Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ahmet Turgut Uyar (4 Ağustos 1927, Ankara - 22 Ağustos 1985, İstanbul), Türk şair.
Ahmet Turgut Uyar | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 4 Ağustos 1927 Ankara, Türkiye |
| Ölüm | 22 Ağustos 1985 (58 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Ölüm sebebi | Siroz |
| Defin yeri | Aşiyan Mezarlığı, İstanbul |
| Meslek | Şair |
| Evlilik | Yezdan Şener (e. 1947; b. 1966) Tomris Uyar (e. 1969; ö. 1985) |
| Çocuk(lar) | Bekir Tunga Uyar, Semiramis, Şeyda, Hayri Turgut Uyar |
Babasının görevinden ötürü ilköğrenimi farklı şehirlerde okurken ortaöğrenimine yatılı askerî okulda okuyarak devam eden Uyar, 1948'de Kaynak dergisinin başlatmış olduğu bir şiir yarışmasında "Arz-ı Hal" adlı şiiriyle katılmış ve yarışmada ikinci olmuştur. Türkiyem adlı ikinci şiir kitabı 1952'de piyasaya sürülmüştür. Uyar'ın dil, tema, imge, anlatım biçimi, biçim/öz ilişkisi açısından büyük bir değişimi gerçekleştirdiği ilk İkinci Yeni kitabı olan Dünyanın En Güzel Arabistanı, 1959'da yayımlanmıştır. 1962'de Tütünler Islak'ı; 1968'de Her Pazartesi'yi; 1970'te Divan'ı; 1974'te Toplandılar'ı; 1982'de Kayayı Delen İncir'i yayımlamıştır. 1981 yılında Toplu Şiirler adıyla o güne kadar yayımladığı eserleri ilk kez; 1984'te adıyla ikinci kez toplu olarak basılmıştır.
Yaşamı
Ahmet Turgut Uyar, Fatma Hanım ile Hayri Bey'in altı çocuğundan beşincisi olarak 4 Ağustos 1927'de Ankara'da dünyaya geldi. Babası orduda harita binbaşısı olarak görev yapmıştır ve Ankara'nın ilk Latin alfabesiyle yazılan sokak levhalarını geceler boyu çalışarak yazmış bir hattattır. Annesi ise ev hanımıydı. Babasının görevinden ötürü ilköğrenimi farklı şehirlerde okurken ortaöğrenimine yatılı askerî okulda devam etmiştir.Bursa Askerî Işıklar Lisesi'nden 1946 mezun olan Uyar, bu okulda mutsuz olduğunu şu sözlerle dile getirmiştir:
"Asker okullarında hiç mutlu olmadım. Genellikle yatılı okullarda mutlu olan çocuk yoktur sanıyorum. Başkalarının, hatta somut başkalarının değil de, hiç kavrayamadığım bir otoritenin belirlediği ve çoğu zaman saçma bulduğumuz bir şeyler yaşamak..."
Yükseköğrenimini Askerî Memurlar Okulu'nda okurken annesinin isteği üzerine 1947'de Yezdan Şener ile evlenmiştir ve bu evlilikten Semiramis, Tunga ve Şeyda adlarında toplam üç çocuğu olmuştur. Bu okuldan mezun olduktan sonra "kura" ile memur olarak Posof'a atanmıştır. Daha sonra Samsun Terme Askerlik Şubesi'ne atandı, ardından Ankara'da Kara Kuvvetleri Komutanlığı Personel Dairesi Başkanlığı'nda üsteğmen olarak görev yaptı. 1958'de bu görevden ayrılarak Türkiye Selüloz ve Kâğıt Sanayi'nin Ankara'daki şubesinde çalışmaya başlamış ve 1967'de buradan emekli olarak İstanbul'a yerleşmiştir.
1966'da ilk eşinden boşanmıştır. İstanbul'a yerleştiğinde o dönem Yezdan Şener ile evliliklerinin bitme aşamasına gelmesinin ardından Cemal Süreya ile Tomris Uyar, şiir üzerine mektuplaşmaya başlamıştır. Bu mektuplaşmalar olumlu sonuçlanmıştır. 1969'da ise Tomris Uyar ile evlenmişlerdir. Tomris Uyar ile evliliklerinden bir erkek çocukları (Hayri Turgut Uyar) oldu. 22 Ağustos 1985'te sirozdan ölmüştür.
Edebi kariyeri
Turgut Uyar'ın şiire olan ilgisi kendi ifadesine göre çocukluk yıllarında başlamıştır. İlk şiir denemesini de ilkokul yıllarında yapmıştır:
"Güzeldir sevgilim her dakka her an / Güzeldir sözleri kaşı gözleri / Geçtiği her karış sönük topraktan / O anda fışkırır neşe özleri"
Ortaokul ve lise yıllarında ise "günde üç beş şiir, haftada on beş, günde bir roman yazmıştır." Roman yazarken sıkılan Uyar, Alain-Fournier'in Fransız edebiyatının klasiklerinden sayılan 'siyle Fyodor Dostoyevski romanlarını okumasıyla roman yazmayı bırakmıştır. Şiirde ise lise son sınıfta Ömer Hayyam, Nedim, Yahya Kemal Beyatlı, Tevfik Fikret, Ahmet Haşim gibi şairleri taklit etmiştir. 1946'da ise dönemin güncel şairlerini okumuştur ve bu durumu "Sonra günümüzün şairlerini okudum da sevindim. Oh dünya varmış dedim." sözleriyle dile getirmiştir. 1947'de "Yâd" adlı şiiri Yedigün'de yayımlanmıştır. 1948'de Kaynak dergisinin başlatmış olduğu bir şiir yarışmasında "Arz-ı Hal" adlı şiiriyle katılmış ve yarışmada ikinci olmuştur. 1950'de Kaynak Yayınları tarafından Arz-ı Hal ve Akşam Üzeri Türküsü adıyla ilk kitabı yayımlanmıştır. İkinci kitabı olan ve Nurullah Ataç'ın önsözünü yazdığı Türkiyem ise 1952'de piyasaya sürülmüştür.
1959'da Dünyanın En Güzel Arabistanı adlı şiir kitabı yayımlanmıştır. Bu kitaptaki şiirleri 1955-1958 yılları arasında Yenilik, Pazar Postası, Yeditepe, Seçilmiş Hikayeler Dergisi, gibi dergilerde yayımlanan şiirlerden oluşmaktadır. Kitap, Uyar'ın dil, tema, imge, anlatım biçimi, biçim/öz ilişkisi açısından büyük bir değişimi yansıttığı ilk İkinci Yeni kitabıdır. 1962'de Tütünler Islak'ı; 1968'de Her Pazartesi'yi; 1970'te Divan'ı; 1974'te Toplandılar'ı; 1982'de Kayayı Delen İncir'i yayımlamıştır. 1981 yılında Toplu Şiirler adıyla o güne kadar yayımladığı eserleri ilk kez; 1984'te Büyük Saat adıyla ikinci kez toplu olarak basılmıştır.
Eserleri
|
|
Ödülleri
- 1948: Kaynak Dergisi, Arz-ı Hal ile ikincilik
- 1963: Yeditepe Şiir Armağanı, Tütünler Islak ile
- 1975: Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülü, Lucretius'tan Evrenin Yapısı çevirisi ile (Tomris Uyar'la birlikte)
- 1981: Behçet Necatigil Şiir Ödülü, Kayayı Delen İncir ile
- 1984: Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü, Büyük Saat ile
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ Akşam Üzeri Türküsü, kitabın yarışma üçüncüsü Çetin Tezcan'a ait bölümüdür.
Kaynakça
- Genel
- Akkoç, Derviş Aydın (2014). (PDF). İletişim Yayınları. ISBN . 2 Mart 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2018.
- Şenderin, Zübeyde (2003). "Turgut Uyar: Sanat Hayatı Ve Eserleri". Sosyal Bilimler. 2 (1). 2 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mart 2018.
- Şenderin, Z. (2011). TURGUT UYAR: SANAT HAYATI VE ESERLERİ. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 143-162.
- Özel
- ^ Karaca, Alâattin (6 Kasım 2019). İkinci Yeni Poetikası. Hece Yayınları. s. 157.
- ^ a b Şenderin 2003, s. 144.
- ^ a b c d "'Logaritmik Şiirlerin Şairi' Turgut Uyar'ın Aramızdan ayrılışının 32. yılı". 26 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mart 2018.
- ^ Akkoç 2014, s. 23.
- ^ "Turgut Uyar 90 yaşında". 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ağustos 2017.
- ^ Şenderin 2003, s. 145.
- ^ Şenderin 2003, s. 146.
- ^ Şenderin 2003, s. 149.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ahmet Turgut Uyar 4 Agustos 1927 Ankara 22 Agustos 1985 Istanbul Turk sair Ahmet Turgut UyarDogum4 Agustos 1927 1927 08 04 Ankara TurkiyeOlum22 Agustos 1985 58 yasinda Istanbul TurkiyeOlum sebebiSirozDefin yeriAsiyan Mezarligi IstanbulMeslekSairEvlilikYezdan Sener e 1947 b 1966 Tomris Uyar e 1969 o 1985 Cocuk lar Bekir Tunga Uyar Semiramis Seyda Hayri Turgut Uyar Babasinin gorevinden oturu ilkogrenimi farkli sehirlerde okurken ortaogrenimine yatili askeri okulda okuyarak devam eden Uyar 1948 de Kaynak dergisinin baslatmis oldugu bir siir yarismasinda Arz i Hal adli siiriyle katilmis ve yarismada ikinci olmustur Turkiyem adli ikinci siir kitabi 1952 de piyasaya surulmustur Uyar in dil tema imge anlatim bicimi bicim oz iliskisi acisindan buyuk bir degisimi gerceklestirdigi ilk Ikinci Yeni kitabi olan Dunyanin En Guzel Arabistani 1959 da yayimlanmistir 1962 de Tutunler Islak i 1968 de Her Pazartesi yi 1970 te Divan i 1974 te Toplandilar i 1982 de Kayayi Delen Incir i yayimlamistir 1981 yilinda Toplu Siirler adiyla o gune kadar yayimladigi eserleri ilk kez 1984 te adiyla ikinci kez toplu olarak basilmistir YasamiAhmet Turgut Uyar Fatma Hanim ile Hayri Bey in alti cocugundan besincisi olarak 4 Agustos 1927 de Ankara da dunyaya geldi Babasi orduda harita binbasisi olarak gorev yapmistir ve Ankara nin ilk Latin alfabesiyle yazilan sokak levhalarini geceler boyu calisarak yazmis bir hattattir Annesi ise ev hanimiydi Babasinin gorevinden oturu ilkogrenimi farkli sehirlerde okurken ortaogrenimine yatili askeri okulda devam etmistir Bursa Askeri Isiklar Lisesi nden 1946 mezun olan Uyar bu okulda mutsuz oldugunu su sozlerle dile getirmistir Asker okullarinda hic mutlu olmadim Genellikle yatili okullarda mutlu olan cocuk yoktur saniyorum Baskalarinin hatta somut baskalarinin degil de hic kavrayamadigim bir otoritenin belirledigi ve cogu zaman sacma buldugumuz bir seyler yasamak Yuksekogrenimini Askeri Memurlar Okulu nda okurken annesinin istegi uzerine 1947 de Yezdan Sener ile evlenmistir ve bu evlilikten Semiramis Tunga ve Seyda adlarinda toplam uc cocugu olmustur Bu okuldan mezun olduktan sonra kura ile memur olarak Posof a atanmistir Daha sonra Samsun Terme Askerlik Subesi ne atandi ardindan Ankara da Kara Kuvvetleri Komutanligi Personel Dairesi Baskanligi nda ustegmen olarak gorev yapti 1958 de bu gorevden ayrilarak Turkiye Seluloz ve Kagit Sanayi nin Ankara daki subesinde calismaya baslamis ve 1967 de buradan emekli olarak Istanbul a yerlesmistir Turgut Uyar in Asiyan Mezarligi nda yer alan kabri 1966 da ilk esinden bosanmistir Istanbul a yerlestiginde o donem Yezdan Sener ile evliliklerinin bitme asamasina gelmesinin ardindan Cemal Sureya ile Tomris Uyar siir uzerine mektuplasmaya baslamistir Bu mektuplasmalar olumlu sonuclanmistir 1969 da ise Tomris Uyar ile evlenmislerdir Tomris Uyar ile evliliklerinden bir erkek cocuklari Hayri Turgut Uyar oldu 22 Agustos 1985 te sirozdan olmustur Edebi kariyeriTurgut Uyar in siire olan ilgisi kendi ifadesine gore cocukluk yillarinda baslamistir Ilk siir denemesini de ilkokul yillarinda yapmistir Guzeldir sevgilim her dakka her an Guzeldir sozleri kasi gozleri Gectigi her karis sonuk topraktan O anda fiskirir nese ozleri Ortaokul ve lise yillarinda ise gunde uc bes siir haftada on bes gunde bir roman yazmistir Roman yazarken sikilan Uyar Alain Fournier in Fransiz edebiyatinin klasiklerinden sayilan siyle Fyodor Dostoyevski romanlarini okumasiyla roman yazmayi birakmistir Siirde ise lise son sinifta Omer Hayyam Nedim Yahya Kemal Beyatli Tevfik Fikret Ahmet Hasim gibi sairleri taklit etmistir 1946 da ise donemin guncel sairlerini okumustur ve bu durumu Sonra gunumuzun sairlerini okudum da sevindim Oh dunya varmis dedim sozleriyle dile getirmistir 1947 de Yad adli siiri Yedigun de yayimlanmistir 1948 de Kaynak dergisinin baslatmis oldugu bir siir yarismasinda Arz i Hal adli siiriyle katilmis ve yarismada ikinci olmustur 1950 de Kaynak Yayinlari tarafindan Arz i Hal ve Aksam Uzeri Turkusu adiyla ilk kitabi yayimlanmistir Ikinci kitabi olan ve Nurullah Atac in onsozunu yazdigi Turkiyem ise 1952 de piyasaya surulmustur 1959 da Dunyanin En Guzel Arabistani adli siir kitabi yayimlanmistir Bu kitaptaki siirleri 1955 1958 yillari arasinda Yenilik Pazar Postasi Yeditepe Secilmis Hikayeler Dergisi gibi dergilerde yayimlanan siirlerden olusmaktadir Kitap Uyar in dil tema imge anlatim bicimi bicim oz iliskisi acisindan buyuk bir degisimi yansittigi ilk Ikinci Yeni kitabidir 1962 de Tutunler Islak i 1968 de Her Pazartesi yi 1970 te Divan i 1974 te Toplandilar i 1982 de Kayayi Delen Incir i yayimlamistir 1981 yilinda Toplu Siirler adiyla o gune kadar yayimladigi eserleri ilk kez 1984 te Buyuk Saat adiyla ikinci kez toplu olarak basilmistir EserleriSiir1950 Arz i Hal 1952 Turkiyem 1959 Dunyanin En Guzel Arabistani 1962 Tutunler Islak 1968 Her Pazartesi 1970 Divan 1974 Toplandilar 1982 Kayayi Delen Incir Toplu siirleri1981 Toplu Siirler 1984 Buyuk Saat ISBN 978 975 08 0337 XIncelemeBir Siirden 1984 Korkulu Ustalik 2009 ISBN 978 975 08 1577 5Odulleri1948 Kaynak Dergisi Arz i Hal ile ikincilik 1963 Yeditepe Siir Armagani Tutunler Islak ile 1975 Turk Dil Kurumu Ceviri Odulu Lucretius tan Evrenin Yapisi cevirisi ile Tomris Uyar la birlikte 1981 Behcet Necatigil Siir Odulu Kayayi Delen Incir ile 1984 Sedat Simavi Vakfi Edebiyat Odulu Buyuk Saat ileAyrica bakinizMEB 100 Turk EdebiyatcisiNotlar Aksam Uzeri Turkusu kitabin yarisma ucuncusu Cetin Tezcan a ait bolumudur KaynakcaGenelAkkoc Dervis Aydin 2014 PDF Iletisim Yayinlari ISBN 9789750516719 2 Mart 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2018 Senderin Zubeyde 2003 Turgut Uyar Sanat Hayati Ve Eserleri Sosyal Bilimler 2 1 2 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mart 2018 Senderin Z 2011 TURGUT UYAR SANAT HAYATI VE ESERLERI Kirikkale Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2 1 143 162 Ozel Karaca Alaattin 6 Kasim 2019 Ikinci Yeni Poetikasi Hece Yayinlari s 157 a b Senderin 2003 s 144 a b c d Logaritmik Siirlerin Sairi Turgut Uyar in Aramizdan ayrilisinin 32 yili 26 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mart 2018 Akkoc 2014 s 23 Turgut Uyar 90 yasinda 10 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Agustos 2017 Senderin 2003 s 145 Senderin 2003 s 146 Senderin 2003 s 149