Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yaşlı Aristaeus (Yunanca: Ἀρισταῖος ὁ Πρεσβύτερος; MÖ 370 - 300) konik kesitleri üzerinde çalışan ve Öklid'in çağdaşı olan Yunan matematikçi.
| Yaşlı Aristaeus | |
|---|---|
| Doğumu | MÖ 370 Samos, Yunanistan |
| Ölümü | MÖ 300 |
| Çağı | Helenistik Dönem |
| Bölgesi | Antik Yunan |
| İlgi alanları | Matematik |
Hayatı
Aristaeus, Menaechmus'tan sonra yaşadı ve Öklid'in daha yaşlı bir çağdaşı idi. Hayatı hakkında çok az şey biliniyor, ama kesinlikle Iamblichus'un bahsettiği Pisagor'un damadı değildi. Onunla ilgili ana kaynağımız olan Pappus’un Koleksiyon’unda (Kitap VII) Pappus, ona Yaşlı Aristaeus diyor, bu yüzden muhtemelen kendisinden sonra aynı adı taşıyan bir matematikçi daha vardı.
Çalışmaları
Aristaeus'a Pappus tarafından kullanılan ancak kaybolan “Cisim yerleri ilgili beş kitap (İngilizce: Five Books Concerning Solid Loci)” adlı eser için Pappus’tan büyük övgü aldı. Ayrıca “Beş Düzgün Katı Cismin Karşılaştırılması Hakkında (İngilizce: Concerning the Comparison of Five Regular Solids)” adlı kitabı da yazmış olabilir. Bu kitap da kayboldu; bunu bugün Yunan matematikçi Hypsicles'ın referansıyla biliyoruz. Pappus ayrıca, Aristaeus'un "dar açılı, dik açılı ve geniş açılı koninin kesiti" terimlerini tanıttığını da bildirmektedir.
Hem Aristaeus hem de Öklid'in konikler üzerindeki çalışmaları, yaklaşık 200 yıl sonra, Apollonius tarafından daha da geliştirildi. Apollonius'un bu çalışması, Aristaeus ve Öklid tarafından geliştirilen konik teorisini geçersiz kıldı.
Heath’in notlarında (1921), İskenderiye'de yaşayan Hypsicles ayrıca Aristaeus'un “Beş şeklin karşılaştırılması (İngilizce: Comparison of the five figures)” adlı bir çalışmasında, aynı daire hem on iki yüzlünün beşgenini hem de aynı küre içindeki yirmi yüzlünün üçgenini çevrelediğini kanıtladığını söylemektedir. Ancak bu Aristaeus'un Öklid'in en yaşlı çağdaşı ve Cisim Yerleri (İngilizce: Solid Loci) eserinin yazarı Aristaeus'uyla aynı olup olmadığını bilmiyoruz.
Rönesans'ta Pappus ve Apollonios'un eserleri yeniden keşfedildiğinde, 17. yüzyılda (Vinzenco Viviani 1645, Gilles Personne de Roberval) ve daha sonra (Hieronymus Zeuthen) Aristaeus'un çalışmalarını yeniden inşa etmek için de çalışmalar yapılmıştır.
Notlar
- ^ Michel Chasles (1989), Jacques Gabay (Ed.), Aperçu historique sur l'origine et le développement des méthodes en géométrie (Fransızca), Paris, s. 7, ISBN
- ^ Thomas Little Heath (1908). . 8 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Konuyla ilgili yayınlar
- Vogel, Kurt (1970). "Aristaeus" (PDF). Dictionary of Scientific Biography. 1. New York: Charles Scribner's Sons. ss. 245-246. ISBN . 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Şubat 2021.
Kaynakça
- . 17 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021.
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Aristaeus the Elder", MacTutor Matematik Tarihi arşivi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yasli Aristaeus Yunanca Ἀristaῖos ὁ Presbyteros MO 370 300 konik kesitleri uzerinde calisan ve Oklid in cagdasi olan Yunan matematikci Yasli AristaeusDogumuMO 370 Samos YunanistanOlumuMO 300CagiHelenistik DonemBolgesiAntik YunanIlgi alanlariMatematikHayatiAristaeus Menaechmus tan sonra yasadi ve Oklid in daha yasli bir cagdasi idi Hayati hakkinda cok az sey biliniyor ama kesinlikle Iamblichus un bahsettigi Pisagor un damadi degildi Onunla ilgili ana kaynagimiz olan Pappus un Koleksiyon unda Kitap VII Pappus ona Yasli Aristaeus diyor bu yuzden muhtemelen kendisinden sonra ayni adi tasiyan bir matematikci daha vardi CalismalariAristaeus a Pappus tarafindan kullanilan ancak kaybolan Cisim yerleri ilgili bes kitap Ingilizce Five Books Concerning Solid Loci adli eser icin Pappus tan buyuk ovgu aldi Ayrica Bes Duzgun Kati Cismin Karsilastirilmasi Hakkinda Ingilizce Concerning the Comparison of Five Regular Solids adli kitabi da yazmis olabilir Bu kitap da kayboldu bunu bugun Yunan matematikci Hypsicles in referansiyla biliyoruz Pappus ayrica Aristaeus un dar acili dik acili ve genis acili koninin kesiti terimlerini tanittigini da bildirmektedir Hem Aristaeus hem de Oklid in konikler uzerindeki calismalari yaklasik 200 yil sonra Apollonius tarafindan daha da gelistirildi Apollonius un bu calismasi Aristaeus ve Oklid tarafindan gelistirilen konik teorisini gecersiz kildi Heath in notlarinda 1921 Iskenderiye de yasayan Hypsicles ayrica Aristaeus un Bes seklin karsilastirilmasi Ingilizce Comparison of the five figures adli bir calismasinda ayni daire hem on iki yuzlunun besgenini hem de ayni kure icindeki yirmi yuzlunun ucgenini cevreledigini kanitladigini soylemektedir Ancak bu Aristaeus un Oklid in en yasli cagdasi ve Cisim Yerleri Ingilizce Solid Loci eserinin yazari Aristaeus uyla ayni olup olmadigini bilmiyoruz Ronesans ta Pappus ve Apollonios un eserleri yeniden kesfedildiginde 17 yuzyilda Vinzenco Viviani 1645 Gilles Personne de Roberval ve daha sonra Hieronymus Zeuthen Aristaeus un calismalarini yeniden insa etmek icin de calismalar yapilmistir Notlar Michel Chasles 1989 Jacques Gabay Ed Apercu historique sur l origine et le developpement des methodes en geometrie Fransizca Paris s 7 ISBN 2 87647 057 8 Thomas Little Heath 1908 8 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Konuyla ilgili yayinlarVogel Kurt 1970 Aristaeus PDF Dictionary of Scientific Biography 1 New York Charles Scribner s Sons ss 245 246 ISBN 0 684 10114 9 7 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Subat 2021 Kaynakca 17 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Subat 2021 O Connor John J Robertson Edmund F Aristaeus the Elder MacTutor Matematik Tarihi arsivi