Nova Scotia yerleşimcileri; 11 Mart 1792 tarihinde Sierra Leone Kolonisi ve Protektorası'ndaki ilk yerleşim yeri olan Freetown'u kuran, bugün Kanada sınırları içindeki Nova Scotia'dan bölgeye göçen Afroamerikalı siyahilerdir. Bu kişilerin çoğu Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında plantasyonlardaki Amerikalı efendilerinden kaçarak özgürlükleri için Britanya saflarına katılan eski siyahi kölelerdir. Britanya yanlısı siyahiler de denilen bu kişiler savaşın ardından ABD'den ayrılmış önce Nova Scotia'ya oradan da Sierra Leone'ye göçmüştür. Günümüzde Sierra Leone'de Kreol kültürünün oluşumuna Jamaika maronlarıyla beraber katkıda bulunmuşlardır. Amerikan kültürünü Afrika'ya getirdikleri için çok sayıda sosyolojik araştırmaya konu olmuşlardır. Kurdukları yerleşim Batı Afrika'daki ilk özgürleşmiş köle topluluğudur.
Arka plan
Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında Büyük Britanya Krallığı Amerikalı efendilerinden kaçıp Britanya saflarına katılacak siyahilere özgürlüklerini vadetmişti. Özellikle Güney Eyaletlerinden binlerce köle, plantasyonlardan kaçarak Britanya tarafına geçmişti. Britanya savaşı kaybedince Britanya yanlısı siyahiler olarak adlandırılan bu eski köleler bölgeden ayrılan Britanya Ordusuyla beraber ayrılmıştır. Çoğu Jamaika başta olmak üzere Karayiplerdeki İngiliz sömürgelerine veya Londra'ya gönderilen bu kişilerden bazıları da bugün Kanada sınırları içindeki Nova Scotia'ya gönderilmiştir. Çoğunlukla Güney Karolina'dan olan bu eski köleler ABD tarafından talep edilse de Britanya bu talebi reddetmiştir. Siyahilerin yanı sıra Britanya saflarında savaşmış Amerikalı beyazlara da Ontario'da toprak verilmiş, yerleşmeleri için yardımda bulunulmuştur.
Nova Scotia'da hayat
Avrupalıların gelmesinden önce bölge Kanada yerli halklarından olan Mikmakların toprakları arasındadır. Bölgeye ilk gelenler 1604 yılında Fransızlar olur. Ağırlıklı olarak Fransa'nın güneyindeki Oksitanya bölgesinden gelen Fransızlar Akadyalı olarak adlandırılmış ve yerlilerle beraber Akadya adı verilen bölgede yaklaşık 150 yıl boyunca sorunsuz yaşamışlardır. Ancak bölge İngiltere, Fransa ve Hollanda arasında süregiden sömürge savaşlarından etkilenmiştir. Bu savaşlar sırasında Britanya Ordusu 1755 yılından başlayarak yaklaşık 15 bin Akadyalıyı topraklarından sökerek zorla göçe mecbur bırakmış, yüzyıldan fazla bölgede yaşamış olan bir kültür kopartılmıştır. Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında bölge Halifax'daki İngiliz askeri üssü nedeniyle Amerikalılara destek verilememiştir. Savaşın ardından geri çekilen Britanya yanlısı yaklaşık 33 bin kişi Britanya tarafından bölgeye götürülmüş ve kendilerine yerleşmeleri için toprak verilmiş, yardım yapılmıştır. Yoğun göç bölgedeki eski toplumsal yapıyı değiştirmiş, Mikmakların haklarının çiğnenip topraklarına yeniden el konması şeklinde devam etmiştir. Son olarak bölgeye 3 bine yakın Britanya yanlısı siyahi gelerek yakınlarındaki 'da yerleşmişlerdir.
Siyahiler özgür olsalar da ayrımcılığa uğramış, daha az toprak ve yardım almış, çalıştıkları işlerde beyazlardan düşük maaşlara çalıştırılmıştır. Borçlanan bazı siyahiler senetli kölelik anlaşmaları yapmak durumunda kalmıştır. İlerleyen dönemlerde bölgedeki siyahilere Britanya tarafından Batı Afrika'da kurulacak yeni yerleşim planına dahil olmak isteyip istemedikleri sorulmuş, 1792 yılı itibarıyla yaklaşık 1200 siyahi Sierra Leone'ye göç etmeyi kabul etmiştir. Kalanlar bugün Kanada'daki en eski topluluklardan olan Kanada siyahilerini () oluşturmuştur.
Sonrası
Nova Scotia yerleşimcileri Sierra Leone Şirketi aracılığıyla Halifax'dan 15 Ocak 1792 tarihinde 15 gemiyle ayrılmıştır. Gemiler 28 Şubat - 9 Mart 1792 döneminde Sierra Leone'ye ulaşmıştır. Yolda yaklaşık 65 kişinin çeşitli sebeplerden dolayı hayatını kaybettiği düşünülmektedir. Karaya ayak basanların çoğu uzunca bir süredir ataları Avrupa'da veya Amerika'da olan kişilerdi, Afrika'dan getirilerek yeni köle yapılanların sayısı %20 civarındaydı. Sierra Leone'ye yerleşen siyahiler buradaki Avrupalılarla kültürel olarak yakın oldukları için kolayca kaynaştılar ve yerleştiler. Nova Scotia yerleşimcileri 1792 yılı içinde Free Town kentini kurdular. Kent Amerika'daki kent planları uyarınca inaş edilmiştir. Kente Karayiplerden sürülen Jamaika maronlarının gelmesiyle beraber yeni bir kültürel alışveriş başlamıştır.
Notlar
Kaynakça
- ^ (İngilizce) 21 Aralık 2022 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nova Scotia yerlesimcileri 11 Mart 1792 tarihinde Sierra Leone Kolonisi ve Protektorasi ndaki ilk yerlesim yeri olan Freetown u kuran bugun Kanada sinirlari icindeki Nova Scotia dan bolgeye gocen Afroamerikali siyahilerdir Bu kisilerin cogu Amerikan Bagimsizlik Savasi sirasinda plantasyonlardaki Amerikali efendilerinden kacarak ozgurlukleri icin Britanya saflarina katilan eski siyahi kolelerdir Britanya yanlisi siyahiler de denilen bu kisiler savasin ardindan ABD den ayrilmis once Nova Scotia ya oradan da Sierra Leone ye gocmustur Gunumuzde Sierra Leone de Kreol kulturunun olusumuna Jamaika maronlariyla beraber katkida bulunmuslardir Amerikan kulturunu Afrika ya getirdikleri icin cok sayida sosyolojik arastirmaya konu olmuslardir Kurduklari yerlesim Bati Afrika daki ilk ozgurlesmis kole toplulugudur Arka planNova Scotia topografik haritasi Amerikan Bagimsizlik Savasi sirasinda Buyuk Britanya Kralligi Amerikali efendilerinden kacip Britanya saflarina katilacak siyahilere ozgurluklerini vadetmisti Ozellikle Guney Eyaletlerinden binlerce kole plantasyonlardan kacarak Britanya tarafina gecmisti Britanya savasi kaybedince Britanya yanlisi siyahiler olarak adlandirilan bu eski koleler bolgeden ayrilan Britanya Ordusuyla beraber ayrilmistir Cogu Jamaika basta olmak uzere Karayiplerdeki Ingiliz somurgelerine veya Londra ya gonderilen bu kisilerden bazilari da bugun Kanada sinirlari icindeki Nova Scotia ya gonderilmistir Cogunlukla Guney Karolina dan olan bu eski koleler ABD tarafindan talep edilse de Britanya bu talebi reddetmistir Siyahilerin yani sira Britanya saflarinda savasmis Amerikali beyazlara da Ontario da toprak verilmis yerlesmeleri icin yardimda bulunulmustur Nova Scotia da hayat1871 yilinda Nova Scotia da Mikmaklar Avrupalilarin gelmesinden once bolge Kanada yerli halklarindan olan Mikmaklarin topraklari arasindadir Bolgeye ilk gelenler 1604 yilinda Fransizlar olur Agirlikli olarak Fransa nin guneyindeki Oksitanya bolgesinden gelen Fransizlar Akadyali olarak adlandirilmis ve yerlilerle beraber Akadya adi verilen bolgede yaklasik 150 yil boyunca sorunsuz yasamislardir Ancak bolge Ingiltere Fransa ve Hollanda arasinda suregiden somurge savaslarindan etkilenmistir Bu savaslar sirasinda Britanya Ordusu 1755 yilindan baslayarak yaklasik 15 bin Akadyaliyi topraklarindan sokerek zorla goce mecbur birakmis yuzyildan fazla bolgede yasamis olan bir kultur kopartilmistir Amerikan Bagimsizlik Savasi sirasinda bolge Halifax daki Ingiliz askeri ussu nedeniyle Amerikalilara destek verilememistir Savasin ardindan geri cekilen Britanya yanlisi yaklasik 33 bin kisi Britanya tarafindan bolgeye goturulmus ve kendilerine yerlesmeleri icin toprak verilmis yardim yapilmistir Yogun goc bolgedeki eski toplumsal yapiyi degistirmis Mikmaklarin haklarinin cignenip topraklarina yeniden el konmasi seklinde devam etmistir Son olarak bolgeye 3 bine yakin Britanya yanlisi siyahi gelerek yakinlarindaki da yerlesmislerdir Siyahiler ozgur olsalar da ayrimciliga ugramis daha az toprak ve yardim almis calistiklari islerde beyazlardan dusuk maaslara calistirilmistir Borclanan bazi siyahiler senetli kolelik anlasmalari yapmak durumunda kalmistir Ilerleyen donemlerde bolgedeki siyahilere Britanya tarafindan Bati Afrika da kurulacak yeni yerlesim planina dahil olmak isteyip istemedikleri sorulmus 1792 yili itibariyla yaklasik 1200 siyahi Sierra Leone ye goc etmeyi kabul etmistir Kalanlar bugun Kanada daki en eski topluluklardan olan Kanada siyahilerini olusturmustur SonrasiNova Scotia yerlesimcileri Sierra Leone Sirketi araciligiyla Halifax dan 15 Ocak 1792 tarihinde 15 gemiyle ayrilmistir Gemiler 28 Subat 9 Mart 1792 doneminde Sierra Leone ye ulasmistir Yolda yaklasik 65 kisinin cesitli sebeplerden dolayi hayatini kaybettigi dusunulmektedir Karaya ayak basanlarin cogu uzunca bir suredir atalari Avrupa da veya Amerika da olan kisilerdi Afrika dan getirilerek yeni kole yapilanlarin sayisi 20 civarindaydi Sierra Leone ye yerlesen siyahiler buradaki Avrupalilarla kulturel olarak yakin olduklari icin kolayca kaynastilar ve yerlestiler Nova Scotia yerlesimcileri 1792 yili icinde Free Town kentini kurdular Kent Amerika daki kent planlari uyarinca inas edilmistir Kente Karayiplerden surulen Jamaika maronlarinin gelmesiyle beraber yeni bir kulturel alisveris baslamistir Notlar Kendine ozgu Frankofon bir kulture sahip olan Akadyalilardan bazilar Lousiana bolgesine goc etmis bugun buradaki kulturunun temellerini atmistir Kaynakca Ingilizce 21 Aralik 2022 tarihinde erisilmistir