Ülgün Muharebesi 1880 yılında Ülgün civarında, Kllezna köyü yakınlarındaki Kodra Kuqe bölgesinde Derviş Paşa'ya bağlı Osmanlı kuvvetleri ile Arnavut düzensizler arasında gerçekleşen bir muharebedir. Plav ve Gusinye bölgesi Berlin Antlaşması (1878) ile Karadağ'a verilmişti, ancak Arnavutlar Prizren Ligi etrafında birleşip ilhaka karşı savaştılar, buranın verilmesine karşı çıkan Osmanlı yöneticileri de Arnavutları el altından desteklediler. İngiltere'nin başını çektiği Büyük Güçler daha sonra önce Katolik Arnavutların yaşadığı Hot ve Kelmendi bölgesini Karadağ'a vermeye karar verdiler ancak buradaki Katolik Arnavutları'nda Karadağ yerine Osmanlı egemenliğinde kalmak istedikleri gerekirse kendilerinin de açık açık Plav ve Gusinye'dekiler gibi direneceklerini beyanı üzerine buradan da vazgeçildi. Bu defa Büyük güçlere Osmanlılar toprak baskıları üzerine Ülgün'ü vermeyi teklif ettiler. Arnavutlar bunu da reddetti, birlik burada direniş örgütledi. Osmanlı İmparatorluğu'da Ülgün'ün ilhakını da sürüncemede bırakmak için Arnavutlara hiçbir müdahalede bulunmayıp barışçıl beyannameler ile yetindiler. Sonunda Gladstone, Büyük Güçler Osmanlıları İzmir ve Ülgün'e asker ve donanma gönderme tehdidiyle Prizren Birliği'ne karşı harekete geçmeye zorlayarak direnişe son verdi ve Ülgün kasabasını Karadağ'a başarıyla teslim etti.
Ülgün Muharebesi | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
İşkodra'dan yardım için Ülgün'e yürüyen Arnavut düzensiz milisleri | |||||||||
41°55′K 19°12′D / 41.917°K 19.200°D} Ülgün
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Prizren Birliği | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Derviş İbrahim Paşa | (Çatışmada yaralanıp,sonrasında öldü) Mehmet Beci | ||||||||
Güçler | |||||||||
6000 (Ancak muharebeye sadece 1300 asker katıldı) | 2.400 | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
300 | 400 |
Arka plan
Plav ve Gusinye ardından sunulan Hot ve Kelmendi teklifine de Arnavutların direnmesi ve Osmanlı hakimiyetini kendilerine tercih edeceklerini bildirmesi üzerine Karadağ, bunun yerine Ülgün'ün kendisine teslim yönünde, 1880'de İstanbul'da Büyük güçler toplantısında yapılan önerileri kabul etti. Resmi olarak Babıali karara direnmedi ancak Arnavutların direneceğini açıkladı. Osmanlılar Ülgün'ün Karadağ'a bırakılmasını geciktirerek sonunda bundan kaçınmak niyetindeydi, ancak Büyük güçler herhangi bir gecikmeyi kabul etmeye hazır değildi ve Osmanlılara karşı güç kullanmakla, İzmir'i uluslararası donanma ve güçle işgal etmekle tehdit ettiler. Osmanlılar, çıkarları Birliğin çıkarlarıyla örtüştüğü sürece Prizren Birliği'ni desteklemiştir. Bazı raporlara göre Osmanlılar, İşkodra valisi İzet Paşa, Tuzi'deki Osmanlı kuvvetlerinin komutanı Osman Paşa ve Prizren Birliği kuvvetlerinin komutanı olarak atanan Odo Beg Sokolović'in koordineli eylemlerinde Arnavut düzensizleri 3.000 tüfek ve 1.000 sandık mühimmatla silahlandırdı. Ülgün, Adriyatik Denizi'ne erişim sağlamak için İşkodra'nın ana limanı olmuştu. Arnavutlar bunu adaletsizlik olarak nitelendirerek şiddetle protesto ettiler. Ancak büyük güçler Arnavutların taleplerini dikkate almadı. Baskılar ve işgal tehditleri karşısında Osmanlılar sorun çıkacağını düşünerek Ülgün'ü direnişten arındırmak için kuvvetlerini zaruri olarak buraya gönderdiler. Arnavutlar, Yusuf Sokoli, Haxhi Mehmet Beci ve Mehmet Gjyli liderliğinde silahlı bir ayaklanmayla karşılık verdi. Osmanlılar şehri kuşattıkları için Arnavutlara ulaşamadılar. Büyük güçler, Osmanlılar Arnavutların üzerine gitmezse bir deniz harekâtı düzenlemekle tehdit ettiler.
Büyük güçlerden korkan Osmanlılar, Prizren Birliği'nin direnişini kırmak için Rıza Paşa'yı 3000 askerle İşkodra'ya gönderdi. Rıza Paşa, önüne çıkan herkesin sonuçlarına katlanacağı uyarısında bulundu. Rıza Paşa, İşkodra şehrinin tamamen tecrit edildiğini ilan ederek, Ülgün Arnavutlarını yiyeceksiz bırakarak teslime zorlamak için tüm ticari malları yasakladı. Müftü Ağa Reci komutasındaki 2000 Arnavut, Rıza Paşa kuvvetlerinin ulaşımını mümkün olduğunca zorlaştırmak için Mozhura dağlarındaki Kraje'de mevzilendi. Rıza Paşa'nın Ülgün'ü kuşatmada başarısız olduğunu duyan büyük güçler, İngiliz, Fransız, Alman, Rus, İtalyan ve Avusturya-Macaristan donanmalarından oluşan donanmalarını Dalmaçya kıyıları boyunca Ülgün Körfezi'nin dışına gönderdiler. Ancak bu Arnavutları korkutmadı.
Savaş öncesi
Rıza Paşa komutasındaki on yedi taburluk Osmanlı kuvveti, Ülgün'ü ele geçirmek için İşkodra şehrini kuşattı. Ancak Arnavut kuvvetleri bu yürüyüşü durdurdu. Arnavutluk'un İşkodra Büyükelçiliği, Ülgün'ün ilhakının "haksız" olduğunu ilan etti. Büyük güçler Rıza Paşa'ya şehri Karadağ'a teslim etmesi için üç gün süre verdi. 6000 Osmanlı askeri şehri işgal etti ancak şehre giremedi. İngiliz ve Avusturya kuvvetleri Osmanlı yenilgilerini telafi etmek için Ülgün kıyılarına yaklaştı.
Osmanlılar, Selanik Vilayeti'nin önceki vali'si Derviş İbrahim Paşa'yı İşkodra Vilayeti'nin yeni valisi olarak atadı. İstanbul onu şehri ele geçirmesi için gönderdi; ancak General Bozo Petrovic komutasındaki Karadağ kuvvetleri de Ülgün'ü işgal etmeye karar verdi. Avrupa deniz kuvvetleri Kotor Körfezi'nin dışında limana yanaştı ancak Arnavutlar korkmadı. Kapitan Sale, Teğmen Caillard, Kaptan Gambler ve iki kitabın yazarı Sir Arthur Evans gibi donanma subayları durumu anlattılar. Ülgün üç yıl önce Karadağ kuvvetleri tarafından on iki ay süren bir saldırı sırasında kuşatılmıştı. Saldırı sırasında birçok Arnavut sürgün edilmişti. Berlin Kongresi üyelerinin Ülgün'ü Arnavutlara geri vermek gibi bir niyeti yoktu ve II. Abdülhamid'de -tehdit ve baskılar nedeniyle bu sefer- Prizren Birliği'nin istek ve talepleriyle ilgilenmedi. Prizren Birliği'nin de Ülgün'ü Karadağ'a teslim etme niyeti yoktu.
Derviş Paşa 1 Kasım 1880'de başka bir gemiyle ("Mecidiye") gelen 1.300 Osmanlı piyadesiyle birlikte gemiyle (İstanbul) Ülgün'e geldi ancak Ülgün'de garnizon kuran Anavut düzensizlerin direnişi nedeniyle karaya çıkamadı. Derviş Paşa, Ülgün'ü karadan ele geçirmeden önce Prizren Birliği'nin yerel komitesini dağıttı.
Direniş ve Muharebe
Debre Kongresi 1880'lerde 300 delege ile Arnavutların bu sefer Ülgün talebi için çalışmaya başladı. Kosova Vilayeti'nden ve Manastır Vilayeti'nden yaklaşık beş bin düzensiz toplandılar. Gusinyeli Ali Paşa, Debreli Illiaz Paşa ve Fraşirili Abdül Bey ile birlikte Osmanlı İmparatorluğu içinde bir vilayet önerdiler. Ancak Babıali başka hiçbir talebi kabul etmedi ve Sultan şehrin teslim edilmesini istedi. Arnavutluk devletinin Osmanlı İmparatorluğu içinde bir Vilayet olması için yapılan oylama 120 oy aldı. Diğer bir öneri ise Berlin Kongresi'nin desteğiyle Arnavutluk'a ne olacağına Babıali'nin karar vermesiydi. Vilayete kendi sınırları olan bir özerklik verilecekti. Delegeler Sultan'a isteklerini onaylaması için bir mesaj gönderdiler. Sonunda Babıali, General Rıza Paşa'ya İşkodra'yı terk etmesini emretti ve yerine Derviş Paşa'yı 21 taburla gönderdi. Derviş Paşa 4 Kasım 1880'de İşkodra'ya vardı. Bir gemiyle geldiğinde, Ülgün'ü teslim etmeyi reddeden Arnavut düzensizlere ültimatom verdi. Yaklaşık 800'ü Ülgün'den, iki bini de Tuzi'den olmak üzere binlerce düzensiz, şehri savunmak için şehre gelmeye devam etti. Diğerleri Kalkandelen, İşkrel, Debre, Kelmendi, Prizren ve Yakova'dan geldi. Ancak ültimatom sonuç vermedi. İşkodra'daki İngiliz ve Macar danışmanlar, Arnavutları şehri teslim etmeye ikna etmek için Derviş Paşa ile bir anlaşma yaptı. Danışmanlar ayrıca sultana Arnavutların taleplerini karşılamak için onlara özerklik vermesini tavsiye etti. Arnavut liderler arasındaki kafa karışıklığı, Osmanlı kuvvetleriyle savaşacak birlikleri organize etme çabalarında onları zayıflattı. Üç gün sonra Derviş Paşa ordusuna şehre girme emri verdi.
22 Kasım 1880'de Derviş Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetleri Kllezna köyü yakınlarında Bojana nehrini geçtiler ve Šas gölü yakınlarında yolu kapatan küçük bir Arnavut düzensiz birliğine rastladılar. Osmanlılar önce havaya ateş açtılar, ancak düşen mermilerle birkaç düzensiz yaraladı, sonrasında onlar da karşılık verdiler ve muharebe başladı. Gece boyunca Arnavut düzensizler 500 kişilik takviye aldı. Karadağ kralı Nikola I Petrović'in eserlerinde göre, Arnavut düzensizler Osmanlılar Ülgün bölgesine girer girmez kaçtılar ve halka yaptıkları açıklamalarda Ülgün'ü savaşmadan teslim etmediklerini iddia edilmektedir.
Arnavutlar Osmanlılarla Kllezna köyü yakınlarındaki Kodra e Kuqe'de çatıştı. Arnavutlar Osmanlı kuvvetlerinin ilk dalgasını yendi ancak takviye kuvvetler geldiğinde Arnavutlar geçici olarak yenildi ve geri döndü. Komutan Isuf Sokoli yaralandı ve o günün ilerleyen saatlerinde öldü. 1880 yılında, 23 Kasım'da Osmanlılar şehirde ilerlemeye devam etti ve şehri Karadağ ordusuna teslim etti. Şehir resmen Karadağ'a teslim edilmişti ve Avrupalı güçlerin de dahil olduğu 30 aylık bir müzakere sürecinin ardından savaş sona erdi.
Derviş Paşa, Ülgün halkını Ülgün'den Osmanlı İmparatorluğu'na göç etmeye teşvik etmeye çalışsa da, Karadağ ordusu gelmeden önce kimse göç etmedi çünkü Ocak 1878'den Şubat 1879'a kadar Karadağ vatandaşı olma deneyimini zaten yaşamışlardı. Karadağlılar Ülgün halkının, geri çekilen Osmanlı kuvvetlerinin 500 metre ilerisinde şehrin kontrolünü ele geçiren Karadağlıları karşılamak için sokaklara döküldüğünü iddia ettiler. Karadağ kaynaklarının iddialarına göre ertesi gün voyvoda Božo Petrović tüm şehir halkı tarafından alkışlarla karşılandı. Önemli vatandaşlardan oluşan bir heyet voyvoda Božo Petrović ile bir araya geldi ve Petrović onlara Şehir Meclisi ve mahkeme için seçimler düzenlemeleri talimatını verdi, onlar da bunu yaptılar ve Karadağ hükûmetinin ilk yılında Ülgün'de bu görevlerde bulunan aynı kişileri seçtiler. Bar'dan gelen 200 Katolikten oluşan bir Karadağ askerî birliğine, Karadağ bayrağını Ülgün kalesinin tepesine yerleştirme emri verildi.
Kayıplar
Muharebedeki kayıplar son derece tartışmalı ve belirsizdir. Bir görüşe göre içlerinde çok miktarda kadın çocuk ve sivillerinde olduğu 7800 sivil, Arnavut düzensiz ve Osmanlı askeri muharebede ölmüştür.[] Diğer bir kaynağa göre ise sivil çocuk vs. kayıp yoktur, minimal düzeydedir buna karşın Arnavut düzensizler 400, Osmanlının ise 300 asker kaybettiği iddia edilmektedir.
Sonrası
Ülgün'ün Karadağ'a bırakılması, Arnavut nüfusun Osmanlı politikasına karşı daha fazla düşmanlık beslemesine neden oldu. Bu muharebe Osmanlı ile Arnavutların aralarının açılmasına sebep muharebe ve olaylardan biri oldu. Karadağ ile sınır konusunda anlaşmaya varıldıktan sonra Arnavutların tüm dikkati Babıali ile ilişkilere odaklandı. Osmanlılar, Osmanlı Hükûmeti'nin kararlarına itiraz eden İşkodralı önemli Arnavut liderleri tutukladı. Prizren Birliği Osmanlı kontrolünden çıktı, birlik içinde Osmanlı karşıtı hareket güçlendi. Osmanlı bu sefer birliği dağıtmaya yönelmek zorunda kaldı. 1881 baharında Derviş Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetleri askeri bir harekâta girişti ve Prizren Birliği'ni Slivova Muharebesinde yenerek fazla direnişle karşılaşmadan bastırdı.
Karadağ gazeteleri, Prizren Birliği'nin ciddi bir direniş göstermemesiyle alay ederek, tüm bu olayların arkasında Babıali'nin olduğunu vurgulamış ve şu sonuca varmıştır: "Bugün Ülgün'ün teslim olması, tüm o sözde Arnavut direnişinin ve Türkiye'nin birlikte hareket ettiği ve tüm dünyayı kandırdığı o korkunç Arnavut Birliği'nin aslında hiçbir şey olmadığını kanıtlıyor..." "Arnavut aslanlarının trajik düşüşü hakkında yazan Birliğin pozisyonuna sempati duyan medyadaki metinlerle alay ederek" "ayaklanma ve teslimiyet aslında sadece gülünç bir komediydi. "'
Kaynakça
- ^ a b c "DULCIGNO -SURRENDERED.; THE MONTENEGRINS OCCUPY ALL THE CHIEF POSITIONS". 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2023.
- ^ Library of Congress Subject Headings. Library of Congress. 2012.
- ^ a b BARTL, Peter; Milli Bağımsızlık Hareketleri Esnasında Arnavutluk Müslümanları (1878-1912); (Çeviren Ali TANER) Bedir 1998, s.204-205
- ^ a b Ertem, Ramiz, TSK Tarihi Balkan Harbi Garp Ordusu Karadağ Cephesi, Cilt III, Ankara, 1984,s.5-6
- ^ a b Vickers, Miranda (28 Ocak 2011). The Albanians: A Modern History. I.B.Tauris. ISBN .
- ^ Malcolm, Noel (28 Mayıs 2015). Agents of Empire: Knights, Corsairs, Jesuits and Spies in the Sixteenth-Century Mediterranean World. Penguin Books Limited. ISBN .
- ^ Istorijski glasnik: organ Društva istoričara SR Srbije. Društvo. 1989. s. 12. 12 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2023.
- ^ Silajdžić 1995, s. 64: "Ako se vratimo pitanju odnosa između Lige i Porte, iz navedenih napisa možemo zaključiti da je Porta pomagala Ligu sve dok su se njeni interesi poklapali sa interesima Lige. "
- ^ Ražnatović 1979, s. 243
- ^ Longley, Darren (Norm) (April 2009). The Rough Guide to Montenegro. Rough Guides Limited. ISBN .
- ^ Jelavich, Barbara (1983). History of the Balkans. Cambridge University Press. s. [https://archive.org/details/historyofbalkans0000jela/page/365 365. ISBN .
- ^ Ahrens, Geert-Hinrich (6 Mart 2007). Diplomacy on the Edge: Containment of Ethnic Conflict and the Minorities Working Group of the Conferences on Yugoslavia. Woodrow Wilson Center Press. ISBN .
- ^ Zickel, Raymond E.; Iwaskiw, Walter R. (1994). Albania: A Country Study. Federal Research Division, Library of Congress. ISBN .
- ^ a b Pomorski zbornik. 1978. s. 243.
- ^ Bulletin scientifique. Le Conseil. 1965.
- ^ Elsie, Robert (2013). A Biographical Dictionary of Albanian History. I.B.Tauris. ISBN .
- ^ Istorijski glasnik: organ Društva istoričara SR Srbije. Društvo. 1989. s. 12. 12 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2023.
...Дервиш паша, који је одмах распустио тамошњи Лигин комитет,
- ^ Elsie, Robert (24 Nisan 2015). The Tribes of Albania,: History, Society and Culture. I.B.Tauris. ISBN .
- ^ Setton, Kenneth Meyer (1991). Venice, Austria, and the Turks in the Seventeenth Century. American Philosophical Society. s. 368. ISBN .
- ^ Malcolm, Noel (28 Mayıs 2015). Agents of Empire: Knights, Corsairs, Jesuits and Spies in the Sixteenth-Century Mediterranean World. Penguin Books Limited. ISBN .
- ^ Ražnatović 1979, s. 290
- ^ Elsie, Robert (2003). Early Albania: A Reader of Historical Texts, 11th-17th Centuries. Otto Harrassowitz Verlag. ISBN .
- ^ Blumi, Isa (9 Mayıs 2011). Reinstating the Ottomans: Alternative Balkan Modernities, 1800-1912. Springer. ISBN .
- ^ a b c Ražnatović 1979, s. 292
- ^ Petrović 1969, s. 601: Derviş Paşa, Ülgün ilçesi sınırını geçer geçmez, Arnavut Birliği'nin ordusu her yöne dağılarak hem Ülgün'ü hem de Možura'daki siperleri bıraktı. Emredildiği gibi orada oturdular ve emredildiği gibi dağıldılar. "Prizren Ligi"nin renksiz (gerçek) olmadığını dünyanın önünde göstermek gerekiyordu..."Тек је Дервиш паша пре- шао границу округа улцињског, војска арбанашке ли- ге разбјежала се на све стране, оставила и Улцињ и шанчеве на Можури. Они су по наредби сједјели ондје, по наредби сс и разишли. Пред свијетом требало је показати да "Арбанашка лига" не да без боја..."
- ^ Prifti, Kristaq (1993). The Truth on Kosova. Encyclopaedia Publishing House. 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2023.
- ^ a b c Ražnatović 1979, s. 293
- ^ Ražnatović 1979, s. 293:Ülgün sakinleri Karadağlıları karşılamak için dışarı çıktı. "Становници Улциња изашли су да изразе добродошлицу Црногорцима"
- ^ Zapisi. Cetinjsko istorijsko društvo. 1929. s. 105.
Црногорска војска је ушла у град 26-ог новембра 1880 г. а идућег дана њен командант војвода Божо дочекан акламацијом од цијелог варошког становништва.
- ^ Medunarodni naucni skup povodom 100-godisnijce ustanaka u bosni i hercegovini, drugim balkanskim zemjama i istonoj krizi 1875-1878. Akademija nauka. 1977. s. 337.
Predaja Ulcinja Crnoj Gori 23. novembre 1880. izazvala je još veći revolt kod albanskog stanovnistva prema turskoj politici. ...
- ^ Bataković 1989, s. 24: "После војног похода Дервиш-паше у пролеће 1881, Лига је без много отпора угушена."
- ^ Hadri, Ali (1976). Kosova. Enti i Historisë së Kosovës. s. 141.
Uvodnicar zakljucuje da je ovo, u stvari, Portina igra u ime Arbanaske lige. "Danasnja predaja Ulcinja dokazuje da sav tzv. otpor arbanaski i ta strasna Arbanaska liga sa kojom je Turska operisala i oio svijet zavaravala - nije upravo nista .... "kao tragičan pad arbanaških lavova mada je ustanak i predaja samo jedna smiješna komedija.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ulgun Muharebesi 1880 yilinda Ulgun civarinda Kllezna koyu yakinlarindaki Kodra Kuqe bolgesinde Dervis Pasa ya bagli Osmanli kuvvetleri ile Arnavut duzensizler arasinda gerceklesen bir muharebedir Plav ve Gusinye bolgesi Berlin Antlasmasi 1878 ile Karadag a verilmisti ancak Arnavutlar Prizren Ligi etrafinda birlesip ilhaka karsi savastilar buranin verilmesine karsi cikan Osmanli yoneticileri de Arnavutlari el altindan desteklediler Ingiltere nin basini cektigi Buyuk Gucler daha sonra once Katolik Arnavutlarin yasadigi Hot ve Kelmendi bolgesini Karadag a vermeye karar verdiler ancak buradaki Katolik Arnavutlari nda Karadag yerine Osmanli egemenliginde kalmak istedikleri gerekirse kendilerinin de acik acik Plav ve Gusinye dekiler gibi direneceklerini beyani uzerine buradan da vazgecildi Bu defa Buyuk guclere Osmanlilar toprak baskilari uzerine Ulgun u vermeyi teklif ettiler Arnavutlar bunu da reddetti birlik burada direnis orgutledi Osmanli Imparatorlugu da Ulgun un ilhakini da suruncemede birakmak icin Arnavutlara hicbir mudahalede bulunmayip bariscil beyannameler ile yetindiler Sonunda Gladstone Buyuk Gucler Osmanlilari Izmir ve Ulgun e asker ve donanma gonderme tehdidiyle Prizren Birligi ne karsi harekete gecmeye zorlayarak direnise son verdi ve Ulgun kasabasini Karadag a basariyla teslim etti Ulgun MuharebesiIskodra dan yardim icin Ulgun e yuruyen Arnavut duzensiz milisleri41 55 K 19 12 D 41 917 K 19 200 D 41 917 19 200 UlgunGunumuz Karadag daki konumuTarih22 Kasim 1880BolgeUlgun Osmanli Devleti simdiki KaradagSonucOsmanli Devleti basarisiCografi DegisikliklerUlgun Buyuk Gucler in baskisi karsisinda varilan anlasma geregi Karadag a birakildi Taraflar Osmanli ImparatorluguPrizren BirligiKomutanlar ve liderlerDervis Ibrahim Pasa Catismada yaralanip sonrasinda oldu Mehmet BeciGucler6000 Ancak muharebeye sadece 1300 asker katildi 2 400Kayiplar300400Arka planPlav ve Gusinye ardindan sunulan Hot ve Kelmendi teklifine de Arnavutlarin direnmesi ve Osmanli hakimiyetini kendilerine tercih edeceklerini bildirmesi uzerine Karadag bunun yerine Ulgun un kendisine teslim yonunde 1880 de Istanbul da Buyuk gucler toplantisinda yapilan onerileri kabul etti Resmi olarak Babiali karara direnmedi ancak Arnavutlarin direnecegini acikladi Osmanlilar Ulgun un Karadag a birakilmasini geciktirerek sonunda bundan kacinmak niyetindeydi ancak Buyuk gucler herhangi bir gecikmeyi kabul etmeye hazir degildi ve Osmanlilara karsi guc kullanmakla Izmir i uluslararasi donanma ve gucle isgal etmekle tehdit ettiler Osmanlilar cikarlari Birligin cikarlariyla ortustugu surece Prizren Birligi ni desteklemistir Bazi raporlara gore Osmanlilar Iskodra valisi Izet Pasa Tuzi deki Osmanli kuvvetlerinin komutani Osman Pasa ve Prizren Birligi kuvvetlerinin komutani olarak atanan Odo Beg Sokolovic in koordineli eylemlerinde Arnavut duzensizleri 3 000 tufek ve 1 000 sandik muhimmatla silahlandirdi Ulgun Adriyatik Denizi ne erisim saglamak icin Iskodra nin ana limani olmustu Arnavutlar bunu adaletsizlik olarak nitelendirerek siddetle protesto ettiler Ancak buyuk gucler Arnavutlarin taleplerini dikkate almadi Baskilar ve isgal tehditleri karsisinda Osmanlilar sorun cikacagini dusunerek Ulgun u direnisten arindirmak icin kuvvetlerini zaruri olarak buraya gonderdiler Arnavutlar Yusuf Sokoli Haxhi Mehmet Beci ve Mehmet Gjyli liderliginde silahli bir ayaklanmayla karsilik verdi Osmanlilar sehri kusattiklari icin Arnavutlara ulasamadilar Buyuk gucler Osmanlilar Arnavutlarin uzerine gitmezse bir deniz harekati duzenlemekle tehdit ettiler Buyuk guclerden korkan Osmanlilar Prizren Birligi nin direnisini kirmak icin Riza Pasa yi 3000 askerle Iskodra ya gonderdi Riza Pasa onune cikan herkesin sonuclarina katlanacagi uyarisinda bulundu Riza Pasa Iskodra sehrinin tamamen tecrit edildigini ilan ederek Ulgun Arnavutlarini yiyeceksiz birakarak teslime zorlamak icin tum ticari mallari yasakladi Muftu Aga Reci komutasindaki 2000 Arnavut Riza Pasa kuvvetlerinin ulasimini mumkun oldugunca zorlastirmak icin Mozhura daglarindaki Kraje de mevzilendi Riza Pasa nin Ulgun u kusatmada basarisiz oldugunu duyan buyuk gucler Ingiliz Fransiz Alman Rus Italyan ve Avusturya Macaristan donanmalarindan olusan donanmalarini Dalmacya kiyilari boyunca Ulgun Korfezi nin disina gonderdiler Ancak bu Arnavutlari korkutmadi Savas oncesiRiza Pasa komutasindaki on yedi taburluk Osmanli kuvveti Ulgun u ele gecirmek icin Iskodra sehrini kusatti Ancak Arnavut kuvvetleri bu yuruyusu durdurdu Arnavutluk un Iskodra Buyukelciligi Ulgun un ilhakinin haksiz oldugunu ilan etti Buyuk gucler Riza Pasa ya sehri Karadag a teslim etmesi icin uc gun sure verdi 6000 Osmanli askeri sehri isgal etti ancak sehre giremedi Ingiliz ve Avusturya kuvvetleri Osmanli yenilgilerini telafi etmek icin Ulgun kiyilarina yaklasti Osmanlilar Selanik Vilayeti nin onceki vali si Dervis Ibrahim Pasa yi Iskodra Vilayeti nin yeni valisi olarak atadi Istanbul onu sehri ele gecirmesi icin gonderdi ancak General Bozo Petrovic komutasindaki Karadag kuvvetleri de Ulgun u isgal etmeye karar verdi Avrupa deniz kuvvetleri Kotor Korfezi nin disinda limana yanasti ancak Arnavutlar korkmadi Kapitan Sale Tegmen Caillard Kaptan Gambler ve iki kitabin yazari Sir Arthur Evans gibi donanma subaylari durumu anlattilar Ulgun uc yil once Karadag kuvvetleri tarafindan on iki ay suren bir saldiri sirasinda kusatilmisti Saldiri sirasinda bircok Arnavut surgun edilmisti Berlin Kongresi uyelerinin Ulgun u Arnavutlara geri vermek gibi bir niyeti yoktu ve II Abdulhamid de tehdit ve baskilar nedeniyle bu sefer Prizren Birligi nin istek ve talepleriyle ilgilenmedi Prizren Birligi nin de Ulgun u Karadag a teslim etme niyeti yoktu Dervis Pasa 1 Kasim 1880 de baska bir gemiyle Mecidiye gelen 1 300 Osmanli piyadesiyle birlikte gemiyle Istanbul Ulgun e geldi ancak Ulgun de garnizon kuran Anavut duzensizlerin direnisi nedeniyle karaya cikamadi Dervis Pasa Ulgun u karadan ele gecirmeden once Prizren Birligi nin yerel komitesini dagitti Direnis ve MuharebeDebre Kongresi 1880 lerde 300 delege ile Arnavutlarin bu sefer Ulgun talebi icin calismaya basladi Kosova Vilayeti nden ve Manastir Vilayeti nden yaklasik bes bin duzensiz toplandilar Gusinyeli Ali Pasa Debreli Illiaz Pasa ve Frasirili Abdul Bey ile birlikte Osmanli Imparatorlugu icinde bir vilayet onerdiler Ancak Babiali baska hicbir talebi kabul etmedi ve Sultan sehrin teslim edilmesini istedi Arnavutluk devletinin Osmanli Imparatorlugu icinde bir Vilayet olmasi icin yapilan oylama 120 oy aldi Diger bir oneri ise Berlin Kongresi nin destegiyle Arnavutluk a ne olacagina Babiali nin karar vermesiydi Vilayete kendi sinirlari olan bir ozerklik verilecekti Delegeler Sultan a isteklerini onaylamasi icin bir mesaj gonderdiler Sonunda Babiali General Riza Pasa ya Iskodra yi terk etmesini emretti ve yerine Dervis Pasa yi 21 taburla gonderdi Dervis Pasa 4 Kasim 1880 de Iskodra ya vardi Bir gemiyle geldiginde Ulgun u teslim etmeyi reddeden Arnavut duzensizlere ultimatom verdi Yaklasik 800 u Ulgun den iki bini de Tuzi den olmak uzere binlerce duzensiz sehri savunmak icin sehre gelmeye devam etti Digerleri Kalkandelen Iskrel Debre Kelmendi Prizren ve Yakova dan geldi Ancak ultimatom sonuc vermedi Iskodra daki Ingiliz ve Macar danismanlar Arnavutlari sehri teslim etmeye ikna etmek icin Dervis Pasa ile bir anlasma yapti Danismanlar ayrica sultana Arnavutlarin taleplerini karsilamak icin onlara ozerklik vermesini tavsiye etti Arnavut liderler arasindaki kafa karisikligi Osmanli kuvvetleriyle savasacak birlikleri organize etme cabalarinda onlari zayiflatti Uc gun sonra Dervis Pasa ordusuna sehre girme emri verdi 22 Kasim 1880 de Dervis Pasa komutasindaki Osmanli kuvvetleri Kllezna koyu yakinlarinda Bojana nehrini gectiler ve Sas golu yakinlarinda yolu kapatan kucuk bir Arnavut duzensiz birligine rastladilar Osmanlilar once havaya ates actilar ancak dusen mermilerle birkac duzensiz yaraladi sonrasinda onlar da karsilik verdiler ve muharebe basladi Gece boyunca Arnavut duzensizler 500 kisilik takviye aldi Karadag krali Nikola I Petrovic in eserlerinde gore Arnavut duzensizler Osmanlilar Ulgun bolgesine girer girmez kactilar ve halka yaptiklari aciklamalarda Ulgun u savasmadan teslim etmediklerini iddia edilmektedir Arnavutlar Osmanlilarla Kllezna koyu yakinlarindaki Kodra e Kuqe de catisti Arnavutlar Osmanli kuvvetlerinin ilk dalgasini yendi ancak takviye kuvvetler geldiginde Arnavutlar gecici olarak yenildi ve geri dondu Komutan Isuf Sokoli yaralandi ve o gunun ilerleyen saatlerinde oldu 1880 yilinda 23 Kasim da Osmanlilar sehirde ilerlemeye devam etti ve sehri Karadag ordusuna teslim etti Sehir resmen Karadag a teslim edilmisti ve Avrupali guclerin de dahil oldugu 30 aylik bir muzakere surecinin ardindan savas sona erdi Dervis Pasa Ulgun halkini Ulgun den Osmanli Imparatorlugu na goc etmeye tesvik etmeye calissa da Karadag ordusu gelmeden once kimse goc etmedi cunku Ocak 1878 den Subat 1879 a kadar Karadag vatandasi olma deneyimini zaten yasamislardi Karadaglilar Ulgun halkinin geri cekilen Osmanli kuvvetlerinin 500 metre ilerisinde sehrin kontrolunu ele geciren Karadaglilari karsilamak icin sokaklara dokuldugunu iddia ettiler Karadag kaynaklarinin iddialarina gore ertesi gun voyvoda Bozo Petrovic tum sehir halki tarafindan alkislarla karsilandi Onemli vatandaslardan olusan bir heyet voyvoda Bozo Petrovic ile bir araya geldi ve Petrovic onlara Sehir Meclisi ve mahkeme icin secimler duzenlemeleri talimatini verdi onlar da bunu yaptilar ve Karadag hukumetinin ilk yilinda Ulgun de bu gorevlerde bulunan ayni kisileri sectiler Bar dan gelen 200 Katolikten olusan bir Karadag askeri birligine Karadag bayragini Ulgun kalesinin tepesine yerlestirme emri verildi KayiplarMuharebedeki kayiplar son derece tartismali ve belirsizdir Bir goruse gore iclerinde cok miktarda kadin cocuk ve sivillerinde oldugu 7800 sivil Arnavut duzensiz ve Osmanli askeri muharebede olmustur kaynak belirtilmeli Diger bir kaynaga gore ise sivil cocuk vs kayip yoktur minimal duzeydedir buna karsin Arnavut duzensizler 400 Osmanlinin ise 300 asker kaybettigi iddia edilmektedir SonrasiUlgun un Karadag a birakilmasi Arnavut nufusun Osmanli politikasina karsi daha fazla dusmanlik beslemesine neden oldu Bu muharebe Osmanli ile Arnavutlarin aralarinin acilmasina sebep muharebe ve olaylardan biri oldu Karadag ile sinir konusunda anlasmaya varildiktan sonra Arnavutlarin tum dikkati Babiali ile iliskilere odaklandi Osmanlilar Osmanli Hukumeti nin kararlarina itiraz eden Iskodrali onemli Arnavut liderleri tutukladi Prizren Birligi Osmanli kontrolunden cikti birlik icinde Osmanli karsiti hareket guclendi Osmanli bu sefer birligi dagitmaya yonelmek zorunda kaldi 1881 baharinda Dervis Pasa komutasindaki Osmanli kuvvetleri askeri bir harekata giristi ve Prizren Birligi ni Slivova Muharebesinde yenerek fazla direnisle karsilasmadan bastirdi Karadag gazeteleri Prizren Birligi nin ciddi bir direnis gostermemesiyle alay ederek tum bu olaylarin arkasinda Babiali nin oldugunu vurgulamis ve su sonuca varmistir Bugun Ulgun un teslim olmasi tum o sozde Arnavut direnisinin ve Turkiye nin birlikte hareket ettigi ve tum dunyayi kandirdigi o korkunc Arnavut Birligi nin aslinda hicbir sey olmadigini kanitliyor Arnavut aslanlarinin trajik dususu hakkinda yazan Birligin pozisyonuna sempati duyan medyadaki metinlerle alay ederek ayaklanma ve teslimiyet aslinda sadece gulunc bir komediydi Kaynakca a b c DULCIGNO SURRENDERED THE MONTENEGRINS OCCUPY ALL THE CHIEF POSITIONS 7 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2023 Library of Congress Subject Headings Library of Congress 2012 a b BARTL Peter Milli Bagimsizlik Hareketleri Esnasinda Arnavutluk Muslumanlari 1878 1912 Ceviren Ali TANER Bedir 1998 s 204 205 a b Ertem Ramiz TSK Tarihi Balkan Harbi Garp Ordusu Karadag Cephesi Cilt III Ankara 1984 s 5 6 a b Vickers Miranda 28 Ocak 2011 The Albanians A Modern History I B Tauris ISBN 9780857710253 Malcolm Noel 28 Mayis 2015 Agents of Empire Knights Corsairs Jesuits and Spies in the Sixteenth Century Mediterranean World Penguin Books Limited ISBN 9780141978369 Istorijski glasnik organ Drustva istoricara SR Srbije Drustvo 1989 s 12 12 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2023 Silajdzic 1995 s 64 Ako se vratimo pitanju odnosa između Lige i Porte iz navedenih napisa mozemo zakljuciti da je Porta pomagala Ligu sve dok su se njeni interesi poklapali sa interesima Lige Raznatovic 1979 s 243 Longley Darren Norm April 2009 The Rough Guide to Montenegro Rough Guides Limited ISBN 9781848362048 Jelavich Barbara 1983 History of the Balkans Cambridge University Press s https archive org details historyofbalkans0000jela page 365 365 ISBN 9780521274586 Ahrens Geert Hinrich 6 Mart 2007 Diplomacy on the Edge Containment of Ethnic Conflict and the Minorities Working Group of the Conferences on Yugoslavia Woodrow Wilson Center Press ISBN 9780801885570 Zickel Raymond E Iwaskiw Walter R 1994 Albania A Country Study Federal Research Division Library of Congress ISBN 9780844407920 a b Pomorski zbornik 1978 s 243 Bulletin scientifique Le Conseil 1965 Elsie Robert 2013 A Biographical Dictionary of Albanian History I B Tauris ISBN 9781780764313 Istorijski glasnik organ Drustva istoricara SR Srbije Drustvo 1989 s 12 12 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2023 Dervish pasha koјi јe odmah raspustio tamoshњi Ligin komitet Elsie Robert 24 Nisan 2015 The Tribes of Albania History Society and Culture I B Tauris ISBN 9780857739322 Setton Kenneth Meyer 1991 Venice Austria and the Turks in the Seventeenth Century American Philosophical Society s 368 ISBN 9780871691927 Malcolm Noel 28 Mayis 2015 Agents of Empire Knights Corsairs Jesuits and Spies in the Sixteenth Century Mediterranean World Penguin Books Limited ISBN 9780141978369 Raznatovic 1979 s 290 Elsie Robert 2003 Early Albania A Reader of Historical Texts 11th 17th Centuries Otto Harrassowitz Verlag ISBN 9783447047838 Blumi Isa 9 Mayis 2011 Reinstating the Ottomans Alternative Balkan Modernities 1800 1912 Springer ISBN 9780230119086 a b c Raznatovic 1979 s 292 Petrovic 1969 s 601 Dervis Pasa Ulgun ilcesi sinirini gecer gecmez Arnavut Birligi nin ordusu her yone dagilarak hem Ulgun u hem de Mozura daki siperleri birakti Emredildigi gibi orada oturdular ve emredildigi gibi dagildilar Prizren Ligi nin renksiz gercek olmadigini dunyanin onunde gostermek gerekiyordu Tek јe Dervish pasha pre shao granicu okruga ulciњskog voјska arbanashke li ge razbјezhala se na sve strane ostavila i Ulciњ i shancheve na Mozhuri Oni su po naredbi sјedјeli ondјe po naredbi ss i razishli Pred sviјetom trebalo јe pokazati da Arbanashka liga ne da bez boјa Prifti Kristaq 1993 The Truth on Kosova Encyclopaedia Publishing House 10 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2023 a b c Raznatovic 1979 s 293 Raznatovic 1979 s 293 Ulgun sakinleri Karadaglilari karsilamak icin disari cikti Stanovnici Ulciњa izashli su da izraze dobrodoshlicu Crnogorcima Zapisi Cetinjsko istorijsko drustvo 1929 s 105 Crnogorska voјska јe ushla u grad 26 og novembra 1880 g a iduћeg dana њen komandant voјvoda Bozho dochekan aklamaciјom od ciјelog varoshkog stanovnishtva Medunarodni naucni skup povodom 100 godisnijce ustanaka u bosni i hercegovini drugim balkanskim zemjama i istonoj krizi 1875 1878 Akademija nauka 1977 s 337 Predaja Ulcinja Crnoj Gori 23 novembre 1880 izazvala je jos veci revolt kod albanskog stanovnistva prema turskoj politici Batakovic 1989 s 24 Posle voјnog pohoda Dervish pashe u proleћe 1881 Liga јe bez mnogo otpora ugushena Hadri Ali 1976 Kosova Enti i Historise se Kosoves s 141 Uvodnicar zakljucuje da je ovo u stvari Portina igra u ime Arbanaske lige Danasnja predaja Ulcinja dokazuje da sav tzv otpor arbanaski i ta strasna Arbanaska liga sa kojom je Turska operisala i oio svijet zavaravala nije upravo nista kao tragican pad arbanaskih lavova mada je ustanak i predaja samo jedna smijesna komedija