Newcomb paradoksu Felsefe ve matematikte,aynı zamanda Newcomb problemi olarak da bilinir. Biri geleceği tahmin edebilen iki oyuncu arasındaki oynanan bir oyunu konu edinen bir düşünce deneyidir .
Tahmin Edilen Seçim Gerçek Seçim | A + B (B'nin 0 doları var) | B (B'nin 1.000.000 doları var) |
---|---|---|
A + B | $1000 dolar | 1.001.000$ |
B | 0$ | 1.000.000$ |
Newcomb paradoksu, Kaliforniya Üniversitesi Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı'ndan tarafından oluşturuldu. Ancak, ilk kez 1969'da Robert Nozick tarafından bir felsefe makalesinde tam olarak analiz edilmiştir ve Scientific American dergisinin Mart 1973 sayısında, Martin Gardner'ın " Matematiksel Oyunlar " adlı kitabında yer almıştır. Bugün karar teorisinin felsefi dalında çok tartışılan bir problemi olarak devam etmektedir.
Problem
Güvenilir bir tahminci, başka bir oyuncu ile A ve B olarak belirlenmiş iki kutu bulunmaktadır. Oyuncuya sadece B kutusunu almak veya hem A hem de B kutularını almak arasında bir seçim yapma hakkı verilmiştir. Oyuncu aşağıdakileri biliyor:
- A Kutusu şeffaftır ve her zaman görünür bir 1.000 Dolar içerir.
- B kutusu opaktır ve içeriği tahmin edici ile daha önceden belirlenmiş durumdadır:
- Eğer tahminci oyuncuya hem A hem de B kutularını alacağını tahmin ettiyse, B kutusu hiçbir şey içermez.
- Eğer tahminci oyuncunun sadece B kutusunu alacağını öngörmüşse, B kutusunda 1.000.000 $ bulunur.
Oyuncu seçim yaparken ne tahmin edicinin ne tahmin ettiğini ne de B kutusunun ne olduğunu bilmemektedir.
Oyun teorisi stratejileri
1969 tarihli makalesinde Nozick, " Neredeyse herkes için ne yapılması gerektiği son derece açık ve nettir. Buradaki zorluk, bu insanların sorun üzerinde neredeyse eşit bir şekilde bölünmüş görünmesi ve büyük bir kısmının karşı tarafın sadece aptallık ettiğini düşünmesidir." Sorun günümüzde de filozofları ikiye ayırmaya devam etmektedir. 2020 yılında yapılan bir ankette, profesyonel felsefecilerin mütevazı bir çoğunluğu her iki kutuyu da işaretlemeyi tercih etmiştir (%39,0'a karşı %31,2).
Oyun teorisi bu oyun için farklı ilkelere dayanan iki strateji sunar: Beklenen fayda ilkesi ve stratejik baskınlık ilkesi. Soruna paradoks denmesinin nedeni, her ikisi de sezgisel olarak mantıklı görünen iki analizin, hangi seçimin oyuncunun kazancını maksimize edeceği sorusuna çelişkili yanıtlar vermesidir.
- Tahmin edicinin doğru olma olasılığı kesin veya kesine yakın olduğu zaman elde edilmesi beklenen fayda göz önüne alındığında, oyuncu B kutusunu tercih etmelidir. Bu seçim, oyuncunun kazancını istatistiksel olarak maksimize eder ve oyun başına yaklaşık 1.000.000 $ olarak belirler.
- Baskınlık ilkesi uyarınca, oyuncu her zaman daha iyi olan stratejiyi seçmelidir; hem A hem de B kutularını seçmek, yalnızca B'yi seçmekten her zaman 1.000 $ daha fazla getirecektir. Ancak, "her zaman B'den 1.000 $ daha fazla" beklenen faydası oyunun istatistiksel getirisine bağlıdır; tahmincinin tahmini neredeyse kesin veya kesin olduğunda, hem A hem de B'yi seçmek oyuncunun kazancını oyun başına yaklaşık 1.000 $ olarak belirler.
David Wolpert ve Gregory Benford, bir problemin tüm ilgili detayları belirtilmediğinde ve bu eksik detayları doldurmanın birden fazla "sezgisel olarak açık" yolu olduğunda paradoksların ortaya çıktığına işaret etmektedir. Onlar göre Newcomb paradoksu durumunda, iki stratejiden hangisinin "açıkça doğru" olduğu konusundaki çatışma, Newcomb problemindeki ayrıntıları doldurmanın iki farklı işbirliği yapmayan oyunla sonuçlanabileceği ve stratejilerin her birinin bir oyun için makul olduğu ama diğeri için makul olmadığı gerçeğini yansıtmaktadır. Daha sonra her iki oyun için de en uygun stratejileri türetirler ve bu stratejilerin tahmin edicinin yanılmazlığından, nedensellik, determinizm ve özgür irade sorularından bağımsız olduğu ortaya çıkmaktadır.
Nedensellik ve özgür irade
Tahmin edilen seçim Gerçek seçim | A + B | B |
---|---|---|
A + B | $1000 dolar | İmkansız |
B | İmkansız | 1.000.000$ |
Tahmin edenin yanılmaz ve hata yapamaz olduğu varsayıldığında nedensellik sorunları ortaya çıkar; Nozick, tahmin edenin tahminlerinin "neredeyse kesinlikle" doğru olduğunu varsayarak bu sorunu önler, böylece yanılmazlık ve nedensellik sorunlarını ortadan kaldırır. Nozick ayrıca, eğer tahmin edici kişinin oyuncunun rastgele seçim yapacağını öngörmesi halinde, B kutusunun hiçbir şey içermeyeceğini belirtmektedir. Bu, özgür irade veya kuantum zihin süreçleri gibi, seçim yapma sürecinde doğası gereği rastgele veya öngörülemez olayların zaten devreye girmeyeceğini varsaymaktadır. Ancak, yanılmaz bir tahmincinin olması durumunda bu konular yine de incelenebilir. Bu koşul altında, yalnızca B seçeneğinin doğru seçenek olduğu görülmektedir. Bu analiz, 0$ ve 1.001.000$ getiren olasılıkları göz ardı edebileceğimizi ileri sürmektedir, çünkü her ikisi de tahminin yanlış yapılmasını gerektirmektedir ve problem, tahmin edenin asla yanılmayacağını belirtmektedir. Dolayısıyla, seçim her iki kutuyu da 1.000$ ile almak ya da sadece B kutusunu 1.000.000$ ile almak şeklinde olur - yani sadece B kutusunu almak her zaman daha iyidir.
William Lane Craig, mükemmel tahmincilerin (ya da zaman makinelerinin, çünkü bir zaman makinesi tahmin yapmak için bir mekanizma olarak kullanılabilir) olduğu bir dünyada, geriye dönük nedenselliğini ileri sürmüştür. Seçicinin seçiminin, tahmin edicinin tahminine neden olduğu söylenebilir. Bazıları, eğer zaman makineleri ya da mükemmel tahminciler varsa, o zaman özgür iradenin de olamayacağı ve seçenlerin kaderlerinde ne varsa onu yapacakları sonucuna varmıştır. Birlikte ele alındığında paradoks, özgür irade ve determinizmin bağdaşmaz olduğu yönündeki eski iddianın yeniden ifade edilmesidir, çünkü determinizm mükemmel öngörücülerin varlığını mümkün kılar. Başka bir deyişle, bu paradoks büyükbaba paradoksuna eşdeğer olabilir; paradoks mükemmel bir tahminciyi varsayar, "seçicinin" seçim yapmakta özgür olmadığını ima eder, ancak aynı zamanda bir seçimin tartışılabileceğini ve karar verilebileceğini varsayar. Bu durum bazılarına paradoksun bu çelişkili varsayımların bir ürünü olduğunu düşündürmektedir.
Gary Drescher, Good and Real adlı kitabında, benzer olduğunu öne sürdüğü bir duruma başvurarak doğru kararın yalnızca B kutusunu almak olduğunu söylemektedir. – Deterministik bir evrende rasyonel bir failin potansiyel olarak işlek bir caddeden geçip geçmemeye karar vermesidir.
Andrew Irvine, problemin yapısal olarak Braess'in paradoksu ile eş biçimli olduğunu savunmaktadır; bu paradoks, çeşitli türlerdeki fiziksel sistemlerde denge noktalarına ilişkin sezgisel olmayan ancak nihayetinde paradoksal olmayan bir sonuçtur.
Simon Burgess, problemin iki aşamaya ayrılabileceğini ileri sürmüştür: tahmin edicinin tahminin dayandırılacağı tüm bilgileri edinmesinden önceki aşama ve sonraki aşama. Oyuncu hala ilk aşamadayken, örneğin sadece bir kutu almayı taahhüt ederek tahmincinin tahminini etkileyebilir. Dolayısıyla, hala ilk aşamada olan oyuncular kendilerini sadece bir kutu almaya adamalıdır.
Burgess ikinci aşamada olanların her iki kutuyu da alması gerektiğini kabul etmektedir. Ancak vurguladığı gibi, tüm pratik amaçlar için bu konunun dışında; "teklif edilen paranın büyük kısmına ne olacağını belirleyen kararlar ilk aşamada gerçekleşir." Bu nedenle, kendilerini ikinci aşamada bulan ve zaten tek kutuya karar vermemiş olan oyuncular, kaçınılmaz olarak zenginlikten yoksun kalacak ve suçlayacak başka kimse olmayacaktır. Burgess'in sözleriyle: "kötü bir izci oldunuz"; "zenginlikler hazırlıklı olanlar için ayrılmıştır."
Burgess, bazı eleştirmenlerin (örneğin Peter Slezak) aksine, oyuncuların tahminciyi kandırmaya çalışmasını tavsiye etmediğini vurgulamıştır. Tahmin edicinin, oyuncunun ikinci aşamadaki düşünce sürecini tahmin edemeyeceğini de varsaymamaktadır. Tam tersine Burgess, Newcomb paradoksunu bir ortak neden problemi olarak analiz etmekte ve her zaman tamamen tutarlı olan bir dizi koşulsuz olasılık değerinin - ister örtük ister açık olsun - benimsenmesinin önemine özellikle dikkat çekmektedir. Paradoksu bir ortak neden problemi olarak ele almak, basitçe oyuncunun kararının ve tahmin edicinin tahmininin ortak bir nedeni olduğunu varsaymaktır.
Burgess'in Newcomb paradoksu ile Kavka'nın toksin bulmacası arasında bir benzerlik olduğunu vurgulaması da dikkate değerdir. Her iki problemde de kişinin bir şeyi yapmaya niyet etmek için bir nedeni olabilir ancak bunu gerçekten yapmak için bir nedeni olmayabilir. Ancak bu benzerliğin farkına varılması Burgess'in Andy Egan'a atfettiği bir husustur.
Bilinç ve simülasyon
Newcomb'un paradoksu Yapay bilinç sorusuyla da ilişkilendirilebilir, özellikle de bir kişinin beyninin mükemmel bir simülasyonunun o kişinin bilincini oluşturup oluşturmayacağı ile ilgilidir. Tahmini yapanın, hangi kutuyu seçeceği sorunuyla karşılaştığında seçicinin beynini simüle ederek tahminine ulaşan bir makine olduğunu varsayalım. Eğer bu simülasyon seçicinin bilincini oluşturuyorsa, o zaman seçici kutuların önünde gerçek dünyada mı yoksa geçmişte simülasyon tarafından oluşturulan sanal dünyada mı durduğunu söyleyemez. Dolayısıyla "sanal" seçici, tahmin ediciye "gerçek" seçicinin hangi seçimi yapacağını söyleyecektir ve gerçek seçici mi yoksa simülasyon mu olduğunu bilmeyen seçici sadece ikinci kutuyu almalıdır.
Kadercilik
Newcomb paradoksu, her ikisinin de geleceğin mutlak kesinliğini varsayması bakımından mantıksal kadercilikle ilişkilidir. Mantıksal kadercilikte bu kesinlik varsayımı döngüsel bir akıl yürütme yaratırken, Newcomb paradoksu oyuna katılanların önceden belirlenmiş bir sonucu etkileyip etkileyemeyeceklerini dikkate alır.
Newcomb probleminin uzantıları
Newcomb problemine benzer veya bu problemi temel alan birçok düşünce deneyi literatürde tartışılmıştır. Örneğin, Newcomb probleminin B kutusunun A kutusuyla dolaştığı kuantum teorisi versiyonu da önerilmiştir.
Meta-Newcomb problemi
İlgili başka bir sorun da meta-Newcomb problemidir. Bu problemin kurgusu orijinal Newcomb problemine benzemektedir. Ancak buradaki değişiklik, tahmin edicinin B kutusunu doldurup doldurmayacağına oyuncu bir seçim yaptıktan sonra karar verebilmesi ve oyuncunun B kutusunun daha önce doldurulup doldurulmadığını bilmemesidir. Ayrıca başka bir tahminci daha vardır: geçmişte hem oyuncuları hem de tahminciyi güvenilir bir şekilde tahmin etmiş olan ve aşağıdakileri tahmin eden bir "meta-tahminci": "Ya her iki kutuyu da seçeceksiniz ve tahminci kararını sizden sonra verecek ya da sadece B kutusunu seçeceksiniz ve tahminci kararını çoktan vermiş olacak."
Bu durumda, her iki kutuyu da seçme taraftarı şu açmazla karşı karşıya kalır: oyuncu her iki kutuyu da seçerse, tahminci henüz kararını vermemiş olacaktır ve bu nedenle oyuncunun yalnızca B kutusunu seçmesi daha rasyonel bir seçim olacaktır. Ancak oyuncu böyle bir seçim yaparsa, tahminci kararını çoktan vermiş olacağından, oyuncunun kararının tahmincinin kararını etkilemesi imkansız hale gelir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Robert Nozick (1969). (PDF). Rescher, Nicholas (Ed.). Essays in Honor of Carl G. Hempel. Springer. 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Gardner, Martin (March 1974). "Mathematical Games". Scientific American. 231 (3): 102. doi:10.1038/scientificamerican0974-187. Reprinted with an addendum and annotated bibliography in his book The Colossal Book of Mathematics ().
- ^ "Causal Decision Theory". Stanford Encyclopedia of Philosophy. The Metaphysics Research Lab, Stanford University. Erişim tarihi: 3 Şubat 2016.
- ^ a b c Wolpert, D. H.; Benford, G. (June 2013). "The lesson of Newcomb's paradox". Synthese. 190 (9): 1637-1646. doi:10.1007/s11229-011-9899-3.
- ^ Bellos, Alex (28 Kasım 2016). "Newcomb's problem divides philosophers. Which side are you on?". The Guardian (İngilizce). 16 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2018.
- ^ Bourget, D., Chalmers, D. J. (2014). "What do philosophers believe?" Philosophical Studies, 170(3), 465–500.
- ^ "PhilPapers Survey 2020". 2 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2024.
- ^ Christopher Langan. "The Resolution of Newcomb's Paradox". Noesis (44). 25 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2024.
- ^ Craig (1987). "Divine Foreknowledge and Newcomb's Paradox". Philosophia. 17 (3): 331-350. doi:10.1007/BF02455055. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2024.
- ^ Craig, William Lane (1988). "Tachyons, Time Travel, and Divine Omniscience". . 85 (3): 135-150. doi:10.2307/2027068.
- ^ Drescher, Gary (2006). Good and Real: Demystifying Paradoxes from Physics to Ethics. ISBN .
- ^ Irvine, Andrew (1993). "How Braess' paradox solves Newcomb's problem". International Studies in the Philosophy of Science. 7 (2): 141-60. doi:10.1080/02698599308573460.
- ^ Burgess, Simon (February 2012). "Newcomb's problem and its conditional evidence: a common cause of confusion". Synthese. 184 (3): 336. doi:10.1007/s11229-010-9816-1.
- ^ Burgess, Simon (January 2004). "Newcomb's problem: an unqualified resolution". Synthese. 138 (2): 282. doi:10.1023/b:synt.0000013243.57433.e7.
- ^ Burgess, Simon (February 2012). "Newcomb's problem and its conditional evidence: a common cause of confusion". Synthese. 184 (3): 329-330. doi:10.1007/s11229-010-9816-1.
- ^ Burgess, Simon (February 2012). "Newcomb's problem and its conditional evidence: a common cause of confusion". Synthese. 184 (3): 338. doi:10.1007/s11229-010-9816-1.
- ^ A bot will complete this citation soon. Click here to jump the queue arXiv:[1].
- ^ Dummett, Michael (1996), The Seas of Language, Clarendon Press Oxford, ss. 352-358.
- ^ Piotrowski, Edward; Jan Sladowski (2003). "Quantum solution to the Newcomb's paradox". International Journal of Quantum Information. 1 (3): 395-402. arXiv:quant-ph/0202074 $2. doi:10.1142/S0219749903000279.
- ^ Bostrom, Nick (2001). "The Meta-Newcomb Problem". Analysis. 61 (4): 309-310. doi:10.1093/analys/61.4.309.
- Bar-Hillel, Maya; Margalit, Avishai (1972). "Newcomb's paradox revisited". British Journal for the Philosophy of Science. 23 (4): 295-304. doi:10.1093/bjps/23.4.295.
- Campbell, Richmond and Sowden, Lanning, ed. (1985), Paradoxes of Rationality and Cooperation: Prisoners' Dilemma and Newcomb's Problem, Vancouver: University of British Columbia Press. (an anthology discussing Newcomb's Problem, with an extensive bibliography).
- Collins, John. "Newcomb's Problem", International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences, Neil Smelser and Paul Baltes (eds.), Elsevier Science (2001).
- Gardner, Martin (1986). Knotted Doughnuts and Other Mathematical Entertainments. W. H. Freeman and Company. ss. 155-175. ISBN .
- Levi, Isaac (1982). "A Note on Newcombmania". Journal of Philosophy. 79 (6): 337-342. doi:10.2307/2026081. (An article discussing the popularity of Newcomb's problem.)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Newcomb paradoksu Felsefe ve matematikte ayni zamanda Newcomb problemi olarak da bilinir Biri gelecegi tahmin edebilen iki oyuncu arasindaki oynanan bir oyunu konu edinen bir dusunce deneyidir Tahmin Edilen SecimGercek Secim A B B nin 0 dolari var B B nin 1 000 000 dolari var A B 1000 dolar 1 001 000 B 0 1 000 000 Newcomb paradoksu Kaliforniya Universitesi Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvari ndan tarafindan olusturuldu Ancak ilk kez 1969 da Robert Nozick tarafindan bir felsefe makalesinde tam olarak analiz edilmistir ve Scientific American dergisinin Mart 1973 sayisinda Martin Gardner in Matematiksel Oyunlar adli kitabinda yer almistir Bugun karar teorisinin felsefi dalinda cok tartisilan bir problemi olarak devam etmektedir ProblemGuvenilir bir tahminci baska bir oyuncu ile A ve B olarak belirlenmis iki kutu bulunmaktadir Oyuncuya sadece B kutusunu almak veya hem A hem de B kutularini almak arasinda bir secim yapma hakki verilmistir Oyuncu asagidakileri biliyor A Kutusu seffaftir ve her zaman gorunur bir 1 000 Dolar icerir B kutusu opaktir ve icerigi tahmin edici ile daha onceden belirlenmis durumdadir Eger tahminci oyuncuya hem A hem de B kutularini alacagini tahmin ettiyse B kutusu hicbir sey icermez Eger tahminci oyuncunun sadece B kutusunu alacagini ongormusse B kutusunda 1 000 000 bulunur Oyuncu secim yaparken ne tahmin edicinin ne tahmin ettigini ne de B kutusunun ne oldugunu bilmemektedir Oyun teorisi stratejileri1969 tarihli makalesinde Nozick Neredeyse herkes icin ne yapilmasi gerektigi son derece acik ve nettir Buradaki zorluk bu insanlarin sorun uzerinde neredeyse esit bir sekilde bolunmus gorunmesi ve buyuk bir kisminin karsi tarafin sadece aptallik ettigini dusunmesidir Sorun gunumuzde de filozoflari ikiye ayirmaya devam etmektedir 2020 yilinda yapilan bir ankette profesyonel felsefecilerin mutevazi bir cogunlugu her iki kutuyu da isaretlemeyi tercih etmistir 39 0 a karsi 31 2 Oyun teorisi bu oyun icin farkli ilkelere dayanan iki strateji sunar Beklenen fayda ilkesi ve stratejik baskinlik ilkesi Soruna paradoks denmesinin nedeni her ikisi de sezgisel olarak mantikli gorunen iki analizin hangi secimin oyuncunun kazancini maksimize edecegi sorusuna celiskili yanitlar vermesidir Tahmin edicinin dogru olma olasiligi kesin veya kesine yakin oldugu zaman elde edilmesi beklenen fayda goz onune alindiginda oyuncu B kutusunu tercih etmelidir Bu secim oyuncunun kazancini istatistiksel olarak maksimize eder ve oyun basina yaklasik 1 000 000 olarak belirler Baskinlik ilkesi uyarinca oyuncu her zaman daha iyi olan stratejiyi secmelidir hem A hem de B kutularini secmek yalnizca B yi secmekten her zaman 1 000 daha fazla getirecektir Ancak her zaman B den 1 000 daha fazla beklenen faydasi oyunun istatistiksel getirisine baglidir tahmincinin tahmini neredeyse kesin veya kesin oldugunda hem A hem de B yi secmek oyuncunun kazancini oyun basina yaklasik 1 000 olarak belirler David Wolpert ve Gregory Benford bir problemin tum ilgili detaylari belirtilmediginde ve bu eksik detaylari doldurmanin birden fazla sezgisel olarak acik yolu oldugunda paradokslarin ortaya ciktigina isaret etmektedir Onlar gore Newcomb paradoksu durumunda iki stratejiden hangisinin acikca dogru oldugu konusundaki catisma Newcomb problemindeki ayrintilari doldurmanin iki farkli isbirligi yapmayan oyunla sonuclanabilecegi ve stratejilerin her birinin bir oyun icin makul oldugu ama digeri icin makul olmadigi gercegini yansitmaktadir Daha sonra her iki oyun icin de en uygun stratejileri turetirler ve bu stratejilerin tahmin edicinin yanilmazligindan nedensellik determinizm ve ozgur irade sorularindan bagimsiz oldugu ortaya cikmaktadir Nedensellik ve ozgur iradeTahmin edilen secimGercek secim A B BA B 1000 dolar ImkansizB Imkansiz 1 000 000 Tahmin edenin yanilmaz ve hata yapamaz oldugu varsayildiginda nedensellik sorunlari ortaya cikar Nozick tahmin edenin tahminlerinin neredeyse kesinlikle dogru oldugunu varsayarak bu sorunu onler boylece yanilmazlik ve nedensellik sorunlarini ortadan kaldirir Nozick ayrica eger tahmin edici kisinin oyuncunun rastgele secim yapacagini ongormesi halinde B kutusunun hicbir sey icermeyecegini belirtmektedir Bu ozgur irade veya kuantum zihin surecleri gibi secim yapma surecinde dogasi geregi rastgele veya ongorulemez olaylarin zaten devreye girmeyecegini varsaymaktadir Ancak yanilmaz bir tahmincinin olmasi durumunda bu konular yine de incelenebilir Bu kosul altinda yalnizca B seceneginin dogru secenek oldugu gorulmektedir Bu analiz 0 ve 1 001 000 getiren olasiliklari goz ardi edebilecegimizi ileri surmektedir cunku her ikisi de tahminin yanlis yapilmasini gerektirmektedir ve problem tahmin edenin asla yanilmayacagini belirtmektedir Dolayisiyla secim her iki kutuyu da 1 000 ile almak ya da sadece B kutusunu 1 000 000 ile almak seklinde olur yani sadece B kutusunu almak her zaman daha iyidir William Lane Craig mukemmel tahmincilerin ya da zaman makinelerinin cunku bir zaman makinesi tahmin yapmak icin bir mekanizma olarak kullanilabilir oldugu bir dunyada geriye donuk nedenselligini ileri surmustur Secicinin seciminin tahmin edicinin tahminine neden oldugu soylenebilir Bazilari eger zaman makineleri ya da mukemmel tahminciler varsa o zaman ozgur iradenin de olamayacagi ve secenlerin kaderlerinde ne varsa onu yapacaklari sonucuna varmistir Birlikte ele alindiginda paradoks ozgur irade ve determinizmin bagdasmaz oldugu yonundeki eski iddianin yeniden ifade edilmesidir cunku determinizm mukemmel ongoruculerin varligini mumkun kilar Baska bir deyisle bu paradoks buyukbaba paradoksuna esdeger olabilir paradoks mukemmel bir tahminciyi varsayar secicinin secim yapmakta ozgur olmadigini ima eder ancak ayni zamanda bir secimin tartisilabilecegini ve karar verilebilecegini varsayar Bu durum bazilarina paradoksun bu celiskili varsayimlarin bir urunu oldugunu dusundurmektedir Gary Drescher Good and Real adli kitabinda benzer oldugunu one surdugu bir duruma basvurarak dogru kararin yalnizca B kutusunu almak oldugunu soylemektedir Deterministik bir evrende rasyonel bir failin potansiyel olarak islek bir caddeden gecip gecmemeye karar vermesidir Andrew Irvine problemin yapisal olarak Braess in paradoksu ile es bicimli oldugunu savunmaktadir bu paradoks cesitli turlerdeki fiziksel sistemlerde denge noktalarina iliskin sezgisel olmayan ancak nihayetinde paradoksal olmayan bir sonuctur Simon Burgess problemin iki asamaya ayrilabilecegini ileri surmustur tahmin edicinin tahminin dayandirilacagi tum bilgileri edinmesinden onceki asama ve sonraki asama Oyuncu hala ilk asamadayken ornegin sadece bir kutu almayi taahhut ederek tahmincinin tahminini etkileyebilir Dolayisiyla hala ilk asamada olan oyuncular kendilerini sadece bir kutu almaya adamalidir Burgess ikinci asamada olanlarin her iki kutuyu da almasi gerektigini kabul etmektedir Ancak vurguladigi gibi tum pratik amaclar icin bu konunun disinda teklif edilen paranin buyuk kismina ne olacagini belirleyen kararlar ilk asamada gerceklesir Bu nedenle kendilerini ikinci asamada bulan ve zaten tek kutuya karar vermemis olan oyuncular kacinilmaz olarak zenginlikten yoksun kalacak ve suclayacak baska kimse olmayacaktir Burgess in sozleriyle kotu bir izci oldunuz zenginlikler hazirlikli olanlar icin ayrilmistir Burgess bazi elestirmenlerin ornegin Peter Slezak aksine oyuncularin tahminciyi kandirmaya calismasini tavsiye etmedigini vurgulamistir Tahmin edicinin oyuncunun ikinci asamadaki dusunce surecini tahmin edemeyecegini de varsaymamaktadir Tam tersine Burgess Newcomb paradoksunu bir ortak neden problemi olarak analiz etmekte ve her zaman tamamen tutarli olan bir dizi kosulsuz olasilik degerinin ister ortuk ister acik olsun benimsenmesinin onemine ozellikle dikkat cekmektedir Paradoksu bir ortak neden problemi olarak ele almak basitce oyuncunun kararinin ve tahmin edicinin tahmininin ortak bir nedeni oldugunu varsaymaktir Burgess in Newcomb paradoksu ile Kavka nin toksin bulmacasi arasinda bir benzerlik oldugunu vurgulamasi da dikkate degerdir Her iki problemde de kisinin bir seyi yapmaya niyet etmek icin bir nedeni olabilir ancak bunu gercekten yapmak icin bir nedeni olmayabilir Ancak bu benzerligin farkina varilmasi Burgess in Andy Egan a atfettigi bir husustur Bilinc ve simulasyonNewcomb un paradoksu Yapay bilinc sorusuyla da iliskilendirilebilir ozellikle de bir kisinin beyninin mukemmel bir simulasyonunun o kisinin bilincini olusturup olusturmayacagi ile ilgilidir Tahmini yapanin hangi kutuyu sececegi sorunuyla karsilastiginda secicinin beynini simule ederek tahminine ulasan bir makine oldugunu varsayalim Eger bu simulasyon secicinin bilincini olusturuyorsa o zaman secici kutularin onunde gercek dunyada mi yoksa gecmiste simulasyon tarafindan olusturulan sanal dunyada mi durdugunu soyleyemez Dolayisiyla sanal secici tahmin ediciye gercek secicinin hangi secimi yapacagini soyleyecektir ve gercek secici mi yoksa simulasyon mu oldugunu bilmeyen secici sadece ikinci kutuyu almalidir KadercilikNewcomb paradoksu her ikisinin de gelecegin mutlak kesinligini varsaymasi bakimindan mantiksal kadercilikle iliskilidir Mantiksal kadercilikte bu kesinlik varsayimi dongusel bir akil yurutme yaratirken Newcomb paradoksu oyuna katilanlarin onceden belirlenmis bir sonucu etkileyip etkileyemeyeceklerini dikkate alir Newcomb probleminin uzantilariNewcomb problemine benzer veya bu problemi temel alan bircok dusunce deneyi literaturde tartisilmistir Ornegin Newcomb probleminin B kutusunun A kutusuyla dolastigi kuantum teorisi versiyonu da onerilmistir Meta Newcomb problemi Ilgili baska bir sorun da meta Newcomb problemidir Bu problemin kurgusu orijinal Newcomb problemine benzemektedir Ancak buradaki degisiklik tahmin edicinin B kutusunu doldurup doldurmayacagina oyuncu bir secim yaptiktan sonra karar verebilmesi ve oyuncunun B kutusunun daha once doldurulup doldurulmadigini bilmemesidir Ayrica baska bir tahminci daha vardir gecmiste hem oyunculari hem de tahminciyi guvenilir bir sekilde tahmin etmis olan ve asagidakileri tahmin eden bir meta tahminci Ya her iki kutuyu da sececeksiniz ve tahminci kararini sizden sonra verecek ya da sadece B kutusunu sececeksiniz ve tahminci kararini coktan vermis olacak Bu durumda her iki kutuyu da secme taraftari su acmazla karsi karsiya kalir oyuncu her iki kutuyu da secerse tahminci henuz kararini vermemis olacaktir ve bu nedenle oyuncunun yalnizca B kutusunu secmesi daha rasyonel bir secim olacaktir Ancak oyuncu boyle bir secim yaparsa tahminci kararini coktan vermis olacagindan oyuncunun kararinin tahmincinin kararini etkilemesi imkansiz hale gelir Ayrica bakinizKarar teorisi ParadoksKaynakca a b Robert Nozick 1969 PDF Rescher Nicholas Ed Essays in Honor of Carl G Hempel Springer 31 Mart 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Gardner Martin March 1974 Mathematical Games Scientific American 231 3 102 doi 10 1038 scientificamerican0974 187 Reprinted with an addendum and annotated bibliography in his book The Colossal Book of Mathematics 0 393 02023 1 Causal Decision Theory Stanford Encyclopedia of Philosophy The Metaphysics Research Lab Stanford University Erisim tarihi 3 Subat 2016 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b c Wolpert D H Benford G June 2013 The lesson of Newcomb s paradox Synthese 190 9 1637 1646 doi 10 1007 s11229 011 9899 3 Bellos Alex 28 Kasim 2016 Newcomb s problem divides philosophers Which side are you on The Guardian Ingilizce 16 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2018 Bourget D Chalmers D J 2014 What do philosophers believe Philosophical Studies 170 3 465 500 PhilPapers Survey 2020 2 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2024 Christopher Langan The Resolution of Newcomb s Paradox Noesis 44 25 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2024 Craig 1987 Divine Foreknowledge and Newcomb s Paradox Philosophia 17 3 331 350 doi 10 1007 BF02455055 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2024 Craig William Lane 1988 Tachyons Time Travel and Divine Omniscience 85 3 135 150 doi 10 2307 2027068 Drescher Gary 2006 Good and Real Demystifying Paradoxes from Physics to Ethics ISBN 978 0262042338 Irvine Andrew 1993 How Braess paradox solves Newcomb s problem International Studies in the Philosophy of Science 7 2 141 60 doi 10 1080 02698599308573460 Burgess Simon February 2012 Newcomb s problem and its conditional evidence a common cause of confusion Synthese 184 3 336 doi 10 1007 s11229 010 9816 1 Burgess Simon January 2004 Newcomb s problem an unqualified resolution Synthese 138 2 282 doi 10 1023 b synt 0000013243 57433 e7 Burgess Simon February 2012 Newcomb s problem and its conditional evidence a common cause of confusion Synthese 184 3 329 330 doi 10 1007 s11229 010 9816 1 Burgess Simon February 2012 Newcomb s problem and its conditional evidence a common cause of confusion Synthese 184 3 338 doi 10 1007 s11229 010 9816 1 A bot will complete this citation soon Click here to jump the queue arXiv 1 Dummett Michael 1996 The Seas of Language Clarendon Press Oxford ss 352 358 Piotrowski Edward Jan Sladowski 2003 Quantum solution to the Newcomb s paradox International Journal of Quantum Information 1 3 395 402 arXiv quant ph 0202074 2 doi 10 1142 S0219749903000279 Bostrom Nick 2001 The Meta Newcomb Problem Analysis 61 4 309 310 doi 10 1093 analys 61 4 309 Bar Hillel Maya Margalit Avishai 1972 Newcomb s paradox revisited British Journal for the Philosophy of Science 23 4 295 304 doi 10 1093 bjps 23 4 295 Campbell Richmond and Sowden Lanning ed 1985 Paradoxes of Rationality and Cooperation Prisoners Dilemma and Newcomb s Problem Vancouver University of British Columbia Press an anthology discussing Newcomb s Problem with an extensive bibliography Collins John Newcomb s Problem International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences Neil Smelser and Paul Baltes eds Elsevier Science 2001 Gardner Martin 1986 Knotted Doughnuts and Other Mathematical Entertainments W H Freeman and Company ss 155 175 ISBN 0 7167 1794 8 Levi Isaac 1982 A Note on Newcombmania Journal of Philosophy 79 6 337 342 doi 10 2307 2026081 An article discussing the popularity of Newcomb s problem