Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Philopoemen (Yunanca: Φιλοποίμην Philopoímēn; MÖ 253, Megalopolis – MÖ 183, Messini), Antik Yunan devlet adamı, asker ve generaldir. MÖ 209'da strategos yani general olarak atandığı andan itibaren Akha Birliği'nin Yunanistan'da önemli bir askerî güce dönüşmesinde kritik bir rol oynamış, Scipio ve Hannibal ile döneminin üç büyük generalinden biri olmuştur.
Yetenekli bir lider olan Philopoemen, Yunanistan'ın düşüşte olduğu bir devirde yaşadı. Liderliği sırasında Sparta'yı Yunan devletleri birliği olan Akha Birliği'ne dahil etmeyi başardı ve Mora Yarımadası'ndaki tüm Yunan şehir devletlerini bir süreliğine birleştirdi. İsimsiz bir Romalı tarafından "Yunanların sonuncusu" olarak adlandırıldı çünkü o öldükten kısa süre sonra Akha Birliği, Roma İmparatorluğu tarafından dağıtılarak Yunanistan tamamen egemenlik altına alındı. Ayrıca uzun bir süre boyunca Yunanistan, kayda değer bir lidere sahip olamadı.
| Filopoemen | |
|---|---|
 | |
| Doğum | MÖ 253, Megalopolis, Yunanistan |
| Ölüm | MÖ 183 Messini, Yunanistan |
| Bağlılığı | Akha Birliği |
| Rütbesi | General |
| Çatışma/savaşları | Megalopolis Savaşı Sellasia Muharebesi Mantinea Muharebesi |
Hayatının erken dönemi
Megalopolis'li Craugis'in oğlu olan Philopoemen, babasının erken yaşta ölmesinden sonra Megalopolis'in önemli bir vatandaşı ve babasının da bir arkadaşı olan Cleander tarafından evlat edinildi.
Ecdemus ve Demophanes ismindeki filozoflar tarafından eğitildi. Bu filozofların her ikisi de Megalopolis, Sicyon ve Cyrene'nin önceki tiranlarını devirmeye yardım etmiş kişilerdi. Bu sayede Philopoemen, özgürlük ve demokrasi kavramlarıyla tanıştırılmış oldu. MÖ 4. yüzyılda yaşamış olan Thebaili general ve devlet adamı olan Epaminondos'u taklit etmeye çalıştı. Ayrıca bir kamu görevlisi olarak erdemin her zaman gerekli olduğuna inandığı için hayatının geri kalanında mütevazı giysiler giymiş ve pahalı süslemeleri reddetmiştir.
Strategos olarak geri dönüşü
M.Ö. 193'te Yunan anakarasına dönen Philopoemen, Sparta Tiranı Nabis'e karşı mücadeleye liderlik etmek üzere ikinci kez strategos olarak atandı.
M.Ö. 192'de Nabis, Laconian kıyı şeridini ele geçirmeye çalıştı. Akhalılar, Sparta'nın kaybettiği toprakları geri alma konusundaki ilgisine, yardım talebi ile Roma'ya bir elçi göndererek yanıt verdi. Bu talebe karşılık Roma Senatosu, praetor (barış hakimi) Atilius'u bir donanmanın yanı sıra Flamininus başkanlığındaki bir elçilikle birlikte gönderdi.
gelmesini beklemeyen Akha ordusu ve donanması, Philopoemen komutasındaki Gythium'a yöneldi. Tiso komutasındaki Akha filosu, Sparta filosu tarafından mağlup edildi. Karada, Akhalılar Sparta güçlerini Gythium dışında yenemediler ve Philopoemen'in Tegea'ya çekilmesi gerekti.
Philopoemen ikinci bir girişim için Laconia'ya yeniden girdiğinde, kuvvetleri Tiran Nabis tarafından pusuya düşürülse de Sparta kuvvetlerine karşı bir zafer kazanmayı başardı. Philopoemen'in Sparta'yı ele geçirme planları, Yunanistan'a vardıktan sonra Roma elçisi 'un isteği üzerine askıya alındı. Buna karşılık Nabis, bir süreliğine durumu kabul etmeye karar verdi.
Son yılları ve ölümü
Bu eylemleri, Philopoemen'in Sparta'daki destekçilerinin bile muhalefetine sebep oldu. Sonuç olarak Sparta'daki rakipleri, Philopoemen ve destekçilerinin reddettiği anlaşmazlıklara çözümler öneren Roma Senatosu'na başvurdu. Aslında Philopoemen ve destekçileri; Roma'nın, daha önce Akha Birliği'nin bağımsızlığını resmi bir anlaşma yoluyla tanıdığını iddia ettikleri için Akha iç işlerinde herhangi bir Roma rolünü tanımayı reddetmiştir.
Sparta ve Roma'ya yönelik bu saldırgan tutum, Akha içinde bölünmelere sebep oldu ancak Philopoemen bu meseleler çözülmeden öldü.
M.Ö. 183'te Philopoemen'e şiddetle karşı çıkan Dinokrates, Messini halkını Akha Birliği'ne karşı ayaklanmak için teşvik etti. Dinokrates'in 'i ele geçireceğini açıklamasından sonra Philopoemen, 70 yaşında ve hasta olmasına rağmen bu ayaklanmayı bastırması gerektiğine karar verdi.
Takip eden savaşta, Philopoemen kendini düşman hatlarının gerisinde buldu ve kaçmak üzereyken atı onu fırlatınca düşerek Messinili isyancılar tarafından yakalandı. Daha sonra, onurlu bir ölüme sahip olmasına izin vermek için zehir içmesi teklif edildi ve Philopoemen bunu kabul etmek zorunda kaldı.
Ölümü duyulduktan sonra Akha Birliği üyeleri, onun ölümüne sebep olan isyancıları yakalamak için güçlerini birleştirdi ve isyancılara saldırarak teslim olmalarını sağladılar.
Ölümünün akabinde Philopoemen'in cesedi yakıldı ve Megalopolis'e nakledildi. Cenazesindeyken tarihçi Polibios, Philopoemen'in külleriyle birlikte semaverini taşımış ve daha sonra onun için bir biyografi yazmıştır. Günümüze 20 cildinden sadece 5'i tam olarak ulaşabilmiş olan kitabında da bu anısını savunur. Yunan coğrafyacı Pausanias ise, Philopoemen'in ölümünden sonra "Yunanistan'ın iyi adamlar taşımayı bıraktığını" yazmıştır.
Kaynakça
- ^ . web.archive.org. 5 Kasım 2015. 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2021.
- ^ . web.archive.org. 12 Eylül 2015. 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2021.
- ^ . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.
- ^ "Plutarch • Philopoemen'in Hayatı". penelope.uchicago.edu. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Philopoemen ˌ f ɪ l e ˈ p iː m e n Yunanca Filopoimhn Philopoimen MO 253 Megalopolis MO 183 Messini Antik Yunan devlet adami asker ve generaldir MO 209 da strategos yani general olarak atandigi andan itibaren Akha Birligi nin Yunanistan da onemli bir askeri guce donusmesinde kritik bir rol oynamis Scipio ve Hannibal ile doneminin uc buyuk generalinden biri olmustur Yetenekli bir lider olan Philopoemen Yunanistan in dususte oldugu bir devirde yasadi Liderligi sirasinda Sparta yi Yunan devletleri birligi olan Akha Birligi ne dahil etmeyi basardi ve Mora Yarimadasi ndaki tum Yunan sehir devletlerini bir sureligine birlestirdi Isimsiz bir Romali tarafindan Yunanlarin sonuncusu olarak adlandirildi cunku o oldukten kisa sure sonra Akha Birligi Roma Imparatorlugu tarafindan dagitilarak Yunanistan tamamen egemenlik altina alindi Ayrica uzun bir sure boyunca Yunanistan kayda deger bir lidere sahip olamadi FilopoemenPhilopoemen yaraliyken David d Angers 1837 LouvreDogumMO 253 Megalopolis YunanistanOlumMO 183 Messini YunanistanBagliligiAkha BirligiRutbesiGeneralCatisma savaslariMegalopolis Savasi Sellasia Muharebesi Mantinea MuharebesiPhilopoemen hapisteykenPhilopoemen in hayatiyla ilgili cografi konumlarHayatinin erken donemiMegalopolis li Craugis in oglu olan Philopoemen babasinin erken yasta olmesinden sonra Megalopolis in onemli bir vatandasi ve babasinin da bir arkadasi olan Cleander tarafindan evlat edinildi Ecdemus ve Demophanes ismindeki filozoflar tarafindan egitildi Bu filozoflarin her ikisi de Megalopolis Sicyon ve Cyrene nin onceki tiranlarini devirmeye yardim etmis kisilerdi Bu sayede Philopoemen ozgurluk ve demokrasi kavramlariyla tanistirilmis oldu MO 4 yuzyilda yasamis olan Thebaili general ve devlet adami olan Epaminondos u taklit etmeye calisti Ayrica bir kamu gorevlisi olarak erdemin her zaman gerekli olduguna inandigi icin hayatinin geri kalaninda mutevazi giysiler giymis ve pahali suslemeleri reddetmistir Strategos olarak geri donusuM O 193 te Yunan anakarasina donen Philopoemen Sparta Tirani Nabis e karsi mucadeleye liderlik etmek uzere ikinci kez strategos olarak atandi M O 192 de Nabis Laconian kiyi seridini ele gecirmeye calisti Akhalilar Sparta nin kaybettigi topraklari geri alma konusundaki ilgisine yardim talebi ile Roma ya bir elci gondererek yanit verdi Bu talebe karsilik Roma Senatosu praetor baris hakimi Atilius u bir donanmanin yani sira Flamininus baskanligindaki bir elcilikle birlikte gonderdi gelmesini beklemeyen Akha ordusu ve donanmasi Philopoemen komutasindaki Gythium a yoneldi Tiso komutasindaki Akha filosu Sparta filosu tarafindan maglup edildi Karada Akhalilar Sparta guclerini Gythium disinda yenemediler ve Philopoemen in Tegea ya cekilmesi gerekti Philopoemen ikinci bir girisim icin Laconia ya yeniden girdiginde kuvvetleri Tiran Nabis tarafindan pusuya dusurulse de Sparta kuvvetlerine karsi bir zafer kazanmayi basardi Philopoemen in Sparta yi ele gecirme planlari Yunanistan a vardiktan sonra Roma elcisi un istegi uzerine askiya alindi Buna karsilik Nabis bir sureligine durumu kabul etmeye karar verdi Son yillari ve olumuBu eylemleri Philopoemen in Sparta daki destekcilerinin bile muhalefetine sebep oldu Sonuc olarak Sparta daki rakipleri Philopoemen ve destekcilerinin reddettigi anlasmazliklara cozumler oneren Roma Senatosu na basvurdu Aslinda Philopoemen ve destekcileri Roma nin daha once Akha Birligi nin bagimsizligini resmi bir anlasma yoluyla tanidigini iddia ettikleri icin Akha ic islerinde herhangi bir Roma rolunu tanimayi reddetmistir Sparta ve Roma ya yonelik bu saldirgan tutum Akha icinde bolunmelere sebep oldu ancak Philopoemen bu meseleler cozulmeden oldu M O 183 te Philopoemen e siddetle karsi cikan Dinokrates Messini halkini Akha Birligi ne karsi ayaklanmak icin tesvik etti Dinokrates in i ele gecirecegini aciklamasindan sonra Philopoemen 70 yasinda ve hasta olmasina ragmen bu ayaklanmayi bastirmasi gerektigine karar verdi Takip eden savasta Philopoemen kendini dusman hatlarinin gerisinde buldu ve kacmak uzereyken ati onu firlatinca duserek Messinili isyancilar tarafindan yakalandi Daha sonra onurlu bir olume sahip olmasina izin vermek icin zehir icmesi teklif edildi ve Philopoemen bunu kabul etmek zorunda kaldi Olumu duyulduktan sonra Akha Birligi uyeleri onun olumune sebep olan isyancilari yakalamak icin guclerini birlestirdi ve isyancilara saldirarak teslim olmalarini sagladilar Olumunun akabinde Philopoemen in cesedi yakildi ve Megalopolis e nakledildi Cenazesindeyken tarihci Polibios Philopoemen in kulleriyle birlikte semaverini tasimis ve daha sonra onun icin bir biyografi yazmistir Gunumuze 20 cildinden sadece 5 i tam olarak ulasabilmis olan kitabinda da bu anisini savunur Yunan cografyaci Pausanias ise Philopoemen in olumunden sonra Yunanistan in iyi adamlar tasimayi biraktigini yazmistir Kaynakca web archive org 5 Kasim 2015 5 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2021 web archive org 12 Eylul 2015 12 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2021 Encyclopedia Britannica Ingilizce 12 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Agustos 2021 Plutarch Philopoemen in Hayati penelope uchicago edu Erisim tarihi 1 Agustos 2021