Ön-Romence, Ana Romence veya Proto-Romence; Romen (Latin) dillerinin uygulanarak varsayımsal son ortak atasıdır. Böyle bir yeniden oluşturmanın gerçekten konuşulmuş bir dili ne derece yansıttığı tartışmalı bir konudur. Gerçek hayattaki en yakın karşılığı Geç Latincedir.
Ön-Romence | |
---|---|
Ana Romence, Proto-Romence | |
Atası olduğu diller | Latin/Romen dilleri |
Bölge | Roma İmparatorluğu |
Yeniden oluşturulmuş atası | |
Kendisinden türemiş diller |
|
Fonoloji
Ünlüler
Tekli ünlüler
Arka | |||
---|---|---|---|
İkili Ünlüler
- yeniden oluşturulabilen tek fonemik ikili ünlü gibi durmakta.
Fonetik
- Ünlüler, vurgulu açık hecelerde uzatılıyordu.
- Vurgulu , durumlarda - yani ardından barındıran bir hece geldiğinde- gibi ikili ünlü oluşturmuş olabilir.
- Metafoni - eğer ki Ön-Romenceye yansıtılabilirse- başta sadece açık hecelerde yaşanmış olabilir. Yani alofonik olarak uzatılmış seslerini hedeflemiştir.
Sınırlamalar
- vurgusuz hecelerde bulunmaz.
- σσˈσσ hece yapılı kelimelerde ikinci hecede bulunmaz. Artsürem açısından bu, bu bağlamdaki ünlülerin zayıflamasını yansıtıyor. Ör. Latince dormitorium > Fransızca dortoir.
Ünsüzler
Dudaksıl | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Sürtünmeli | |||||||
( ) | |||||||
Öndamaksıllaşmış ünsüzler
- Ön-Romencede öndamaksıllaşmanın fonemik olup olmadığı konusunda akademisyenler arasında anlaşmazlık bulunmaktadır.
- Bu yazı şunları baz almaktadır:
- Benzer şekilde van den Bussche, /ʎʎ ɲɲ (t)tʲ (d)dʲ (k)kʲ (ɡ)ɡʲ/ seslerini de Ön-Romence envanterine koymaktadır.
- Pope, Ön-Gallo-Romenceyi bir dizi öndamaksıllaşmış ünsüzle yeniden oluşturuyor.
- Gouvert, Ön-Romence için fonetik bir öndamaksıllaşma kuralı öneriyor: ör. /basiˈare/ [baˈsʲaːɾe]
- Öndamaksıllaşmış ünsüzler ünlüler arasında eğilimindeydi, bunun miktarıysa ünsüze göre değişmekteydi.
- Gouvert, öndamaksıllaşmış ünlülerarası /n l k/ seslerinin düzenli (fonetik) bir şekilde [ɲɲ ʎʎ cc] seslerine ikizleştiğini öneriyor.
- Repetti, orijinal /s/ hariç bu bağlamdaki tüm ünsüzlerin ikizleşmesine ilişkin (karışık) kanıtlar bulunduğunu belirtiyor.
- ; veya gibi bir olabilir.
Fonetik
- Kelime başındaki /sC/ kümesinden önce başa türemiştir: ör. .
- başta şeklindeydi, sonradan bölgesel olarak farklı şekillerde değişti.
- Lausberg kelime başı için [ɣn~i̯n] öneriyor.
- ünlüler arasında sürtünmeli veya olmuş olabilir.
- üstdamaksıl olabilir.
- olabilir.
Sınırlamalar
- ünlüler arasında bulunmaz. Artsürem açısından bu Latince ünlülerarası [b] ve [bj]'nin [β] ve [βj]'ye gelişimini yansıtıyor.
Morfoloji
Aşağıdaki biçimler kaynaklardaki halleriyle yazılmıştır: ya Latince tarzda ya da fonetik halleriyle. Fonetik yazım yukarıdaki fonolojiyle her zaman örtüşmeyebilir.
İsimler
İsimler için üç durum yeniden oluşturulmuştur: , ve - durumu.
de Dardel & Gaeng (1992, s. 104) şu noktalarda Lausberg'den ayrılıyorlar:
- Tamlayan-yönelme halinin canlı isimlere özgü olduğuna inanıyorlar.
- *-orum şeklinde evrensel bir çoğul tamlayan-yönelme bitimi öneriyorlar.
- -a tipi isimler için -de Dardel & Wüest (1993, s. 57)'e göre *-as ile rekabet halinde olsa da- *-ae çoğul yalın bitimini öneriyorlar.
Tip | -a (dişil) | -o (eril) | -C (eril) | -C (dişil) | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sayı | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | ||||
Yalın | capra | capras | caballus | caballi | frater | fratres/-i | noctis | noctes | ||||
Belirtme | caballu | caballos | fratre | fratres | nocte | |||||||
Tamlayan-Yönelme | caprae | capris | caballo | caballis | fratri | fratris | nocti | noctis | ||||
Kelime | 'keçi' | 'at' | 'erkek kardeş' | 'gece' |
-C tipindeki bazı isimlerin çekiminde vurgu ve hece sayısı değişmekteydi.
Tip | -C (eril) | -C (dişil) | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Sayı | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | ||
Yalın | hómo | hómines/-i | múlier | muliéres | ||
Belirtme | hómine | hómines | muliére | |||
Tamlayan-Yönelme | hómini | hóminis | muliéri | muliéris | ||
Kelime | 'adam' | 'kadın' |
Ayrıca 'nötr' kelimeler de vardı. Tekilken eril, çoğulken dişil olarak çekimleniyorlardı ve genellikle kolektif bir anlam taşıyorlardı.
Tip | -o (nötr) | -C (nötr) | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Sayı | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | ||
Yalın | bracchiu | bracchia | corpus | corpora | ||
Belirtme | ||||||
Tamlayan-Yönelme | bracchio | bracchiis | corpori | corporis | ||
Kelime | 'kol' | 'vücut' |
Sıfatlar
Olumlu
Tip | -o/-a | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Cinsiyet | Eril | Dişil | Eril | Dişil | ||||||||
Sayı | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | ||||
Yalın | bonus | boni | bona | bonas | virdis | virdes/-i | virdis | virdes | ||||
Belirtme | bonu | bonos | virde | virdes | virde | |||||||
Tamlayan-Yönelme | bono | bonis | bonae | bonis | virdi | virdis | virdi | virdis | ||||
Kelime | 'iyi' | 'yeşil' |
Kıyaslama (Comparative)
Çoğu zaman kıyaslamalar için olumlu sıfatın başına magis veya plus 'daha fazla' eklenirdi. Birkaç kelime *-ior ekiyle yeniden oluşturulmuştur, onlar da aşağıdaki gibi çekimleniyordu:
Sayı | Tekil | ||
---|---|---|---|
Cinsiyet | Eril veya Dişil | Nötr | |
Yalın | mélior | mélius | |
Belirtme | melióre | ||
Kelime | 'daha iyi' |
Üstünlük (Superlative)
Üstünlük bildiren yapılar kıyaslama biçimlerine belirli tanımlık eklenmesiyle oluşturuluyordu.
Zamirler
Kişi zamirleri
Tonik
Vurgulu veya 'güçlü' biçimler:
Kişi | 1. | 2. | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Sayı | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | ||
Yalın | ego | nos | tu | vos | ||
Belirtme | me/mene | te/tene | ||||
Yönelme | mi/mibi | nobis | ti/tibi | vobis |
Kişi | 3. (eril) | 3. (dişil) | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Sayı | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | ||
Yalın | ille/illi/ipse | illi/ipsi | illa/ipsa | illas/ipsas | ||
Belirtme | illu/ipsu | illos/ipsos | ||||
(Tamlayan)-Yönelme | illui/ipsui | illoru/ipsoru | illaei/ipsaei | illoru/ipsoru |
Atonik
Vurgusuz veya 'zayıf' biçimler:
Kişi | 1. | 2. | 3. (eril) | 3. (dişil) | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sayı | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | ||||
Belirtme | me | nos | te | vos | lu | los | la | las | ||||
Yönelme | mi | tī | li | lis | li | lis |
Soru/ilgi zamirleri
Aşağıdaki gibi:
Cinsiyet | Eril veya Dişil | Nötr | |
---|---|---|---|
Yalın | qui | quid (/quod?) | |
Belirtme | quem | ||
Yönelme | cui | – |
Fiiller
Şimdiki zaman
Fiil sınıfı | 1. Kişi | 2. Kişi | 3. Kişi | Mastar | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | ||||||
I | kánto | kantámųs | kántas | kantátįs | kántat | kántant | kantáre | ||||
IIa | dǫ́rm(j)o | dormímųs | dǫ́rmįs | dormítįs | dǫ́rmįt | dǫ́rmųnt/-ent | dormíre | ||||
IIb | florésko/-í- | florímųs | floréskįs/-í- | florítįs | floréskįt/-í- | floréskųnt/-í- | floríre | ||||
IIIa | wį́dd’o | wįdémųs | wį́des | wįdétįs | wį́det | wį́dųnt/-ent (wį́dd’ųnt) | wįdére | ||||
IIIb | wę́ndo | wę́ndįmųs | wę́ndįs | wę́ndįtįs | wę́ndįt | wę́ndųnt/-ent | wę́ndere | ||||
Düzensiz | dáo | dámųs | dás | dátįs | dát | dánt/dáųnt/dáent | dáre | ||||
ábjo/ájjo | abémųs | áes/ás | abétįs | áet/át | ánt/áųnt/áent | abére |
Geçmiş zaman
Fiil sınıfı | 1. Kişi | 2. Kişi | 3. Kişi | Mastar | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul | ||||||
I | kantáj | kantámmųs | kantásti | kantástįs | kantáwt/-át | kantárųnt | kantáre | ||||
IIa | dormíj | dormímmųs | dormísti | dormístįs | dormíwt/-ít | dormírųnt | dormíre | ||||
IIIb | battę́j | battę́mmųs | battę́sti | battę́stįs | battę́wt/-ę́t | battę́rųnt | báttere | ||||
Düzensiz | féki | fékįmųs/-kį́mm- | fekį́sti | fekį́stįs | fékįt | fékerųnt/-ér- | fákere | ||||
díksi | díksįmųs/-kį́mm- | dikį́sti | dikį́stįs | díksįt | díkserųnt | díkere |
Sıfat-fiiller (ortaçlar)
Fiil sınıfı | present | preterite | |
---|---|---|---|
I | kantánte | kantátų | |
II | dormę́nte | dormítų | |
III | wendę́nte | (wę́ndįtų/-útų) |
Notlar
- ^ C bir ünsüz.
- ^ Gouvert'in bir örneği. Lausberg'e göre ünlü sadece bir ünsüz veya duraktan sonra eklenirdi.
- ^ /ll/ üzerine daha fazlası için bkz. Zampaulo 2019, s. 71–7 ve Lausberg 1970, s. §§494–9
Kaynakça
- ^ Ferguson 1976, ss. 84; Gouvert 2015, ss. 81
- ^ Gouvert 2015, ss. 118-119; Loporcaro 2015
- ^ Ferguson 1976, s. chapter 7
- ^ Maiden 2016
- ^ Ferguson 1976, s. 76; Gouvert 2015, ss. 78–81, 121–2
- ^ Lausberg 1970, ss. 292–296
- ^ Gouvert 2015, ss. 78–9
- ^ van den Bussche 1985, s. 226
- ^ Operstein 2010, s. 107
- ^ Burger 1955 ve Petrovici 1956
- ^ van den Bussche 1985, ss. 226
- ^ Pope 1952, ss. 168
- ^ Gouvert 2015, ss. 83
- ^ Lausberg 1970, s. §§451–478; Gouvert 2015, ss. 95, 111, 115; Repetti 2016, s. 659; Barbato 2022, s. §1
- ^ Gouvert 2015, ss. 86, 92
- ^ Lausberg 1970, s. §452
- ^ Lausberg 1970, s. §353; Gouvert 2015, ss. 125–6
- ^ Lausberg 1970, s. §444–8; Chambon 2013 apud Gouvert 2015, s. 95; Zampaulo 2019, s. 80–2
- ^ Gouvert 2016, s. 48
- ^ Gouvert 2015, s. 15
- ^ Gouvert 2016, s. §1
- ^ Gouvert 2015, s. 86
- ^ Lausberg 1970, ss. 366, 475
- ^ Lausberg (1973, ss. §§590–600, 616–27)
- ^ Lausberg (1973, ss. §§628–38)
- ^ Lausberg (1973, ss. §§601–15, 639–45, 668)
- ^ Lausberg (1973, ss. §§679–81)
- ^ Lausberg (1973, ss. §687)
- ^ Lausberg (1973, ss. §§707–22)
- ^ Lausberg (1973, ss. §§723–37)
- ^ Lausberg (1973, ss. §§746–7)
Bibliyografya
- Adams, James Noel (2013). Social variation and the Latin language. Cambridge University Press. doi:10.1017/CBO9780511843433. ISBN .
- Alkire, Ti; Rosen, Carol (2010). Romance languages: A historical introduction. Cambridge University Press. ISBN .
- Barbato, Marcello (2022). "The early history of Romance palatalizations". Oxford Research Encyclopedias. doi:10.1093/acrefore/9780199384655.013.750. ISBN .
- Burger, André (1955). "Phonématique et diachronie à propos de la palatalisation des consonnes romanes". Cahiers Ferdinand de Saussure. 13 (13). ss. 19-33. JSTOR 27757997.
- Chambon, Jean-Pierre (2013). "Notes sur un problème de la reconstruction phonétique et phonologique du protoroman: Le groupe */ɡn/". Bulletin de la Société de Linguistique de Paris. CVIII (1). ss. 273-282. doi:10.2143/BSL.108.1.3019219.
- de Dardel, Robert; Gaeng, Paul Ami (1992). "La declinaison nominale du latin non classique: Essai d'une methode de synthese". Probus. 4 (2). ss. 91-125. doi:10.1515/prbs.1992.4.2.91.
- de Dardel, Robert; Wüest, Jakob (1993). "Les systèmes casuels du protoroman: Les deux cycles de simplification". Vox Romanica, 52. ss. 25-65.
- Dworkin, Steven N. (2016). "Do romanists need to reconstruct Proto-Romance? The case of the Dictionnaire Étymologique Roman project". Zeitschrift für romanische Philologie, 132. ss. 1-19. doi:10.1515/zrp-2016-0001.
- Elcock, William Dennis (1960). The Romance languages. Londra: Faber and Faber.
- Ferguson, Thaddeus (1976). A history of the Romance vowel systems through paradigmatic reconstruction. Berlin: De Gruyter. doi:10.1515/9783110806960. ISBN .
- Gouvert, Xavier (2015). "Le système phonologique du protoroman: essai de reconstruction". Buchi, Éva; Schweickard, Wolfgang (Ed.). Dictionnaire Étymologique Roman. Berlin: De Gruyter. ss. 61-128. doi:10.1515/9783110313482. ISBN .
- Gouvert, Xavier (2016). "Du protoitalique au protoroman: deux problèmes de reconstruction phonologique". Buchi, Éva; Schweickard, Wolfgang (Ed.). Dictionnaire Étymologique Roman 2. Berlin: De Gruyter. ss. 27-51. doi:10.1515/9783110453614. ISBN .
- Grandgent, Charles Hall (1907). An introduction to Vulgar Latin. Boston: D.C. Heath & Co.
- Hall, Robert Anderson (1976). Proto-Romance phonology. New York: Elsevier. ISBN .
- Hall, Robert Anderson (1983). Proto-Romance morphology. Philadelphia: John Benjamins. ISBN .
- Lausberg, Heinrich (1970). Lingüística románica. 2nd. I–II. Pérez Riesco, José; Pascual Rodríguez, E. tarafından çevrildi. Madrid: Gredos.
- Almanca orijinali: Romanische Sprachwissenshaft. Berlin: De Gruyter. 1956–62.
- Loporcaro, Michele (2015). Vowel length from Latin to Romance. Oxford University Press. doi:10.1093/acprof:oso/9780199656554.003.0001.
- Lloyd, Paul Max (1987). From Latin to Spanish: Historical phonology and morphology of the Spanish language. Philadelphia: American Philosophical Society. ISBN .
- Lyons, Christopher (1986). "On the origin of the Old French strong-weak possessive distinction". Transactions of the Philological Society. 84 (1). ss. 1-41. doi:10.1111/j.1467-968X.1986.tb01046.x.
- Maiden, Martin (2016). "Diphthongization". Ledgeway, Adam; Maiden, Martin (Ed.). The Oxford guide to the Romance languages. Oxford University Press. ss. 647-57. doi:10.1093/acprof:oso/9780199677108.001.0001. ISBN .
- Operstein, Natalie (2010). Consonant structure and prevocalization. Current Issues in Linguistic Theory. 312. Amsterdam: John Benjamins. doi:10.1075/cilt.312. ISBN .
- Petrovici, Emil (1956). "Problema moştenirii din romanica comună a corelaţiei palatale a consoanelor în limba romînă". Ştudii şi Cercetări Lingvistice. Cilt 7. ss. 163-9.
- Pope, Mildred Katherine (1952). From Latin to Modern French. 2nd. Manchester University Press.
- Repetti, Lori (2016). "Palatalization". Ledgeway, Adam; Maiden, Martin (Ed.). The Oxford guide to the Romance languages. Oxford University Press. ss. 658-68. doi:10.1093/acprof:oso/9780199677108.001.0001. ISBN .
- van den Bussche, Henri (1985). "Proto-Romance inflectional morphology. Review of Proto-Romance morphology by Robert Hall". Lingua. 66 (2–3). ss. 225-60. doi:10.1016/S0024-3841(85)90336-5.
- Zampaulo, André (2019). Palatal sound change in the Romance languages: Diachronic and synchronic perspectives. Oxford University Press. doi:10.1093/oso/9780198807384.001.0001. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
On Romence Ana Romence veya Proto Romence Romen Latin dillerinin karsilastirmali metod uygulanarak yeniden olusturulmus varsayimsal son ortak atasidir Boyle bir yeniden olusturmanin gercekten konusulmus bir dili ne derece yansittigi tartismali bir konudur Gercek hayattaki en yakin karsiligi Gec Latincedir On RomenceAna Romence Proto RomenceAtasi oldugu dillerLatin Romen dilleriBolgeRoma ImparatorluguYeniden olusturulmus atasiOn Hint Avrupaca On ItalikKendisinden turemis dillerOrtak Rumence On Italo Bati Romence Icindekiler 1 Fonoloji 1 1 Unluler 1 1 1 Tekli unluler 1 1 2 Ikili Unluler 1 1 3 Fonetik 1 1 4 Sinirlamalar 1 2 Unsuzler 1 2 1 Ondamaksillasmis unsuzler 1 2 2 Fonetik 1 2 3 Sinirlamalar 2 Morfoloji 2 1 Isimler 2 2 Sifatlar 2 2 1 Olumlu 2 2 2 Kiyaslama Comparative 2 2 3 Ustunluk Superlative 2 3 Zamirler 2 3 1 Kisi zamirleri 2 3 1 1 Tonik 2 3 1 2 Atonik 2 3 2 Soru ilgi zamirleri 2 4 Fiiller 2 4 1 Simdiki zaman 2 4 2 Gecmis zaman 2 4 3 Sifat fiiller ortaclar 3 Notlar 4 Kaynakca 5 BibliyografyaFonolojidegistirUnlulerdegistir Tekli unlulerdegistir On Merkez Arka Kapali i u Kapaliya Yakin ɪ ʊ Yari Kapali e o Yari Acik ɛ ɔ Acik a Ikili Unlulerdegistir au yeniden olusturulabilen tek fonemik ikili unlu gibi durmakta 1 Fonetikdegistir Unluler vurgulu acik hecelerde uzatiliyordu 2 Vurgulu ɛ ɔ metafonik durumlarda yani ardindan kapali unlu barindiran bir hece geldiginde e ɛ o ɔ gibi ikili unlu olusturmus olabilir 3 Metafoni eger ki On Romenceye yansitilabilirse basta sadece acik hecelerde yasanmis olabilir Yani alofonik olarak uzatilmis ɛ ɔ seslerini hedeflemistir 4 Sinirlamalardegistir ɛ ɔ vurgusuz hecelerde bulunmaz 5 ssˈss hece yapili kelimelerde ikinci hecede i u bulunmaz Artsurem acisindan bu bu baglamdaki unlulerin zayiflamasini yansitiyor 6 Or Latince dormitorium gt Fransizca dortoir 7 Unsuzlerdegistir Burger 1955 s 25 Dudaksil Tacsil Damaksil Genizsil m mʲ n nʲ Patlamali Otumsuz p pʲ t tʲ k kʲ Otumlu b bʲ d dʲ g gʲ Surtunmeli Otumsuz f fʲ s sʲ Otumlu b bʲ Surtunmesiz l lʲ j w 8 Titremeli r rʲ Ondamaksillasmis unsuzlerdegistir On Romencede ondamaksillasmanin fonemik olup olmadigi konusunda akademisyenler arasinda anlasmazlik bulunmaktadir 9 Bu yazi sunlari baz almaktadir 10 Benzer sekilde van den Bussche ʎʎ ɲɲ t tʲ d dʲ k kʲ ɡ ɡʲ seslerini de On Romence envanterine koymaktadir 11 Pope On Gallo Romenceyi bir dizi ondamaksillasmis unsuzle yeniden olusturuyor 12 Gouvert On Romence icin fonetik bir ondamaksillasma kurali oneriyor or basiˈare baˈsʲaːɾe 13 Ondamaksillasmis unsuzler unluler arasinda ikizlesme egilimindeydi bunun miktariysa unsuze gore degismekteydi 14 Gouvert ondamaksillasmis unlulerarasi n l k seslerinin duzenli fonetik bir sekilde ɲɲ ʎʎ cc seslerine ikizlestigini oneriyor Repetti orijinal s haric bu baglamdaki tum unsuzlerin ikizlesmesine iliskin karisik kanitlar bulundugunu belirtiyor tʲ t sʲ 15 veya t zʲ 16 gibi bir yari patlamali olabilir Fonetikdegistir Kelime basindaki sC i kumesinden once basa ɪ turemistir or ˈstare ɪsˈtaːɾe 17 ii ɡn basta ɣn seklindeydi sonradan bolgesel olarak farkli sekillerde degisti 18 Lausberg kelime basi icin ɣn i n oneriyor d ɡ unluler arasinda surtunmeli veya surtunmesiz olmus olabilir 19 ll ustdamaksil olabilir 20 iii f ciftdudaksil olabilir 21 Sinirlamalardegistir b unluler arasinda bulunmaz Artsurem acisindan bu Latince unlulerarasi b ve bj nin b ve bj ye gelisimini yansitiyor 22 23 MorfolojidegistirAsagidaki bicimler kaynaklardaki halleriyle yazilmistir ya Latince tarzda ya da fonetik halleriyle Fonetik yazim yukaridaki fonolojiyle her zaman ortusmeyebilir Isimlerdegistir Isimler icin uc durum yeniden olusturulmustur yalin belirtme ve tamlayan yonelme durumu 24 de Dardel amp Gaeng 1992 s 104 su noktalarda Lausberg den ayriliyorlar Tamlayan yonelme halinin canli isimlere ozgu olduguna inaniyorlar orum seklinde evrensel bir cogul tamlayan yonelme bitimi oneriyorlar a tipi isimler icin de Dardel amp Wuest 1993 s 57 e gore as ile rekabet halinde olsa da ae cogul yalin bitimini oneriyorlar Tip a disil o eril C eril C disil Sayi Tekil Cogul Tekil Cogul Tekil Cogul Tekil Cogul Yalin capra capras caballus caballi frater fratres i noctis noctes Belirtme caballu caballos fratre fratres nocte Tamlayan Yonelme caprae capris caballo caballis fratri fratris nocti noctis Kelime keci at erkek kardes gece C tipindeki bazi isimlerin cekiminde vurgu ve hece sayisi degismekteydi 25 Tip C eril C disil Sayi Tekil Cogul Tekil Cogul Yalin homo homines i mulier mulieres Belirtme homine homines muliere Tamlayan Yonelme homini hominis mulieri mulieris Kelime adam kadin Ayrica notr kelimeler de vardi Tekilken eril cogulken disil olarak cekimleniyorlardi ve genellikle kolektif bir anlam tasiyorlardi 26 Tip o notr C notr Sayi Tekil Cogul Tekil Cogul Yalin bracchiu bracchia corpus corpora Belirtme Tamlayan Yonelme bracchio bracchiis corpori corporis Kelime kol vucut Sifatlardegistir Olumludegistir Lausberg 1973 ss 668 73 Tip o a Cinsiyet Eril Disil Eril Disil Sayi Tekil Cogul Tekil Cogul Tekil Cogul Tekil Cogul Yalin bonus boni bona bonas virdis virdes i virdis virdes Belirtme bonu bonos virde virdes virde Tamlayan Yonelme bono bonis bonae bonis virdi virdis virdi virdis Kelime iyi yesil Kiyaslama Comparative degistir Cogu zaman kiyaslamalar icin olumlu sifatin basina magis veya plus daha fazla eklenirdi Birkac kelime ior ekiyle yeniden olusturulmustur onlar da asagidaki gibi cekimleniyordu 27 Sayi Tekil Cinsiyet Eril veya Disil Notr Yalin melior melius Belirtme meliore Kelime daha iyi Ustunluk Superlative degistir Ustunluk bildiren yapilar kiyaslama bicimlerine belirli tanimlik eklenmesiyle olusturuluyordu 28 Zamirlerdegistir Kisi zamirleridegistir Tonikdegistir Vurgulu veya guclu bicimler 29 Kisi 1 2 Sayi Tekil Cogul Tekil Cogul Yalin ego nos tu vos Belirtme me mene te tene Yonelme mi mibi nobis ti tibi vobis Kisi 3 eril 3 disil Sayi Tekil Cogul Tekil Cogul Yalin ille illi ipse illi ipsi illa ipsa illas ipsas Belirtme illu ipsu illos ipsos Tamlayan Yonelme illui ipsui illoru ipsoru illaei ipsaei illoru ipsoru Atonikdegistir Vurgusuz veya zayif bicimler 30 Kisi 1 2 3 eril 3 disil Sayi Tekil Cogul Tekil Cogul Tekil Cogul Tekil Cogul Belirtme me nos te vos lu los la las Yonelme mi ti li lis li lis Soru ilgi zamirleridegistir Asagidaki gibi 31 Cinsiyet Eril veya Disil Notr Yalin qui quid quod Belirtme quem Yonelme cui Fiillerdegistir Simdiki zamandegistir van den Bussche 1985 ss 2 3 2 Fiil sinifi 1 Kisi 2 Kisi 3 Kisi Mastar Tekil Cogul Tekil Cogul Tekil Cogul I kanto kantamus kantas kantatįs kantat kantant kantare IIa dǫ rm j o dormimus dǫ rmįs dormitįs dǫ rmįt dǫ rmunt ent dormire IIb floresko i florimus floreskįs i floritįs floreskįt i floreskunt i florire IIIa wį dd o wįdemus wį des wįdetįs wį det wį dunt ent wį dd unt wįdere IIIb we ndo we ndįmus we ndįs we ndįtįs we ndįt we ndunt ent we ndere Duzensiz dao damus das datįs dat dant daunt daent dare abjo ajjo abemus aes as abetįs aet at ant aunt aent abere Gecmis zamandegistir van den Bussche 1985 ss 2 3 3 Fiil sinifi 1 Kisi 2 Kisi 3 Kisi Mastar Tekil Cogul Tekil Cogul Tekil Cogul I kantaj kantammus kantasti kantastįs kantawt at kantarunt kantare IIa dormij dormimmus dormisti dormistįs dormiwt it dormirunt dormire IIIb batte j batte mmus batte sti batte stįs batte wt e t batte runt battere Duzensiz feki fekįmus kį mm fekį sti fekį stįs fekįt fekerunt er fakere diksi diksįmus kį mm dikį sti dikį stįs diksįt dikserunt dikere Sifat fiiller ortaclar degistir van den Bussche 1985 ss 2 3 4 Fiil sinifi present preterite I kantante kantatu II dorme nte dormitu III wende nte we ndįtu utu Notlardegistir C bir unsuz Gouvert in bir ornegi Lausberg e gore unlu sadece bir unsuz veya duraktan sonra eklenirdi ll uzerine daha fazlasi icin bkz Zampaulo 2019 s 71 7 ve Lausberg 1970 s 494 9Kaynakcadegistir Ferguson 1976 ss 84 Gouvert 2015 ss 81 Gouvert 2015 ss 118 119 Loporcaro 2015 Ferguson 1976 s chapter 7 Maiden 2016 Ferguson 1976 s 76 Gouvert 2015 ss 78 81 121 2 Lausberg 1970 ss 292 296 Gouvert 2015 ss 78 9 van den Bussche 1985 s 226 Operstein 2010 s 107 Burger 1955 ve Petrovici 1956 van den Bussche 1985 ss 226 Pope 1952 ss 168 Gouvert 2015 ss 83 Lausberg 1970 s 451 478 Gouvert 2015 ss 95 111 115 Repetti 2016 s 659 Barbato 2022 s 1 Gouvert 2015 ss 86 92 Lausberg 1970 s 452 Lausberg 1970 s 353 Gouvert 2015 ss 125 6 Lausberg 1970 s 444 8 Chambon 2013 apud Gouvert 2015 s 95 Zampaulo 2019 s 80 2 Gouvert 2016 s 48 Gouvert 2015 s 15 Gouvert 2016 s 1 Gouvert 2015 s 86 Lausberg 1970 ss 366 475 Lausberg 1973 ss 590 600 616 27 Lausberg 1973 ss 628 38 Lausberg 1973 ss 601 15 639 45 668 Lausberg 1973 ss 679 81 Lausberg 1973 ss 687 Lausberg 1973 ss 707 22 Lausberg 1973 ss 723 37 Lausberg 1973 ss 746 7 BibliyografyadegistirAdams James Noel 2013 Social variation and the Latin language Cambridge University Press doi 10 1017 CBO9780511843433 ISBN 978 0 511 84343 3 Alkire Ti Rosen Carol 2010 Romance languages A historical introduction Cambridge University Press ISBN 978 0 521 88915 5 Barbato Marcello 2022 The early history of Romance palatalizations Oxford Research Encyclopedias doi 10 1093 acrefore 9780199384655 013 750 ISBN 978 0 19 938465 5 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Burger Andre 1955 Phonematique et diachronie a propos de la palatalisation des consonnes romanes Cahiers Ferdinand de Saussure 13 13 ss 19 33 JSTOR 27757997 Chambon Jean Pierre 2013 Notes sur un probleme de la reconstruction phonetique et phonologique du protoroman Le groupe ɡn Bulletin de la Societe de Linguistique de Paris CVIII 1 ss 273 282 doi 10 2143 BSL 108 1 3019219 de Dardel Robert Gaeng Paul Ami 1992 La declinaison nominale du latin non classique Essai d une methode de synthese Probus 4 2 ss 91 125 doi 10 1515 prbs 1992 4 2 91 de Dardel Robert Wuest Jakob 1993 Les systemes casuels du protoroman Les deux cycles de simplification Vox Romanica 52 ss 25 65 Dworkin Steven N 2016 Do romanists need to reconstruct Proto Romance The case of the Dictionnaire Etymologique Roman project Zeitschrift fur romanische Philologie 132 ss 1 19 doi 10 1515 zrp 2016 0001 Elcock William Dennis 1960 The Romance languages Londra Faber and Faber Ferguson Thaddeus 1976 A history of the Romance vowel systems through paradigmatic reconstruction Berlin De Gruyter doi 10 1515 9783110806960 ISBN 978 3 11 080696 0 Gouvert Xavier 2015 Le systeme phonologique du protoroman essai de reconstruction Buchi Eva Schweickard Wolfgang Ed Dictionnaire Etymologique Roman Berlin De Gruyter ss 61 128 doi 10 1515 9783110313482 ISBN 978 3 11 031244 7 Gouvert Xavier 2016 Du protoitalique au protoroman deux problemes de reconstruction phonologique Buchi Eva Schweickard Wolfgang Ed Dictionnaire Etymologique Roman 2 Berlin De Gruyter ss 27 51 doi 10 1515 9783110453614 ISBN 978 3 11 045361 4 Grandgent Charles Hall 1907 An introduction to Vulgar Latin Boston D C Heath amp Co Hall Robert Anderson 1976 Proto Romance phonology New York Elsevier ISBN 978 0 444 00183 2 Hall Robert Anderson 1983 Proto Romance morphology Philadelphia John Benjamins ISBN 978 90 272 3522 0 Lausberg Heinrich 1970 Linguistica romanica 2nd I II Perez Riesco Jose Pascual Rodriguez E tarafindan cevrildi Madrid Gredos Almanca orijinali Romanische Sprachwissenshaft Berlin De Gruyter 1956 62 Loporcaro Michele 2015 Vowel length from Latin to Romance Oxford University Press doi 10 1093 acprof oso 9780199656554 003 0001 Lloyd Paul Max 1987 From Latin to Spanish Historical phonology and morphology of the Spanish language Philadelphia American Philosophical Society ISBN 978 0 87169 173 6 Lyons Christopher 1986 On the origin of the Old French strong weak possessive distinction Transactions of the Philological Society 84 1 ss 1 41 doi 10 1111 j 1467 968X 1986 tb01046 x Maiden Martin 2016 Diphthongization Ledgeway Adam Maiden Martin Ed The Oxford guide to the Romance languages Oxford University Press ss 647 57 doi 10 1093 acprof oso 9780199677108 001 0001 ISBN 978 0 19 967710 8 Operstein Natalie 2010 Consonant structure and prevocalization Current Issues in Linguistic Theory 312 Amsterdam John Benjamins doi 10 1075 cilt 312 ISBN 978 90 272 4828 2 Petrovici Emil 1956 Problema mostenirii din romanica comună a corelaţiei palatale a consoanelor in limba romină Studii si Cercetări Lingvistice Cilt 7 ss 163 9 Pope Mildred Katherine 1952 From Latin to Modern French 2nd Manchester University Press Repetti Lori 2016 Palatalization Ledgeway Adam Maiden Martin Ed The Oxford guide to the Romance languages Oxford University Press ss 658 68 doi 10 1093 acprof oso 9780199677108 001 0001 ISBN 978 0 19 967710 8 van den Bussche Henri 1985 Proto Romance inflectional morphology Review of Proto Romance morphology by Robert Hall Lingua 66 2 3 ss 225 60 doi 10 1016 S0024 3841 85 90336 5 Zampaulo Andre 2019 Palatal sound change in the Romance languages Diachronic and synchronic perspectives Oxford University Press doi 10 1093 oso 9780198807384 001 0001 ISBN 978 0 19 880738 4 https tr wikipedia org w index php title On Romence amp oldid 33815691 sayfasindan alinmistir