Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ölçek, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
| Ölçek | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Ölçek Ölçek'in Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 597 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75110 |
Tarihçe
Ölçek’in eski adı Orçoki (ორჩოკი), Osmanlı kaynaklarında Orçok olarak geçer. Nitekim köyün adı, 1595 tarihli Defter-i Mufassal Vilayet-i Gürcistan adlı tahrirde Orçok (اورچوك), Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 adlı tahrirde Orçok (اورچوق) olarak kaydedilmiştir. Dahiliye Vekaleti'nin 1933'te yayımladığı Köylerimiz adlı kitapta köyün adı Ölçek olarak geçer. Bu kayıt Orçok adının, “yabancı kökten geldiği” için bu tarihten önce değiştirildiğini göstermektedir. Bazı kaynaklarda köyün Gürcüce eski adı Orcohi (ორჯოხი) olarak verilmiştir.
Tao-Klarceti içinde yer alan tarihsel Artaani bölgesindeki yerleşim birimlerinden biri olan köyün kuruluşu ve tarihi hakkında bilgi yoktur. Ancak; 2015 yılında yapılan Arkeolojik yüzey araştırmasında; Ölçek köyünün güney tarafında ziyaret olarak adlandırılan kayalık bir tepe üzerine M.Ö 2000 yıl ve Demir çağı özellikleri gösteren dikdörtgen yapılı kule ve kulenin kuzeybatı-Güneydoğu istikametine konuşlandırılmış 4.10x3.20 boyutlarında bir mekân daha tespit edilmiştir. Bu bulgular ışığında Köy yerleşim tarihinin Demir Çağına kadar eskiye dayandığı anlaşılmaktadır. Ayrıca Köydeki kule ve kiliselerin varlığı ile adının erken Osmanlı kayıtlarında geçiyor olması, köyde Gürcü yönetiminden Osmanlı yönetimine geçtiği 16. yüzyıldan önce de yerleşim yeri olduğunu göstermektedir. 1595 tarihli Defter-i Mufassal Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahririne göre yerleşim, Ardahan-i Büzürg livasına bağlı Meşe nahiyesinde yer alan bir köydü. 17. yüzyılın sonlarında da Çıldır Eyaleti içinde yer alan Ardahan-i Büzürg sancağına bağlı Meşe nahiyesine köy olarak kaydedilmiştir. Uzun süre Osmanlı yönetiminde kalan yerleşim, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Rusya İmparatorluğu’nun eline geçti. I. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Rus ordusunun bölgeden çekilmesinden sonra köy, 1918-1921 arasında bağımsız olan Gürcistan sınırları içinde yer aldı. 1921'de, Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında fiilen Türk kuvvetlerin eline geçti. Aynı yıl imzalanan Kars Antlaşması’yla da Türkiye’ye bırakıldı.
Ölçek köyü, tarihsel Artaani bölgesinde birkaç tarihsel yapıya sahip yerleşmelerden biridir. Burada üç kilise ile bir kalenin varlığı bilinmektedir. Kiliselerden biri 10. yüzyılda inşa edilmiş tek nefli bir yapıdır. Günümüzde büyük ölçüde yıkık olan kilise, Ölçek köyünün içinde yer alır. İkinci köy kilisesi de bugün yıkık durumdadır. Tek nefli bir yapı olan bu kilise, köyün merkezinin 1,5 km kuzeydoğusunda bulunmaktadır. Kilisenin bulunduğu yerin eski bir yerleşme olduğu sanılır. Üçüncü kilise, köyün merkezinin 5 km kuzeydoğusunda, Orçoki Kalesi'nin de bulunduğu eski bir köy yerleşmesi olan "Kalecik"te yer alır. Bugün yıkık durumda olan kilisenin bir duvarında Gürcüce yazı vardır. Gürcü mimarisi üzerine çalışmalarıyla tanınan Fahriye Bayram bu üç kiliseyi Ardahan’daki tek nefli Gürcü kiliseleri arasında sayar.
Köy merkezinin 5,2 km kuzeydoğusunda, Kura Nehri’nin sağ kıyısında yer alan kale (55 × 48 m), harç kullanılmadan inşa edilmiş büyükçe bir yapıdır. Köylüler bu kaleyi “Kalecik” olarak adlandırmaktadır. İki metre kadar yükseklik olan kale duvarlarının kalınlığı ise 2-3 metredir. Yıkık durumdaki kalede, geride kalan yıkıntılarından yüksek bir kulesi olduğu anlaşılmaktadır. Kalecik Kilisesi, kalenin 300 metre yakınındadır.
Coğrafya
Ölçek, Ardahan il merkezine 15 km uzaklıktadır. Kars-Ardahan, Ardahan-Damal ve Arhan-Çıldır karayolları köyün yakınından geçmektedir. Ardahan merkezin doğusunda bulunan köy içerisinden Ölçeksuyu geçmektedir. Köy içerisindeki yükselti Ziyaret Tepe olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca köyün batısındaki orman arazisinde doğarak köyden geçen Çermesuyu (Taşlıdere) mevcuttur. Köyün her iki tarafında bulunan tepelik alanlarda sarıçam ormanları ve geniş yaylalar bulunmaktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 597 |
| 2021 | 625 |
| 2020 | 614 |
| 2019 | 618 |
| 2018 | 638 |
| 2017 | 645 |
| 2016 | 658 |
| 2015 | 666 |
| 2014 | 672 |
| 2013 | 685 |
| 2012 | 689 |
| 2011 | 678 |
| 2010 | 689 |
| 2009 | 711 |
| 2008 | 723 |
| 2007 | 719 |
| 2000 | 808 |
| 1990 | 1.083 |
| 1985 | 1.415 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 11 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Merkez Ölçek Köy Nüfusu". Nufusune.com. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b Defter-i Mufassal Vilayet-i Gürcistan (Gürcüce ve Osmanlıca), yayımlayan: Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt, 2. cilt, s. 460 ve 3. cilt, s. 528.
- ^ a b Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis, 1979, s. 301.
- ^ Köylerimiz, İstanbul, 1933, s. 603.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2015, s. 187 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Ardahan'da Arkeolojik uygulamalar: 2015 yılı yüzey araştırması Sami Patacı, Ergün Laflı". 10 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2022.
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 196, .
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 199, .
- ^ . 13 Kasım 2019. 6 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2019.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 359-360, .
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 5 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
Dış bağlantılar
- Ölçek, Ardahan için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Olcek Ardahan ilinin Merkez ilcesine bagli bir koydur OlcekKoyArdahan in konumuOlcekOlcek in Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceMerkezCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim2044 mNufus 2022 Toplam597Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75110TarihceOlcek in eski adi Orcoki ორჩოკი Osmanli kaynaklarinda Orcok olarak gecer Nitekim koyun adi 1595 tarihli Defter i Mufassal Vilayet i Gurcistan adli tahrirde Orcok اورچوك Defter i Caba i Eyalet i Cildir 1694 1732 adli tahrirde Orcok اورچوق olarak kaydedilmistir Dahiliye Vekaleti nin 1933 te yayimladigi Koylerimiz adli kitapta koyun adi Olcek olarak gecer Bu kayit Orcok adinin yabanci kokten geldigi icin bu tarihten once degistirildigini gostermektedir Bazi kaynaklarda koyun Gurcuce eski adi Orcohi ორჯოხი olarak verilmistir Tao Klarceti icinde yer alan tarihsel Artaani bolgesindeki yerlesim birimlerinden biri olan koyun kurulusu ve tarihi hakkinda bilgi yoktur Ancak 2015 yilinda yapilan Arkeolojik yuzey arastirmasinda Olcek koyunun guney tarafinda ziyaret olarak adlandirilan kayalik bir tepe uzerine M O 2000 yil ve Demir cagi ozellikleri gosteren dikdortgen yapili kule ve kulenin kuzeybati Guneydogu istikametine konuslandirilmis 4 10x3 20 boyutlarinda bir mekan daha tespit edilmistir Bu bulgular isiginda Koy yerlesim tarihinin Demir Cagina kadar eskiye dayandigi anlasilmaktadir Ayrica Koydeki kule ve kiliselerin varligi ile adinin erken Osmanli kayitlarinda geciyor olmasi koyde Gurcu yonetiminden Osmanli yonetimine gectigi 16 yuzyildan once de yerlesim yeri oldugunu gostermektedir 1595 tarihli Defter i Mufassal Vilayet i Gurcistan adli Osmanli tahririne gore yerlesim Ardahan i Buzurg livasina bagli Mese nahiyesinde yer alan bir koydu 17 yuzyilin sonlarinda da Cildir Eyaleti icinde yer alan Ardahan i Buzurg sancagina bagli Mese nahiyesine koy olarak kaydedilmistir Uzun sure Osmanli yonetiminde kalan yerlesim 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nda Rusya Imparatorlugu nun eline gecti I Dunya Savasi nin sonlarina dogru Rus ordusunun bolgeden cekilmesinden sonra koy 1918 1921 arasinda bagimsiz olan Gurcistan sinirlari icinde yer aldi 1921 de Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda fiilen Turk kuvvetlerin eline gecti Ayni yil imzalanan Kars Antlasmasi yla da Turkiye ye birakildi Olcek koyu tarihsel Artaani bolgesinde birkac tarihsel yapiya sahip yerlesmelerden biridir Burada uc kilise ile bir kalenin varligi bilinmektedir Kiliselerden biri 10 yuzyilda insa edilmis tek nefli bir yapidir Gunumuzde buyuk olcude yikik olan kilise Olcek koyunun icinde yer alir Ikinci koy kilisesi de bugun yikik durumdadir Tek nefli bir yapi olan bu kilise koyun merkezinin 1 5 km kuzeydogusunda bulunmaktadir Kilisenin bulundugu yerin eski bir yerlesme oldugu sanilir Ucuncu kilise koyun merkezinin 5 km kuzeydogusunda Orcoki Kalesi nin de bulundugu eski bir koy yerlesmesi olan Kalecik te yer alir Bugun yikik durumda olan kilisenin bir duvarinda Gurcuce yazi vardir Gurcu mimarisi uzerine calismalariyla taninan Fahriye Bayram bu uc kiliseyi Ardahan daki tek nefli Gurcu kiliseleri arasinda sayar Koy merkezinin 5 2 km kuzeydogusunda Kura Nehri nin sag kiyisinda yer alan kale 55 48 m harc kullanilmadan insa edilmis buyukce bir yapidir Koyluler bu kaleyi Kalecik olarak adlandirmaktadir Iki metre kadar yukseklik olan kale duvarlarinin kalinligi ise 2 3 metredir Yikik durumdaki kalede geride kalan yikintilarindan yuksek bir kulesi oldugu anlasilmaktadir Kalecik Kilisesi kalenin 300 metre yakinindadir CografyaOlcek Ardahan il merkezine 15 km uzakliktadir Kars Ardahan Ardahan Damal ve Arhan Cildir karayollari koyun yakinindan gecmektedir Ardahan merkezin dogusunda bulunan koy icerisinden Olceksuyu gecmektedir Koy icerisindeki yukselti Ziyaret Tepe olarak adlandirilmaktadir Ayrica koyun batisindaki orman arazisinde dogarak koyden gecen Cermesuyu Taslidere mevcuttur Koyun her iki tarafinda bulunan tepelik alanlarda saricam ormanlari ve genis yaylalar bulunmaktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 5972021 6252020 6142019 6182018 6382017 6452016 6582015 6662014 6722013 6852012 6892011 6782010 6892009 7112008 7232007 7192000 8081990 1 0831985 1 415Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 11 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Merkez Olcek Koy Nufusu Nufusune com 20 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b Defter i Mufassal Vilayet i Gurcistan Gurcuce ve Osmanlica yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt 2 cilt s 460 ve 3 cilt s 528 a b Defter i Caba i Eyalet i Cildir 1694 1732 Gurcuce ve Osmanlica Yayima hazirlayan Tsisana Abuladze Tiflis 1979 s 301 Koylerimiz Istanbul 1933 s 603 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2015 s 187 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 Ardahan da Arkeolojik uygulamalar 2015 yili yuzey arastirmasi Sami Pataci Ergun Lafli 10 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2022 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 2 cilt s 41 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 196 ISBN 9789941478178 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 199 ISBN 9789941478178 13 Kasim 2019 6 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Kasim 2019 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 359 360 ISBN 9789941478178 a b c d YerelNet org tr 5 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Dis baglantilarOlcek Ardahan icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft