Zivaniya(Yunanca: ζιβανία, ζιβάνα,İngilizce: Zivania, Zivana), ve üzümlerinden yapılan yerel sek şaraplar ile üzüm cibresi karışımının damıtılmasından üretilen bir Kıbrıs cibre brendisidir. Zivaniya adı Kıbrıs'ın Rumca lehçesinde cibre anlamına gelen zivana (Yunanca: ζίβανα) kelimesinden türemiştir. Zivaniya, renksiz ve alkoliktir ve hafif bir kuru üzüm aromasına sahiptir. Alkol içeriği değişiklik gösterse de, sıklıkla hacme oranla %45'tir. Yasal tanımına göre, zivaniya % 60'tan fazla alkol içeriğine sahip olamaz. Zivaniya şeker içermez ve asitliği yoktur.
Bodiri içerisinde Zivaniya | |
Tip | cibre brendisi |
---|---|
Köken | Kıbrıs |
Alkol miktarı | %43-60 |
Renk | Berrak, renksiz |
Tat | Alkolik ve hafif kuru üzüm aroması |
İçindekiler |
|
Tarihçe
Zivaniyanın Kıbrıs'ta ilk ne zaman üretildiği bilinmemektedir. Bazıları tsipouro üretim yöntemine benzeyen zivaniya üretim yönteminin 15. yüzyılda Athos Dağı rahipleri tarafından Kıbrıs'a getirildiğine inanırken, diğerleri zivaniyanın Venedik Cumhuriyeti'nin 15. yüzyılın sonlarında hüküm sürdüğü zamandan beri Kıbrıs'ta üretildiğine inanmaktadır.[] Adanın Osmanlı ve İngiliz yönetimi sırasında zivaniya üretiminin halen daha devam ettiğinin kanıtı, 1879'da şöyle bildiren İngiliz yazar gibi yazarlardan geliyor: "...kabuklar ve saplar damıtma yoluyla rakı veya ispirto yapabilmek için bir kenara alınıp mayalanmaya bırakılır..."
1965 tarihli üzüm ürünlerinin düzenlenmesi ve kontrolüne ilişkin Kıbrıs Cumhuriyeti kanununa göre zivaniya, "şarap, üzüm ve cibrenin (veya kuru üzüm veya diğer kalıntılar) fermantasyondan geçen yalnızca birinci damıtılması kullanılarak üretilen, hacim başına %60'tan fazla alkol içermeyen alkollü bir içecek" olarak tanımlanmaktadır.
1989 yılından beri zivaniya, Kıbrıs'ta üretilen üzüm marşının bir adı olarak AB yönetmelikleri kapsamında korunmaktadır.
Yapılışı
Zivaniya üretimi, şıra üretmek için olgun ve sağlıklı üzümlerin preslenmesiyle başlar. Daha sonra üzüm şırasının yoğunluğu kullanılarak 13° 'den daha düşük bir yoğunluk değerine sahip olduğundan emin olmak için kontrol edilir. Bu, şıranın bütünüyle ve uygun bir şekilde fermantasyonunun gerçekleşebilmesi için gereklidir. Daha sonra, üzüm şırası, üzüm cibresi ile birlikte büyük kaplara konur ve mayalanmaya bırakılır. Geleneksel olarak, şıra-cibre karışımı büyük kil kaplara (, Yunanca: πιθάρι) yerleştirilirdi. Fermantasyon işlemi tamamlanır tamamlanmaz (yani fermente edilmiş şıranın 0° Baumé'ye eşit veya daha düşük bir değere sahip olduğu ölçülüp onaylanınca), fermente edilmiş şıra-cibre karışımı damıtma için bir imbiğin ana kabına (kazani, Yunanca : καζάνι) aktarılır.
Geleneksel zivaniya imbiği Kıbrıs'ın Rumca lehçesinde lampikos (Yunanca: λαμπίκος; ayrıca bkz. imbik) olarak adlandırılmaktadır. Kıbrıs'ın bazı köylerinde, genellikle tek bir lampikos tüm köylüler arasında paylaşılırdı. Geleneksel zivaniya imbikleri, Girit'teki için kullanılanlara benzer.
İmbiğin ana kabı hava geçirmez bir şekilde kapatıldığı zaman, altına ateş yakılır. Ateşin devamlı olarak ısı ürettiği sürekli kontrol edilir. İmbikten çıkan ilk zivaniya, en yüksek alkol oranına sahipken, aparattan en son çıkarılan alkolün içeriği düşüktür ve porakos (Yunanca: πόρακος) olarak adlandırılır. İmbikten ilk çıkan zivaniya, zararlı kimyasallar içerdiği için içilebilir değildir, bu yüzden genellikle ya atılır ya da ağrıyan vücut bölgelerine masaj yapmak için kullanılır.
Ön damıtma karışımına bağlı olarak, farklı kalitelerde zivaniya üretilir:
- Damıtma sırasında sadece şarap kullanılarak yapılan zivaniya
- Damıtma sırasında şarap ve üzüm cibresi kullanılarak yapılan zivaniya
- Damıtma sırasında cibre, su ve az güçlü zivaniya kullanılarak yapılan zivaniya
Saklama ve nakliyat
Zivaniya genellikle buharlaşmayı önlemek için kapatılabilen temiz ahşap veya galvanizli metal kaplarda saklanır. Kısa süreli depolama veya tüketim için cam şişelere aktarılabilir.
Tüketimi ve başka kullanım alanları
Kıbrıslılar yıl boyunca zivaniya tüketir. Yaz aylarında zivaniya buz ile birlikte soğuk servis edilir. Zivaniya genellikle tek başına tüketilmez ve çoğunlukla kuru yemiş, lokum, cevizli sucuk veya loukaniko, lountza ve samarella gibi küçük Kıbrıs mezeleriyle servis edilir.
Kıbrıs'a bira ve diğer alkollü içeceklerin gelmesinden önce, Kıbrıslıların tükettiği başlıca alkollü içecekler şarap ve zivaniyaydı. Kıbrıs'ın bazı köylerinde, zivaniyaya ayrı bir kırmızı renk, aroma ve tat veren tarçın eklenir. Zivaniya yıllanmaya bırakıldığında daha güçlü bir tat ve aroma kazanır. Yıllanmış zivaniya çok değerlidir ve özel günlerde tüketilmek için saklanır veya ziyaretçilere hoş bir ikram olarak sunulur.
Zivaniya, alkollü içecek olarak kullanılmasının yanı sıra yaraları tedavi etmek, ağrılı vücut bölgelerine masaj yapmak, soğuk algınlığı ve diş ağrılarına çare olarak ve soğuk kış aylarında özellikle Trodos dağlarının köylerinde ısınma içeceği olarak da kullanılır.
Özgünlük
Zivaniyanın özgünlüğünü saptayabilmek için, bazı metaller analiz edilmiştir. Bu metallerden hangilerinin zivaniyanın özgünlüğünü saptayabilmek için kullanılabilecek teşhis parametrelerini oluşturduğunu araştırmak için kimyasal çalışmalar yapılmıştır. Çalışmaların sonuçları, zivaniyanın Kıbrıs adasındaki benzersiz jeolojik ve iklim koşullarıyla ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır.
Fotoğraflar
- Kıbrıs zivaniyası şişesi.
- Zivaniya yapımında kullanılan üzümler.
- Girit adasındaki Amiras köyünde bulunan damıtma aparatı (kazani).
Kaynakça
- ^ . Kıbrıs Transfer. 5 Temmuz 2015. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2020.
- ^ . foodmuseum.cs.ucy.ac.cy (Yunanca). Cyprus Food Virtual Museum. 18 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2015.
- ^ . vounipanayiawinery.com. Vouni Panaya Winery. 14 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2019.
- ^ a b . 27 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2017.
- ^ . apostaktiriomakri.gr. Makri Distillery. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2019.
- ^ Samuel W. Baker (1879). Cyprus, as I Saw it in 1879. Project Gutenberg (Etext edition, 2003). s. 120. ISBN . 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ " The name 'grape marc' or 'grape marc spirit' may be replaced by the designation Zivania solely for the spirit drink produced in Cyprus." . 15 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2011.
- ^ Authenticity of the Traditional Cypriot Spirit "Zivania" on the Basis of H NMR Spectroscopy Diagnostic Parameters and Statistical Analysis [1] 26 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Authenticity of the traditional Cypriot spirit zivania
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zivaniya Yunanca zibania zibana Ingilizce Zivania Zivana ve uzumlerinden yapilan yerel sek saraplar ile uzum cibresi karisiminin damitilmasindan uretilen bir Kibris cibre brendisidir Zivaniya adi Kibris in Rumca lehcesinde cibre anlamina gelen zivana Yunanca zibana kelimesinden turemistir Zivaniya renksiz ve alkoliktir ve hafif bir kuru uzum aromasina sahiptir Alkol icerigi degisiklik gosterse de siklikla hacme oranla 45 tir Yasal tanimina gore zivaniya 60 tan fazla alkol icerigine sahip olamaz Zivaniya seker icermez ve asitligi yoktur ZivaniyaBodiri icerisinde ZivaniyaTipcibre brendisiKokenKibrisAlkol miktari 43 60RenkBerrak renksizTatAlkolik ve hafif kuru uzum aromasiIcindekileruzum cibresi sek sarapTarihceZivaniyanin Kibris ta ilk ne zaman uretildigi bilinmemektedir Bazilari tsipouro uretim yontemine benzeyen zivaniya uretim yonteminin 15 yuzyilda Athos Dagi rahipleri tarafindan Kibris a getirildigine inanirken digerleri zivaniyanin Venedik Cumhuriyeti nin 15 yuzyilin sonlarinda hukum surdugu zamandan beri Kibris ta uretildigine inanmaktadir kaynak belirtilmeli Adanin Osmanli ve Ingiliz yonetimi sirasinda zivaniya uretiminin halen daha devam ettiginin kaniti 1879 da soyle bildiren Ingiliz yazar gibi yazarlardan geliyor kabuklar ve saplar damitma yoluyla raki veya ispirto yapabilmek icin bir kenara alinip mayalanmaya birakilir 1965 tarihli uzum urunlerinin duzenlenmesi ve kontrolune iliskin Kibris Cumhuriyeti kanununa gore zivaniya sarap uzum ve cibrenin veya kuru uzum veya diger kalintilar fermantasyondan gecen yalnizca birinci damitilmasi kullanilarak uretilen hacim basina 60 tan fazla alkol icermeyen alkollu bir icecek olarak tanimlanmaktadir 1989 yilindan beri zivaniya Kibris ta uretilen uzum marsinin bir adi olarak AB yonetmelikleri kapsaminda korunmaktadir YapilisiZivaniya uretimi sira uretmek icin olgun ve saglikli uzumlerin preslenmesiyle baslar Daha sonra uzum sirasinin yogunlugu kullanilarak 13 den daha dusuk bir yogunluk degerine sahip oldugundan emin olmak icin kontrol edilir Bu siranin butunuyle ve uygun bir sekilde fermantasyonunun gerceklesebilmesi icin gereklidir Daha sonra uzum sirasi uzum cibresi ile birlikte buyuk kaplara konur ve mayalanmaya birakilir Geleneksel olarak sira cibre karisimi buyuk kil kaplara Yunanca pi8ari yerlestirilirdi Fermantasyon islemi tamamlanir tamamlanmaz yani fermente edilmis siranin 0 Baume ye esit veya daha dusuk bir degere sahip oldugu olculup onaylaninca fermente edilmis sira cibre karisimi damitma icin bir imbigin ana kabina kazani Yunanca kazani aktarilir Geleneksel zivaniya imbigi Kibris in Rumca lehcesinde lampikos Yunanca lampikos ayrica bkz imbik olarak adlandirilmaktadir Kibris in bazi koylerinde genellikle tek bir lampikos tum koyluler arasinda paylasilirdi Geleneksel zivaniya imbikleri Girit teki icin kullanilanlara benzer Imbigin ana kabi hava gecirmez bir sekilde kapatildigi zaman altina ates yakilir Atesin devamli olarak isi urettigi surekli kontrol edilir Imbikten cikan ilk zivaniya en yuksek alkol oranina sahipken aparattan en son cikarilan alkolun icerigi dusuktur ve porakos Yunanca porakos olarak adlandirilir Imbikten ilk cikan zivaniya zararli kimyasallar icerdigi icin icilebilir degildir bu yuzden genellikle ya atilir ya da agriyan vucut bolgelerine masaj yapmak icin kullanilir On damitma karisimina bagli olarak farkli kalitelerde zivaniya uretilir Damitma sirasinda sadece sarap kullanilarak yapilan zivaniya Damitma sirasinda sarap ve uzum cibresi kullanilarak yapilan zivaniya Damitma sirasinda cibre su ve az guclu zivaniya kullanilarak yapilan zivaniyaSaklama ve nakliyatZivaniya genellikle buharlasmayi onlemek icin kapatilabilen temiz ahsap veya galvanizli metal kaplarda saklanir Kisa sureli depolama veya tuketim icin cam siselere aktarilabilir Tuketimi ve baska kullanim alanlariKibrislilar yil boyunca zivaniya tuketir Yaz aylarinda zivaniya buz ile birlikte soguk servis edilir Zivaniya genellikle tek basina tuketilmez ve cogunlukla kuru yemis lokum cevizli sucuk veya loukaniko lountza ve samarella gibi kucuk Kibris mezeleriyle servis edilir Kibris a bira ve diger alkollu iceceklerin gelmesinden once Kibrislilarin tukettigi baslica alkollu icecekler sarap ve zivaniyaydi Kibris in bazi koylerinde zivaniyaya ayri bir kirmizi renk aroma ve tat veren tarcin eklenir Zivaniya yillanmaya birakildiginda daha guclu bir tat ve aroma kazanir Yillanmis zivaniya cok degerlidir ve ozel gunlerde tuketilmek icin saklanir veya ziyaretcilere hos bir ikram olarak sunulur Zivaniya alkollu icecek olarak kullanilmasinin yani sira yaralari tedavi etmek agrili vucut bolgelerine masaj yapmak soguk alginligi ve dis agrilarina care olarak ve soguk kis aylarinda ozellikle Trodos daglarinin koylerinde isinma icecegi olarak da kullanilir OzgunlukZivaniyanin ozgunlugunu saptayabilmek icin bazi metaller analiz edilmistir Bu metallerden hangilerinin zivaniyanin ozgunlugunu saptayabilmek icin kullanilabilecek teshis parametrelerini olusturdugunu arastirmak icin kimyasal calismalar yapilmistir Calismalarin sonuclari zivaniyanin Kibris adasindaki benzersiz jeolojik ve iklim kosullariyla iliskili oldugunu ortaya koymaktadir FotograflarKibris zivaniyasi sisesi Zivaniya yapiminda kullanilan uzumler Girit adasindaki Amiras koyunde bulunan damitma aparati kazani Kaynakca Kibris Transfer 5 Temmuz 2015 9 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Ocak 2020 foodmuseum cs ucy ac cy Yunanca Cyprus Food Virtual Museum 18 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2015 vounipanayiawinery com Vouni Panaya Winery 14 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Temmuz 2019 a b 27 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Aralik 2017 apostaktiriomakri gr Makri Distillery 11 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2019 Samuel W Baker 1879 Cyprus as I Saw it in 1879 Project Gutenberg Etext edition 2003 s 120 ISBN 978 1 84637 912 3 16 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2020 The name grape marc or grape marc spirit may be replaced by the designation Zivania solely for the spirit drink produced in Cyprus 15 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2011 Authenticity of the Traditional Cypriot Spirit Zivania on the Basis of H NMR Spectroscopy Diagnostic Parameters and Statistical Analysis 1 26 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Authenticity of the traditional Cypriot spirit zivania