Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sadaka taşı, genellikle cami vb. yerlerde ihtiyaç sahiplerinin alabilmeleri için para vb.nin bırakıldığı özel yer.
Kökeni Selçuklu Hanedanına kadar uzanan yardım şeklidir. Fakir insanları rencide etmemek için düşünülmüş bir modeldir.
Osmanlılar döneminde daha da yaygınlaştırıldığı biliniyor. Yardım yapan ile alan birbirini görmez, tanımaz ve bilmez. Alanın mahcubiyetten, verenin ise riya ve gösterişten uzak durması beklenir.
Genellikle Antik porfir sütunlardan dönüştürülmüş, tepesinde para bırakılabilecek oyukları bulunan dikitlerdir.
Duvarlarda oyuk şeklinde olanları da vardır. Mimari olarak, Nişan taşı, Mola taşı, Seng-i İbret (İbret taşı), Musalla Taşı, Binek taşı, Yitik taşı ve Namazgâh Kıble taşı gibi tek eser kategorisine dahil edilirler. Mimari özellikleri gibi isimleri de bölgelere göre değişiklik gösterir.
İhtiyaçgah (Türkmenistan-Aşgabat), Hayrat deliği (Konya), Hacet taşı (Kayseri), Zekat Kuyusu (Hasankeyf-Batman), Sadaka Oyuğu, Fıkara Taşı (Üsküdar) ve ihsan Kapısı gibi isimlerle de bilinirler.
Bulgaristan, Bosna-Hersek, Makedonya, Tunus ve Cezayir gibi Osmanlı’nın egemen olduğu farklı coğrafyalarda izleri vardır.
İstanbul’da bir zamanlar 160 adet sadaka taşının olduğu kaynaklarda yer alır.
Bunların en meşhuru Üsküdar İmrahor Cami önünde bulunan ve Üsküdar Belediyesi tarafından korumaya alınan devşirme kırmızı granitten yontulmuş sadaka taşıdır.
Sadaka taşları insani yardım kuruluşlarına da ilham kaynağı olmuş, ismi 2010 yılında faaliyete geçen bir insanî yardım kuruluşuna verilmiştir.
Türkiye'deki bazı sadakataşları
| Şehir | Semt | Yer | Fotoğraf | |
|---|---|---|---|---|
| İstanbul | Doğancılar, Üsküdar | İmrahor Camisi yanı |  | |
| İstanbul | Karacaahmet | Fethi Ahmetpaşa Camisi yanı |  | |
| İstanbul | Karacaahmet | Aşçıbaşı Camisi yanı |  | |
| İstanbul | Fatih | Mehmed Ağa Camisi yanı | ||
| İstanbul | Fatih | Kasım Günani Cami karşısı | ||
| İstanbul | Kocamustafapaşa | Sümbül Efendi Camisi avlusu | ||
| İstanbul | Süleymaniye, Fatih | Süleymaniye Camisi avlusu | ||
| İstanbul | Eminönü | Yeni Cami avlusu | ||
| İstanbul | Eminönü | Nuruosmaniye Camisi avlusu | ||
| İstanbul | Eyüpsultan | Caferağa nedresesi avlusu | ||
| İstanbul | Zeytinburnu | Kazlı Çeşme her iki yanında |  | |
| Kayseri | Ulu Cami | |||
| Eskişehir | Odunpazarı | Odunpazarı |  | |
| Ankara | Samanpazarı | Kesikbaş Türbesi kuzeybatısı | ||
| Ankara | Altındağ | Yeşil Ahi Camisi girişi ve avlusu | ||
| Ankara | Hacı Bayram Türbesi | |||
| Ankara | Ayaş ilçesi | Ayaş Ulu Cami batı kapısı | ||
| Kırklareli | Lüleburgaz ilçesi | Sokullu Mehmet Paşa Camisi son cemaat yeri | ||
| Sivas | Kale Camisi kuzey doğusu | |||
| Samsun | Bafra ilçesi | Bafra Büyük Cami avlusu giriş kapısı | ||
| Yozgat | Çopanoğlu Camisi avlusu kuzeydoğu dış köşesi | |||
| Çankırı | Çivitçioğlu Medresesi giriş kapısı sağ tarafı | |||
| Manisa | Salihli ilçesi | Salihli Camisi kuzeydoğu dış köşesi | ||
| Çorum | Çorum Ulu Cami avlusundaki şadırvanın önü |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Sadaka taşı. 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . tdk.gov.tr. Erişim Tarihi:17.10.2016
- ^ Acun, Hakkı: Taş, TDV İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İst. 2012, c.40, s.143
- ^ Sevim, Nidayi. Medeniyetimizde Toplumsal Dayanışma ve Sadaka Taşları, Kitapdostu, İst. 2010, s.83-114
- ^ Özemre, Ahmet Yüksel. Üsküdar Ah Üsküdar, Kubbealtı Neşriyat, İst. 2007, s.96
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sadaka tasi genellikle cami vb yerlerde ihtiyac sahiplerinin alabilmeleri icin para vb nin birakildigi ozel yer Imrahor Camii onunde sadaka tasi Kokeni Selcuklu Hanedanina kadar uzanan yardim seklidir Fakir insanlari rencide etmemek icin dusunulmus bir modeldir Osmanlilar doneminde daha da yayginlastirildigi biliniyor Yardim yapan ile alan birbirini gormez tanimaz ve bilmez Alanin mahcubiyetten verenin ise riya ve gosteristen uzak durmasi beklenir Genellikle Antik porfir sutunlardan donusturulmus tepesinde para birakilabilecek oyuklari bulunan dikitlerdir Duvarlarda oyuk seklinde olanlari da vardir Mimari olarak Nisan tasi Mola tasi Seng i Ibret Ibret tasi Musalla Tasi Binek tasi Yitik tasi ve Namazgah Kible tasi gibi tek eser kategorisine dahil edilirler Mimari ozellikleri gibi isimleri de bolgelere gore degisiklik gosterir Ihtiyacgah Turkmenistan Asgabat Hayrat deligi Konya Hacet tasi Kayseri Zekat Kuyusu Hasankeyf Batman Sadaka Oyugu Fikara Tasi Uskudar ve ihsan Kapisi gibi isimlerle de bilinirler Bulgaristan Bosna Hersek Makedonya Tunus ve Cezayir gibi Osmanli nin egemen oldugu farkli cografyalarda izleri vardir Istanbul da bir zamanlar 160 adet sadaka tasinin oldugu kaynaklarda yer alir Bunlarin en meshuru Uskudar Imrahor Cami onunde bulunan ve Uskudar Belediyesi tarafindan korumaya alinan devsirme kirmizi granitten yontulmus sadaka tasidir Sadaka taslari insani yardim kuruluslarina da ilham kaynagi olmus ismi 2010 yilinda faaliyete gecen bir insani yardim kurulusuna verilmistir Turkiye deki bazi sadakataslariSehir Semt Yer FotografIstanbul Dogancilar Uskudar Imrahor Camisi yaniIstanbul Karacaahmet Fethi Ahmetpasa Camisi yaniIstanbul Karacaahmet Ascibasi Camisi yaniIstanbul Fatih Mehmed Aga Camisi yaniIstanbul Fatih Kasim Gunani Cami karsisiIstanbul Kocamustafapasa Sumbul Efendi Camisi avlusuIstanbul Suleymaniye Fatih Suleymaniye Camisi avlusuIstanbul Eminonu Yeni Cami avlusuIstanbul Eminonu Nuruosmaniye Camisi avlusuIstanbul Eyupsultan Caferaga nedresesi avlusuIstanbul Zeytinburnu Kazli Cesme her iki yanindaKayseri Ulu CamiEskisehir Odunpazari OdunpazariAnkara Samanpazari Kesikbas Turbesi kuzeybatisiAnkara Altindag Yesil Ahi Camisi girisi ve avlusuAnkara Haci Bayram TurbesiAnkara Ayas ilcesi Ayas Ulu Cami bati kapisiKirklareli Luleburgaz ilcesi Sokullu Mehmet Pasa Camisi son cemaat yeriSivas Kale Camisi kuzey dogusuSamsun Bafra ilcesi Bafra Buyuk Cami avlusu giris kapisiYozgat Copanoglu Camisi avlusu kuzeydogu dis kosesiCankiri Civitcioglu Medresesi giris kapisi sag tarafiManisa Salihli ilcesi Salihli Camisi kuzeydogu dis kosesiCorum Corum Ulu Cami avlusundaki sadirvanin onuAyrica bakinizBagis kutusu IBB Askida FaturaKaynakca Sadaka tasi 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde tdk gov tr Erisim Tarihi 17 10 2016 Acun Hakki Tas TDV Islam Ansiklopedisi Turkiye Diyanet Vakfi Yayinlari Ist 2012 c 40 s 143 Sevim Nidayi Medeniyetimizde Toplumsal Dayanisma ve Sadaka Taslari Kitapdostu Ist 2010 s 83 114 Ozemre Ahmet Yuksel Uskudar Ah Uskudar Kubbealti Nesriyat Ist 2007 s 96