Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, bir , gibi yazılmıştır. (Ağustos 2020) |
Çin'deki siyasal düşünüş, her türlü düşünüşü tek eline alan din adamlarının olmaması nedeniyle Eski Yunan siyasal düşünüşü ile karşılaştırılabilecek kadar gelişmiştir.
Song Hanedanlığı'nda tanrı-kral inancı
Mısır ve Sümer uygarlıklarında olduğu gibi Çin' de de Song hanedanı döneminde kralın ölümüyle kurban edilen yakın çevresininde aynı mezara konulması Çin'de "tanrı kral" inancının bir dönem var olduğunu gösterir.
Zhou Kuramı
Zhou'lar (M.Ö.1051'de) Song hanedanına son verirken hem insan kurban etme geleneğini hem de tanrı kral inancını ortadan kaldırmıştır. Bunun yerine imparatorun Gök'ün(tanrının) oğlu olduğu düşüncesi oluşmuşturulmuştur.
Bu inanışa göre imparator başrahip olarak Gök'ün vekiliydi. İmparator adaletle yönetir, dinin temellerine uyarsa vekillik hep onda kalırdı. İmparator Gök'ün vekilliğine uygun davranmazsa Gök vekilliği ondan alır ve bir başkasına verirdi. Böylece Gök'ün yeryüzündeki tek vekilinin imparator olduğuna inanılıyordu.
Bu yasallık kuramı; tanrının vekili olan imparator, güçlü olduğu zaman onu desteklerdi. İmparator zayıfladığında ise feodal yapılarca imparatorun Gök'ün isteklerini yapmadığı için vekilliğinden atıldığı gerekçesiyle imparatora karşı gelebileceklerdi. Feodal beyleri imparatoru yendiklerinde ise Gök'ün vekilliğinin kendilerine geçtiklerini savunabileceklerdi.
İmparatorun yeryüzündeki toplumsal refahı ve mutluluğu sağlaması için yeryüzündeki işleyişi gökyüzüne uyumlu bir şekilde yönetmesi gerekmektedir. Bu şekilde yönetmezse yeryüzü ile gökyüzü arasındaki uyum bozuluyordu. Bu durum savaş, kıtlık, sel gibi felaketlere yol açıyordu.
Yeryüzünün tek temsilcisi imparator olduğu için diğer yerel yöneticiler sadece imparator tarafından atanan vekillerdi. İmparator vekilliğini alırsa yöneticilikten düşerdi. Yerel yöneticiler hanedanlıkta yetiştirilip imparator tarafından göreve getirilirdi. Bu durum "Savaşan Devletler" dönemine kadar devam etmiştir.
Savaşan devletler döneminde inanç
M.Ö. 403-221 yıllarında yer-gök uyum kuramında yer alan dinsel törenler titizlikle yapılmasına rağmen iki yüz yıl kadar süren kargaşa dönemi devam etmiş, felaketler son bulmamıştır. Bu durum kurama olan inancı zayıflatmıştır.
Büyük bilgeler dönemi, ortak mülkiyet düzeninden ve cinsiyet serbestlikten yana olan Mih-Teih, tüm insanların eşitliklerini savunan Men-Çu, insanların kötü olduklarına ve sınıflandırmanın gerektiğini savunan Sun Tzu, kendisinden yüz yıl önce yaşamış Konfüçyüs'den etkilenen ve düşüncelerini yorumlayıp, benimseyen Mençius ve Çin'in anarşist düşünürlerinden laozi gibi düşünürlerin bulunduğu dönemi kapsamaktadır.
Büyük bilgeler dönemine etkisi büyük olan Konfüçyüs düşünceleri Çin'de devlet memurluk sınavlarında kendine yer edinmiştir. Çin aydınları Konfüçyüs'un eserlerini okuyup, incelemiş ve yorumlayarak ortak değer ve kültür çerçevesinde birleşip halktan ayrı bir sınıf oluşturmuşlardır.
Laozi'nin Düşünceleri
Laozi iyliğin ve eşitliğin insanlarda doğuştan var olduğunu savunur.Laozi'ye göre doğru yol ulaşılmaz değil herkesin çok yakınındadır. Zenginlik, insanı soylu amaçlarından saptırır. Laozi'ye göre soylu amaç, yalın bir yaşamla yetinerek mutlu olmaktır.
Bir toplumda adaletten çok bahsediliyorsa, bu adaletin o toplumda eksik olduğunu gösterir. Yine bir toplumda merhametten çok bahsediliyorsa, buda o toplumun yoksul olduğunu gösterir.
Laozi yasaların olabildiğince az ve anlaşılır olması gerektiğini savunur. Gerekenden fazla vergi alınmamasını savunan düşünceleri vardır.
Kaynakça
- ^ Siyasal Düşünceler Tarihi, Alladin Şenel, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara. 1999.
- ^ Siyasi Düşünceler Tarihi, Metin İşçi, istanbul, der yayınları. 2004.
- ^ (PDF). 2015. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ AGAOĞULLARI, M.A-KÖKER, Levent, İmparatorluktan Tanrı Devletine, İmge yayınları, Ankara. 1991.
- ^ TUNCAY, M. Siyasal Düşünceler Tarihi, C.II, Ankara, Teori Yayınları. 1986.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde bir Vikipedi editorunun kisisel duygularini bildiren ve kisisel bir dusunme kisisel deneme veya tartismali deneme gibi yazilmistir Lutfen maddeyi ansiklopedik bir tarzda yeniden yazarak gelismesine yardimci olun Agustos 2020 Cin deki siyasal dusunus her turlu dusunusu tek eline alan din adamlarinin olmamasi nedeniyle Eski Yunan siyasal dusunusu ile karsilastirilabilecek kadar gelismistir Song Hanedanligi nda tanri kral inanciMisir ve Sumer uygarliklarinda oldugu gibi Cin de de Song hanedani doneminde kralin olumuyle kurban edilen yakin cevresininde ayni mezara konulmasi Cin de tanri kral inancinin bir donem var oldugunu gosterir Zhou KuramiZhou lar M O 1051 de Song hanedanina son verirken hem insan kurban etme gelenegini hem de tanri kral inancini ortadan kaldirmistir Bunun yerine imparatorun Gok un tanrinin oglu oldugu dusuncesi olusmusturulmustur Bu inanisa gore imparator basrahip olarak Gok un vekiliydi Imparator adaletle yonetir dinin temellerine uyarsa vekillik hep onda kalirdi Imparator Gok un vekilligine uygun davranmazsa Gok vekilligi ondan alir ve bir baskasina verirdi Boylece Gok un yeryuzundeki tek vekilinin imparator olduguna inaniliyordu Bu yasallik kurami tanrinin vekili olan imparator guclu oldugu zaman onu desteklerdi Imparator zayifladiginda ise feodal yapilarca imparatorun Gok un isteklerini yapmadigi icin vekilliginden atildigi gerekcesiyle imparatora karsi gelebileceklerdi Feodal beyleri imparatoru yendiklerinde ise Gok un vekilliginin kendilerine gectiklerini savunabileceklerdi Imparatorun yeryuzundeki toplumsal refahi ve mutlulugu saglamasi icin yeryuzundeki isleyisi gokyuzune uyumlu bir sekilde yonetmesi gerekmektedir Bu sekilde yonetmezse yeryuzu ile gokyuzu arasindaki uyum bozuluyordu Bu durum savas kitlik sel gibi felaketlere yol aciyordu Yeryuzunun tek temsilcisi imparator oldugu icin diger yerel yoneticiler sadece imparator tarafindan atanan vekillerdi Imparator vekilligini alirsa yoneticilikten duserdi Yerel yoneticiler hanedanlikta yetistirilip imparator tarafindan goreve getirilirdi Bu durum Savasan Devletler donemine kadar devam etmistir Savasan devletler doneminde inancM O 403 221 yillarinda yer gok uyum kuraminda yer alan dinsel torenler titizlikle yapilmasina ragmen iki yuz yil kadar suren kargasa donemi devam etmis felaketler son bulmamistir Bu durum kurama olan inanci zayiflatmistir Buyuk bilgeler donemi ortak mulkiyet duzeninden ve cinsiyet serbestlikten yana olan Mih Teih tum insanlarin esitliklerini savunan Men Cu insanlarin kotu olduklarina ve siniflandirmanin gerektigini savunan Sun Tzu kendisinden yuz yil once yasamis Konfucyus den etkilenen ve dusuncelerini yorumlayip benimseyen Mencius ve Cin in anarsist dusunurlerinden laozi gibi dusunurlerin bulundugu donemi kapsamaktadir Buyuk bilgeler donemine etkisi buyuk olan Konfucyus dusunceleri Cin de devlet memurluk sinavlarinda kendine yer edinmistir Cin aydinlari Konfucyus un eserlerini okuyup incelemis ve yorumlayarak ortak deger ve kultur cercevesinde birlesip halktan ayri bir sinif olusturmuslardir Laozi nin DusunceleriLaozi iyligin ve esitligin insanlarda dogustan var oldugunu savunur Laozi ye gore dogru yol ulasilmaz degil herkesin cok yakinindadir Zenginlik insani soylu amaclarindan saptirir Laozi ye gore soylu amac yalin bir yasamla yetinerek mutlu olmaktir Bir toplumda adaletten cok bahsediliyorsa bu adaletin o toplumda eksik oldugunu gosterir Yine bir toplumda merhametten cok bahsediliyorsa buda o toplumun yoksul oldugunu gosterir Laozi yasalarin olabildigince az ve anlasilir olmasi gerektigini savunur Gerekenden fazla vergi alinmamasini savunan dusunceleri vardir Kaynakca Siyasal Dusunceler Tarihi Alladin Senel Bilim ve Sanat Yayinlari Ankara 1999 Siyasi Dusunceler Tarihi Metin Isci istanbul der yayinlari 2004 PDF 2015 22 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi AGAOGULLARI M A KOKER Levent Imparatorluktan Tanri Devletine Imge yayinlari Ankara 1991 TUNCAY M Siyasal Dusunceler Tarihi C II Ankara Teori Yayinlari 1986 Ayrica bakinizSun Tzu Laozi Tengri Konfucyus Zhou Hanedani Song Hanedani Savasan Devletler Cagi