Plantasyon, ticari ve sanayi amaçla büyük ölçekle bitki üretimi için kullanılan tarımsal alan ve işletme. Özellikle kahve, kauçuk, kakao,şeker kamışı, pamuk, sisal gibi ürünler plantasyonlarda yetiştirilir.
Tarihi
Plantasyon terimi ilk olarak 16-18. yy arasında İrlanda'da kullanılmıştır. Büyük Britanya yönetiminin tarım arazilerine el koyup, kamulaştırdığı büyük tarım işletmelerini tanımlamıştır. Toprak sahibi malları alınıyor, Kraliyet yanlısı Protestan kişilere dağıtılıyordu.
Gelişimi
Zamanımızdaki plantasyonlar daha çok coğrafi keşiflerden sonra oluşan işletmelerdir. Keşifler sonrası Hindistan, Tayland, Birmanya, Malezya, Papua Yeni Gine, Endonezya gibi Muson ülkeleri, tropikal kuşak ülkeleri, Güney Amerika ülkeleri sömürge yapılmıştır. Hollanda ve İngiltere tarafından Muson Asya'sında kauçuk ve çay plantasyonları kurulmuştur. Orta ve Güney Amerika ülkelerinde İspanyol ve Portekizliler tarafından çeşitli plantasyonlar kurulmuştur. Güney Amerika'da bu büyük çifliklere hasıyenda (ing. Hacienda) denilmektedir.
Akdeniz iklimi bölgelerinde de plantasyonlara rastlanır. Florida, Kaliforniya, Yeni Zelanda, Queensland (Avustralya), Güney Afrika Cumhuriyeti, kuzey Akdeniz sahilleri plantasyonları gibi...
Ürünler
Plantasyonlarda genelde dış pazara yönelik üretim yapılır. Üretim monokültür tarzındadır. Pamuk, yer fıstığı, bazı yağlı tohumlar, tütün gibi tek yıllık bitkiler yetiştirilse de çoğunlukla çok yıllık bitkiler yetiştirilir. Kahve, kakao, hindistan cevizi, turunçgiller, manyok, muz, çay, bağlar ve lavanta bahçeleri fazlaca tarımı yapılan ürünlerdir.
Yerleşme
Bir plantasyon aynı zamanda yerleşim birimi olarak da görülebilir. Geniş tarım alanının merkezinde, çiftlik sahibinin villa tipi evi ile çiftlik yardımcılarından evi bulunur. Ayrıca plantasyon ürünlerin konulacağı silolar, depolar, ürün paketleme veya kısmen işleme atölyeleri, bazen fabrikalar, işçilerin kulübeleri, kilise ve okul yer alır. Tüm bu mesken ve ekleri bir yerleşim çekirdeğini oluşturur.
Vikisözlük'te plantasyon ile ilgili tanım bulabilirsiniz. |
Kaynakça
Tarım ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Plantasyon ticari ve sanayi amacla buyuk olcekle bitki uretimi icin kullanilan tarimsal alan ve isletme Ozellikle kahve kaucuk kakao seker kamisi pamuk sisal gibi urunler plantasyonlarda yetistirilir Kuba da seker kamisi plantasyonuEndonezya da cay plantasyonuTarihiPlantasyon terimi ilk olarak 16 18 yy arasinda Irlanda da kullanilmistir Buyuk Britanya yonetiminin tarim arazilerine el koyup kamulastirdigi buyuk tarim isletmelerini tanimlamistir Toprak sahibi mallari aliniyor Kraliyet yanlisi Protestan kisilere dagitiliyordu GelisimiZamanimizdaki plantasyonlar daha cok cografi kesiflerden sonra olusan isletmelerdir Kesifler sonrasi Hindistan Tayland Birmanya Malezya Papua Yeni Gine Endonezya gibi Muson ulkeleri tropikal kusak ulkeleri Guney Amerika ulkeleri somurge yapilmistir Hollanda ve Ingiltere tarafindan Muson Asya sinda kaucuk ve cay plantasyonlari kurulmustur Orta ve Guney Amerika ulkelerinde Ispanyol ve Portekizliler tarafindan cesitli plantasyonlar kurulmustur Guney Amerika da bu buyuk cifliklere hasiyenda ing Hacienda denilmektedir Akdeniz iklimi bolgelerinde de plantasyonlara rastlanir Florida Kaliforniya Yeni Zelanda Queensland Avustralya Guney Afrika Cumhuriyeti kuzey Akdeniz sahilleri plantasyonlari gibi UrunlerPlantasyonlarda genelde dis pazara yonelik uretim yapilir Uretim monokultur tarzindadir Pamuk yer fistigi bazi yagli tohumlar tutun gibi tek yillik bitkiler yetistirilse de cogunlukla cok yillik bitkiler yetistirilir Kahve kakao hindistan cevizi turuncgiller manyok muz cay baglar ve lavanta bahceleri fazlaca tarimi yapilan urunlerdir YerlesmeBir plantasyon ayni zamanda yerlesim birimi olarak da gorulebilir Genis tarim alaninin merkezinde ciftlik sahibinin villa tipi evi ile ciftlik yardimcilarindan evi bulunur Ayrica plantasyon urunlerin konulacagi silolar depolar urun paketleme veya kismen isleme atolyeleri bazen fabrikalar iscilerin kulubeleri kilise ve okul yer alir Tum bu mesken ve ekleri bir yerlesim cekirdegini olusturur Vikisozluk te plantasyon ile ilgili tanim bulabilirsiniz Kaynakca a b Plantasyon Buyuk Larousse 18 Milliyet Gazetesi Yayinlari s 9418 a b c d DOGANAY Hayati COSKUN Ogun 2015 Tarim Cografyasi 3 bas Ankara PAGEM AKADEMI s 63 ISBN 9786053643432 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Tarim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz