Yamaçüstü, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.
Yamaçüstü | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Yamaçüstü Yamaçüstü'nün Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Yusufeli |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 2332 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 270 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08820 |
Tarihçe
Eski adı Çorgens ya da Çörgens'tir. Osmanlılar köyü Gürcülerden ele geçirdiği için bu ad Gürcüce Çorgensi'den (ჩორგენსი) girmiş olmalıdır. Köyün adı 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde de Çorgens (چوركنس) biçiminde yazılmıştır.
Çorgensi'deki kale ve kilise kalıntısı, buranın eski bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Orta Çağ'da Gürcistan'ın güneybatı bölgesini oluşturan tarihsel Tao bölgesinde yer alan Çorgensi, Samtshe Atabeyliği sınırları içindeyken 1549 yılındaki Gürcistan seferiyle Osmanlıların eline geçti. Erken dönem Osmanlı kayıtlarında Çorgensi, Çorgens-i Ulya (Yukarı Çorgensi) ve Çorgens-i Süfla (Aşağı Çorgensi) olmak üzere iki ayrı köy olarak geçer. Daha sonra Yukarı Çorgensi'ye Küçük Çorgensi, Aşağı Çorgensi'ye Büyük Çorgensi de denmiştir.
1555 tarihli Osmanlı tahrir defterine göre Peterek sancağında yer alan Çorgens-i Ulya'nın nüfusu 28 haneden (152 kişi), Çorgens-i Süfla'nın nüfusu ise 17 haneden (88 kişi) oluşuyordu. Hostaval ve Namkes, Çorgens-i Ulya köyünün mezralarıydı. 1574 tarihli tahrir defterine göre Çorgens-i Ulya'da 86 hane (456 kişi), Çoregns-i Süfla'da 12 hane (63 kişi) yaşıyordu. 1555 ve 1574 tarihli tespitlere göre köyün nüfusunun tamamı Hristiyanlardan oluşuyordu. Her iki köyde buğday, arpa, darı tarımı ve arıcılı yapılıyor, koyun ve domuz besleniyordu. Çorgens-i Ulya ile Çorgens-i Sufla'nın tek köy olarak kaydedildiği 1652 yılında Çorgensi köyünde sadece 6 hane (30 kişi) Hristiyan olarak kalmıştır.
Vergi ve askere alma amacıyla Osmanlı idaresinin 1835 yılında yaptığı nüfus tespitinden Çorgensi'de (Yukarı Çorgensi) 73 hanede 224 erkek, Çorgens-i Süfla'da 36 hanede 180 erkek kaydedilmiştir. İki köyün 109 hane ve 404 erkenden oluştuğu anlaşılmaktadır. Erkek sayısı kadar kadın eklenince iki köyde 808 kişinin yaşadığı ve hane başına ortalama 7,4 kişinin düştüğü ortaya çıkar.
Yukarı Çorgensi ile Aşağı Çorgensi, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Çorgens adı altında, Artvin vilayetinin Yusufeli kazsının merkez nahiyesine bağlı tek köy olarak kaydedilmiştir. 1935 genel nüfus sayımıdan "Çörkens" olarak geçen köyün nüfusu 1.015 kişiden oluşuyordu. Bu tarihte Yusufeli Erzurum vilayetine bağlanmıştı. Çorgensi, Çörgens veya Çörkens, "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Yamaçüstü olarak değiştirilmiştir. Bununla birlikte köyün eski adı yeni adıyla birlikte "Yamaçüstü (Çörgenis)" biçiminde resmî kayıtlarda kullanılmıştır.
Çorgensi köyündeki iki tarihsel yapıdan biri olan Çorgensi Kilisesi, Küçükçorgens mahallesindedir. Bugün yıkık halde olan tek nefli kilisenin kalan duvarlarının yüksekliği 2.5 metreyi bulmaktadır. Diğer tarihsel yapı Çorgensi Kalesi ise, Dere mahallesinde bir kayanın üzerinde yer almaktadır. Orta büyüklükteki kale kaba taşlarla harç kullanılarak inşa edilmiştir.
Coğrafya
Yamaçüstü köyü, Artvin il merkezine 154 km, Yusufeli ilçe merkezine 48 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 257 |
2020 | 270 |
2019 | 273 |
2018 | 290 |
2017 | 255 |
2016 | 267 |
2015 | 292 |
2014 | 306 |
2013 | 337 |
2012 | 360 |
2011 | 377 |
2010 | 403 |
2009 | 416 |
2008 | 438 |
2007 | 576 |
2000 | 653 |
1990 | 907 |
1985 | 988 |
Kaynakça
- ^ "Yamacustu, Turkey Page". Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Yusufeli Yamaçüstü Köy Nüfusu". Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 118, .
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 82.
- ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 89 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 372-373, .
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 94" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Nisan 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 636". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Nisan 2021.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Nisan 2021.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Yamaçüstü, Yusufeli için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yamacustu Artvin ilinin Yusufeli ilcesine bagli bir koydur YamacustuKoyArtvin in Turkiye deki konumuYamacustuYamacustu nun Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceYusufeliCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim2332 mNufus 2021 Toplam270Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08820TarihceEski adi Corgens ya da Corgens tir Osmanlilar koyu Gurculerden ele gecirdigi icin bu ad Gurcuce Corgensi den ჩორგენსი girmis olmalidir Koyun adi 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde de Corgens چوركنس biciminde yazilmistir Corgensi deki kale ve kilise kalintisi buranin eski bir yerlesme oldugunu gostermektedir Orta Cag da Gurcistan in guneybati bolgesini olusturan tarihsel Tao bolgesinde yer alan Corgensi Samtshe Atabeyligi sinirlari icindeyken 1549 yilindaki Gurcistan seferiyle Osmanlilarin eline gecti Erken donem Osmanli kayitlarinda Corgensi Corgens i Ulya Yukari Corgensi ve Corgens i Sufla Asagi Corgensi olmak uzere iki ayri koy olarak gecer Daha sonra Yukari Corgensi ye Kucuk Corgensi Asagi Corgensi ye Buyuk Corgensi de denmistir 1555 tarihli Osmanli tahrir defterine gore Peterek sancaginda yer alan Corgens i Ulya nin nufusu 28 haneden 152 kisi Corgens i Sufla nin nufusu ise 17 haneden 88 kisi olusuyordu Hostaval ve Namkes Corgens i Ulya koyunun mezralariydi 1574 tarihli tahrir defterine gore Corgens i Ulya da 86 hane 456 kisi Coregns i Sufla da 12 hane 63 kisi yasiyordu 1555 ve 1574 tarihli tespitlere gore koyun nufusunun tamami Hristiyanlardan olusuyordu Her iki koyde bugday arpa dari tarimi ve aricili yapiliyor koyun ve domuz besleniyordu Corgens i Ulya ile Corgens i Sufla nin tek koy olarak kaydedildigi 1652 yilinda Corgensi koyunde sadece 6 hane 30 kisi Hristiyan olarak kalmistir Vergi ve askere alma amaciyla Osmanli idaresinin 1835 yilinda yaptigi nufus tespitinden Corgensi de Yukari Corgensi 73 hanede 224 erkek Corgens i Sufla da 36 hanede 180 erkek kaydedilmistir Iki koyun 109 hane ve 404 erkenden olustugu anlasilmaktadir Erkek sayisi kadar kadin eklenince iki koyde 808 kisinin yasadigi ve hane basina ortalama 7 4 kisinin dustugu ortaya cikar Yukari Corgensi ile Asagi Corgensi 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Corgens adi altinda Artvin vilayetinin Yusufeli kazsinin merkez nahiyesine bagli tek koy olarak kaydedilmistir 1935 genel nufus sayimidan Corkens olarak gecen koyun nufusu 1 015 kisiden olusuyordu Bu tarihte Yusufeli Erzurum vilayetine baglanmisti Corgensi Corgens veya Corkens yabanci kokten geldigi icin 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Yamacustu olarak degistirilmistir Bununla birlikte koyun eski adi yeni adiyla birlikte Yamacustu Corgenis biciminde resmi kayitlarda kullanilmistir Corgensi koyundeki iki tarihsel yapidan biri olan Corgensi Kilisesi Kucukcorgens mahallesindedir Bugun yikik halde olan tek nefli kilisenin kalan duvarlarinin yuksekligi 2 5 metreyi bulmaktadir Diger tarihsel yapi Corgensi Kalesi ise Dere mahallesinde bir kayanin uzerinde yer almaktadir Orta buyuklukteki kale kaba taslarla harc kullanilarak insa edilmistir CografyaYamacustu koyu Artvin il merkezine 154 km Yusufeli ilce merkezine 48 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 2572020 2702019 2732018 2902017 2552016 2672015 2922014 3062013 3372012 3602011 3772010 4032009 4162008 4382007 5762000 6531990 9071985 988Kaynakca Yamacustu Turkey Page Fallingrain com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Artvin Yusufeli Yamacustu Koy Nufusu Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 118 ISBN 9789941478178 a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 82 a b 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2017 s 89 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 a b Taner Artvinli Yusufeli Kulliyati Istanbul 2013 2 cilt I cilt s 372 373 ISBN 9786058624818 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 94 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Nisan 2021 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 636 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Nisan 2021 1980 Genel Nufus Sayimi Ankara 1981 PDF 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Nisan 2021 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarYamacustu Yusufeli icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft