Çin-Kırgızistan ilişkileri, Çin ile Kırgızistan ülkeleri arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ikili ilişkileri kapsar.
Çin | Kırgızistan |
---|
Tarihçe
20-21. yüzyıl
İkinci Dünya Savaşı sırasında yer almış Çin-Japon Savaşı'na katılmış Kırgızistanlı askerler olmuştur; bunlar Harbin, Dalian ve diğer Çin şehirlerinde 'ne karşı savaşmıştır. 1955 yılında Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde bir tiyatroda (白毛女) adında bir operanın gösterilmesiyle Çin operası Kırgızistan'da ilk kez gösterilmiş oldu.
Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra Çin Halk Cumhuriyeti Hükûmeti diplomatik ilişkiler kurmak ve sorunlar tartışmak üzere Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan'a heyet gönderdi. Çinli heyetin Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan ile girdiği müzakereler sorunsuz geçmiştir, fakat Kırgızistanlı memurlar ile girilen müzakerelerde sınır anlaşmazlıklarına ilişkin gerginlikler ortaya çıkmıştır.
1992 yılının başında Çin Halk Cumhuriyeti Kırgızistan ile diplomatik ilişkiler kurdu.:73 Bunun ardından iki ülke, sınır anlaşmazlığı sorununu çözmek üzere sınırı birlikte incelemeye anlaştı. Birçok müzakere turundan sonra Çin ile Kırgızistan, 1996 ve 1999 yıllarında sınır anlaşmazlığını çözen anlaşmalar imzaladı.
1996 yılında Kırgızistanlı ekonomist , başkent Bişkek'te Çin ekonomik reformunun önderi Deng Şiaoping'in adını taşıyan bir sokağın olmasını önerdi ve Kırgızistan'ın Çin'in reform ve açılmayla geçirdiği deneyimden öğrenebileceği derslerin olduğunu ileri sürdü.
2010 Güney Kırgızistan olayları sırasında yaklaşık 7 bin Kırgızistan'ın güneyinde mahsur kalmış veya Kara-Su toptancı pazarındaki konut sahasında sığınmaya mecbur kalmış. Kırgızistan'daki Çin Büyükelçiliği, mahsur kalmış Çinlileri güvenli bölgelere götürmek üzere planlar açıkladı ve Kırgızistan'daki Çin Ticaret Odası, Çinli iş insanlarını korumak üzere bunlar için güvenlik görevlileri ayarladı.
17 Ocak 2019 tarihinde Bişkek'te protestolara patlak verildi. Protestocular, Çin'in Kırgızistan üzerindeki etkisinin durmadan büyümesini protesto etti ve çeşitli konulara dair Kırgızistanlı memurlara yönelik çağrılarda bulundular: Çin'den gelmiş yasadışı göçmenlerin sınırdışı edilmesini, Kırgızistan'ın üstlediği Çin borcunun oranının azaltılmasını, yerel insanların Çinlilerle evlenmelerinin yasaklanmasını ve önceki sene bir Çin şirketinin işlettiği yerel bir enerji santralinin çöküşünün derinlemesine araştırılmasını talep ettiler. Polis 21 göstericiyi tutukladı.
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Relations of China and Kyrgyzstan ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Kaynakça
- ^ 黄锐 (编); 陈瑶 (30 Nisan 2015). "中国驻吉大使慰问吉尔吉斯斯坦二战老战士". 新华网. 22 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015.
- ^ "苏联吉尔吉斯上演"白毛女"". 中国戏剧 (1). 1956.
- ^ 邢广程 (编); 薛君度 (编); 赵常庆; 孙壮志 (1999). 中国与中亚. 社会科学文献出版社.
- ^ 阿斯卡尔·居努斯 (Mart 2008). "中国与吉尔吉斯斯坦边界演变". 新疆大学学报. 2 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020.
- ^ 薛白 (编); 夏晓伦 (编); 章斐然; 努尔黑沙 (26 Eylül 2014). "吉尔吉斯斯坦首都有条邓小平大街". 人民网. 26 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015.
- ^ "吉尔吉斯骚乱 7000华人被困". 中国评论新闻. 14 Haziran 2010. 23 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2015.
- ^ "中国一带一路再添麻烦 吉尔吉斯爆反华示威". BBC中文网. 19 Ocak 2019. 20 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020.
- ^ "最早支持"一带一路" 吉尔吉斯爆反华示威". 香港经济日报. 18 Ocak 2019.[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cin Kirgizistan iliskileri Cin ile Kirgizistan ulkeleri arasindaki hem tarihi hem de gunumuzdeki ikili iliskileri kapsar Cin Kirgizistan iliskileriCin KirgizistanTarihce20 21 yuzyil Biskek Kirgizistan ile Kasgar Sincan arasindaki yolun uzerindeki Torugart Geciti nde Cin sinir gecis noktasi Ikinci Dunya Savasi sirasinda yer almis Cin Japon Savasi na katilmis Kirgizistanli askerler olmustur bunlar Harbin Dalian ve diger Cin sehirlerinde en ne karsi savasmistir 1955 yilinda Kirgizistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nde bir tiyatroda en 白毛女 adinda bir operanin gosterilmesiyle Cin operasi Kirgizistan da ilk kez gosterilmis oldu Sovyetler Birligi dagildiktan sonra Cin Halk Cumhuriyeti Hukumeti diplomatik iliskiler kurmak ve sorunlar tartismak uzere Kazakistan Kirgizistan Ozbekistan Tacikistan ve Turkmenistan a heyet gonderdi Cinli heyetin Kazakistan Ozbekistan Tacikistan ve Turkmenistan ile girdigi muzakereler sorunsuz gecmistir fakat Kirgizistanli memurlar ile girilen muzakerelerde sinir anlasmazliklarina iliskin gerginlikler ortaya cikmistir 1992 yilinin basinda Cin Halk Cumhuriyeti Kirgizistan ile diplomatik iliskiler kurdu 73 Bunun ardindan iki ulke sinir anlasmazligi sorununu cozmek uzere siniri birlikte incelemeye anlasti Bircok muzakere turundan sonra Cin ile Kirgizistan 1996 ve 1999 yillarinda sinir anlasmazligini cozen anlasmalar imzaladi 1996 yilinda Kirgizistanli ekonomist en baskent Biskek te Cin ekonomik reformunun onderi Deng Siaoping in adini tasiyan bir sokagin olmasini onerdi ve Kirgizistan in Cin in reform ve acilmayla gecirdigi deneyimden ogrenebilecegi derslerin oldugunu ileri surdu 2010 Guney Kirgizistan olaylari sirasinda yaklasik 7 bin Kirgizistan in guneyinde mahsur kalmis veya Kara Su toptanci pazarindaki konut sahasinda siginmaya mecbur kalmis Kirgizistan daki Cin Buyukelciligi mahsur kalmis Cinlileri guvenli bolgelere goturmek uzere planlar acikladi ve Kirgizistan daki Cin Ticaret Odasi Cinli is insanlarini korumak uzere bunlar icin guvenlik gorevlileri ayarladi 17 Ocak 2019 tarihinde Biskek te protestolara patlak verildi Protestocular Cin in Kirgizistan uzerindeki etkisinin durmadan buyumesini protesto etti ve cesitli konulara dair Kirgizistanli memurlara yonelik cagrilarda bulundular Cin den gelmis yasadisi gocmenlerin sinirdisi edilmesini Kirgizistan in ustledigi Cin borcunun oraninin azaltilmasini yerel insanlarin Cinlilerle evlenmelerinin yasaklanmasini ve onceki sene bir Cin sirketinin islettigi yerel bir enerji santralinin cokusunun derinlemesine arastirilmasini talep ettiler Polis 21 gostericiyi tutukladi Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Relations of China and Kyrgyzstan ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Cin in dis iliskileri Cin Kirgizlari Dunganlar en Kaynakca 黄锐 编 陈瑶 30 Nisan 2015 中国驻吉大使慰问吉尔吉斯斯坦二战老战士 新华网 22 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2015 苏联吉尔吉斯上演 白毛女 中国戏剧 1 1956 邢广程 编 薛君度 编 赵常庆 孙壮志 1999 中国与中亚 社会科学文献出版社 阿斯卡尔 居努斯 Mart 2008 中国与吉尔吉斯斯坦边界演变 新疆大学学报 2 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2020 薛白 编 夏晓伦 编 章斐然 努尔黑沙 26 Eylul 2014 吉尔吉斯斯坦首都有条邓小平大街 人民网 26 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2015 吉尔吉斯骚乱 7000华人被困 中国评论新闻 14 Haziran 2010 23 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2015 中国一带一路再添麻烦 吉尔吉斯爆反华示威 BBC中文网 19 Ocak 2019 20 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2020 最早支持 一带一路 吉尔吉斯爆反华示威 香港经济日报 18 Ocak 2019 olu kirik baglanti