Bu maddenin çok kısa olup uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Bybassios, Muğla ili Marmaris ilçesi yakınlarındaki bir antik kenttir.
Bybassios | |
Konum | Muğla, Marmaris |
---|---|
Bölge | Karya |
Koordinatlar | 36°46′24″K 27°48′3″D / 36.77333°K 27.80083°D |
Tarihçe | |
Kültür(ler) | Klasik Arkaik, Hellenistik Dönem |
Sit ayrıntıları | |
Buluntu(lar) | Bybassios tapınağı, |
Kazı tarihleri | 1961 |
Arkeologlar | Prof.Dr.Ersin Doğer, Winfried Held |
Erine yolu üzerinde, Bozburun yönüne devam edildiğinde Bybassios antik kentinin kalıntıları ile karşılaşılır. Bugünkü Orhaniye Köyü, kalıntıların bulunduğu tepenin yamacına kurulmuştur. Kentin sur kalıntıları orman içinde dağınık bir arazide yer almaktadır.
Tarihçe
Antik kent Bybassios hakkında yapılan arkeolojik yüzey araştırmalar neticesinde, kentin sur kalıntıları orman içinde dağınık bir arazide yer almaktadır. Buradaki bir ada üzerinde de kale kalıntıları göze çarpmaktadır. Diodoros Apollon tarafından kurtarılıp Khersonese’ye getirilen kız kardeşlerinden Parthenos adlı kız kardeşin Bybassios tapınağı ile ödüllendirildiğinden bahseder. Prof.E.Benn, Gölenye yakınlarında bulduğu yazıta dayanarak, Castabus’taki kutsal yerin Bibassios’lulara ait olduğunu belirtmektedir. Eski Çağda bir yarımada üzerinde yer alan Bybassos, Arkaik ve Klasik dönemlerde bir liman olduğu anlaşılmaktadır. Bizans surlarının varlığı liman olarak kullanımının sürdüğüne işaret etmektedir. Belgelenen yapılar arasında Erken Bizans Dönemine ait dairesel planlı bir yapı ile apsise bitişik bir odası bulunan Kilikya tipinde bir kilise sayılabilir. Alanda ayrıca Kalkolitik Dönem'e ait buluntulara rastlanmıştır.
Araştırmalar
Bybassos antik kentinde gerçekleştirilen yüzey araştırmasının ilk kampanyası 29 Ağustos-16 Eylül 2005 tarihleri arasında tamamlanmıştır. T.C.Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından yapılmıştır. 1995–2001 yılları arasında gerçekleştirilen Loryma yüzey araştırmasından sonra bölgedeki ikinci önemli araştırmamız olan Bybassos antik kenti ve çevresinin yerleşim modellerinin araştırılması 2005 yılında Würzburg Üniversitesi tarafından finanse edilmiştir. Bu çalışma Prof.Dr.Ersin Doğer’in yönetiminde 1990–1998 yılları arasında Hisarönü-Çubucak keramik atölyelerinin kazısını3 yapan ekibin katkılarıyla gerçekleştirilmektedir.Araştırmanın hedefi , Karia Chersonesos’unun güney ucundaki Loryma ile kuzeyinde bulunan Bybassos ve çevresinin yerleşim modellerini karşılaştırarak antik dönemlerdeki bütün yarımadaya özgü kültür ve ekonomi tarihini incelemektir.
Arazi çalışmaları
Hisarönü Köyü’ndeki Hisartepe üzerinde bulunan antik kentin, eski çalışmaların etkisiyle Rhodos demosu olan Erine olduğu düşünülse de 1961‘de, J.M.Cook Hisarönü Köyü’nün Erine değil Bybassos olduğunu belirlemiştir. Bybassos, Chersonesoslular’ın Koinón’unun (κοινòν των Xεσουασίων) üyesiydi. Karia’ya özgü olan bu siyasal birlikte bulunan kent, Erken Hellenistik Dönemden itibaren Rhodos hâkimiyeti altında olduğundan Rhodos’un bir demosu olmuştur. Bybassos‘un ilk kez araştırılan kalıntıları sıkı bir orman ve bitki örtüsü altında bulunmaktadır. Çalışmalar, iyi korunan kent surlarının takip edilmesi ve GPS yardımıyla krokisinin çıkarılmasıyla başlatılmıştır. Bu araştırmalarda surların dört evresi tespit edilmiştir. Büyük ve kaba yontulmuş bloklardan oluşan en eski evre, Loryma’nın aynı teknikle inşa edilen arkaik surlarıyla karşılaştırılarak, M.Ö.7.- 6. yüzyıla tarihlendirilmelidir. Bazı yerlerde 4,50 m. yüksekliğine kadar korunan bu arkaik surun büyük bölümünü takip etmek mümkündür. Bu evreye ait surların kapısı batıda, bugünkü patika üzerinde tespit edilmiştir. Bastion veya kulesi olmayan sur, savunma için hasas noktalarda dikdörtgen dönüşlerle şekillenmektedir. İkinci evre düzgün yontulmuş taşlarla poligonal bir teknikte inşa edilmiş ve yine Loryma ile karşılaştırarak Klasik Döneme tarihlendirilmiştir. Yerleşim alanını batı ve kuzeye doğru genişleten sur, güney ve doğuda arkaik suru tekrar kullanıp birçok yerde sağlamlaştırılmıştır. Klasik Dönemde savaş ve savunma tekniklerinin gelişimi doğrultusunda sur üzerine batı, güneybatı, güneydoğu, doğu ve kuzeyde olmak üzere beş adet bastion eklenmiştir. İkinci evreyi oluşturan Klasik Dönem suru içinde, güneydoğu bastionu, daha kaliteli bir isodomos tekniğiyle inşa edilmiştir. Loryma’daki akropol kulesiyle yakın işçilik özellikleri gösteren bu yapının daha geç bir evreye, muhtemelen M.Ö.4.yüzyıl, Hekatomnid Dönemine ait olduğu düşünülmektedir. Geç Bizans Dönemine tarihlendirilen en son sur evresinde yoğun olarak devşirme malzemelerin kullanıldığı tespit edilmiştir. İnşaasında, harç ve keramik parçalarının kullanıldığı yapının batıya doğru, arkaik surun arkasında bulunduğu belirlenmiştir. Surun batıda bulunan kapısı hâlen iyi korunmuş durumdadır. Yapının doğusunda ise ikinci küçük bir kapı bulunmaktadır. Surun büyük kısmı ise, yine arkaik surların bulunduğu yerde inşa edilmiştir. Bundan dolayı, bazı yerlerde, surun aynı noktasında üç evrenin üst üste korunduğu tespit edilmiştir. 2005 yılı yüzey araştırmalarının önemli bir bulgusu da Bybassos’un en tepesinde, bir iç kalenin keşfedilmesidir. Bu yapının içinde büyük ve gösterişli bir kompleks belirlenmiştir. İçinde bir trikonchos, bir tonozlu mekân ve bir kubbeli mekân bulunmaktadır. Aynı dönemde, güneydoğu bastionu üzerine büyük ve tonozlu bir sarnıç inşa Geç Bizans Döneminde, yapılarda daha eski kalıntıların kullanılması, antik Bybassos’un suriçi kalıntılarının yüzeyde tespit edilememesine yol açmaktadır. Sadece Geç Bizans Döneminde, iç kalede, antik dönemden armudî şekilli bir sarnıç tespit edilmiştir. Bizans yapılarında devşirme malzeme olarak kullanılan mermer bloklar, mimari parçalar, büyük bir eşik taşı ve bir louterion ayağının belirlenmesi bu bölgede büyük bir antik yapının varolduğunu göstermektedir. Büyük ihtimalle, büyük bir yapıya işaret eden bu kalıntılar Bybassos dynastının (reis) konağına ait olmalıdır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 16 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Muğla: Bybassios Antik Kenti".
- ^ Doç.Dr.Winfried HELD, Universität Würzburg, Lehrstuhl für Klassische Archäologie, Würzburg/ALMANYA
- ^ Yrd.Doç.Dr.Ahmet Kaan ŞENOL, Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji Bölümü, İzmir/TÜRKİYE
- ^ Yrd. Doç.Dr.Gonca CANKARDAŞ ŞENOL, Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji Bölümü, İzmir/TÜRKİYE
- ^ J. M. Cook, „Cnidian Peraea and Spartan Coins”, JHS 81, 1961, 56–72; J. M. Cook–W. H. Plommer, The Sanctuary of Hemithea at Kastabos (1966) 5–7.
- ^ Krş. Loryma’daki dynast konağı: W. Held, „Platz, Heiligtum und politische Institutionen in Loryma und der karischen Chersones“, in: W. Hoepfner–L. Lehmann (Hrsg.), Die griechische Agora, Symposion Berlin 2004 (baskıda).
Muğla ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Arkeoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin giris bolumu cok kisa olup ozetlemeye uygun olmadigi dusunulmektedir Giris bolumunu gelistirerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Goruslerinizi lutfen tartisma sayfasinda belirtin Bybassios Mugla ili Marmaris ilcesi yakinlarindaki bir antik kenttir BybassiosBybassiosKonumMugla MarmarisBolgeKaryaKoordinatlar36 46 24 K 27 48 3 D 36 77333 K 27 80083 D 36 77333 27 80083TarihceKultur ler Klasik Arkaik Hellenistik DonemSit ayrintilariBuluntu lar Bybassios tapinagi Kazi tarihleri1961ArkeologlarProf Dr Ersin Doger Winfried Held Erine yolu uzerinde Bozburun yonune devam edildiginde Bybassios antik kentinin kalintilari ile karsilasilir Bugunku Orhaniye Koyu kalintilarin bulundugu tepenin yamacina kurulmustur Kentin sur kalintilari orman icinde daginik bir arazide yer almaktadir TarihceAntik kent Bybassios hakkinda yapilan arkeolojik yuzey arastirmalar neticesinde kentin sur kalintilari orman icinde daginik bir arazide yer almaktadir Buradaki bir ada uzerinde de kale kalintilari goze carpmaktadir Diodoros Apollon tarafindan kurtarilip Khersonese ye getirilen kiz kardeslerinden Parthenos adli kiz kardesin Bybassios tapinagi ile odullendirildiginden bahseder Prof E Benn Golenye yakinlarinda buldugu yazita dayanarak Castabus taki kutsal yerin Bibassios lulara ait oldugunu belirtmektedir Eski Cagda bir yarimada uzerinde yer alan Bybassos Arkaik ve Klasik donemlerde bir liman oldugu anlasilmaktadir Bizans surlarinin varligi liman olarak kullaniminin surdugune isaret etmektedir Belgelenen yapilar arasinda Erken Bizans Donemine ait dairesel planli bir yapi ile apsise bitisik bir odasi bulunan Kilikya tipinde bir kilise sayilabilir Alanda ayrica Kalkolitik Donem e ait buluntulara rastlanmistir ArastirmalarBybassos antik kentinde gerceklestirilen yuzey arastirmasinin ilk kampanyasi 29 Agustos 16 Eylul 2005 tarihleri arasinda tamamlanmistir T C Kultur ve Turizm Bakanligi Kultur Varliklari ve Muzeler Genel Mudurlugu tarafindan yapilmistir 1995 2001 yillari arasinda gerceklestirilen Loryma yuzey arastirmasindan sonra bolgedeki ikinci onemli arastirmamiz olan Bybassos antik kenti ve cevresinin yerlesim modellerinin arastirilmasi 2005 yilinda Wurzburg Universitesi tarafindan finanse edilmistir Bu calisma Prof Dr Ersin Doger in yonetiminde 1990 1998 yillari arasinda Hisaronu Cubucak keramik atolyelerinin kazisini3 yapan ekibin katkilariyla gerceklestirilmektedir Arastirmanin hedefi Karia Chersonesos unun guney ucundaki Loryma ile kuzeyinde bulunan Bybassos ve cevresinin yerlesim modellerini karsilastirarak antik donemlerdeki butun yarimadaya ozgu kultur ve ekonomi tarihini incelemektir Arazi calismalari Hisaronu Koyu ndeki Hisartepe uzerinde bulunan antik kentin eski calismalarin etkisiyle Rhodos demosu olan Erine oldugu dusunulse de 1961 de J M Cook Hisaronu Koyu nun Erine degil Bybassos oldugunu belirlemistir Bybassos Chersonesoslular in Koinon unun koinon twn Xe soyasiwn uyesiydi Karia ya ozgu olan bu siyasal birlikte bulunan kent Erken Hellenistik Donemden itibaren Rhodos hakimiyeti altinda oldugundan Rhodos un bir demosu olmustur Bybassos un ilk kez arastirilan kalintilari siki bir orman ve bitki ortusu altinda bulunmaktadir Calismalar iyi korunan kent surlarinin takip edilmesi ve GPS yardimiyla krokisinin cikarilmasiyla baslatilmistir Bu arastirmalarda surlarin dort evresi tespit edilmistir Buyuk ve kaba yontulmus bloklardan olusan en eski evre Loryma nin ayni teknikle insa edilen arkaik surlariyla karsilastirilarak M O 7 6 yuzyila tarihlendirilmelidir Bazi yerlerde 4 50 m yuksekligine kadar korunan bu arkaik surun buyuk bolumunu takip etmek mumkundur Bu evreye ait surlarin kapisi batida bugunku patika uzerinde tespit edilmistir Bastion veya kulesi olmayan sur savunma icin hasas noktalarda dikdortgen donuslerle sekillenmektedir Ikinci evre duzgun yontulmus taslarla poligonal bir teknikte insa edilmis ve yine Loryma ile karsilastirarak Klasik Doneme tarihlendirilmistir Yerlesim alanini bati ve kuzeye dogru genisleten sur guney ve doguda arkaik suru tekrar kullanip bircok yerde saglamlastirilmistir Klasik Donemde savas ve savunma tekniklerinin gelisimi dogrultusunda sur uzerine bati guneybati guneydogu dogu ve kuzeyde olmak uzere bes adet bastion eklenmistir Ikinci evreyi olusturan Klasik Donem suru icinde guneydogu bastionu daha kaliteli bir isodomos teknigiyle insa edilmistir Loryma daki akropol kulesiyle yakin iscilik ozellikleri gosteren bu yapinin daha gec bir evreye muhtemelen M O 4 yuzyil Hekatomnid Donemine ait oldugu dusunulmektedir Gec Bizans Donemine tarihlendirilen en son sur evresinde yogun olarak devsirme malzemelerin kullanildigi tespit edilmistir Insaasinda harc ve keramik parcalarinin kullanildigi yapinin batiya dogru arkaik surun arkasinda bulundugu belirlenmistir Surun batida bulunan kapisi halen iyi korunmus durumdadir Yapinin dogusunda ise ikinci kucuk bir kapi bulunmaktadir Surun buyuk kismi ise yine arkaik surlarin bulundugu yerde insa edilmistir Bundan dolayi bazi yerlerde surun ayni noktasinda uc evrenin ust uste korundugu tespit edilmistir 2005 yili yuzey arastirmalarinin onemli bir bulgusu da Bybassos un en tepesinde bir ic kalenin kesfedilmesidir Bu yapinin icinde buyuk ve gosterisli bir kompleks belirlenmistir Icinde bir trikonchos bir tonozlu mekan ve bir kubbeli mekan bulunmaktadir Ayni donemde guneydogu bastionu uzerine buyuk ve tonozlu bir sarnic insa Gec Bizans Doneminde yapilarda daha eski kalintilarin kullanilmasi antik Bybassos un surici kalintilarinin yuzeyde tespit edilememesine yol acmaktadir Sadece Gec Bizans Doneminde ic kalede antik donemden armudi sekilli bir sarnic tespit edilmistir Bizans yapilarinda devsirme malzeme olarak kullanilan mermer bloklar mimari parcalar buyuk bir esik tasi ve bir louterion ayaginin belirlenmesi bu bolgede buyuk bir antik yapinin varoldugunu gostermektedir Buyuk ihtimalle buyuk bir yapiya isaret eden bu kalintilar Bybassos dynastinin reis konagina ait olmalidir Ayrica bakinizKizkumu plajiKaynakca 16 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Mugla Bybassios Antik Kenti Doc Dr Winfried HELD Universitat Wurzburg Lehrstuhl fur Klassische Archaologie Wurzburg ALMANYA Yrd Doc Dr Ahmet Kaan SENOL Ege Universitesi Edebiyat Fakultesi Arkeoloji Bolumu Izmir TURKIYE Yrd Doc Dr Gonca CANKARDAS SENOL Ege Universitesi Edebiyat Fakultesi Arkeoloji Bolumu Izmir TURKIYE J M Cook Cnidian Peraea and Spartan Coins JHS 81 1961 56 72 J M Cook W H Plommer The Sanctuary of Hemithea at Kastabos 1966 5 7 Krs Loryma daki dynast konagi W Held Platz Heiligtum und politische Institutionen in Loryma und der karischen Chersones in W Hoepfner L Lehmann Hrsg Die griechische Agora Symposion Berlin 2004 baskida Mugla ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Arkeoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz