Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çeroki ruhani inançları, Çeroki halkı arasında ortak olarak inanılır - Güneydoğu Woodlands'a özgü yerli Amerikan halkları ve bugün esas olarak Kuzey Carolina ve Oklahoma'daki bölgelerde yaşar . Bazı inançlar, korundukları hikâyeler ve şarkılar, korundukları farklı topluluklarda biraz farklı biçimlerde mevcuttur. Ama çoğunlukla, birleşik bir teoloji sistemi oluşturuyorlar.
İlke inançları
Çeroki halkına göre, Maneviyat günlük yaşamın dokusuna işlemişti. Fiziksel dünya Spiritüel dünyadan ayrı değildi. Bir ve aynıydılar. Tarihçi Theda Perdue Cherokee Women: Gender and Culture Change, 1700–1835 adlı kitabında şöyle yazmıştır:
"Çeroki, ruhsal ve fiziksel alemleri birbirinden ayırmadı, ancak onları bir olarak gördü ve dinlerini bir dizi özel günlük törenlerde ve ayrıca halka açık törenlerde uyguladılar."
Çeroki, evrende varoluşsal bir düzen olduğuna inanıyordu. Bu kavrama Kozmoloji denir. Evrenin üç farklı ancak birbiriyle bağlantılı seviyeden oluştuğuna inanıyorlardı: Öngörülebilirlikle tanımlanan Üst Dünya, geçmişin alanıydı ve ateşle temsil ediliyordu; Değişimlerle tanımlanan Alt Dünya, geleceğin kontrolündedir ve onun çağrışımı sudur; ve Bu Dünya veya Merkez, insanların Üst ve Alt Dünyalar arasında aracılık ettiği şimdiki zamanın alanıdır. Diğer bazı dinlerin aksine, Çeroki inanç sisteminde insanlar yeryüzüne, bitkilere veya hayvanlara hükmetmez veya üzerinde hakimiyet kurmaz. Bunun yerine, insanlar tüm yaratılışla birlikte var olma ve bağlılık içinde yaşarlar. İnsanlar, aralarındaki dengeyi korumak için tüm dünyalar arasında arabuluculuk yaparlar. Bunu yapmanın yolu, etraflarındaki Ruhsal Güç içinde hareket etmeyi ve çalışmayı öğrenmektir. Bitkiler ve hayvanların Ruhsal gücü vardır. Yeryüzündeki nehirler, dağlar, mağaralar ve diğer oluşumlar da ruhani güce sahiptir.
"Bu özellikler, onlara dünyanın başlangıcını, orada yaşayan ruhani güçleri ve ona karşı sorumluluklarını hatırlatan anımsatıcı araçlar olarak hizmet etti."
Kutsal ateş
Belirtildiği gibi, ateş Çerokiler için ve Güneydoğu Amerika Birleşik Devletleri'ndeki diğer Kızılderililer için önemli bir unsurdu. Çeroki halkına göre Kutsal Ateş, yaratılışın saflığını ve burada yeryüzündeki güneşi temsil ediyordu. Çerokililerin çoğu ateşi ve güneşi yaşlı kadınlar olarak görüyordu. Her öğünün bir kısmını ateşe verdiler, yapmazlarsa onlardan intikam alacağından korktular.
Su, Cherokee inançları için bir başka önemli unsurdu, özellikle nehirler ve kaynaklar. Yeraltı Dünyasını temsil ediyordu. İki unsurun sahip oldukları güç nedeniyle ayrı tutulması ve dengenin sağlanması çok önemliydi. Bu nedenle Kutsal Ateş'e asla su dökülmedi.
Kutsal Ateş, bir büyükanne olarak onurlandırıldı ve duygular, bilinç gibi insani özelliklere sahip olduğu düşünülmüştü. Antropolog Peter Nabokov , Yıldırım Düştüğü Yer: Amerikan Kızılderililerinin Kutsal Yerlerinin Yaşamları adlı kitabında şöyle bildiriyor:
"Ateş, dünyanın dörtte biri için ruhani işlemciler için sunuları armağanlara dönüştüren dönüşüm aracıydı."
Çeroki, Kutsal Ateşi, yedi klanı temsil eden yedi kutsal ağaçtan besleyerek canlı tuttu: sırasıyla huş ağacı, kayın, meşe, akçaağaç, dişbudak, çekirge ve ceviz.
Denge
Çerokililer için dengeyi korumak, varoluşları için çok önemliydi. Onların görüşleri, birbirine zıt olan ve birbirini dengeleyen bir grup sistemi içeren bir evren şeklindeydi.
Hastalık ve İyileşme
Çerokililer, her hastalığın hayvanlardan kaynaklandığına inanıyordu. Yazar John Reid, A Law of Blood: The Primative Law of the Cherokee Nation adlı kitabında şunları söyledi:
"Tüm insan hastalıkları, öldürmek için intikam almak için hayvanlar tarafından empoze edildi ve her tür insanı rahatsız edecek bir hastalık icat etti."
Talihsiz kişinin iştahını kaybetmesine, hastalanmasına ve ölmesine neden olan kötü rüyalar göndererek misilleme yapacaklardı. Avcı, bunun olmasını önlemek için öldürdüğü hayvanlardan özür diler, dua eder veya ihtiyaçlarını ve önemini açıklar.
Bitkilerin, hayvanların insanlara getirdiği her hastalık için ilaç sağladığı söylenir ve bu nedenle bazı bitkiler Çeroki tıbbının temelleri haline gelir.
Saflık ve Kutsal Yerler
Saflık, Çerokililer için önemli bir kavramdı. Karşıt olduğuna inanılan kategoriler karıştırıldığında, ateş ve su veya kadın ve erkek arasındaki ilişkiler gibi bir kirlilik olarak kabul edildi. Saflığı korumak için bu kirleticilerden ellerinden geldiğince kaçınılmalıdır. Bununla birlikte, bitki ve hayvan yemek veya bir erkek ile kadın arasındaki ilişki gibi bazı kirleticiler kaçınılmazdı. Sadece yazdan kışa yaşamak bir insanı kirletebilir. Çerokililer bunun üstesinden gelmek için sabahın erken saatlerinde herhangi bir yemek yemeden önce yıkanırdı. Herkes yıkanmak için nehre giderdi. Bu, nehirdeki buzu kırmak zorunda kaldıkları kışın bile tüm yıl boyunca yapıldı.
"Vücudunu yıkanan, ondan içen ve iyileştirici güçlerini kullanan Çerokililer için, Uzun Adam onlara her zaman yardım etti."
Yaratılış inançları
Su Böceği Dünyayı Nasıl Yarattı?
Çeroki'nin yaratılış hikâyeleri, Dünya'yı deniz suyuyla çevrili büyük bir yüzen ada olarak tanımlar. Dört ana noktaya bağlanan iplerle gökten sarkar. Hikâye, ilk dünyanın,küçük Su böceği Dâyuni'sï'nin gökyüzü alemi Gälûñ'lätï'den gelmesiyle ortaya çıktığını anlatır. Su Böceği, suyun altında ne olduğunu görmeye gitti. Suyun üzerinde koşturdu ama dinlenecek sağlam bir yer bulamadı. Suyun dibine daldı ve biraz yumuşak çamur çıkardı. Amerikan Etnoloji Bürosu'nun 1900 yılında kaydettiği kayda göre bu çamur her yöne genişledi ve dünya oldu.
Gälûñ'lätï'deki diğer hayvanlar yeni dünyaya inmeye hevesliydi ve çamurun kuru olup olmadığını görmek için ilk kuşlar gönderildi. Diğerleri için hazırlık yapmak üzere şahin gönderildi, ama dünya hâlâ yumuşaktı. Nihayet kuruduğunda hepsi aşağı indi. Hava karanlıktı, bu yüzden güneşi aldılar ve doğudan batıya doğru giden bir yola koydular, ilk başta çok alçaktı ve kırmızı kerevit kavruldu. Isısını düşürmek için güneşi birkaç kez yükselttiler.
Hikâye ayrıca bitkilerin ve hayvanların nasıl belirli özellikleri kazandığını ve ilaç ritüellerinden biriyle ilgili olduğunu anlatıyor. Hepsine yedi gece uyanık kalmaları söylendi, ancak baykuş ve panter gibi yalnızca birkaç hayvan başarılı oldu ve geceleri diğerlerini görme ve avlama gücü verildi. Sadece birkaç ağaç, yani sedir, çam, ladin ve defne başarılı oldu, geri kalanı kışın yapraklarını dökmek zorunda kaldı.
İlk insanlar bir erkek ve kız kardeşti. Bir keresinde erkek kardeş, kız kardeşine bir balıkla vurdu ve çoğalmasını söyledi. Bunu takiben, her yedi günde bir çocuk doğurdu ve kısa süre sonra çok fazla insan vardı, bu nedenle kadınlar her yıl sadece bir çocuk yapmak zorunda kaldı.
Mısır ve Tıbbın Hikayesi
Mısır ve Tıbbın Öyküsü yeryüzünün ve hayvanların yaratılmasıyla başlar. Toprak, karaya dönüşen çamurdan yaratıldı. Hayvanlar dünyayı keşfetmeye başladı ve kanatlarını çırparak Çeroki topraklarında vadileri ve dağları yaratılar. Bir süre sonra, toprağın çamuru kuruduğunda ve güneş ışık için yükseldiğinde, yeryüzü hayvanlar için yaşanabilir hale geldi.
Çeroki ilaç törenine göre, hayvanlar ve bitkiler yedi gece uyanık kalmak zorunda kaldı. Sebepler çok iyi bilinmiyordu. Sadece baykuş, panter, yarasa ve isimsiz diğerleri törenin gereklerini yerine getirebildi, bu nedenle bu hayvanlara gece kolayca avlanmalarını sağlayan gece görüşü hediyesi verildi. Benzer şekilde, yedi gün boyunca uyanık kalabilen tek ağaçlar sedir, çam, ladin, çobanpüskülü, defne ve meşeydi. Bu ağaçlara yıl boyunca yeşil kalma armağanı verildi.
İlk kadın ilk adamla tartıştı ve evini terk etti. Güneşin yardım ettiği ilk adam onu yaban mersini ve böğürtlenle geri dönmeye ikna etmeye çalıştı ama başarılı olamadı. Sonunda onu çileklerle dönmeye ikna etti.
İnsanlar hayvanları avlamaya başladı ve hızla çoğaldı. Nüfus o kadar hızlı büyüdü ki, kadınların yılda sadece bir çocuğu olabileceği bir kural oluşturuldu. İki erken insanlar Kanáti ve Selu idi. İsimleri sırasıyla "Şanslı Avcı" ve "Mısır" anlamına geliyordu. Kanáti, Selu'nun hazırlaması için avlayacak ve bir hayvan getirecekti. Kanáti ve Selu'nun bir çocuğu oldu ve çocukları, kesilen hayvanların kanından yaratılan başka bir oğlanla arkadaş oldu. Aile, ona "Vahşi Çocuk" demeleri dışında bu çocuğa kendilerinden biri gibi davrandı. Kanáti, avlanmaya gittiğinde sürekli olarak hayvanları eve getirdi ve bir gün çocuklar onu gizlice takip etmeye karar verdi. Kanáti'nin bir mağarayı gizleyen bir kayayı hareket ettireceğini ve mağaradan bir hayvanın çıkıp sadece Kanáti tarafından öldürüldüğünü keşfettiler. Çocuklar gizlice kayaya kendi kendilerine döndüler ve mağaranın girişini açtılar. Ancak çocuklar mağara açıldığında birçok farklı hayvanın kaçtığını anlamadılar. Kanáti hayvanları gördü ve ne olması gerektiğini anladı. Mağaraya gitti ve çocukları yemek için kaçan hayvanlardan bazılarını yakalamaya çalışabilmek için eve gönderdi. Bu, insanların neden şimdi yiyecek avlaması gerektiğini açıklıyor.
Çocuklar depodan yiyecek almaya giden Selu'ya döndü. Oğlanlara o gittiğinde geride beklemeleri talimatını verdi, ama onlar itaatsizlik ettiler ve onu takip ettiler. Selu'nun sırrını, sepetleri mısırla doldurmak için midesini ovması ve sepetleri fasulyeyle doldurmak için yanlarını ovmasıydı. Selu sırrının ortaya çıktığını biliyordu ve çocuklara son bir yemek yaptı. O ve Kanáti daha sonra çocuklara sırları keşfedildiği için ikisinin öleceğini açıkladılar. Kanáti ve Selu'nun ölmesiyle birlikte, çocukların alıştığı kolay hayat da ölecekti. Bununla birlikte, çocuklar Selu'nun vücudunu bir daire içinde yedi kez ve daha sonra daire içindeki toprağın üzerinde yedi kez sürükleselerdi, çocuklar bütün gece izlemek için uyanık kalırlarsa, sabah bir mısır mahsulü belirirdi. Oğlanlar talimatları tam olarak yerine getirmediler, bu yüzden mısır sadece dünyanın belirli yerlerinde yetişebiliyor. Bugün mısır hala yetiştiriliyor ama bir gecede gelmiyor.
İlk zamanlarda bitkiler, hayvanlar ve insanlar arkadaş olarak birlikte yaşadılar, ancak insanların dramatik nüfus artışı dünyayı doldurdu ve hayvanların dolaşacak yeri kalmadı. İnsanlar ayrıca hayvanları et için öldürür ya da yoluna çıktıkları için onları avlardı. Bu korkunç davranışların cezası olarak hayvanlar, insanlara bulaşacak hastalıklar yarattılar.
Diğer canlılar gibi bitkiler de buluşmaya karar verdiler ve hayvanların eylemlerinin çok sert olduğunu ve her hastalığa çare olacakları sonucuna vardılar. Bu, her tür bitki yaşamının neden birçok çeşit hastalığın tedavisine yardımcı olduğunu açıklar. Hayvanların cezalarına karşı koymak için ilaç yaratıldı.
Gök Gürültüsü Varlıklar
Çerokililer batıdaki topraklarda gök tonozunun üzerinde yaşayan Büyük Gök gürültüsü ve oğulları olduğuna inanıyor. Yıldırım ve gökkuşağı ile giyinirler. Rahipler gök gürültüsü için dua eder ve Güney'den yağmur ve bereket getirmek için insanları ziyaret eder. Kayalıklarda, dağlarda ve şelalelerde Dünya yüzeyine yakın yaşayan gök gürültüsü varlıklarının zaman zaman insanlara zarar verebileceğine inanılıyordu.
Yeşil Mısır Töreni
Gök gürültüsü varlıkları, Apportioner'ın (Yaratıcı Ruh) en güçlü hizmetkarları olarak görülüyor ve her yıl düzenlenen Yeşil Mısır Töreni'nin ilk dansında, başarılı bir mısır mahsulü için yağmurları doğrudan getirdiklerine inanılıyor.
Ateşin Kökeni
Ateş, günlük kullanımda çok önemli bir araçtır. Çerokililer, yangının nasıl yaratıldığına dair bir hikâye anlatıyor:
Dünyanın başlangıcında, uzun zaman önce, ateş yoktu ve soğuktu. Sonra Yukarıdaki Dünya'da yaşayan Fırtına varlıkları, bir adada büyüyen büyük, çınar ağacına ateş yakmak için yıldırım gönderdiler. Bütün hayvanlar dumanı görebiliyordu ama ateşe nasıl gideceklerini bilmiyorlardı. Hepsi ne yapacaklarına karar vermek için bir araya geldi. İlk önce, güçlü bir kuş olan ve kesinlikle başarılı olacak olan Kuzgun'u gönderdiler. Kuzgun çınar ağacına indi, ancak sıcaklık tüylerini siyaha kavurdu, bu yüzden ateşe yaklaşmadan geri uçtu. Sonra, Baykuş uçtu, ama oyuk gövdeden aşağıya baktığında güçlü bir sıcak hava patlaması neredeyse gözlerini yaktı ve bu güne kadar kırmızı kaldılar. Diğer baykuşlar denedi ama başarılı olamadı. Hayvanlar yılanları gönderdiler, ancak ateşe yeterince yaklaşamadan dumana boulğdular. Hayvanların geri kalanı o kadar korkmuştu ki, sadece neden gitmemeleri için nedenler bulabildiler. Sonunda, küçük Su Örümceği yapacağını söyledi. Diğer hayvanlar onun suda hızlı olduğunu biliyorlardı, ancak herhangi bir ateşi geri getirebileceğinden şüphelendiler. Yapacağım, dedi. Böylece Su Örümceği ipini sırtında küçük bir kaseye çevirdi ve sonra ateşten küçük bir parça kömür alıp sepetine koydu. Sonra diğer hayvanlara geri döndü. O zamandan beri yeryüzünde ateş var.
Büyük Ruh
Diğer Kızılderili kültürlerinden farklı olarak, antik Çerokililer bir "Dünya ana" ya veya "Gökyüzü baba" ya değil, tek bir "Yüce Ruh" a inanıyordu. Çerokililer, her şeye hükmeden ve Dünyayı yaratan Yüce Ruh Unetlanvhi'ye ("Yaratıcı") saygı duyar.
Diğer Saygın Ruhlar
- Uktena: Boynuzlu yılan
- Tlanuwa: Dev bir raptor
İşaretler, Vizyonlar ve Düşler
Çerokililer geleneksel olarak işaretlerin, vizyonların, rüyaların ve güçlerin hepsinin ruhların armağanları olduğunu ve insanların dünyası ile ruhlar dünyasının ruhlar dünyası ile iç içe geçtiğini savunur.
Ruhsal varlıklar, hayvan veya insan şeklinde olabilir ve günlük yaşamın bir parçası olarak kabul edilir. Bir grup ruhsal varlık hakkında Küçük İnsanlar olarak konuşulur ve bunlar sadece insanlar tarafından görülmek istediklerinde görülebilirler. Kendilerini kime sunacaklarını seçtikleri ve çok uzun saçlı küçük varlıklar olmaları dışında diğer herhangi bir Çeroki gibi göründükleri söylenir. Küçük İnsanlar yardımcı olabilir, ancak onlarla etkileşimde bulunurken dikkatli olunmalıdır çünkü çok aldatıcı olabilirler. Küçük İnsanlarla yaşadığı bir deneyimden bahsetmek pek yaygın değildir. Bunun yerine, bir başkasının başına gelen bir olayı aktarabilir. Küçük İnsanları çok sık rahatsız ederseniz, günlük hayatınızda kafanızın karışacağı söylenir. İyileştirme güçlerine ve yardımcı ipuçlarına sahip olmalarına rağmen, Küçük İnsanlar rahatsız edilmemelidir.
Kötülük
Geleneksel olarak Çeroki teolojisinde evrensel bir kötülük ruhu yoktur.
Asgina herhangi bir ruhtur, ancak genellikle kötü niyetli olduğu düşünülür.
Bazen Uyaga olarak adlandırılan Uya, her zaman doğru ve ışık güçlerine karşı olan şeytani bir dünya ruhudur.
Nun'Yunu'Wi ("Giyinmiş Taş"), insanları avlayan kötü bir ruh canavarıdır.
Kalona Ayeliski (Kuzgun Alaycıları), ölenlerin ruhlarını avlayan ve kurbanlarına ölene kadar eziyet eden ve ardından kurbanlarının kalbini yiyen ruhlardır. Kalona Ayeliski kapalı sürücü olarak bilir.
Kaynakça
- Jack Frederick Kilpatrick. Wahnenauhi Elyazması: Cherokee'nin Tarihsel Eskizleri. Washington: Devlet Baskı Dairesi, 1966.
- Jack Frederick Kilpatrick, Anna Gritts Kilpatrick. Bir Cherokee Şamanının Defteri. Washington: Smithsonian Institution Press, 1970.
- ^ Powell, J. W. Nineteenth Annual Report of the Bureau of American Ethnology, Part 1, 1897-98. Washington: Government Printing Office, 1900. Page 242.
- ^ a b c Cherokee Women: Gender and Culture Change, 1700-1835. U of Nebraska Press. 1998. ISBN .
- ^ a b "Religion". cherokeebyblood.com. 10 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2020.
- ^ The Columbia Guide to American Indians of the Southeast. Columbia University Press. 22 Haziran 2005. ISBN .
- ^ a b "Cherokee Religious Traditions". encyclopedia.com. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2020.
- ^ a b Where the Lightning Strikes The Lives of American Indian Sacred Places. Penguin Publishing Group. 27 Mart 2007. ISBN .
- ^ A Law of Blood The Primitive Law of the Cherokee Nation. Northern Illinois University Press. 2006. ISBN .
- ^ "Medicine". cherokeebyblood.com. 15 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2020.
- ^ Primal Myths. HarperOne HarperCollinsPublishers. 1979. ISBN . pages 254-255
- ^ Norton, Terry L. (2016). Cherokee Myths and Legends: Thirty Tales Retold. Jefferson, North Carolina: McFarland
- ^ a b Parker, G. K. (2005). Seven Cherokee Myths: Creation, Fire, the Primordial Parents, the Nature of Evil, the Family, Universal Suffering, and Communal Obligation. McFarland.
- ^ Neufeld (29 Temmuz 2018). "Visiting Our Past: Asheville before Asheville: Cherokee girls, De Soto's crimes". . 20 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Temmuz 2018.
- ^ "The Story of Corn and Medicine". Creation Stories from around the World. University of Georgia. 30 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2016.
- ^ Myths of the Cherokee. Bureau of American Ethnology. 1966. pages 257
- ^ "Cherokee Origins of Fire". archeology.uark.edu. 17 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2020.
- ^ "Legendary Native American Figures: Unetlanvhi (Ouga)". Native Languages of the Americas. 29 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Kasım 2016.
- ^ Center Places and Cherokee Towns: Archaeological Perspectives on Native American Architecture and Landscape in the Southern Appalachians. Tuscaloosa: University Press of Alabama. 2015. s. 40. ISBN .
- ^ Ancestral Mounds : Vitality and Volatility of Native America. Lincoln: University of Nebraska Press. 2015. s. 18. ISBN .
- ^ Cherokee Nation. (2016). The traditional belief system. Retrieved from http://www.cherokee.org/AboutTheNation/Culture/General/TheTraditionalBeliefSystem.aspx 29 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Duncan, Barbara R., Davey Arch, and Inc Netlibrary. (1998). Living Stories of the Cherokee. Chapel Hill: U of North Carolina.
- ^ The Wahnenauhi Manuscript: Historical Sketches of the Cherokee. Smithsonian Institution. 1966. pages 185
- ^ Notebook of a Cherokee Shaman. Smithsonian Institution. 1970. pages 100
- ^ Jack Frederick Kilpatrick. The Wahnenauhi Manuscript: Historical Sketches of the Cherokee. Washington: Government Printing Office, 1966
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ceroki ruhani inanclari Ceroki halki arasinda ortak olarak inanilir Guneydogu Woodlands a ozgu yerli Amerikan halklari ve bugun esas olarak Kuzey Carolina ve Oklahoma daki bolgelerde yasar Bazi inanclar korunduklari hikayeler ve sarkilar korunduklari farkli topluluklarda biraz farkli bicimlerde mevcuttur Ama cogunlukla birlesik bir teoloji sistemi olusturuyorlar Su orumceginin once sirtindaki sepette yeryuzunde yasayanlara ates getirdigi soyleniyor Ilke inanclariCeroki halkina gore Maneviyat gunluk yasamin dokusuna islemisti Fiziksel dunya Spirituel dunyadan ayri degildi Bir ve ayniydilar Tarihci Theda Perdue Cherokee Women Gender and Culture Change 1700 1835 adli kitabinda soyle yazmistir Ceroki ruhsal ve fiziksel alemleri birbirinden ayirmadi ancak onlari bir olarak gordu ve dinlerini bir dizi ozel gunluk torenlerde ve ayrica halka acik torenlerde uyguladilar Ceroki evrende varolussal bir duzen olduguna inaniyordu Bu kavrama Kozmoloji denir Evrenin uc farkli ancak birbiriyle baglantili seviyeden olustuguna inaniyorlardi Ongorulebilirlikle tanimlanan Ust Dunya gecmisin alaniydi ve atesle temsil ediliyordu Degisimlerle tanimlanan Alt Dunya gelecegin kontrolundedir ve onun cagrisimi sudur ve Bu Dunya veya Merkez insanlarin Ust ve Alt Dunyalar arasinda aracilik ettigi simdiki zamanin alanidir Diger bazi dinlerin aksine Ceroki inanc sisteminde insanlar yeryuzune bitkilere veya hayvanlara hukmetmez veya uzerinde hakimiyet kurmaz Bunun yerine insanlar tum yaratilisla birlikte var olma ve baglilik icinde yasarlar Insanlar aralarindaki dengeyi korumak icin tum dunyalar arasinda arabuluculuk yaparlar Bunu yapmanin yolu etraflarindaki Ruhsal Guc icinde hareket etmeyi ve calismayi ogrenmektir Bitkiler ve hayvanlarin Ruhsal gucu vardir Yeryuzundeki nehirler daglar magaralar ve diger olusumlar da ruhani guce sahiptir Bu ozellikler onlara dunyanin baslangicini orada yasayan ruhani gucleri ve ona karsi sorumluluklarini hatirlatan animsatici araclar olarak hizmet etti Kutsal ates Belirtildigi gibi ates Cerokiler icin ve Guneydogu Amerika Birlesik Devletleri ndeki diger Kizilderililer icin onemli bir unsurdu Ceroki halkina gore Kutsal Ates yaratilisin safligini ve burada yeryuzundeki gunesi temsil ediyordu Cerokililerin cogu atesi ve gunesi yasli kadinlar olarak goruyordu Her ogunun bir kismini atese verdiler yapmazlarsa onlardan intikam alacagindan korktular Su Cherokee inanclari icin bir baska onemli unsurdu ozellikle nehirler ve kaynaklar Yeralti Dunyasini temsil ediyordu Iki unsurun sahip olduklari guc nedeniyle ayri tutulmasi ve dengenin saglanmasi cok onemliydi Bu nedenle Kutsal Ates e asla su dokulmedi Kutsal Ates bir buyukanne olarak onurlandirildi ve duygular bilinc gibi insani ozelliklere sahip oldugu dusunulmustu Antropolog Peter Nabokov Yildirim Dustugu Yer Amerikan Kizilderililerinin Kutsal Yerlerinin Yasamlari adli kitabinda soyle bildiriyor Ates dunyanin dortte biri icin ruhani islemciler icin sunulari armaganlara donusturen donusum araciydi Ceroki Kutsal Atesi yedi klani temsil eden yedi kutsal agactan besleyerek canli tuttu sirasiyla hus agaci kayin mese akcaagac disbudak cekirge ve ceviz Denge Cerokililer icin dengeyi korumak varoluslari icin cok onemliydi Onlarin gorusleri birbirine zit olan ve birbirini dengeleyen bir grup sistemi iceren bir evren seklindeydi Hastalik ve Iyilesme Cerokililer her hastaligin hayvanlardan kaynaklandigina inaniyordu Yazar John Reid A Law of Blood The Primative Law of the Cherokee Nation adli kitabinda sunlari soyledi Tum insan hastaliklari oldurmek icin intikam almak icin hayvanlar tarafindan empoze edildi ve her tur insani rahatsiz edecek bir hastalik icat etti Talihsiz kisinin istahini kaybetmesine hastalanmasina ve olmesine neden olan kotu ruyalar gondererek misilleme yapacaklardi Avci bunun olmasini onlemek icin oldurdugu hayvanlardan ozur diler dua eder veya ihtiyaclarini ve onemini aciklar Bitkilerin hayvanlarin insanlara getirdigi her hastalik icin ilac sagladigi soylenir ve bu nedenle bazi bitkiler Ceroki tibbinin temelleri haline gelir Saflik ve Kutsal Yerler Saflik Cerokililer icin onemli bir kavramdi Karsit olduguna inanilan kategoriler karistirildiginda ates ve su veya kadin ve erkek arasindaki iliskiler gibi bir kirlilik olarak kabul edildi Safligi korumak icin bu kirleticilerden ellerinden geldigince kacinilmalidir Bununla birlikte bitki ve hayvan yemek veya bir erkek ile kadin arasindaki iliski gibi bazi kirleticiler kacinilmazdi Sadece yazdan kisa yasamak bir insani kirletebilir Cerokililer bunun ustesinden gelmek icin sabahin erken saatlerinde herhangi bir yemek yemeden once yikanirdi Herkes yikanmak icin nehre giderdi Bu nehirdeki buzu kirmak zorunda kaldiklari kisin bile tum yil boyunca yapildi Vucudunu yikanan ondan icen ve iyilestirici guclerini kullanan Cerokililer icin Uzun Adam onlara her zaman yardim etti Yaratilis inanclariSu Bocegi Dunyayi Nasil Yaratti Ceroki nin yaratilis hikayeleri Dunya yi deniz suyuyla cevrili buyuk bir yuzen ada olarak tanimlar Dort ana noktaya baglanan iplerle gokten sarkar Hikaye ilk dunyanin kucuk Su bocegi Dayuni si nin gokyuzu alemi Galun lati den gelmesiyle ortaya ciktigini anlatir Su Bocegi suyun altinda ne oldugunu gormeye gitti Suyun uzerinde kosturdu ama dinlenecek saglam bir yer bulamadi Suyun dibine daldi ve biraz yumusak camur cikardi Amerikan Etnoloji Burosu nun 1900 yilinda kaydettigi kayda gore bu camur her yone genisledi ve dunya oldu Galun lati deki diger hayvanlar yeni dunyaya inmeye hevesliydi ve camurun kuru olup olmadigini gormek icin ilk kuslar gonderildi Digerleri icin hazirlik yapmak uzere sahin gonderildi ama dunya hala yumusakti Nihayet kurudugunda hepsi asagi indi Hava karanlikti bu yuzden gunesi aldilar ve dogudan batiya dogru giden bir yola koydular ilk basta cok alcakti ve kirmizi kerevit kavruldu Isisini dusurmek icin gunesi birkac kez yukselttiler Hikaye ayrica bitkilerin ve hayvanlarin nasil belirli ozellikleri kazandigini ve ilac rituellerinden biriyle ilgili oldugunu anlatiyor Hepsine yedi gece uyanik kalmalari soylendi ancak baykus ve panter gibi yalnizca birkac hayvan basarili oldu ve geceleri digerlerini gorme ve avlama gucu verildi Sadece birkac agac yani sedir cam ladin ve defne basarili oldu geri kalani kisin yapraklarini dokmek zorunda kaldi Ilk insanlar bir erkek ve kiz kardesti Bir keresinde erkek kardes kiz kardesine bir balikla vurdu ve cogalmasini soyledi Bunu takiben her yedi gunde bir cocuk dogurdu ve kisa sure sonra cok fazla insan vardi bu nedenle kadinlar her yil sadece bir cocuk yapmak zorunda kaldi Misir ve Tibbin Hikayesi Misir ve Tibbin Oykusu yeryuzunun ve hayvanlarin yaratilmasiyla baslar Toprak karaya donusen camurdan yaratildi Hayvanlar dunyayi kesfetmeye basladi ve kanatlarini cirparak Ceroki topraklarinda vadileri ve daglari yaratilar Bir sure sonra topragin camuru kurudugunda ve gunes isik icin yukseldiginde yeryuzu hayvanlar icin yasanabilir hale geldi Ceroki ilac torenine gore hayvanlar ve bitkiler yedi gece uyanik kalmak zorunda kaldi Sebepler cok iyi bilinmiyordu Sadece baykus panter yarasa ve isimsiz digerleri torenin gereklerini yerine getirebildi bu nedenle bu hayvanlara gece kolayca avlanmalarini saglayan gece gorusu hediyesi verildi Benzer sekilde yedi gun boyunca uyanik kalabilen tek agaclar sedir cam ladin cobanpuskulu defne ve meseydi Bu agaclara yil boyunca yesil kalma armagani verildi Ilk kadin ilk adamla tartisti ve evini terk etti Gunesin yardim ettigi ilk adam onu yaban mersini ve bogurtlenle geri donmeye ikna etmeye calisti ama basarili olamadi Sonunda onu cileklerle donmeye ikna etti Insanlar hayvanlari avlamaya basladi ve hizla cogaldi Nufus o kadar hizli buyudu ki kadinlarin yilda sadece bir cocugu olabilecegi bir kural olusturuldu Iki erken insanlar Kanati ve Selu idi Isimleri sirasiyla Sansli Avci ve Misir anlamina geliyordu Kanati Selu nun hazirlamasi icin avlayacak ve bir hayvan getirecekti Kanati ve Selu nun bir cocugu oldu ve cocuklari kesilen hayvanlarin kanindan yaratilan baska bir oglanla arkadas oldu Aile ona Vahsi Cocuk demeleri disinda bu cocuga kendilerinden biri gibi davrandi Kanati avlanmaya gittiginde surekli olarak hayvanlari eve getirdi ve bir gun cocuklar onu gizlice takip etmeye karar verdi Kanati nin bir magarayi gizleyen bir kayayi hareket ettirecegini ve magaradan bir hayvanin cikip sadece Kanati tarafindan olduruldugunu kesfettiler Cocuklar gizlice kayaya kendi kendilerine donduler ve magaranin girisini actilar Ancak cocuklar magara acildiginda bircok farkli hayvanin kactigini anlamadilar Kanati hayvanlari gordu ve ne olmasi gerektigini anladi Magaraya gitti ve cocuklari yemek icin kacan hayvanlardan bazilarini yakalamaya calisabilmek icin eve gonderdi Bu insanlarin neden simdi yiyecek avlamasi gerektigini acikliyor Cocuklar depodan yiyecek almaya giden Selu ya dondu Oglanlara o gittiginde geride beklemeleri talimatini verdi ama onlar itaatsizlik ettiler ve onu takip ettiler Selu nun sirrini sepetleri misirla doldurmak icin midesini ovmasi ve sepetleri fasulyeyle doldurmak icin yanlarini ovmasiydi Selu sirrinin ortaya ciktigini biliyordu ve cocuklara son bir yemek yapti O ve Kanati daha sonra cocuklara sirlari kesfedildigi icin ikisinin olecegini acikladilar Kanati ve Selu nun olmesiyle birlikte cocuklarin alistigi kolay hayat da olecekti Bununla birlikte cocuklar Selu nun vucudunu bir daire icinde yedi kez ve daha sonra daire icindeki topragin uzerinde yedi kez surukleselerdi cocuklar butun gece izlemek icin uyanik kalirlarsa sabah bir misir mahsulu belirirdi Oglanlar talimatlari tam olarak yerine getirmediler bu yuzden misir sadece dunyanin belirli yerlerinde yetisebiliyor Bugun misir hala yetistiriliyor ama bir gecede gelmiyor Ilk zamanlarda bitkiler hayvanlar ve insanlar arkadas olarak birlikte yasadilar ancak insanlarin dramatik nufus artisi dunyayi doldurdu ve hayvanlarin dolasacak yeri kalmadi Insanlar ayrica hayvanlari et icin oldurur ya da yoluna ciktiklari icin onlari avlardi Bu korkunc davranislarin cezasi olarak hayvanlar insanlara bulasacak hastaliklar yarattilar Diger canlilar gibi bitkiler de bulusmaya karar verdiler ve hayvanlarin eylemlerinin cok sert oldugunu ve her hastaliga care olacaklari sonucuna vardilar Bu her tur bitki yasaminin neden bircok cesit hastaligin tedavisine yardimci oldugunu aciklar Hayvanlarin cezalarina karsi koymak icin ilac yaratildi Gok Gurultusu Varliklar Cerokililer batidaki topraklarda gok tonozunun uzerinde yasayan Buyuk Gok gurultusu ve ogullari olduguna inaniyor Yildirim ve gokkusagi ile giyinirler Rahipler gok gurultusu icin dua eder ve Guney den yagmur ve bereket getirmek icin insanlari ziyaret eder Kayaliklarda daglarda ve selalelerde Dunya yuzeyine yakin yasayan gok gurultusu varliklarinin zaman zaman insanlara zarar verebilecegine inaniliyordu Yesil Misir Toreni Yesil Misir Dansi na hazir Ceroki halkini gosteren bir kartpostal Gok gurultusu varliklari Apportioner in Yaratici Ruh en guclu hizmetkarlari olarak goruluyor ve her yil duzenlenen Yesil Misir Toreni nin ilk dansinda basarili bir misir mahsulu icin yagmurlari dogrudan getirdiklerine inaniliyor Atesin Kokeni Ates gunluk kullanimda cok onemli bir aractir Cerokililer yanginin nasil yaratildigina dair bir hikaye anlatiyor Dunyanin baslangicinda uzun zaman once ates yoktu ve soguktu Sonra Yukaridaki Dunya da yasayan Firtina varliklari bir adada buyuyen buyuk cinar agacina ates yakmak icin yildirim gonderdiler Butun hayvanlar dumani gorebiliyordu ama atese nasil gideceklerini bilmiyorlardi Hepsi ne yapacaklarina karar vermek icin bir araya geldi Ilk once guclu bir kus olan ve kesinlikle basarili olacak olan Kuzgun u gonderdiler Kuzgun cinar agacina indi ancak sicaklik tuylerini siyaha kavurdu bu yuzden atese yaklasmadan geri uctu Sonra Baykus uctu ama oyuk govdeden asagiya baktiginda guclu bir sicak hava patlamasi neredeyse gozlerini yakti ve bu gune kadar kirmizi kaldilar Diger baykuslar denedi ama basarili olamadi Hayvanlar yilanlari gonderdiler ancak atese yeterince yaklasamadan dumana boulgdular Hayvanlarin geri kalani o kadar korkmustu ki sadece neden gitmemeleri icin nedenler bulabildiler Sonunda kucuk Su Orumcegi yapacagini soyledi Diger hayvanlar onun suda hizli oldugunu biliyorlardi ancak herhangi bir atesi geri getirebileceginden suphelendiler Yapacagim dedi Boylece Su Orumcegi ipini sirtinda kucuk bir kaseye cevirdi ve sonra atesten kucuk bir parca komur alip sepetine koydu Sonra diger hayvanlara geri dondu O zamandan beri yeryuzunde ates var Buyuk RuhDiger Kizilderili kulturlerinden farkli olarak antik Cerokililer bir Dunya ana ya veya Gokyuzu baba ya degil tek bir Yuce Ruh a inaniyordu Cerokililer her seye hukmeden ve Dunyayi yaratan Yuce Ruh Unetlanvhi ye Yaratici saygi duyar Diger Saygin Ruhlar Uktena Boynuzlu yilan Tlanuwa Dev bir raptorIsaretler Vizyonlar ve DuslerCerokililer geleneksel olarak isaretlerin vizyonlarin ruyalarin ve guclerin hepsinin ruhlarin armaganlari oldugunu ve insanlarin dunyasi ile ruhlar dunyasinin ruhlar dunyasi ile ic ice gectigini savunur Ruhsal varliklar hayvan veya insan seklinde olabilir ve gunluk yasamin bir parcasi olarak kabul edilir Bir grup ruhsal varlik hakkinda Kucuk Insanlar olarak konusulur ve bunlar sadece insanlar tarafindan gorulmek istediklerinde gorulebilirler Kendilerini kime sunacaklarini sectikleri ve cok uzun sacli kucuk varliklar olmalari disinda diger herhangi bir Ceroki gibi gorundukleri soylenir Kucuk Insanlar yardimci olabilir ancak onlarla etkilesimde bulunurken dikkatli olunmalidir cunku cok aldatici olabilirler Kucuk Insanlarla yasadigi bir deneyimden bahsetmek pek yaygin degildir Bunun yerine bir baskasinin basina gelen bir olayi aktarabilir Kucuk Insanlari cok sik rahatsiz ederseniz gunluk hayatinizda kafanizin karisacagi soylenir Iyilestirme guclerine ve yardimci ipuclarina sahip olmalarina ragmen Kucuk Insanlar rahatsiz edilmemelidir KotulukGeleneksel olarak Ceroki teolojisinde evrensel bir kotuluk ruhu yoktur Asgina herhangi bir ruhtur ancak genellikle kotu niyetli oldugu dusunulur Bazen Uyaga olarak adlandirilan Uya her zaman dogru ve isik guclerine karsi olan seytani bir dunya ruhudur Nun Yunu Wi Giyinmis Tas insanlari avlayan kotu bir ruh canavaridir Kalona Ayeliski Kuzgun Alaycilari olenlerin ruhlarini avlayan ve kurbanlarina olene kadar eziyet eden ve ardindan kurbanlarinin kalbini yiyen ruhlardir Kalona Ayeliski kapali surucu olarak bilir KaynakcaJack Frederick Kilpatrick Wahnenauhi Elyazmasi Cherokee nin Tarihsel Eskizleri Washington Devlet Baski Dairesi 1966 Jack Frederick Kilpatrick Anna Gritts Kilpatrick Bir Cherokee Samaninin Defteri Washington Smithsonian Institution Press 1970 Powell J W Nineteenth Annual Report of the Bureau of American Ethnology Part 1 1897 98 Washington Government Printing Office 1900 Page 242 a b c Cherokee Women Gender and Culture Change 1700 1835 U of Nebraska Press 1998 ISBN 9780803235861 a b Religion cherokeebyblood com 10 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2020 The Columbia Guide to American Indians of the Southeast Columbia University Press 22 Haziran 2005 ISBN 9780231506021 a b Cherokee Religious Traditions encyclopedia com 27 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2020 a b Where the Lightning Strikes The Lives of American Indian Sacred Places Penguin Publishing Group 27 Mart 2007 ISBN 9781440628597 A Law of Blood The Primitive Law of the Cherokee Nation Northern Illinois University Press 2006 ISBN 9780875806082 Medicine cherokeebyblood com 15 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2020 Primal Myths HarperOne HarperCollinsPublishers 1979 ISBN 978 0 06 067501 1 pages 254 255 Norton Terry L 2016 Cherokee Myths and Legends Thirty Tales Retold Jefferson North Carolina McFarland a b Parker G K 2005 Seven Cherokee Myths Creation Fire the Primordial Parents the Nature of Evil the Family Universal Suffering and Communal Obligation McFarland Neufeld 29 Temmuz 2018 Visiting Our Past Asheville before Asheville Cherokee girls De Soto s crimes 20 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Temmuz 2018 The Story of Corn and Medicine Creation Stories from around the World University of Georgia 30 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2016 Myths of the Cherokee Bureau of American Ethnology 1966 pages 257 Cherokee Origins of Fire archeology uark edu 17 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2020 Legendary Native American Figures Unetlanvhi Ouga Native Languages of the Americas 29 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Kasim 2016 Center Places and Cherokee Towns Archaeological Perspectives on Native American Architecture and Landscape in the Southern Appalachians Tuscaloosa University Press of Alabama 2015 s 40 ISBN 9780817387723 Ancestral Mounds Vitality and Volatility of Native America Lincoln University of Nebraska Press 2015 s 18 ISBN 9780803278998 Cherokee Nation 2016 The traditional belief system Retrieved from http www cherokee org AboutTheNation Culture General TheTraditionalBeliefSystem aspx 29 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Duncan Barbara R Davey Arch and Inc Netlibrary 1998 Living Stories of the Cherokee Chapel Hill U of North Carolina The Wahnenauhi Manuscript Historical Sketches of the Cherokee Smithsonian Institution 1966 pages 185 Notebook of a Cherokee Shaman Smithsonian Institution 1970 pages 100 Jack Frederick Kilpatrick The Wahnenauhi Manuscript Historical Sketches of the Cherokee Washington Government Printing Office 1966