Ölüm Oyunu, 1982 Birleşik Krallık yapımı dedektif filmidir. Özgün adı Evil Under the Sun dır.
Evil Under the Sun | |
"Ölüm Oyunu" (Evil Under the Sun) filminin afişi | |
Yönetmen | Guy Hamilton |
---|---|
Yapımcı | John Brabourne Richard B. Goodwin |
Senarist | Anthony Shaffer Agatha Christie (roman) |
Oyuncular | Peter Ustinov James Mason Jane Birkin Roddy McDowall Diana Rigg Maggie Smith |
Müzik | Cole Porter |
Görüntü yönetmeni | |
Kurgu | |
Stüdyo | GW Films Mersham Productions Ltd. |
Dağıtıcı | Universal Pictures |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Suç, gizem, gerilim, dram |
Renk | Renkli (Technicolor) |
Yapım yılı | 1982 |
Çıkış tarih(ler)i | 5 Mart 1982, ABD |
Süre | 117 dakika |
Ülke | İngiltere |
Dil | İngilizce |
Önceki film | Death on the Nile (Nil'de Ölüm, 1978) |
Devam filmi | Appointment with Death (, 1988) |
Diğer adları | Ölüm Oyunu (Türkiye) Meurtre au soleil (Fransa) Delitto sotto il sole (İtalya) Muerte bajo el sol (İspanya) Das Böse unter der Sonne (Almanya) Agatha Christie's Evil Under the Sun (uzun ad) |
Ünlü İngiliz cinayet ve dedektif romanları yazarı Agatha Christie'nin 1941 tarihli aynı adlı romanından (Evil Under The Sun) senaryosunu Anthony Shaffer'ın uyarlayıp yazdığı filmi Guy Hamilton yönetmiş, başlıca rollerinde Peter Ustinov, James Mason, Jane Birkin, Roddy McDowall, Diana Rigg ve Maggie Smith oynamışlardır. Shaffer'ın bu uyarlaması romana oldukça sadık bulunmuştu.
"Ölüm Oyunu", Peter Ustinov'un beyaz perdede Agatha Christie'nin Belçikalı ünlü dedektifi Hercule Poirot'yu canlandırdığı ikinci filmdir. İlk kez 1978'de Nil'de Ölüm adlı filmde Hercule Poirot olan Ustinov, üçü TV filmi olmak üzere 4 filmde daha bu dedektifi oynayacaktır. Film ekibinden birçokları da Agatha Christie uyarlamalarına yabancı değillerdir. Dedektif filmlerine yazdığı senaryolarla tanınmış olan Anthony Shaffer daha önce de birçok Christie uyarlaması yazmıştı. Yönetmen Guy Hamilton 1980'de yine bir Agatha Christie uyarlaması olan Ve Ayna Kırıldı (The Mirror Crack'd)'yı yönetmişti. Oyunculardan Maggie Smith, Jane Birkin, Denis Quilley ve Colin Blakely de daha önce Christie filmlerinde rol almışlardı.
Dedektif Hercule Poirot (Peter Ustinov), hem sahte bir elmasla ilgili sigorta davasını takip etmek, hem de tatilini geçirmek için bulunduğu Adriyatik adasında tanınmış bir aktrisin boğularak öldürülmesi üzerine cinayetin elindeki sigorta davasıyla da bir bağlantısı olduğunu düşünür. Poirot her zaman olduğu gibi kadınla aynı otelde kalan tüm konukları şüpheliler listesine alır. Konukların hepsinin de aktrisi öldürmeleri için birer nedeni ve suç anında başka yerde olduklarını ispat edecek birer mazeretleri vardır.
Anthony Shaffer'ın "Ölüm Oyunu" için yazdığı uyarlama senaryo 1983 yılında Edgar Ödülü'ne aday gösterilmişti.
"Agatha Christie: Poirot" adlı uzun soluklu İngiliz TV dizisinin 2001'de 8. sezonunda yayınlanan ilk bölümü de Christie'nin aynı romanından uyarlanmıştı ve yine "Evil Under the Sun" adını taşıyordu. Bu dizide Hercule Poirot'yu David Suchet canlandırıyordu.
Filmdeki mekânlar ve çekim yerleri
Filmin dış çekimleri tamamiyle İspanya'nın Akdeniz'deki Mayorka adası ve ona bağlı diğer Balear Adaları'nda gerçekleştirilmiştir. Çekimler birçok farklı adada gerçekleştirilmiş ama bunlar kurguda birleştirilerek olayların tek bir küçük adada geçtiği izlenimi verilmiştir. Filmde olayların geçtiği bu adadan "Tyrania" adlı kurgusal bir krallığa ait "Fransa'nın güneyinde yer alan bir Akdeniz adası" olarak bahsedilir ama arazi yapısı ve yöre insanlarının kıyafetlerinden buranın bir Adriyatik adası olduğu izlenimi alınır. Zaten bu kurgusal ada filmdeki otelde duvara asılı duran kabartma haritada da Mayorka adasından oldukça farklı ve daha küçük çizilmiştir. Romanda ise otelin güneybatı İngiltere'de 'da olduğu belirtilmiştir.
Filmin karakterleri
- Hercule Poirot (Peter Ustinov) - Belçikalı ünlü dedektif. Çözemediği hiçbir bir cinayet vak'ası olmamıştır. Adaya tatil yapmak için gelmiştir. Bir yandan da milyoner sanayici Sir Horace Blatt'e ait olan ve sigorta ettirilmeye çalışılan sahte bir elmasla ilgili araştırmasını da sürdürmektedir.
- Arlena Stuart Marshall (Diana Rigg) - Kendini beğenmiş ve hoppa bir aktristir. ABD'deyken Sir Horace Blatt'a evlenme sözü vermiş, daha sonra onu terk etmiş ama nişan hediyesi olarak aldığı elması iade etmemiştir. Şimdi Kenneth Marshall'la evlidir ve adaya Marshall ve üvey kızı Linda'yla gelmiştir. Daphne Castle'la sahne günlerinden arkadaştır. Hem Daphne hem de otelin konuklarının ondan nefret etmeleri için birer nedeni vardır. Herkesin gözü önünde Patrick Redfern'le kırıştırmaktan çekinmez. Eşine ve üvey kızına kötü davranmaktadır. Boğularak öldürülmesi üzerine Hercule Poirot otelin tüm sakinlerini şüpheliler listesine almıştır.
- Daphne Castle (Maggie Smith) - Kurgusal "Tyrania" krallığına ait küçük bir Akdeniz adasında seçkinlere hizmet veren lüks otelin sahibidir. Eski meslektaşı Arlena'nın başarılarını açıkça kıskanıyor olması onu da şüpheliler arasına sokmuştur.
- Sir Horace Blatt () - Bu milyoner iş adamı, nişanı bozan ama değerli elması geri vermeyen Arlena'nın peşinden özel yatıyla adaya gelmiştir. Geri alamadığı elmasın yerine koyduğu sahtesini sigorta ettirmeye çalıştığı için Fransa'dayken Poirot tarafından sorgulanmıştır. Elmas yüzünden Arlena'yı öldürmüş olabileceğinden şüphelilerden birisidir.
- Kenneth Marshall () - Arlena'nın kocası. Ölen önceki eşinden olan yeniyetme kızı Linda ile birlikte Arlena'nın aşağılamalarına suskun kalmaktadır. Üstelik Arlena'nın herkesin gözü önünde Patrick Redfern'le fingirdemesi onu baş şüpheli durumuna getirmiştir.
- Linda Marshall () - Kenneth'in önceki eşinden olan 15-16 yaşlarındaki kızı. Sürekli üvey annesi Arlena'dan kötü muamele görmesi onu da bir şüpheli yapmaktadır.
- Rex Brewster (Roddy McDowall) - Tiyatro eleştirmeni ve yazar. Arlena'nın bir biyografisini yazmak istemekte ama bir türlü ondan yayın iznini alamamaktadır. Çok para kazanabileceği bu kitabı yayımlamasının önündeki tek engelin Arlena olması onu da şüpheliler listesine sokmaktadır.
- Odell Gardener (James Mason) ve eşi Myra Gardener (Sylvia Miles) - New Yorklu karı koca tiyatro yapımcılarıdır. Kazanmaları ya da kaybetmeleri Arlena'nın iki dudağı arasındadır. Arlena'nın gönlü olup evet derse sahneye koyacakları oyun iflas etmelerini önleyeceklerdir. Ancak Arlena sürekli onlarla oyun oynamaktadır. Arlena'ya diş bilemektedirler. Bu nedenle şüpheliler listesindedirler.
- Patrick Redfern () ve eşi Christine Redfern (Jane Birkin) - Bu yakışıklı ve havalı adam, mütevazı ve mahcup görünümlü karısını ihmal ederek Arlena ile kırıştırmaktadır. Bütün konuklar Christine'e acırlar ve bu ağzı var dili yok kadını teselli etmeye çalışırlar. İkisinin de Arlena'yı öldürmeleri için yeterince sebepleri vardır.
Oyuncu kadrosu
Oyuncu | Rolü |
---|---|
Peter Ustinov | Hercule Poirot |
James Mason | Odell Gardener |
Jane Birkin | Christine Redfern |
Roddy McDowall | Rex Brewster |
Diana Rigg | Arlena Stuart Marshall |
Maggie Smith | Daphne Castle |
Sir Horace Blatt | |
Patrick Redfern | |
Sylvia Miles | Myra Gardener |
Kenneth Marshall | |
Emily Hone | Linda Marshall |
John Alderson | Komiser muavini |
Paul Antrim | Polis müfettişi |
Cyril Conway | Adli tıp doktoru |
Barbara Hicks | Mr. Flewitt'in sekreteri |
Ustinov'un Poirot rolleri
Agatha Christie'nin yarattığı Belçikalı külyutmaz dedektif Hercule Poirot'yu sinemada ve televizyonda , Albert Finney, Peter Ustinov, Ian Holm, Tony Randall, David Suchet, Hugh Laurie, Dudley Jones ve Alfred Molina canlandırmışlardı. "Ölüm Oyunu'nun Poirot'su Peter Ustinov bu rolü tam 6 kez üstlenmişti. Ustinov'un Hercule Poirot'yu oynadığı sinema ve TV filmleri şunlardır:
Yıl | Filmin özgün adı | Filmin Türkçe adı | Yönetmen |
---|---|---|---|
1978 | Death on the Nile | Nil'de Ölüm | John Guillermin |
1982 | Evil Under the Sun | Ölüm Oyunu | Guy Hamilton |
1985 | (TV filmi) | ||
1986 | Dead Man's Folly (TV filmi) | ||
1986 | (TV filmi) | ||
1988 | Michael Winner |
Filmin müziği
Filmde müzikal komedilerin ünlü bestecisi Cole Porter (1891-1964)'ın besteleri kullanılmıştır. Parçaların düzenlemeleri ise orkestrayı da yöneten John Lanchberry'ye aittir. 5 Mart 1982'de filmin bir soundtrack albümü piyasaya verilmişti. Filmin en baskın parçası olan Cole Porter bestesi "You're the Top" ın düzenlemesi ise John Dalby'ye aittir ve filmin oyuncularından Diana Rigg tarafından seslendirilmiştir.
Kaynakça
- ^ ""Agatha Christie: Poirot" Evil Under the Sun (2001)" (İngilizce). IMDb. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2010.
- ^ "Filming locations for Evil Under the Sun (1982)" (İngilizce). IMDb. 25 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2010.
- ^ "Evil Under the Sun (novel/Plot introduction" (İngilizce). en.wikipedia.org. 12 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2010.
- ^ "Evil Under the Sun (1982)/soundtrack" (İngilizce). IMDb. 3 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2010.
- ^ "Evil Under The Sun (1982 Film) [Soundtrack]" (İngilizce). amazon.com. Erişim tarihi: 11 Şubat 2010.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Ölüm Oyunu
- allmovie.com'da "Evil Under the Sun"19 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Roger Ebert'in eleştirisi8 Mayıs 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Olum Oyunu 1982 Birlesik Krallik yapimi dedektif filmidir Ozgun adi Evil Under the Sun dir Olum OyunuEvil Under the Sun Olum Oyunu Evil Under the Sun filminin afisiYonetmenGuy HamiltonYapimciJohn Brabourne Richard B GoodwinSenaristAnthony Shaffer Agatha Christie roman OyuncularPeter Ustinov James Mason Jane Birkin Roddy McDowall Diana Rigg Maggie SmithMuzikCole PorterGoruntu yonetmeniKurguStudyoGW Films Mersham Productions Ltd DagiticiUniversal PicturesCinsiSinema filmiTuruSuc gizem gerilim dramRenkRenkli Technicolor Yapim yili1982Cikis tarih ler i5 Mart 1982 ABDSure117 dakikaUlkeIngiltereDilIngilizceOnceki filmDeath on the Nile Nil de Olum 1978 Devam filmiAppointment with Death 1988 Diger adlariOlum Oyunu Turkiye Meurtre au soleil Fransa Delitto sotto il sole Italya Muerte bajo el sol Ispanya Das Bose unter der Sonne Almanya Agatha Christie s Evil Under the Sun uzun ad Unlu Ingiliz cinayet ve dedektif romanlari yazari Agatha Christie nin 1941 tarihli ayni adli romanindan Evil Under The Sun senaryosunu Anthony Shaffer in uyarlayip yazdigi filmi Guy Hamilton yonetmis baslica rollerinde Peter Ustinov James Mason Jane Birkin Roddy McDowall Diana Rigg ve Maggie Smith oynamislardir Shaffer in bu uyarlamasi romana oldukca sadik bulunmustu Olum Oyunu Peter Ustinov un beyaz perdede Agatha Christie nin Belcikali unlu dedektifi Hercule Poirot yu canlandirdigi ikinci filmdir Ilk kez 1978 de Nil de Olum adli filmde Hercule Poirot olan Ustinov ucu TV filmi olmak uzere 4 filmde daha bu dedektifi oynayacaktir Film ekibinden bircoklari da Agatha Christie uyarlamalarina yabanci degillerdir Dedektif filmlerine yazdigi senaryolarla taninmis olan Anthony Shaffer daha once de bircok Christie uyarlamasi yazmisti Yonetmen Guy Hamilton 1980 de yine bir Agatha Christie uyarlamasi olan Ve Ayna Kirildi The Mirror Crack d yi yonetmisti Oyunculardan Maggie Smith Jane Birkin Denis Quilley ve Colin Blakely de daha once Christie filmlerinde rol almislardi Dedektif Hercule Poirot Peter Ustinov hem sahte bir elmasla ilgili sigorta davasini takip etmek hem de tatilini gecirmek icin bulundugu Adriyatik adasinda taninmis bir aktrisin bogularak oldurulmesi uzerine cinayetin elindeki sigorta davasiyla da bir baglantisi oldugunu dusunur Poirot her zaman oldugu gibi kadinla ayni otelde kalan tum konuklari supheliler listesine alir Konuklarin hepsinin de aktrisi oldurmeleri icin birer nedeni ve suc aninda baska yerde olduklarini ispat edecek birer mazeretleri vardir Anthony Shaffer in Olum Oyunu icin yazdigi uyarlama senaryo 1983 yilinda Edgar Odulu ne aday gosterilmisti Agatha Christie Poirot adli uzun soluklu Ingiliz TV dizisinin 2001 de 8 sezonunda yayinlanan ilk bolumu de Christie nin ayni romanindan uyarlanmisti ve yine Evil Under the Sun adini tasiyordu Bu dizide Hercule Poirot yu David Suchet canlandiriyordu Filmdeki mekanlar ve cekim yerleriFilmin dis cekimleri tamamiyle Ispanya nin Akdeniz deki Mayorka adasi ve ona bagli diger Balear Adalari nda gerceklestirilmistir Cekimler bircok farkli adada gerceklestirilmis ama bunlar kurguda birlestirilerek olaylarin tek bir kucuk adada gectigi izlenimi verilmistir Filmde olaylarin gectigi bu adadan Tyrania adli kurgusal bir kralliga ait Fransa nin guneyinde yer alan bir Akdeniz adasi olarak bahsedilir ama arazi yapisi ve yore insanlarinin kiyafetlerinden buranin bir Adriyatik adasi oldugu izlenimi alinir Zaten bu kurgusal ada filmdeki otelde duvara asili duran kabartma haritada da Mayorka adasindan oldukca farkli ve daha kucuk cizilmistir Romanda ise otelin guneybati Ingiltere de da oldugu belirtilmistir Filmin karakterleriHercule Poirot Peter Ustinov Belcikali unlu dedektif Cozemedigi hicbir bir cinayet vak asi olmamistir Adaya tatil yapmak icin gelmistir Bir yandan da milyoner sanayici Sir Horace Blatt e ait olan ve sigorta ettirilmeye calisilan sahte bir elmasla ilgili arastirmasini da surdurmektedir Arlena Stuart Marshall Diana Rigg Kendini begenmis ve hoppa bir aktristir ABD deyken Sir Horace Blatt a evlenme sozu vermis daha sonra onu terk etmis ama nisan hediyesi olarak aldigi elmasi iade etmemistir Simdi Kenneth Marshall la evlidir ve adaya Marshall ve uvey kizi Linda yla gelmistir Daphne Castle la sahne gunlerinden arkadastir Hem Daphne hem de otelin konuklarinin ondan nefret etmeleri icin birer nedeni vardir Herkesin gozu onunde Patrick Redfern le kiristirmaktan cekinmez Esine ve uvey kizina kotu davranmaktadir Bogularak oldurulmesi uzerine Hercule Poirot otelin tum sakinlerini supheliler listesine almistir Daphne Castle Maggie Smith Kurgusal Tyrania kralligina ait kucuk bir Akdeniz adasinda seckinlere hizmet veren luks otelin sahibidir Eski meslektasi Arlena nin basarilarini acikca kiskaniyor olmasi onu da supheliler arasina sokmustur Sir Horace Blatt Bu milyoner is adami nisani bozan ama degerli elmasi geri vermeyen Arlena nin pesinden ozel yatiyla adaya gelmistir Geri alamadigi elmasin yerine koydugu sahtesini sigorta ettirmeye calistigi icin Fransa dayken Poirot tarafindan sorgulanmistir Elmas yuzunden Arlena yi oldurmus olabileceginden suphelilerden birisidir Kenneth Marshall Arlena nin kocasi Olen onceki esinden olan yeniyetme kizi Linda ile birlikte Arlena nin asagilamalarina suskun kalmaktadir Ustelik Arlena nin herkesin gozu onunde Patrick Redfern le fingirdemesi onu bas supheli durumuna getirmistir Linda Marshall Kenneth in onceki esinden olan 15 16 yaslarindaki kizi Surekli uvey annesi Arlena dan kotu muamele gormesi onu da bir supheli yapmaktadir Rex Brewster Roddy McDowall Tiyatro elestirmeni ve yazar Arlena nin bir biyografisini yazmak istemekte ama bir turlu ondan yayin iznini alamamaktadir Cok para kazanabilecegi bu kitabi yayimlamasinin onundeki tek engelin Arlena olmasi onu da supheliler listesine sokmaktadir Odell Gardener James Mason ve esi Myra Gardener Sylvia Miles New Yorklu kari koca tiyatro yapimcilaridir Kazanmalari ya da kaybetmeleri Arlena nin iki dudagi arasindadir Arlena nin gonlu olup evet derse sahneye koyacaklari oyun iflas etmelerini onleyeceklerdir Ancak Arlena surekli onlarla oyun oynamaktadir Arlena ya dis bilemektedirler Bu nedenle supheliler listesindedirler Patrick Redfern ve esi Christine Redfern Jane Birkin Bu yakisikli ve havali adam mutevazi ve mahcup gorunumlu karisini ihmal ederek Arlena ile kiristirmaktadir Butun konuklar Christine e acirlar ve bu agzi var dili yok kadini teselli etmeye calisirlar Ikisinin de Arlena yi oldurmeleri icin yeterince sebepleri vardir Oyuncu kadrosuHercule Poirot Peter Ustinov her zaman oldugu gibi butun suphelileri otelin lobisinde bir araya toplamis sonuca varmak uzere Oyuncu RoluPeter Ustinov Hercule PoirotJames Mason Odell GardenerJane Birkin Christine RedfernRoddy McDowall Rex BrewsterDiana Rigg Arlena Stuart MarshallMaggie Smith Daphne CastleSir Horace BlattPatrick RedfernSylvia Miles Myra GardenerKenneth MarshallEmily Hone Linda MarshallJohn Alderson Komiser muaviniPaul Antrim Polis mufettisiCyril Conway Adli tip doktoruBarbara Hicks Mr Flewitt in sekreteriUstinov un Poirot rolleriAgatha Christie nin yarattigi Belcikali kulyutmaz dedektif Hercule Poirot yu sinemada ve televizyonda Albert Finney Peter Ustinov Ian Holm Tony Randall David Suchet Hugh Laurie Dudley Jones ve Alfred Molina canlandirmislardi Olum Oyunu nun Poirot su Peter Ustinov bu rolu tam 6 kez ustlenmisti Ustinov un Hercule Poirot yu oynadigi sinema ve TV filmleri sunlardir Yil Filmin ozgun adi Filmin Turkce adi Yonetmen1978 Death on the Nile Nil de Olum John Guillermin1982 Evil Under the Sun Olum Oyunu Guy Hamilton1985 TV filmi 1986 Dead Man s Folly TV filmi 1986 TV filmi 1988 Michael WinnerFilmin muzigiFilmde muzikal komedilerin unlu bestecisi Cole Porter 1891 1964 in besteleri kullanilmistir Parcalarin duzenlemeleri ise orkestrayi da yoneten John Lanchberry ye aittir 5 Mart 1982 de filmin bir soundtrack albumu piyasaya verilmisti Filmin en baskin parcasi olan Cole Porter bestesi You re the Top in duzenlemesi ise John Dalby ye aittir ve filmin oyuncularindan Diana Rigg tarafindan seslendirilmistir Kaynakca Agatha Christie Poirot Evil Under the Sun 2001 Ingilizce IMDb 10 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2010 Filming locations for Evil Under the Sun 1982 Ingilizce IMDb 25 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2010 Evil Under the Sun novel Plot introduction Ingilizce en wikipedia org 12 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2010 Evil Under the Sun 1982 soundtrack Ingilizce IMDb 3 Mayis 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2010 Evil Under The Sun 1982 Film Soundtrack Ingilizce amazon com Erisim tarihi 11 Subat 2010 Dis baglantilarIMDb de Olum Oyunu allmovie com da Evil Under the Sun 19 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Roger Ebert in elestirisi8 Mayis 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce