Amasya Saraydüzü Kışlası, Amasya'da 19. yüzyılda inşa edilmiş kışla binası.
Amasya Saraydüzü Kışlası | |
---|---|
Amasya | |
Saraydüzü Kışla Binası,1944 | |
Tip | Kışla |
Yapı bilgisi | |
Bugünkü durumu | 2007 yılında müze-kütüphane olarak yeniden yapılmıştır. |
Yapı tarihçesi | |
İnşa | 19.yüzyıl |
İnşa amacı | Kışla |
Kullanım tarihi | Kışla (1898-1922) Merkez Ordu Karargâhı (1922-1930) Askeri Lojman ve Subay Orduevi (1944-1986) |
Yıkılışı | 1935 yılında kısmen yıkılmış 1944 yılında tamamen yıkılmıştır. |
Kurtuluş Savaşı'nın önderi Mustafa Kemal ve arkadaşlarına 12 Haziran 1919'da Amasya'ya geldiklerinde ev sahipliği yapmıştır; Kurtuluş Savaşı tarihinde önemli yeri olan Amasya Genelgesi’nin tartışılıp hazırlandığı yerdir. 1935 yılında kısmen, 1944 yılında tamamen yıkılmıştır.
2007 yılında yapının birebir benzeri yapılmıştır; günümüzde bir müze-kütüphane olarak hizmet verir.
Geçmişi
İnşası ve yıkılması
Bölgede bulunan ve yaklaşık 350 yıl boyunca Osmanlı şehzade ve sultanlarının doğup büyüdükleri, ikamet ettikleri sarayları uzun yıllar boş kalmış, 1883 yılında bakımsızlık ve depremlerden nedeniyle yıkılarak tamamen ortadan kalkmıştı. Bu sarayın kalıntılarının bulunduğu alanda, 3. Ordu'ya bağlı 5. Kafkas Fıkrası (Alay sancağı) için 1898-1900 yılında beş binadan oluşan kışla binası inşa edildi.
Kışla, 1922 yılında Merkez Ordu'nun karargâhı oldu. 1930 yılından sonra önemini yitirdi. 1944 yılında tamamen yıktırılan kışlanın yerine askerî lojman ve subay orduevi yaptırıldı. Askerî subay ve orduevi, 1986 yılında heyelan tehlikesi nedeniyle boşaltıldı ve yıktırıldı.
Saray Kışla ile ilgili tek fotoğraf, yıkılmadan önce 1944 yılında Abdülkadir Ziyagül tarafından çekilen vesikadır.
Birebir benzerinin inşası
1997 yılında binanın tekrar yapılması kararı alınmıştır. Fakat bulunduğu yer heyelan riski taşıması itibarıyla binanın başka bir yere yapılması kararı alındı ve kışla 2007 yılında Şamlar Mahallesi girişine eski dış görünümüne sadık kalınarak inşa edildi. Açılışı, 9 Haziran 2007'de yapıldı.
Yapıda, Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı Milli Mücadele Müzesi yer alır. İçinde, Mustafa Kemal Paşa ve heyetinin 12 Haziran 1919 günü saat 17:00’ da Cülüstepe mevkiinde Amasyalı heyet tarafından karşılanış anları balmumu heykellerle canlandırılmıştır, Binada ayrıca Amasya Genelgesi’nin eski ve yeni nüshaları ile Millî Mücadele yıllarından kalan silah ve evraklar sergilenmektedir.
Daha önce Sultan II. Bayezid Külliyesi’nde hizmet veren İl Halk Kütüphanesi de 2022'de Saraydüzü Kışlası'na taşınmıştır. Kütüphane, böylece bir müze-kütüphaneye dönüştürülen kışlada hizmet verir.
Mimari özellikleri
Dikdörtgen cepheye sahip olan yapı, zemin ve birinci kattan oluşur. Kuzey-güney uçları bir, merkezi iki, giriş kapısının olduğu bölüm ise soğan kubbe ile örtülmüş üç katlı kule şeklinde inşa edilmiştir. Cephenin zemin katı yuvarlak kemerli, birinci katı ise dikdörtgen pencerelidir.
Kaynakça
- ^ a b . amasya.ktb.gov.tr. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2021.
- ^ "Saraydüzü Kışla Binası Milli Mücadele Müzesi ve Kongre Merkezi". T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2021.
- ^ . Bisav.org.tr. 21 Ocak 2013. 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023.
- ^ Cambaz, Mustafa. . Mustafacambaz.com. 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023.
- ^ . Kültür Portalı. 20 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2021.
- ^ . T.C Amasya Valiliği. 20 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2021.
- ^ . 17 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Kolay, Emre (2013). . Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Amasya Sarayduzu Kislasi Amasya da 19 yuzyilda insa edilmis kisla binasi Amasya Sarayduzu KislasiAmasyaSarayduzu Kisla Binasi 1944TipKislaYapi bilgisiBugunku durumu2007 yilinda muze kutuphane olarak yeniden yapilmistir Yapi tarihcesiInsa19 yuzyilInsa amaciKislaKullanim tarihiKisla 1898 1922 Merkez Ordu Karargahi 1922 1930 Askeri Lojman ve Subay Orduevi 1944 1986 Yikilisi1935 yilinda kismen yikilmis 1944 yilinda tamamen yikilmistir Sarayduzu Kisla Binasi rekonstruksiyonu 2021 Kurtulus Savasi nin onderi Mustafa Kemal ve arkadaslarina 12 Haziran 1919 da Amasya ya geldiklerinde ev sahipligi yapmistir Kurtulus Savasi tarihinde onemli yeri olan Amasya Genelgesi nin tartisilip hazirlandigi yerdir 1935 yilinda kismen 1944 yilinda tamamen yikilmistir 2007 yilinda yapinin birebir benzeri yapilmistir gunumuzde bir muze kutuphane olarak hizmet verir GecmisiInsasi ve yikilmasi Bolgede bulunan ve yaklasik 350 yil boyunca Osmanli sehzade ve sultanlarinin dogup buyudukleri ikamet ettikleri saraylari uzun yillar bos kalmis 1883 yilinda bakimsizlik ve depremlerden nedeniyle yikilarak tamamen ortadan kalkmisti Bu sarayin kalintilarinin bulundugu alanda 3 Ordu ya bagli 5 Kafkas Fikrasi Alay sancagi icin 1898 1900 yilinda bes binadan olusan kisla binasi insa edildi Kisla 1922 yilinda Merkez Ordu nun karargahi oldu 1930 yilindan sonra onemini yitirdi 1944 yilinda tamamen yiktirilan kislanin yerine askeri lojman ve subay orduevi yaptirildi Askeri subay ve orduevi 1986 yilinda heyelan tehlikesi nedeniyle bosaltildi ve yiktirildi Saray Kisla ile ilgili tek fotograf yikilmadan once 1944 yilinda Abdulkadir Ziyagul tarafindan cekilen vesikadir Birebir benzerinin insasi 1997 yilinda binanin tekrar yapilmasi karari alinmistir Fakat bulundugu yer heyelan riski tasimasi itibariyla binanin baska bir yere yapilmasi karari alindi ve kisla 2007 yilinda Samlar Mahallesi girisine eski dis gorunumune sadik kalinarak insa edildi Acilisi 9 Haziran 2007 de yapildi Yapida Kultur ve Turizm Bakanligina bagli Milli Mucadele Muzesi yer alir Icinde Mustafa Kemal Pasa ve heyetinin 12 Haziran 1919 gunu saat 17 00 da Culustepe mevkiinde Amasyali heyet tarafindan karsilanis anlari balmumu heykellerle canlandirilmistir Binada ayrica Amasya Genelgesi nin eski ve yeni nushalari ile Milli Mucadele yillarindan kalan silah ve evraklar sergilenmektedir Daha once Sultan II Bayezid Kulliyesi nde hizmet veren Il Halk Kutuphanesi de 2022 de Sarayduzu Kislasi na tasinmistir Kutuphane boylece bir muze kutuphaneye donusturulen kislada hizmet verir Mimari ozellikleriDikdortgen cepheye sahip olan yapi zemin ve birinci kattan olusur Kuzey guney uclari bir merkezi iki giris kapisinin oldugu bolum ise sogan kubbe ile ortulmus uc katli kule seklinde insa edilmistir Cephenin zemin kati yuvarlak kemerli birinci kati ise dikdortgen pencerelidir Kaynakca a b amasya ktb gov tr 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Haziran 2021 Sarayduzu Kisla Binasi Milli Mucadele Muzesi ve Kongre Merkezi T C Kultur ve Turizm Bakanligi 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2021 Bisav org tr 21 Ocak 2013 5 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2023 Cambaz Mustafa Mustafacambaz com 5 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2023 Kultur Portali 20 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Haziran 2021 T C Amasya Valiligi 20 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Haziran 2021 17 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Kolay Emre 2013 Ondokuz Mayis Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 5 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi