Kafadan bacaklılar (Cephalopoda), çok hücreli omurgasız hayvanların yumuşakçalar (Mollusca) şubesinin en gelişmiş sınıfı. Başları büyük olup gözleri ve sinir sistemleri iyi gelişmiştir. Başlarının ön kısmından çekmenli veya çengelli kollar uzanır. Bunlarla avlarını yakalar ve sürünebilirler.
Kafadanbacaklılar | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||
| |||||||
Alt sınıflar | |||||||
Açık denizlerde sürüler halinde veya diplerde yaşayan deniz yumuşakçalarıdır. Mürekkepbalığı, kalamar, ahtapot, notilus (sedefli deniz helezonu) en çok bilinen kafadan bacaklılardır. Notilusta, helezon şekilli kalkerli bir dış kabuk bulunur. Mürekkep balıklarında derinin salgısı olan boynuzumsu ince ve küçük kabuk, gövdenin içine gömülmüştür. Ahtapotlarda ise hiç kabuk bulunmaz. Çok çeşitli renkte olanları olduğu gibi, renk değiştirebilme özelliğine sahip olanları da vardır. Ahtapotlara bu özelliklerinden dolayı "deniz bukalemunları" denir. Manto boşluğuna alınan suyun huni şeklindeki sifondan dışarı atılmasıyla bir su akımı meydana gelir. Hayvan, su akışının tersine olarak geri geri gider (Newton'un üçüncü yasası). Sifonu çevirerek öne veya arkaya doğru giderek avlarını rahatça takip eder ve düşmanlarından kaçabilirler. Kol ve dokunaçlarını kürek şeklinde kullanarak hızlarını arttırırlar. Yüzgeçlerinin yardımıyla yön değiştirir, öne ve arkaya doğru ağır ağır yüzebilirler.
Notilus dışında hepsinde mürekkep kesesi vardır. Deniz hayvanlarına yem olmamak için tehlike anında mürekkep salarak etrafı bulandırır ve oradan uzaklaşırlar. Mürekkep kesesi hareketi sağlayan sifona açılır. Avlarını kollarıyla yakalar, papağan gagası biçimindeki çeneleriyle ve törpülü dilleriyle parçalar. Ağızlarındaki bir çift zehirli tükürük bezleriyle felce uğratır.
Ahtapot ısırığı tehlikelidir. Yengeç, ıstakoz, balık, midye ve diğer yumuşakçalarla beslenirler. Ahtapot, Octopoda (sekiz kollular) grubunun tipik bir çeşididir. Mağara ve kayalar arasında gizlenerek avlanır. Bir çift solungacı, 2–3 cm'den 9 metreye kadar değişik boyda 50'den fazla türü vardır.
Mürekkepbalığı, Decapodiformes (on kollular) grubunun tanınan en gelişmiş grubudur. Sekiz kolu ve iki adet dokunacı bulunur. Bir çift solungaca sahiptir. Boyları 20 cm ile 18 metre arasında değişen türleri vardır. Mürekkep balığı genellikle balıkçılar tarafından balık avlamak için yem olarak kullanılır.
Ayrıntılı sınıflandırma
Kafadan bacaklılar (Cephalopoda) sınıfının alt sınıf ve takımlarına ilişkin ayrıntılı sınıflandırma aşağıda sunulmuştur ( st soyu tükenmiş):
- Sınıf : Cephalopoda
- Alt sınıf : Ammonoidea st
- Takım :
- Takım :
- Takım :
- Alt sınıf : Coleoidea
- st (üst grup)
- Takım :
- Takım :
- Takım :
- Takım :
- Takım :
- (üst grup) - varlığını sürdüren kafadan bacaklıların çoğu
- Takım : Octopoda - Ahtapotlar
- Takım : Sepiida - Mürekkep balıkları
- Takım : Sepiolida
- Takım : Spirulida
- Takım : Teuthida - Kalamarlar
- Takım : Vampyromorphida
- Alt sınıf : Nautiloidea
- Takım : Nautilida - Nautiluslar
- Takım : st
- Takım : st
- Takım : st
- Takım : st
- Takım : st
- Takım : st
- Takım : st
- Takım : st
- Takım : st
- Takım : st
- Takım : st
Kaynakça
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Cephalopoda ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- Vikitür'de Cephalopoda ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kafadan bacaklilar Cephalopoda cok hucreli omurgasiz hayvanlarin yumusakcalar Mollusca subesinin en gelismis sinifi Baslari buyuk olup gozleri ve sinir sistemleri iyi gelismistir Baslarinin on kismindan cekmenli veya cengelli kollar uzanir Bunlarla avlarini yakalar ve surunebilirler Kafadanbacaklilar Yasadigi donem araligi 497 0 myo Frongiyen Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgNBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube MolluscaSinif Cephalopoda Cuvier 1797Alt siniflar Nautiloidea Ammonoidea Coleoidea Acik denizlerde suruler halinde veya diplerde yasayan deniz yumusakcalaridir Murekkepbaligi kalamar ahtapot notilus sedefli deniz helezonu en cok bilinen kafadan bacaklilardir Notilusta helezon sekilli kalkerli bir dis kabuk bulunur Murekkep baliklarinda derinin salgisi olan boynuzumsu ince ve kucuk kabuk govdenin icine gomulmustur Ahtapotlarda ise hic kabuk bulunmaz Cok cesitli renkte olanlari oldugu gibi renk degistirebilme ozelligine sahip olanlari da vardir Ahtapotlara bu ozelliklerinden dolayi deniz bukalemunlari denir Manto bosluguna alinan suyun huni seklindeki sifondan disari atilmasiyla bir su akimi meydana gelir Hayvan su akisinin tersine olarak geri geri gider Newton un ucuncu yasasi Sifonu cevirerek one veya arkaya dogru giderek avlarini rahatca takip eder ve dusmanlarindan kacabilirler Kol ve dokunaclarini kurek seklinde kullanarak hizlarini arttirirlar Yuzgeclerinin yardimiyla yon degistirir one ve arkaya dogru agir agir yuzebilirler Murekkep baligi Notilus disinda hepsinde murekkep kesesi vardir Deniz hayvanlarina yem olmamak icin tehlike aninda murekkep salarak etrafi bulandirir ve oradan uzaklasirlar Murekkep kesesi hareketi saglayan sifona acilir Avlarini kollariyla yakalar papagan gagasi bicimindeki ceneleriyle ve torpulu dilleriyle parcalar Agizlarindaki bir cift zehirli tukuruk bezleriyle felce ugratir Ahtapot isirigi tehlikelidir Yengec istakoz balik midye ve diger yumusakcalarla beslenirler Ahtapot Octopoda sekiz kollular grubunun tipik bir cesididir Magara ve kayalar arasinda gizlenerek avlanir Bir cift solungaci 2 3 cm den 9 metreye kadar degisik boyda 50 den fazla turu vardir Murekkepbaligi Decapodiformes on kollular grubunun taninan en gelismis grubudur Sekiz kolu ve iki adet dokunaci bulunur Bir cift solungaca sahiptir Boylari 20 cm ile 18 metre arasinda degisen turleri vardir Murekkep baligi genellikle balikcilar tarafindan balik avlamak icin yem olarak kullanilir Ayrintili siniflandirmaKafadan bacaklilar Cephalopoda sinifinin alt sinif ve takimlarina iliskin ayrintili siniflandirma asagida sunulmustur st soyu tukenmis Sinif CephalopodaAlt sinif Ammonoidea stTakim Takim Takim dd dd Alt sinif Coleoidea st ust grup Takim Takim Takim Takim Takim ust grup varligini surduren kafadan bacaklilarin coguTakim Octopoda Ahtapotlar Takim Sepiida Murekkep baliklari Takim Sepiolida Takim Spirulida Takim Teuthida Kalamarlar Takim Vampyromorphida dd dd Alt sinif NautiloideaTakim Nautilida Nautiluslar Takim st Takim st Takim st Takim st Takim st Takim st Takim st Takim st Takim st Takim st Takim st dd dd Kaynakca Wilbur Karl M Trueman E R Clarke M R Ed 1985 The Mollusca 11 Form and Function New York Academic Press ISBN 0 12 728702 7 Ayrica bakinizKafadanbacaklilarin evrimiDis baglantilarWikimedia Commons ta Cephalopoda ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Cephalopoda ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur