Halldór Laxness asıl adı Halldór Kiljan Gudjonsson (d. 23 Nisan 1902 - ö. 8 Şubat 1998), İzlandalı şair, öykü, roman, deneme ve eleştiri yazarıdır.
Halldór Laxness | |
---|---|
Halldór Kiljan Laxness | |
Doğum | Halldór Kiljan Laxness 23 Nisan 1902 Reykjavík, İzlanda |
Ölüm | 8 Şubat 1998 (95 yaşında) Reykjavík, İzlanda |
Meslek | Şair, öykü, roman, deneme, eleştiri yazarı. |
Milliyet | İzlandalı |
Önemli ödülleri | Nobel Edebiyat Ödülü (1955) |
Yazmaya olan tutkusu daha çocukluk yıllarında, çiftliklerinde ailesinden geleneksel halk masallarını ve eski destanları dinleyerek gelişti. İlk makalesi on dört yaşındayken bir ulusal gazetede yayımlandı. Gençlik döneminde Avrupa ülkelerinde gezerken Katolik oldu ve dinsel inançlarıyla dünya nimetleri arasında bocalayan genç bir adamın öyküsünü anlatan ilk önemli romanınını (Vefarinn mikli frá Kasmír; Keşmirli Büyük Dokumacı) tamamladı. Bu yapıt, Laxness'in Hristiyanlıktan kopuşunun başlangıcını oluşturur.1927'de ABD'ye giden Laxness burada kaldığı üç yılda sosyalizme yöneldi. 1930-1940 arasında yazdığı romanlarda bu ideolojinin etkisi görülür.
Yeniden İzlanda'ya dönenerek İzlanda toplumsal yaşamından kesitler konu alan bir dizi roman yazdı. Laxness 1950'lerin sonlarında felsefi konulara ve bireyin sorunlarına yöneldi. Bu dönemdeki yapıtları daha çok lirik özellikler taşır ve iç gözlemlere dayanır. Ayrıca oyun, şiir, öykü, eleştiri ve çevirileri de olan Laxness birçok İzlanda sagasını da yayıma hazırlamıştır.
Sonraki yıllar
1960'larda Laxness İzlanda tiyatrosunda çok aktifti. En başarılısı Güvercin Ziyafeti (Dúfnaveislan, 1966.) olan oyunlar yazdı ve yapımcılığını yaptı.
1968'de Laxness, "vizyoner roman" Kristnihald undir Jökli'yi (Buzulun Altında / Buzulda Hristiyanlık) yayınladı. 1970'lerde "deneme romanları" adını verdiği kitapları yayınladı: Innansveitarkronika (Bir Parish Chronicle, 1970) ve Guðsgjafaşula (Tanrı'nın Armağanlarının Anlatımı, 1972). Hiçbiri İngilizceye çevrilmemiştir.
Laxness, 1969'da Sonning Ödülü'ne layık görüldü.
1970'te Laxness etkili bir ekolojik makale yayınladı, Hernaðurinn gegn landinu (Toprağa Karşı Savaş).
1970'lerde ve 1980'lerde denemeler ve hatıralar yazmaya devam etti. Yaşlandıkça Alzheimer hastalığından muzdarip olmaya başladı ve sonunda bir huzurevine taşındı ve burada 95 yaşında öldü.
Aile ve Miras
Laxness 1930'da Ingibjörg Einarsdóttir (3 Mayıs 1908 - 22 Ocak 1994) ile evlendi (1940'ta boşandı) ve 1945'te Auður Sveinsdóttir (30 Haziran 1918 - 29 Ekim 2012) ile evlendi.
Dört çocuğu vardı: Sigríður Mária Elísabet Halldórsdóttir (Maria, 10 Nisan 1923 - 19 Mart 2016), Einar Laxness (9 Ağustos 1931 - 23 Mayıs 2016), Sigríður Halldórsdóttir (Sigga, d. 26 Mayıs 1951) ve Guðný Halldórsdóttir (Duna, b. 23 Ocak 1954). Guðný Halldórsdóttir, ilk çalışması Kristnihald undir jōkli'nin (Buzulun Altında) 1989 uyarlaması olan bir film yapımcısıdır. 1999'da babasının öyküsü Úngfrúin góða og Húsið (Evin Onuru) uyarlaması En İyi Yabancı Film Akademi Ödülü'ne aday gösterildi.Guðný'nın oğlu Halldór Laxness Halldórsson bir yazar, oyuncu ve şairdir.
Gljúfrasteinn (Laxness'in evi, arazisi ve kişisel eşyaları) artık İzlanda hükûmeti tarafından işletilen bir müzedir.
21. yüzyılda, İngilizce konuşulan ülkelerde Laxness'e olan ilgi, birkaç romanının ve İzlanda'nın Bell (2003) ve The Great Weaver from Kashmir'in (2008) ilk İngilizce yayınlarının yeniden yayınlanmasının ardından arttı. 2016'da Gerpla romanının yeni bir İngilizce çevirisi Wayward Heroes olarak yayınlandı. Salka Valka'nın yeni bir çevirisi 2022'de çıkacak.
Halldór Guðmundsson'un The Islander: A Biography of Halldór Laxness adlı kitabı, 2004 yılında en iyi kurgu dışı eser dalında İzlanda Edebiyat Ödülü'nü kazandı.
Laxness'in eserinin sayısız dramatik uyarlaması İzlanda'da sahnelendi. 2005'te İzlanda Ulusal Tiyatrosu, Ólafur Haukur Símonarson'ın, yazarın 1920'lerde Amerika Birleşik Devletleri'nde geçirdiği zamanı konu alan Halldór í Hollywood (Hollywood'da Halldór) başlıklı bir oyununun prömiyerini yaptı.
Reykjavik Uluslararası Edebiyat Festivali'nde iki yılda bir Halldór Laxness Uluslararası Edebiyat Ödülü verilir.
Bazı Yapıtları
- (Vefarinn mikli frá Kasmír 1927; Keşmirli Büyük Dokumacı)
- (Salka Valka I - II 1931 - 1932; Salka Valka I - II)
- (Sjálfstætt fólk 1934; Özgür İnsanlar)
- (Heimsljós I-II-III-IV 1937-1940)
- (Íslandsklukkan I-II-III 1943-1946; İzlanda'nın Çanları)
Ödülleri
- 1955 Nobel Edebiyat Ödülü
- 1969 Sonning Ödülü
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Halldor Laxness asil adi Halldor Kiljan Gudjonsson d 23 Nisan 1902 o 8 Subat 1998 Izlandali sair oyku roman deneme ve elestiri yazaridir Halldor LaxnessHalldor Kiljan LaxnessDogumHalldor Kiljan Laxness 23 Nisan 1902 1902 04 23 Reykjavik IzlandaOlum8 Subat 1998 95 yasinda Reykjavik IzlandaMeslekSair oyku roman deneme elestiri yazari MilliyetIzlandaliOnemli odulleriNobel Edebiyat Odulu 1955 Yazmaya olan tutkusu daha cocukluk yillarinda ciftliklerinde ailesinden geleneksel halk masallarini ve eski destanlari dinleyerek gelisti Ilk makalesi on dort yasindayken bir ulusal gazetede yayimlandi Genclik doneminde Avrupa ulkelerinde gezerken Katolik oldu ve dinsel inanclariyla dunya nimetleri arasinda bocalayan genc bir adamin oykusunu anlatan ilk onemli romaninini Vefarinn mikli fra Kasmir Kesmirli Buyuk Dokumaci tamamladi Bu yapit Laxness in Hristiyanliktan kopusunun baslangicini olusturur 1927 de ABD ye giden Laxness burada kaldigi uc yilda sosyalizme yoneldi 1930 1940 arasinda yazdigi romanlarda bu ideolojinin etkisi gorulur Yeniden Izlanda ya donenerek Izlanda toplumsal yasamindan kesitler konu alan bir dizi roman yazdi Laxness 1950 lerin sonlarinda felsefi konulara ve bireyin sorunlarina yoneldi Bu donemdeki yapitlari daha cok lirik ozellikler tasir ve ic gozlemlere dayanir Ayrica oyun siir oyku elestiri ve cevirileri de olan Laxness bircok Izlanda sagasini da yayima hazirlamistir Sonraki yillar1960 larda Laxness Izlanda tiyatrosunda cok aktifti En basarilisi Guvercin Ziyafeti Dufnaveislan 1966 olan oyunlar yazdi ve yapimciligini yapti 1968 de Laxness vizyoner roman Kristnihald undir Jokli yi Buzulun Altinda Buzulda Hristiyanlik yayinladi 1970 lerde deneme romanlari adini verdigi kitaplari yayinladi Innansveitarkronika Bir Parish Chronicle 1970 ve Gudsgjafasula Tanri nin Armaganlarinin Anlatimi 1972 Hicbiri Ingilizceye cevrilmemistir Laxness 1969 da Sonning Odulu ne layik goruldu 1970 te Laxness etkili bir ekolojik makale yayinladi Hernadurinn gegn landinu Topraga Karsi Savas 1970 lerde ve 1980 lerde denemeler ve hatiralar yazmaya devam etti Yaslandikca Alzheimer hastaligindan muzdarip olmaya basladi ve sonunda bir huzurevine tasindi ve burada 95 yasinda oldu Aile ve MirasLaxness 1930 da Ingibjorg Einarsdottir 3 Mayis 1908 22 Ocak 1994 ile evlendi 1940 ta bosandi ve 1945 te Audur Sveinsdottir 30 Haziran 1918 29 Ekim 2012 ile evlendi Dort cocugu vardi Sigridur Maria Elisabet Halldorsdottir Maria 10 Nisan 1923 19 Mart 2016 Einar Laxness 9 Agustos 1931 23 Mayis 2016 Sigridur Halldorsdottir Sigga d 26 Mayis 1951 ve Gudny Halldorsdottir Duna b 23 Ocak 1954 Gudny Halldorsdottir ilk calismasi Kristnihald undir jōkli nin Buzulun Altinda 1989 uyarlamasi olan bir film yapimcisidir 1999 da babasinin oykusu Ungfruin goda og Husid Evin Onuru uyarlamasi En Iyi Yabanci Film Akademi Odulu ne aday gosterildi Gudny nin oglu Halldor Laxness Halldorsson bir yazar oyuncu ve sairdir Gljufrasteinn Laxness in evi arazisi ve kisisel esyalari artik Izlanda hukumeti tarafindan isletilen bir muzedir 21 yuzyilda Ingilizce konusulan ulkelerde Laxness e olan ilgi birkac romaninin ve Izlanda nin Bell 2003 ve The Great Weaver from Kashmir in 2008 ilk Ingilizce yayinlarinin yeniden yayinlanmasinin ardindan artti 2016 da Gerpla romaninin yeni bir Ingilizce cevirisi Wayward Heroes olarak yayinlandi Salka Valka nin yeni bir cevirisi 2022 de cikacak Halldor Gudmundsson un The Islander A Biography of Halldor Laxness adli kitabi 2004 yilinda en iyi kurgu disi eser dalinda Izlanda Edebiyat Odulu nu kazandi Laxness in eserinin sayisiz dramatik uyarlamasi Izlanda da sahnelendi 2005 te Izlanda Ulusal Tiyatrosu olafur Haukur Simonarson in yazarin 1920 lerde Amerika Birlesik Devletleri nde gecirdigi zamani konu alan Halldor i Hollywood Hollywood da Halldor baslikli bir oyununun promiyerini yapti Reykjavik Uluslararasi Edebiyat Festivali nde iki yilda bir Halldor Laxness Uluslararasi Edebiyat Odulu verilir Bazi Yapitlari Vefarinn mikli fra Kasmir 1927 Kesmirli Buyuk Dokumaci Salka Valka I II 1931 1932 Salka Valka I II Sjalfstaett folk 1934 Ozgur Insanlar Heimsljos I II III IV 1937 1940 Islandsklukkan I II III 1943 1946 Izlanda nin Canlari Odulleri1955 Nobel Edebiyat Odulu 1969 Sonning Odulu