İkinci İnönü Muharebesi, 23 Mart-1 Nisan 1921 tarihleri arasında İnönü yakınlarında gerçekleşen muharebe.
İkinci İnönü Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi | |||||||
Kemal Paşa ve İsmet Paşa muharebeden sonra askerleri teftiş ediyor | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Ankara Hükûmeti | Yunan Krallığı | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
İsmet Paşa Fevzi Paşa Refet Paşa | Anastasios Papoulas | ||||||
Güçler | |||||||
15.000 asker 235 ağır makineli tüfek 55 hafif makineli tüfek 104 top | 30.000 asker 720 ağır makineli tüfek 3.134 hafif makineli tüfek 220 top | ||||||
Kayıplar | |||||||
44 subay ve 637 er ölü 102 subay ve 1.720 er yaralı 10 subay ve 1359 er kayıp ve esir 3 idam edilmiş Toplam: 3.875 | 53 subay ve 669 er ölü 149 subay ve 2.874 er yaralı 9 subay ve 384 er kayıp ve esir Toplam: 4.138 |
Birinci İnönü Muharebesi'nden kazanç sağlayamayan ve Türk kuvvetlerinin güçlenmesine imkân vermeden imhasını sağlamak; Eskişehir ve Afyon stratejik bölgesini ele geçirmek, Sevr Antlaşması hükümlerini zorla Millî Hükûmete kabul ettirmek maksadıyla 23 Mart 1921 günü ileri harekâta geçen Bursa bölgesine çekilen 3. Yunan Kolordusu ve Uşak bölgesinde bulunan 1. Yunan Kolordusu Londra Konferansı'na gitmek için hazırlanan Türk temsilcileri daha yoldayken, tüm barış kapılarını kapayıp, biri Afyonkarahisar diğeri Eskişehir istikametinde iki koldan saldırıyı başlattılar.
Mirliva (Tuğgeneral) İsmet Paşa komutasındaki birlikler, karargahı Eskişehir'de olmak üzere, güneyden kuzeye 11, 24 ve 61. Piyade Tümenleri birinci hatta; 3. Piyade Tümeni ve 1. Süvari Tugayı örtme görevini müteakip ihtiyatta olacak şekilde, İnönü mevzilerinde savunma için tertiplendi.
Yunan birlikleri muharebenin ilk dört gününde çok başarılı olarak 24 Mart'ta Dumlupınar'ı, 27 Mart'ta da Afyon'u ele geçirdiler. Eskişehir yönünde gelişen Yunan saldırısı ise Birinci İnönü Muharebesi'nde takip edilen yoldan ilerlemekteydi. İnönü mevkiindeki çatışmalar 27 Mart sabahı başladı. Yunan ordusunun ilk günlerde etkili taarruzlar yapması üzerine bu sıkışık anda takviye olmak üzere TBMM'nde alınan karar doğrultusunda Meclis Muhafız Taburu ile birlikte Millî Savunma Bakanı Fevzi Paşa cepheye gitti. Mevzilerin savunulmasında hiç zaaf göstermeyen ve emirlerinde son derece kesin davranan Cephe Komutanı İsmet Paşa'nın başarılı karşı taarruz emriyle düşman güçleri geri çekilmek zorunda kaldılar. Yunan ordusu bu çekilişi sırasında Türk süvarilerinin ısrarlı takipleri sonucunda ağır kayıplar vermiştir. Buna karşılık Yunan ordusunun güney cephesinde yaptığı taarruz gelişme göstermiş, Afyonu işgal eden Yunan kuvvetleri Çay-Bolvadin hattına kadar ilerlemişlerdi. Ancak Yunan birlikleri 30 Mart'ta yaptıkları ikinci saldırıda da geri püskürtülünce güneyde Afyon şehrinden çekilmek durumunda kaldılar. Geri çekilen Yunan ordusuna Türk süvarileri tarafından Yenişehir ovasında kuvvetli bir darbe indirilmiştir. Yunanların mağlubiyeti Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa tarafından 1 Nisan 1921'de TBMM Başkanı Mustafa Kemal Paşa'ya telgrafla duyurulur. "Düşman, binlerce ölüsüyle doldurduğu savaş meydanını silahlarımıza bırakmıştır" diye çekilen telgrafa Mustafa Kemal Paşa cevaben "Siz orada yalnız düşmanı değil milletin makus talihini de yendiniz. İstila altındaki topraklarımızla beraber bütün vatan, bugün en ücra köşelerine kadar zaferinizi kutluyor" diye yazmıştır. Bu savaşta ölen askerler Bilecik şehri sınırlarında bulunan İnönü Şehitliği'nde gömülüdür.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Ertan, Temuçin Faik; Uzun, Hakan; Aysal, Necdet; Tağmat, Çağla D.; Unat, Kadri; Dinçer, Hasan; Orakçı, Meryem. Temuçin Faik Ertan (Ed.). Geçmişten Günümüze Türkiye Cumhuriyeti Tarihi. Siyasal Kitabevi. s. 125.
- ^ a b İnönü’nün Lozan’ın 50. Yılında Yaptığı Konuşma
- ^ a b c d e f [1] 11 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . kurtulussavasi.org, Savaşlar ve Antlaşmalar: Batı Cephesi Savaşları
- ^ Επίτομος Ιστορία Εκστρατείας Μικράς Ασίας 1919-1922 (One Volume History of the Campaign in Asia Minor 1919-1922), History Department of Army, Athens 1967, page 116
- ^ a b İkinci İnönü Muharebesi (23 Mart – 1 Nisan 1921) 20 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı
- ^ Sebahattin Selek, Anadolu İhtilali, Ankara, 1968, s.233. Harp Tarihi Vesikalar Dergisi; s.55,Vesika No:1255.
- ^ Nutuk, Ankara, 1982, c:2, s.394.
- ^ Selahattin Selek, Türk Kurtuluş Savaşında İkinci İnönü Meydan Muharebesi, İstanbul, 1933. 90 sayılı Askerî Mecmua'nın eki, s.140, Nutuk, c.2, s.394.
Wikimedia Commons'ta İkinci İnönü Muharebesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ikinci Inonu Muharebesi 23 Mart 1 Nisan 1921 tarihleri arasinda Inonu yakinlarinda gerceklesen muharebe Ikinci Inonu MuharebesiKurtulus Savasi Bati CephesiKemal Pasa ve Ismet Pasa muharebeden sonra askerleri teftis ediyorTarih23 31 Mart 1921BolgeInonu Eskisehir Dumlupinar KutahyaSonucKesin Turk zaferi Yunan ordusunun Inonu mevzilerinden geri cekilmesiTaraflarAnkara HukumetiYunan KralligiKomutanlar ve liderlerIsmet Pasa Fevzi Pasa Refet PasaAnastasios PapoulasGucler15 000 asker 235 agir makineli tufek 55 hafif makineli tufek 104 top30 000 asker 720 agir makineli tufek 3 134 hafif makineli tufek 220 topKayiplar44 subay ve 637 er olu 102 subay ve 1 720 er yarali 10 subay ve 1359 er kayip ve esir 3 idam edilmis Toplam 3 87553 subay ve 669 er olu 149 subay ve 2 874 er yarali 9 subay ve 384 er kayip ve esir Toplam 4 13831 Mart 1935 tarihli Aksam gazetesinde II Inonu zaferi karikaturu Birinci Inonu Muharebesi nden kazanc saglayamayan ve Turk kuvvetlerinin guclenmesine imkan vermeden imhasini saglamak Eskisehir ve Afyon stratejik bolgesini ele gecirmek Sevr Antlasmasi hukumlerini zorla Milli Hukumete kabul ettirmek maksadiyla 23 Mart 1921 gunu ileri harekata gecen Bursa bolgesine cekilen 3 Yunan Kolordusu ve Usak bolgesinde bulunan 1 Yunan Kolordusu Londra Konferansi na gitmek icin hazirlanan Turk temsilcileri daha yoldayken tum baris kapilarini kapayip biri Afyonkarahisar digeri Eskisehir istikametinde iki koldan saldiriyi baslattilar Mirliva Tuggeneral Ismet Pasa komutasindaki birlikler karargahi Eskisehir de olmak uzere guneyden kuzeye 11 24 ve 61 Piyade Tumenleri birinci hatta 3 Piyade Tumeni ve 1 Suvari Tugayi ortme gorevini muteakip ihtiyatta olacak sekilde Inonu mevzilerinde savunma icin tertiplendi Yunan birlikleri muharebenin ilk dort gununde cok basarili olarak 24 Mart ta Dumlupinar i 27 Mart ta da Afyon u ele gecirdiler Eskisehir yonunde gelisen Yunan saldirisi ise Birinci Inonu Muharebesi nde takip edilen yoldan ilerlemekteydi Inonu mevkiindeki catismalar 27 Mart sabahi basladi Yunan ordusunun ilk gunlerde etkili taarruzlar yapmasi uzerine bu sikisik anda takviye olmak uzere TBMM nde alinan karar dogrultusunda Meclis Muhafiz Taburu ile birlikte Milli Savunma Bakani Fevzi Pasa cepheye gitti Mevzilerin savunulmasinda hic zaaf gostermeyen ve emirlerinde son derece kesin davranan Cephe Komutani Ismet Pasa nin basarili karsi taarruz emriyle dusman gucleri geri cekilmek zorunda kaldilar Yunan ordusu bu cekilisi sirasinda Turk suvarilerinin israrli takipleri sonucunda agir kayiplar vermistir Buna karsilik Yunan ordusunun guney cephesinde yaptigi taarruz gelisme gostermis Afyonu isgal eden Yunan kuvvetleri Cay Bolvadin hattina kadar ilerlemislerdi Ancak Yunan birlikleri 30 Mart ta yaptiklari ikinci saldirida da geri puskurtulunce guneyde Afyon sehrinden cekilmek durumunda kaldilar Geri cekilen Yunan ordusuna Turk suvarileri tarafindan Yenisehir ovasinda kuvvetli bir darbe indirilmistir Yunanlarin maglubiyeti Bati Cephesi Komutani Ismet Pasa tarafindan 1 Nisan 1921 de TBMM Baskani Mustafa Kemal Pasa ya telgrafla duyurulur Dusman binlerce olusuyle doldurdugu savas meydanini silahlarimiza birakmistir diye cekilen telgrafa Mustafa Kemal Pasa cevaben Siz orada yalniz dusmani degil milletin makus talihini de yendiniz Istila altindaki topraklarimizla beraber butun vatan bugun en ucra koselerine kadar zaferinizi kutluyor diye yazmistir Bu savasta olen askerler Bilecik sehri sinirlarinda bulunan Inonu Sehitligi nde gomuludur Ayrica bakinizBirinci Inonu MuharebesiKaynakca Ertan Temucin Faik Uzun Hakan Aysal Necdet Tagmat Cagla D Unat Kadri Dincer Hasan Orakci Meryem Temucin Faik Ertan Ed Gecmisten Gunumuze Turkiye Cumhuriyeti Tarihi Siyasal Kitabevi s 125 a b Inonu nun Lozan in 50 Yilinda Yaptigi Konusma a b c d e f 1 11 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde kurtulussavasi org Savaslar ve Antlasmalar Bati Cephesi Savaslari Epitomos Istoria Ekstrateias Mikras Asias 1919 1922 One Volume History of the Campaign in Asia Minor 1919 1922 History Department of Army Athens 1967 page 116 a b Ikinci Inonu Muharebesi 23 Mart 1 Nisan 1921 20 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turk Silahli Kuvvetleri Genelkurmay Baskanligi Sebahattin Selek Anadolu Ihtilali Ankara 1968 s 233 Harp Tarihi Vesikalar Dergisi s 55 Vesika No 1255 Nutuk Ankara 1982 c 2 s 394 Selahattin Selek Turk Kurtulus Savasinda Ikinci Inonu Meydan Muharebesi Istanbul 1933 90 sayili Askeri Mecmua nin eki s 140 Nutuk c 2 s 394 Wikimedia Commons ta Ikinci Inonu Muharebesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir