Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Oş (Kırgızca: Ош), Fergana Vadisi'nin güneyinde bulunan ve "güneyin başkenti" olarak adlandırılan, Kırgızistan'ın en büyük ikinci şehridir.
| Oş Ош | |
|---|---|
        | |
 Bayrak  Arma | |
| Ülke |  Kırgızistan |
| İl | Oş İli |
| Rakım | 981 m |
| Nüfus (2012) | |
| • Toplam | 255,800 |
| Zaman dilimi | +5 |
Oş İli'nin merkezi olarak 1939 yılında kurulmuştur. 2012 verilerine göre 255.800 olan nüfus sırası ile Kırgızlar, Özbekler, Ruslar ve Tacikler'den oluşur.
Şehrin 3000 yıllık geçmişi olup, genel olarak Orta Asya'nın pazar şehri görünümündedir.
Coğrafya
Oş şehri Kırgızistan'ın güneybatısında yer alan Oş İli'nin kuzeyinde yer almaktadır. Kuzeyde Özbekistan, güneybatıda Tacikistan ve güneydoğuda Çin ile komşu olan Oş İli'nin Özbekistan ile komşu olduğu kısımda yer alan Oş, aynı zamanda Oş İli'nin yönetim merkezidir. Kırgızistan'ın en büyük 2. şehri olan Oş'un etrafı Süleyman Dağı ve Tanrı Dağları'na bağlı Kaklik-Uchar (Keklik-Uçar), Tur-Buas gibi diğer dağlar ile çevrilidir. Oş şehrine 19.8 km uzaklıkta Dozgundovan ve 20 km uzaklıkta Keskenbel' gibi dağ geçitleri konumlanır.
Oş'taki Karadenizliler ve Ahıska Türkleri
Özellikle bu bölgede 1944 yılında Sovyet diktatörü Stalin tarafından Batum'dan ve Ahıska'dan Kırgızistan'ın Oş bölgesine sürgün edilen Türk, Kürt, Terekeme ve Hemşinliler bulunmaktadır. Şehrin nüfusunun ortalama %2'sini Karadeniz Türkleri ve Ahıska Türkleri oluşturmaktadır.
Orta Asya'nın ıssız köylerinde yaşayan Sürmene ve Fındıklı kökenli sürgün Stalin Kurbanı Karadenizliler, Türkiye Cumhuriyeti devletinin kendilerine daha çok ilgi göstermelerini ve yurtlarına geri dönmelerini istemektedir.
Tarihi
Şehir, Orta Asya'nın en eski yerleşimleri arasındadır. Oş, 8. yüzyılda İpek Yolu boyunca yapılan ipek üreticiliğinin merkezi olarak tanınırdı.
Hint imparatorlarının ve Timur'un torunlarının Babür hanedanının kurucusu olan Babür, Fergana Vadisi'ndeki Andican yakınlarında doğdu ve Hindistan'ın kuzeyini fethetmek için oradan yola çıktı. İddiaya göre geleceğini, Fergana'nın sınırlarının onun savaşçı fatih prenslerin torunu olarak arzularını kısıtlayacağı sonucuna vararak Süleyman Dağı'nda biçimlendirdi. Şehir hakkında şunları yazdı:
Oş'un mükemmelliği ile ilgili söylenmiş çok sayıda söz vardır. Bara-Koh adı verilen dağın zirvesinde mevzun Oş kalesinin güneydoğu tarafında Sultan Mahmut Han bir otağ inşa etti. Hicri 902 (1496-7) yılında, daha aşağıda, aynı dağın eteğinde ben sundurmalı bir büyük çadır inşa ettim.
Büyük Oyun adı verilen Britanya İmparatorluğu ve Çarlık Rusyası arasında geçen Orta Asya'da baskınlık (paylaşım) mücadelesi sırasında Çarlık Rusyası, Orta Asya şaşkına uğrattı ve 1876 yılında şehir, Çarlık Rusyası tarafından işgal ve ilhak edildi.
1990 yılında Orta Asya'daki Sovyetler Birliği gücünün sona ermesinden hemen önce Oş ve civarında, 1,000 civarında kişinin ölümüyle sonuçlanan, Kırgız ve Özbekler arasında etnik fikir ayrılıkları ve sonucunda kanlı 1990 Oş Olayları yaşandı. Bugün Kırgızistanın ikinci Başkenti konumunda olup Kırgızistan'ın yaşamında önemli yer almaktadır.
Kardeş kentler
Ayrıca bakınız
Resimler
-
![image]()
Pazar pazarı -
![image]()
Oş Devlet Üniversitesi binası -
![image]()
Süleyman Dağı görüntüsü -
![image]()
Babür evi
Dipnot ve kaynakça
- ^ Bugün Özbekistan'da
- ^ The Babur-nama Ed. & trans. Wheeler M. Thackston (New York) 2002 pp4-5
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Osh ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Oş için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
- Info on Osh 7 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Oş Devlet Üniversitesi Sağlık Enstitüsü websitesi 6 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- City of Osh 14 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Resmi website (Rusça)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Os Kirgizca Osh Fergana Vadisi nin guneyinde bulunan ve guneyin baskenti olarak adlandirilan Kirgizistan in en buyuk ikinci sehridir Os OshBayrakArmaUlkeKirgizistanIlOs IliRakim981 mNufus 2012 Toplam255 800Zaman dilimi 5 Os Ili nin merkezi olarak 1939 yilinda kurulmustur 2012 verilerine gore 255 800 olan nufus sirasi ile Kirgizlar Ozbekler Ruslar ve Tacikler den olusur Sehrin 3000 yillik gecmisi olup genel olarak Orta Asya nin pazar sehri gorunumundedir CografyaOs sehri Kirgizistan in guneybatisinda yer alan Os Ili nin kuzeyinde yer almaktadir Kuzeyde Ozbekistan guneybatida Tacikistan ve guneydoguda Cin ile komsu olan Os Ili nin Ozbekistan ile komsu oldugu kisimda yer alan Os ayni zamanda Os Ili nin yonetim merkezidir Kirgizistan in en buyuk 2 sehri olan Os un etrafi Suleyman Dagi ve Tanri Daglari na bagli Kaklik Uchar Keklik Ucar Tur Buas gibi diger daglar ile cevrilidir Os sehrine 19 8 km uzaklikta Dozgundovan ve 20 km uzaklikta Keskenbel gibi dag gecitleri konumlanir Os taki Karadenizliler ve Ahiska Turkleri Ozellikle bu bolgede 1944 yilinda Sovyet diktatoru Stalin tarafindan Batum dan ve Ahiska dan Kirgizistan in Os bolgesine surgun edilen Turk Kurt Terekeme ve Hemsinliler bulunmaktadir Sehrin nufusunun ortalama 2 sini Karadeniz Turkleri ve Ahiska Turkleri olusturmaktadir Orta Asya nin issiz koylerinde yasayan Surmene ve Findikli kokenli surgun Stalin Kurbani Karadenizliler Turkiye Cumhuriyeti devletinin kendilerine daha cok ilgi gostermelerini ve yurtlarina geri donmelerini istemektedir Os sehrinin Kirgizistan daki konumu TarihiSehir Orta Asya nin en eski yerlesimleri arasindadir Os 8 yuzyilda Ipek Yolu boyunca yapilan ipek ureticiliginin merkezi olarak taninirdi Hint imparatorlarinin ve Timur un torunlarinin Babur hanedaninin kurucusu olan Babur Fergana Vadisi ndeki Andican yakinlarinda dogdu ve Hindistan in kuzeyini fethetmek icin oradan yola cikti Iddiaya gore gelecegini Fergana nin sinirlarinin onun savasci fatih prenslerin torunu olarak arzularini kisitlayacagi sonucuna vararak Suleyman Dagi nda bicimlendirdi Sehir hakkinda sunlari yazdi Os un mukemmelligi ile ilgili soylenmis cok sayida soz vardir Bara Koh adi verilen dagin zirvesinde mevzun Os kalesinin guneydogu tarafinda Sultan Mahmut Han bir otag insa etti Hicri 902 1496 7 yilinda daha asagida ayni dagin eteginde ben sundurmali bir buyuk cadir insa ettim Buyuk Oyun adi verilen Britanya Imparatorlugu ve Carlik Rusyasi arasinda gecen Orta Asya da baskinlik paylasim mucadelesi sirasinda Carlik Rusyasi Orta Asya saskina ugratti ve 1876 yilinda sehir Carlik Rusyasi tarafindan isgal ve ilhak edildi 1990 yilinda Orta Asya daki Sovyetler Birligi gucunun sona ermesinden hemen once Os ve civarinda 1 000 civarinda kisinin olumuyle sonuclanan Kirgiz ve Ozbekler arasinda etnik fikir ayriliklari ve sonucunda kanli 1990 Os Olaylari yasandi Bugun Kirgizistanin ikinci Baskenti konumunda olup Kirgizistan in yasaminda onemli yer almaktadir Kardes kentlerIstanbul Turkiye Sankt Peterburg Rusya Cidde Suudi Arabistan Amasya Turkiye Manisa TurkiyeAyrica bakinizOs Devlet Universitesi Os Havalimani Os Ili 1990 Os OlaylariResimlerPazar pazari Os Devlet Universitesi binasi Suleyman Dagi goruntusu Babur eviDipnot ve kaynakca Bugun Ozbekistan da The Babur nama Ed amp trans Wheeler M Thackston New York 2002 pp4 5Dis baglantilarWikimedia Commons ta Osh ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Os icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft Info on Osh 7 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Os Devlet Universitesi Saglik Enstitusu websitesi 6 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde City of Osh 14 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Resmi website Rusca