Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Panormus Muharebesi, MÖ 251 yılında Roma Cumhuriyeti ile Kartaca arasında gerçekleşen Birinci Pön Savaşı'nın bir muharebesidir. Roma kuvvetlerine , Kartaca kuvvetlerine ise Hasdrubal komuta etmiştir. Muharebe sonucu ortaya çıkan Roma zaferi, Sicilya'daki Panormus'un savaşın sonuna kadar Roma Cumhuriyeti hakimiyeti altında kalmasını sağlamıştır. Panormus Muharebesi, Birinci Pön Savaşı'nın en büyük kara muharebesidir.
| Panormus Deniz Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Birinci Pön Savaşı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Roma Cumhuriyeti | Kartaca | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Hasdrubal | |||||||
| Güçler | |||||||
| 60 bin | 21 bin | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 2.500 | 20 bin | ||||||
Öncesi
MÖ 252 sonu, MÖ 251 başı gibi Kartaca, Kuzey Afrika'da Libya'daki bir ayaklanmayı bastırmıştı ve Hanno komutasındaki bir orduyu Sicilya'ya göndermişti. Hasdrubal, Tunis Muharebesi sırasında paralı asker General Xanthippus'la birlikteydi ve bu muharebe deneyiminden çok şey öğrenmişti. Yunan tarihçi Polybius'a göre Hasdrubal, batı Sicilya'da Lilybaeum ve Selinus kentleri civarını incelemişti. Panormus, MÖ 254 yılında Roma lejyonları ve donanması tarafından kuşatılmış, koçbaşlarının kullanılığı kuşatma etkili olmuştu. Kent teslim oldu. Yunan tarihçi Diodorus Siculus 'a göre varlıklı Panormuslular 200 drahmi ödeyerek özgür kaldılar, ancak 13 bin kişi köle olarak alındı. Öte yandan, Roma Cumhuriyeti Panormus'un bağımsızlığına ilişmemiş, herhangi bir yükümlülük de getirmemiştir. Bu arada Kartaca'nın Panormus'ta çevre yerleşimlerden rehineler tuttuğu, bu insanların Roma yönetimi tarafından serbest bırakıldığı belirtilmektedir. Bu durumlar, civardaki diğer Sicilya kentleri üzerinde olumlu bir etki yaptı ve taraf değiştirmelerini sağladı. Panormus'un kaybıyla Sicilya'daki Kartaca toprakları, Lilybaeum ve Drepana gibi iki direnek noktasının yer aldığı ve Ada'nın batı kıyıları boyunca uzanan dar bir kıyı şeridi halinede daralmış oldu. Roma Cumhuriyeti, doğrudan bu kentlere karşı bir kara harekâtına girişmek yerine, Libya'nın desteğini sağlamayı da umarak Kuzey Afrika'ya bir sefer düzenlemeye karar vermiştir. Bu bölgeler, son iki yıldır yüksek araziye hakim Roma lejyonlarının kontrolü altındaydı. Ancak Hasdrubal, Panormus civarında hasat toplamakta olan Konsül komutasındaki Roma Ordusu'na saldırmaya karar vermiştir. Saldırı için en uygun zaman olduğunu düşünmesinde geçerli nedenleri vardı. Görev değişimi yapacak olan diğer Konsül, Sicilya'daki Roma Ordusu'nun yarısıyla Roma'ya dönmüştü. Metellus ise Panormus'ta, Ordu'nun yarı kuvvetiyle kalmıştı.
Muharebe
Hasdrubal, Orethus vadisi boyunca askerleri ve savaş filleriyle Panormus üzerine ilerledi. Romalıların Panormus surları gerisine çekilmiş olmaları nedeniyle Hasdrubal kuvvetleri vadi çıkışından kent yönünde ilerlediler ve Orethus Nehri'ni geçtiler. Esasen Konsül Metellus, Kartaca kuvvetlerini açık arazide karşılamaktan kaçınmış, kuvvetlerini kent surları gerisinde emniyete alarak savunma yapmaya karar vermişti. Konsül Metellus, Kartaca kuvvetlerinin nehri geçmeleri (askeri açıdan daha anlamlı bir ifadeyle nehri arkalarında bırakmaları) süresince beklemiştir. Bu aşamada, emrindeki veleslere, Kartaca ileri unsurlarını ve filler üzerindeki mızrakçılarını taciz etmelerini emretmiştir. Diğer yandan Roma hafif piyadesi kenti çevreleyen hendekler içine indiler. Kartaca savaş filleri komutanı, direnmenin zayıf olacağını düşünerek bu hafif piyadeyi ezmek için harekete geçti. Fakat bu arada filler açığa çıkmış oldu. Kent surları üzerindeki mızrakçılar ve okçular, diğer yandan da hendeklerdeki hafif piyade hücuma geçerek fillerin paniğe kapılmalarına neden oldu. Bu panik halinde geriye kaçarak kendi hatlarına daldılar.
Dışarıda bunlar olurken Metellus ve lejyonları, kentin kapısı dışında Kartaca kuvvetlerinin sol kanadı karşısında konuşlanmıştır. Kartaca savaş filleri geri kaçarken Metellus da birliklerine, Kartaca kuvvetlerini sol kanadına taarruz emri verdi. Bu manevra Kartaca sol kanadında hattı yardı ve bozgun tüm orduya yayıldı. Ancak Romalılar dağılan Kartaca Ordusu'nun kılıç artıklarını takip etmeyecek, geride kalan filleri ele geçirmeye çalışacaklardır. Kartaca kuvvetlerinin büyük bir bölümü burada imha edilmiş, 60 savaş fili kontrol altına alınmıştır. Bu filler Roma'ya gönderilerek halka açık alanlarda sergilendi.
Sonrası
Herhangi bir yenilgiden sonra Kartaca'da adet olduğu üzere Hasdrubal, cezalandırılmak için Kartaca'ya geri çağrıldı. Halefi Adhubal, Selinus'un uzun süre savunulamayacağına karar verdi ve kasaba ateşe verildi. Hamilcar Barca'nın vur kaç taktikleriyle sürdürdüğü savaşım hariç tutulursa bu yenilgiyle Sicilya'daki Kartaca kara harekâtları son bulmuştur.
Panormus Muharebesi ardından Roma Cumhuriyeti, Sicilya'da hakim güç haline gelmiştir. Ada'nın batı sahillerindeki birkaç direnek noktasında halen Kartaca hakimiyeti sürmektedir. Ancak Roma Cumhuriyeti'nin elinde, bu direnek noktalarını etkili şekilde ablukaya alacak güçte bir deniz kuvveti de yoktu. Öte yandan Roma birliklerinin açık arazide savaş filleriyle karşılaşmaktan kaçındıklarına ilişkin raporlar mevcuttur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e "historyofwar.org - Battle of Panormus, 251 B.C." 24 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2011.
- ^ annihilation.eu - battle of panormus[]
- ^ "Henry George Liddell, A history of Rome from the earliest times to the ...". 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2011.
- ^ a b c "historyofwar.org - Siege of Panormus, 254 B.C." 24 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Panormus Muharebesi MO 251 yilinda Roma Cumhuriyeti ile Kartaca arasinda gerceklesen Birinci Pon Savasi nin bir muharebesidir Roma kuvvetlerine Kartaca kuvvetlerine ise Hasdrubal komuta etmistir Muharebe sonucu ortaya cikan Roma zaferi Sicilya daki Panormus un savasin sonuna kadar Roma Cumhuriyeti hakimiyeti altinda kalmasini saglamistir Panormus Muharebesi Birinci Pon Savasi nin en buyuk kara muharebesidir Panormus Deniz MuharebesiBirinci Pon SavasiTarihMO 251BolgePanormus bugunku Palermo SicilyaSonucRoma zaferiTaraflarRoma CumhuriyetiKartacaKomutanlar ve liderlerHasdrubalGucler60 bin21 binKayiplar2 50020 binOncesiMO 252 sonu MO 251 basi gibi Kartaca Kuzey Afrika da Libya daki bir ayaklanmayi bastirmisti ve Hanno komutasindaki bir orduyu Sicilya ya gondermisti Hasdrubal Tunis Muharebesi sirasinda parali asker General Xanthippus la birlikteydi ve bu muharebe deneyiminden cok sey ogrenmisti Yunan tarihci Polybius a gore Hasdrubal bati Sicilya da Lilybaeum ve Selinus kentleri civarini incelemisti Panormus MO 254 yilinda Roma lejyonlari ve donanmasi tarafindan kusatilmis kocbaslarinin kullaniligi kusatma etkili olmustu Kent teslim oldu Yunan tarihci Diodorus Siculus a gore varlikli Panormuslular 200 drahmi odeyerek ozgur kaldilar ancak 13 bin kisi kole olarak alindi Ote yandan Roma Cumhuriyeti Panormus un bagimsizligina ilismemis herhangi bir yukumluluk de getirmemistir Bu arada Kartaca nin Panormus ta cevre yerlesimlerden rehineler tuttugu bu insanlarin Roma yonetimi tarafindan serbest birakildigi belirtilmektedir Bu durumlar civardaki diger Sicilya kentleri uzerinde olumlu bir etki yapti ve taraf degistirmelerini sagladi Panormus un kaybiyla Sicilya daki Kartaca topraklari Lilybaeum ve Drepana gibi iki direnek noktasinin yer aldigi ve Ada nin bati kiyilari boyunca uzanan dar bir kiyi seridi halinede daralmis oldu Roma Cumhuriyeti dogrudan bu kentlere karsi bir kara harekatina girismek yerine Libya nin destegini saglamayi da umarak Kuzey Afrika ya bir sefer duzenlemeye karar vermistir Bu bolgeler son iki yildir yuksek araziye hakim Roma lejyonlarinin kontrolu altindaydi Ancak Hasdrubal Panormus civarinda hasat toplamakta olan Konsul komutasindaki Roma Ordusu na saldirmaya karar vermistir Saldiri icin en uygun zaman oldugunu dusunmesinde gecerli nedenleri vardi Gorev degisimi yapacak olan diger Konsul Sicilya daki Roma Ordusu nun yarisiyla Roma ya donmustu Metellus ise Panormus ta Ordu nun yari kuvvetiyle kalmisti MuharebeHasdrubal Orethus vadisi boyunca askerleri ve savas filleriyle Panormus uzerine ilerledi Romalilarin Panormus surlari gerisine cekilmis olmalari nedeniyle Hasdrubal kuvvetleri vadi cikisindan kent yonunde ilerlediler ve Orethus Nehri ni gectiler Esasen Konsul Metellus Kartaca kuvvetlerini acik arazide karsilamaktan kacinmis kuvvetlerini kent surlari gerisinde emniyete alarak savunma yapmaya karar vermisti Konsul Metellus Kartaca kuvvetlerinin nehri gecmeleri askeri acidan daha anlamli bir ifadeyle nehri arkalarinda birakmalari suresince beklemistir Bu asamada emrindeki veleslere Kartaca ileri unsurlarini ve filler uzerindeki mizrakcilarini taciz etmelerini emretmistir Diger yandan Roma hafif piyadesi kenti cevreleyen hendekler icine indiler Kartaca savas filleri komutani direnmenin zayif olacagini dusunerek bu hafif piyadeyi ezmek icin harekete gecti Fakat bu arada filler aciga cikmis oldu Kent surlari uzerindeki mizrakcilar ve okcular diger yandan da hendeklerdeki hafif piyade hucuma gecerek fillerin panige kapilmalarina neden oldu Bu panik halinde geriye kacarak kendi hatlarina daldilar Disarida bunlar olurken Metellus ve lejyonlari kentin kapisi disinda Kartaca kuvvetlerinin sol kanadi karsisinda konuslanmistir Kartaca savas filleri geri kacarken Metellus da birliklerine Kartaca kuvvetlerini sol kanadina taarruz emri verdi Bu manevra Kartaca sol kanadinda hatti yardi ve bozgun tum orduya yayildi Ancak Romalilar dagilan Kartaca Ordusu nun kilic artiklarini takip etmeyecek geride kalan filleri ele gecirmeye calisacaklardir Kartaca kuvvetlerinin buyuk bir bolumu burada imha edilmis 60 savas fili kontrol altina alinmistir Bu filler Roma ya gonderilerek halka acik alanlarda sergilendi SonrasiHerhangi bir yenilgiden sonra Kartaca da adet oldugu uzere Hasdrubal cezalandirilmak icin Kartaca ya geri cagrildi Halefi Adhubal Selinus un uzun sure savunulamayacagina karar verdi ve kasaba atese verildi Hamilcar Barca nin vur kac taktikleriyle surdurdugu savasim haric tutulursa bu yenilgiyle Sicilya daki Kartaca kara harekatlari son bulmustur Panormus Muharebesi ardindan Roma Cumhuriyeti Sicilya da hakim guc haline gelmistir Ada nin bati sahillerindeki birkac direnek noktasinda halen Kartaca hakimiyeti surmektedir Ancak Roma Cumhuriyeti nin elinde bu direnek noktalarini etkili sekilde ablukaya alacak gucte bir deniz kuvveti de yoktu Ote yandan Roma birliklerinin acik arazide savas filleriyle karsilasmaktan kacindiklarina iliskin raporlar mevcuttur Ayrica bakinizKartaca Birinci Pon SavasiKaynakca a b c d e historyofwar org Battle of Panormus 251 B C 24 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mart 2011 annihilation eu battle of panormus olu kirik baglanti Henry George Liddell A history of Rome from the earliest times to the 16 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mart 2011 a b c historyofwar org Siege of Panormus 254 B C 24 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2011