Harbin (Çince: 哈尔滨市; Çince (basitleştirilmiş): 哈尔滨; Çince (geleneksel): 哈爾濱; pinyin: Hā'ěrbīn Shì; Wade–Giles: Ha-erh-pin; Rusça: Харби́н), Çin'in Heilongjiang eyaletinin başkenti ve en büyük şehridir. Şehir, Songhua Nehri'nin güney yakası boyunca uzanmaktadır. Harbin, Kuzeydoğu Çin'in en büyük şehri olup Çin'in sekizinci büyük şehridir ve Kuzeydoğu Çin'in siyasi, ekonomik, bilimsel, kültürel ve iletişim merkezidir.
Harbin 哈尔滨市 | |
---|---|
Harbin şehri | |
Arma | |
Harbin Harbin'in Çin'deki konumu | |
Ülke | Çin |
Eyalet | Heilongjiang |
İdare | |
• Parti sekreteri | Chen Haibo |
• Belediye başkanı | Song Xibin |
Yüzölçümü | |
• Eyalet altı şehir | 53068 km² |
• Kent | 4.640,4 km² (17.916 mil²) |
Nüfus (2010) | |
• Eyalet altı şehir | 10,635,971 |
• Yoğunluk | 200/km² |
• Kent | 5,282,083 |
• Metropol | 6,704,573 |
Zaman dilimi | (CST) |
Resmî site www.harbin.gov.cn |
Harbin esasında "balık ağlarını kurutmak için bir yer" manasına gelen, Mançucada bir kelimedir. Harbin ‘Kuğunun Kanadındaki İnci’ takma adını da taşımaktadır. Çünkü, Heilongjiang ilinin şekli bir kuğuya benzemektedir. Harbin, mimari yapısından dolayı ‘Doğunun Moskova’sı’ yahut ‘Doğunun Paris’i’ gibi takma adlara da sahiptir. Harbin ayrıca, uzun ve soğuk kışlarından dolayı ‘Buz Şehri’ olarak da bilinir.
Tarihçe
Harbin’deki insan yerleşimi en azından MÖ 2200’lere dayanır. Eski adı Pinkiang’dır.
Şimdiki Harbin şehri, Vladivostok’a olan uzaklığı önemli ölçüde kısaltan, liman şehri ve Rus deniz üssü limanı olan Port Arthur’a bağlantı yaratan (Trans-Sibirya Demiryolu)'nun bir uzantısı olan Doğu Çin Demiryolu’nun yapımıyla, 1898’dan itibaren küçük bir köyden gelişip büyümüştür. 1904-05 Rus-Japon Savaşı’ında Rusya’nın yenilgisiyle Rus etkisi azaldı ve aralarında ABD, Almanya, Fransa’yı da içeren 33 ülkeden birkaç bin kişi Harbin’e yerleşti. 16 devlet, Harbin’de konsolosluk oluşturdu ve birkaç bin sanayi, ticaret ve banka şirketi kurdu. Çinliler de kendi bira, gıda ve tekstil sanayilerini kurdular. Harbin, Çin'in kuzeydoğu bölgesinin merkezî ve uluslararası bir metropolü olarak statüsünü kanıtlamış oldu.
Aralık 1918 Bolşevik İhtilali sırasında, yenilmiş olan Bolşevik karşıtları (Beyaz Muhafızlar) ve mülteciler bu şehre kadar geldiler. Şehir bundan sonra Beyaz Rus göçemlerinin önemli bir merkezi oldu. Şehir, Rusya dışındaki en büyük Rus yerleşimi oldu. 1930’ların sonlarında Nazi Almanyası'ndan kaçan Rus Yahudileri ve bir grup Alman yahudisi, Yahudi Topluluğu’nu kurdu. Ruslar, buraya tesis etti ve Rus gazete ve günlükleri bastı.
1935'te '[]nun Japonlara satılmasından sonra Harbin, Japon kontrolündeki Mançukuo'nun bir parçası oldu. 1946’dan sonra Harbin, bölgeyi işgal eden Sovyetler Birliği’nin kontrolüne girdi. Geri kalan bazı Avrupa topluluklarından (Ruslar, Almanlar, Lehler, Yunanlar vb.) 1950-54 yılları esnasında Avustralya, Brezilya ve ABD’ye göçler oldu ve bir kısmı da anavatanına geri döndü. Savaştan önce komünizmden kaçan binlerce Rus, Soyvet ordusu tarafından idam edildi ve pek çok kişi zorla Sovyetler Birliği’ne taşındı.
Mançukuo’nun kurulmasıyla 4 Şubat 1932’de Japon birlikleri Harbin’i işgal etti. Bir sır olan kötü namlı (731. Birim) biyolojik savaş askeri biriminin temelleri ’da kurulmuştur. 20 Ağustos 1945’te Sovyet Ordusu şehri ele geçirdi. Harbin, birlikleri şehrin 60 km yakınında duran Kuomintang'ın birlikleri girmeden, şehrin yönetimi Nisan 1946’da Soyvet Ordusu’nun çekilmesiyle Çin Halk Kurtuluş Ordusu'na devredildi.
Sekiz Harbin ilçesi esasen Bölgesi’nin bir parçası olarak şekillenmiştir ve Harbin şehrinin oluşturulmasıyla 11 Ağustos 1999’da Harbin’e bağlanmıştır.
Benzin Fabrikasında Zehirli Sızıntı
13 Kasım 2005’te, Jilin şehri boyunca uzanan (Songhua nehrinin) akıntısının karşısına yerleştirilmiş bir benzin fabrikası patladı. Nehirdeki benzin oranının normalin 100 katından fazlasına ulaşması, Harbin’in yöneticilerinin, su kaynağını kapatmasına yol açtı ve kimileri şişe su alımınına hücum ederken, bazı yerleşimciler ise şehri terk etti. Birkaç gün sonra su kaynağı yeniden sağlandı. Harbin yönetimi esasen su şebeke kaynağı kontrol edilirken, suyun geçici olarak kesileceğini söyledi. Ayrıca kimyasal sızıntı raporlarını yalanlayıp, bunun bir söylenti olduğunu iddia ettiler.
İklim
Harbin iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 4,2 | 9,9 | 20,7 | 29,4 | 34,6 | 36,7 | 39,2 | 35,6 | 31,0 | 26,5 | 17,2 | 8,5 | 39,2 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | −12 | −6,3 | 2,8 | 14,0 | 21,5 | 26,5 | 27,8 | 26,5 | 21,2 | 12,3 | −0,1 | −9,2 | 10,4 |
Ortalama sıcaklık (°C) | −17,6 | −12,4 | −2,8 | 7,8 | 15,3 | 21,0 | 23,1 | 21,6 | 15,1 | 6,4 | −4,9 | −14,3 | 4,9 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −22,9 | −18,3 | −8,5 | 1,4 | 8,8 | 15,2 | 18,6 | 16,9 | 9,3 | 0,9 | −9,5 | −19 | −0,6 |
En düşük sıcaklık (°C) | −38,1 | −33,7 | −28,4 | −12,8 | −3,8 | 4,6 | 9,5 | 6,6 | −4,8 | −16,2 | −26,5 | −35,7 | −42,6 |
Ortalama yağış (mm) | 4,2 | 4,9 | 11,9 | 20,1 | 39,3 | 88,2 | 147,8 | 122,6 | 56,3 | 23,0 | 12,7 | 6,9 | 537,9 |
Kaynak: Çin Meteoroloji Müdürlüğü |
İdari bölümler
8 Bölge:
- bölgesi (道里区)
- bölgesi (南岗区)
- bölgesi (香坊区)
- bölgesi (道外区)
- bölgesi (平房区)
- bölgesi (松北区)
- bölgesi (呼兰区)
- bölgesi (阿城区)
3 şehiriçi ilçe:
- (尚志市)
- (双城市)
- (五常市)
7 ilçe:
- (方正县)
- (宾县)
- (依兰县)
- (巴彦县)
- (通河县)
- (木兰县)
- (延寿县)
Ekonomi
- Gayri safi yurt içi hasıla: 209,4 milyar Yüan (¥) (yaklaşık 26,5 milyar ABD doları) (2006)
- : 2004 ’ndaki sıralamada 10’uncu olmuştur.
Mimarî
'Doğu’nun Sankt-Peterburg’u' olarak anılan Harbin, Çin’in en güzel şehirlerinden biridir. Şehir, özgün, Rus ve Avrupa etkileri olan mimarîsi ile bilinir.
Harbin’in ana iş caddelerinden biri olan (Ana Cadde, ‘Kitaiskaia Caddesi’ olarak da bilinir), 20. yüzyıl uluslararası iş aktivite koşuşturmacalarının mükemmel bir kalıntı örneğidir. Barok ve Bizans cepheleriyle, harikalarıyla, küçük Rus fırınlarıyla, Fransız moda evleriyle, Amerikan hafif yemek servisi geçitleriyle ve Japon restoranlarıyla 1.4 km uzunluğundaki bu cadde tam bir müzesidir. Bir Rus Ortodoks Kilisesi olan ‘’ de ’nin bu merkezî bölgesinde yer alır.
St. Sophia’nın yapımı tam 9 yıl aldı ve 1932’de tamamlandı. Şimdi Harbin’in çok-kültürlü mimarîsinin bir vitrini olarak müze haline getirilmiştir.
Pek çok vatandaş Ortodoks kilisesinin yerel ‘(Feng shui)’ felsefesine zarar verdiğine inanmaktadır. Öyle ki, şimdi dev bir Çin manastırı olan ’nın yapımı için önemli miktarda bağış yapmışlardır.
Rus Etkisi
Harbin, bugün hâlâ Ruslar ile olan geçmişinde çok fazla etkilenmektedir. Bir zamanlar Rus hakimiyetinde olan şehir, şimdi bu ülke ile iyi ticarî ilişkileri olan bir ticaret merkezidir.
Rus etkisi, (Trans-Sibirya Demiryolu)’nun bir uzantısı olan Doğu Çin Demiryolu’nun yapımı ile gelmiştir ve eskiden bir balıkçı köyü olarak bilinen Harbin, Kuzeydoğu Asya’nın en büyük ticari ve ekonomik merkezi olmayı başarmaktadır.
Harbin yerel mutfağında da Rus etkisi vardır. Harbin’in fırınları ekmekleriyle ünlüdür (yerel dilde ‘lie-ba, ekmek mânâsına gelen Rusça ‘kleb’ sözcüğünden türetilmiştir). Bir başka önemli ürün olan Harbin sucukları, diğer Çin sucuklarına göre daha bir tada benzemektedir.
Yerel Harbin lehçesi, Rus dilinden gelen başka kelimelere de sahiptir.
Kış Kültürü
Harbin, dünyadaki buz ve kar kültürü kaynaklarından biridir. Coğrafi olarak, Sibirya’dan gelen soğuk kış rüzgarının etkisinin altında olan Kuzeydoğu Çin’de bulunmaktadır. Ortalama sıcaklık yazın 21.2 C, kışın -16.8 C’dir. Kışın, -38.1 C’a kadar soğuğa ulaşabilir.
Yıllık ‘, 1985’ten bu yana düzenlenmektedir. 5 Ocak’ta başlar ve bir ay kadar sürer. Şehirdeki pek çok parkta gerçekleştirilen ‘ park turu’ aktiviteleri vardır. Festivaldeki kış aktiviteleri Dağ Kayakları, Songhua Nehri’nde kış yüzmesi ve ’ndeki buz feneri sergisini içerir. Kar oymacılığı ve kar eğlenceleri dünya çapında üne sahiptir.
, Japonya’nın (Sapporo Kar Festivali), Kanada’nın ve Norveç’in kayak festivali ile birlikte, dünyanın en büyük dört buz ve kar festivalinden biridir.
Her Kasım, Harbin şehri ABD’ye, özgün sanat biçimlerini geliştirmek amacıyla grup grup buz sanatçıları yollamaktadır. Tennessee’nin Nashville’inde, Florida’nın ’sinde ve Teksas’ın ’inde gerçekleşen, yıllık kapalı Noel temalı buz oymacılığı sergilerinde gerçek bir eser yaratmak için 100’den fazla sanatçı gerekmektedir.
1996'da düzenlenen 'na ev sahipliği yapmıştır. Şehir ayrıca, 2010 Kış Olimpiyatları’na ev sahipliği yapmak için teklif vermiştir. Dağ kayağı karşılaşmaları Yabuli kayak merkezinde yer alabilir. Bu, rolünü dünya sahnesinde yer alma kampanyası çerçevesinde, Harbin 2009 Kış Universiade’ının da ev sahibi şehri olacak. Harbin, bu Universiade için altyapı yapım ve yenileme çalışmalarına 1,5 milyar Amerikan doları harcamayı planlıyor.
Medya
ve , bu bölgenin medya kaynakları olarak hizmet vermektedir.
Ulaşım
(Harbin Taiping Uluslararası Havalimanı), Harbin’e hizmet vermektedir ve Kuzeydoğu Çin için önemli bir bağlantı noktasıdır. Ayrıca Çin’in kuzeydeki en büyük havalimanıdır ve terminal binası da şu an Kuzeydoğu Çin’in en büyüklerinden biridir. En üst kalitede bir havalimanıdır.
Üniversiteler
- (website: http://www.hit.edu.cn 7 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- (Harbin Mühendislik Üniversitesi) (eski ) (website: http://www.hrbeu.edu.cn13 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- (website: http://www.hlju.edu.cn13 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- (website: http://www.hrbmu.edu.cn 7 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- (website: http://www.hrbnu.edu.cn2 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- (website: http://www.hrbust.edu.cn24 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- (website: )
- (website: )
- (website: http://www.nefu.edu.cn17 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
Kardeş şehirler
Yerli
- Chengdu, Sichuan eyaleti
- Dalian, Liaoning eyaleti
- Guangzhou, Guangdong eyaleti
- Hangzhou, Zhejiang eyaleti
- Wenzhou, Zhejiang eyaleti
- Xiamen, Fujian eyaleti
- Xining, Qinghai eyaleti
Uluslararası
Harbin aşağıdaki şehirler ve bölgelerle kardeş şehir anlaşmalarına girmiştir:
- Niigata, Japonya – 1979
- Aarhus, Danimarka – 1984
- Edmonton, Kanada – 1985
- Sverdlovsk Oblastı, Rusya – 1991
- Habarovsk, Rusya – 1993
- Minneapolis, ABD – 1993
- Varşova, Polonya – 1993
- Ploiești, Romanya – 1995
- Asahikawa, Japonya – 1995
- Bucheon, Güney Kore – 1995
- Givatayim, İsrail – 1999
- , Güney Afrika – 2000
- Daugavpils, Letonya – – 2003
- (Salvador), Brezilya – 2003
- , Avustralya – 2004
- , (Yeni Zelanda) – 2004
- Rovaniemi, Finlandiya – 2006
- Nyíregyháza, Macaristan – 2006
- Riccione, İtalya – 2006
- Yakutsk, Rusya – 2007
- (Cagayan de Oro), Filipinler – 2007
- Punta Arenas, Şili – 2007
- Chiang Mai, Tayland – 2008
- , Fransa – 2008
- Wiener Neustadt, Avusturya – 2008
- Magdeburg, Almanya – 2008
- Krasnoyarsk, Rusya – 2008
- Sunderland, Birleşik Krallık – 2009
- Erzurum, Türkiye – 2010
- (Halandri), Yunanistan – 2010
- Vitsebsk, Belarus – 2012
- Anchorage, ABD – 2018
Anchorage ile Harbin arasındaki kardeş şehir anlaşması 1984 yılında başladı, lâkin bu şehirlerin arasındaki temaslar 1991 yılı sonrasında sona erdi ve ancak 2018 yılında tekrar başlatıldı.
Kaynakça
- ^ "最新中国城市人口数量排名(根据2010年第六次人口普查)" (Çince). www.elivecity.cn. 2012. 3 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2015.
- ^ a b . hktdc.com. 28 Ocak 2014. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2015.
- ^ (Çince). . 2013-10-16 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2009-03-17.
- ^ "中国省市商务概览(黑龙江省)" (PDF) (Çince). 商务部电子商务和信息化司;商务部国际贸易经济合作研究院. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 7 Ekim 2023.
- ^ "Harbin" (Lehçe). Varşova Büyükşehir Belediyesi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023.
- ^ a b (İngilizce). Municipality of Anchorage. Sister Cities Commission. 15 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Harbin ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Vikigezgin'de :en:Harbin ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır. |
- Resmi site26 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Dreyer, Jacob (20 Ağustos 2014). (İngilizce). Calvert Journal. 9 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020. Harbin şehrindeki tarihi Rus etkisinin günümüzdeki kalıntıları hakkında bir makale
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar