muhafaza ettigi rivayet edildi Turkiye Cumhuriyeti nden yapilan cagri 1933 Mayis ayi sonunda Turk Turkiye Cumhuriyeti Milli Egitim Bakanligi nin calismalari dogrultusunda Zurih te bulunan Prof H Malche ye Istanbul Universitesi icin hazirlanan bir yeniden yapilandirma ve reform plani sunulmustur Hazirlanan bu plana gore bir dizi yabanci universite hocasina is sunulabilecegi ve tek sart olarak da hocalarin kendi alanlarinda isim sahibi yetkili kisiler olmalari belirtilmisti Prof H Malche ile yazistiktan sonra Prof Philip Schwartz yurt disina gocmus ya da gocmeye niyetli Alman profesorlerinin listesiyle 1933 yilinin temmuz ayinda Ankara da donemin Milli Egitim Bakani Dr Resit Galip ve reform plani uzerine calisan uzmanlar ile gorusmustur Bu gorusme sonucunda Prof Schwartz a 30 kursu ve her bir kursu icin birden fazla Alman bilim insaninin adi yazili olan bir liste verilmistir Prof Schwartz a bakan tarafindan protokolde adi gecen bilim insanlarina teklif goturmesi ve Istanbul Universitesi nden resmi davet yazisinin iletilmesi icin tam yetki verilmistir Hirsch Almanya daki iki isini de yitirdikten sonra 1 Ekim 1933 te Almanya dan goc etmek durumunda kalmistir O donemde Armsterdam Universitesi Hukuk Fakultesi nde 1933 1934 egitim ogretim doneminde gecici docentlik kadrosunda bir is bulmustur ve birkac yil icerisinde kalici olarak hukuk fakultesinde ogretim gorevlisi olarak calisabilecek sartlara da sahiptir Hirsch Armsterdam da Zonneheuvel otelinde kalirken Prof Philip Schwartz tarafindan telefonla kendisine Istanbul Universitesi Ticaret Hukuku Kursusu nun basina gecmesi icin teklif yapilmis ve Prof Hirsch tarafindan bu teklif kabul edilmistir EserleriErnst E Hirsch Aus des Kaisers Zeiten durch die Weimarer Republik in das Land Ataturks Eine unzeitgemasse Autobiographie Munchen J Schweitzer Verlag 1982 ISBN 3 88709 027 6 Turkcesi Ernst E Hirsch Anilarim Ceviren Fatma Suphi Tubitak Yayinlari 1997 ISBN 9754030677 Prof Dr Ernest Hirs Hukuk Felsefesi ve Hukuk Sosyolojisi Dersleri Uyarlayan Selcuk Baran Veziroglu Banka ve Ticaret Hukuku Arastirma Enstitusu Turkiye Is Bankasi Vakfi Hukuk Fakultesi Cebeci Ankara 1949 1996 2001 ISBN 975 537 059 5 Prof Dr Ernest Hirs Pratik Hukukta Metot Genisletip degistiretek ceviren Av Volf Cernis 3 baski 1977 Banka ve Ticaret Hukuku Arastirma Enstitusu Turkiye Is Bankasi A S Vakfi 1944 1948 1978 1996 2001 ISBN 975 537 078 1 Ernst E Hirsch Fikri ve Sinai Haklar Ankara Universitesi Hukuk Fakultesi Yayinlarindan Ankara AR Basimevi 1948 Kaynakca a b c Ernst Eduard Hirsch Ataturk Ansiklopedisi Kemalettin DENIZ 4 Subat 2023 10 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2023