Noyan (çoğunluk için kullanılırken noyad), kökeni Moğol İmparatorluğu'nun ardıllarından Çağatay Hanlığı'nda bir otorite unvanı olarak Orta Asya hanlıklarında asil soydan gelen sivil-askeri liderleri ifade etmek için kullanılan bir Orta Asya unvanıydı. Modern zamanlarda Noyan, Asya'da ve Orta Asya'da "efendi", "prens", "başkomutan" anlamına gelen bir isim veya soyadı olarak kullanılmıştır.
Börçigin öncesi dönem
İlk olarak Noyan ünvanı, Moğol göçebe topluluklarının reisleri için kullanılan bir ünvandı.
Moğol İmparatorluğu ve ardıl devletler dönemi
Cengiz Han döneminde "Noyan" terimi Tümenlerin ve Minganların liderleri için kullanılırdı. Barış zamanları da dahil Noyanlar lider olarak hüküm sürer ve otlak alanları yönetirlerdi. Savaş zamanlarında Tümenlerin ve Minganların savaşçılarına liderlik ederlerdi. Fetihler sırasında Noyanlar'a yönetmeleri için topraklar verilirdi ve 20. yüzyılda etkin bir şekilde aristokrasi haline geldiler. Noyanlar sosyal rütbe olarak sıradan Moğolların üstünde, ancak Cengiz Han'ın torunlarının altındaydı. Noyan ünvanı, Altın Orda Devleti, İlhanlılar ve Çağatay Hanlığı'nda bazen emir ya da bey olarak kullanılırken, Çin'in Yuan Hanedanlığı'na ait tarihi kayıtlarda guanren (官人) olarak kullanılmıştır.
Qing Hanedanı
1694'ten 1911'e kadar Moğolistan'ı yöneten Qing Hanedanı, Moğolistan'da yönetimi Noyon olarak da adlandırılan ünvanla Cengiz Han'ın torunlarına bırakmıştır. Bu dönemde Noyon terimi, Moğolistan çoğunlukla barış içinde olduğu için asilzade çağrışımını kazanmıştır. 1921'den sonra Darga kelimesi Noyon'un yerini alarak memurlar için kullanılan bir terim haline gelmiştir.
Bilinen bazı noyanlar
Kaynakça
- ^ "Noyan". 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Haziran 2024.
- ^ "Encyclopaedia of Islam, Second Edition". 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Haziran 2024.
- ^ Sneath, David (2007). The Headless State: Aristocratic Orders, Kinship Society, & Misrepresentations of Nomadic Inner Asia. Columbia University Press. s. 114. ISBN . 16 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Haziran 2024.
- ^ C.P.Atwood-Encyclopedia of Mongolia, s. 412
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Noyan cogunluk icin kullanilirken noyad kokeni Mogol Imparatorlugu nun ardillarindan Cagatay Hanligi nda bir otorite unvani olarak Orta Asya hanliklarinda asil soydan gelen sivil askeri liderleri ifade etmek icin kullanilan bir Orta Asya unvaniydi Modern zamanlarda Noyan Asya da ve Orta Asya da efendi prens baskomutan anlamina gelen bir isim veya soyadi olarak kullanilmistir Borcigin oncesi donemIlk olarak Noyan unvani Mogol gocebe topluluklarinin reisleri icin kullanilan bir unvandi Mogol Imparatorlugu ve ardil devletler donemiIlhanlilar doneminde bir Noyan olan Siktur Cengiz Han doneminde Noyan terimi Tumenlerin ve Minganlarin liderleri icin kullanilirdi Baris zamanlari da dahil Noyanlar lider olarak hukum surer ve otlak alanlari yonetirlerdi Savas zamanlarinda Tumenlerin ve Minganlarin savascilarina liderlik ederlerdi Fetihler sirasinda Noyanlar a yonetmeleri icin topraklar verilirdi ve 20 yuzyilda etkin bir sekilde aristokrasi haline geldiler Noyanlar sosyal rutbe olarak siradan Mogollarin ustunde ancak Cengiz Han in torunlarinin altindaydi Noyan unvani Altin Orda Devleti Ilhanlilar ve Cagatay Hanligi nda bazen emir ya da bey olarak kullanilirken Cin in Yuan Hanedanligi na ait tarihi kayitlarda guanren 官人 olarak kullanilmistir Qing Hanedani1694 ten 1911 e kadar Mogolistan i yoneten Qing Hanedani Mogolistan da yonetimi Noyon olarak da adlandirilan unvanla Cengiz Han in torunlarina birakmistir Bu donemde Noyon terimi Mogolistan cogunlukla baris icinde oldugu icin asilzade cagrisimini kazanmistir 1921 den sonra Darga kelimesi Noyon un yerini alarak memurlar icin kullanilan bir terim haline gelmistir Bilinen bazi noyanlarKaracar Noyan Baycu Noyan Cormagon Noyan Cebe Subutay Mukali BurandaiKaynakca Noyan 3 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Haziran 2024 Encyclopaedia of Islam Second Edition 18 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Haziran 2024 Sneath David 2007 The Headless State Aristocratic Orders Kinship Society amp Misrepresentations of Nomadic Inner Asia Columbia University Press s 114 ISBN 978 0 231 14054 6 16 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Haziran 2024 C P Atwood Encyclopedia of Mongolia s 412