Slivova Muharebesi Prizren Birliği ne bağlı Arnavutlar ile Osmanlı İmparatorluğu arasında, 16-20 Nisan 1881 tarihleri arasında, günümüz Ferizovik, Kosova yakınlarındaki ve köyleri civarında yapılan bir muharebeydi. Muharebe neticesi Prizren Birliği yenilmiş ve dağıtılmıştır.
Slivova Muharebesi | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
42°37′K 21°19′D / 42.617°K 21.317°D} Slivova
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Prizren Birliği | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Derviş İbrahim Paşa | Süleyman Vokşi (ölü) İsa Bolatin (ölü) | ||||||||
Çatışan birlikler | |||||||||
20 Tabur: 15,000 | 3,000-4,000 | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
1.800 | 800 |
Arka plan
93 Harbi'nden sonra, Osmanlı İmparatorluğu yönetimindeki Arnavutlar, topraklarının Karadağ, Sırbistan, Bulgaristan ve Yunanistan arasında paylaşılacağından korktular ve bu da Arnavut direnişini daha da körükledi. 10 Haziran 1878'de Prizren Birliği - Arnavut siyasi örgütü - komşu Balkan devletleri arasındaki bölünmeye direnmek ve Arnavutları üniter bir dilsel ve kültürel ulus olarak birleştirerek Arnavut ulusal bilincini savunmak için bir grup Arnavut entelektüel ve toplum lideri tarafından kurulmuştur. Önceleri Osmanlı devleti tarafından da özellikle Plav ve Gusinye için desteklenen bu birlik, özellikle Ülgün Muharebesi öncesi ve sonrasında Osmanlı aleyhine döndü. Sonunda Fraşirili Abdül Bey liderliğinde Birliği kontrol eden temsilciler grubu, Arnavut özerkliği için çalışmaya ve dini ve çizgilerini aşacak bir Arnavut kimliği duygusunu güçlendirerek bir Arnavut devleti kurmaya odaklandı.
İlk başta taleplerini diplomatik düzeyde kazanamayan Arnavutlar, hedeflerini gerçekleştirmek için Balkan komşularıyla askeri çatışma yoluna girmişlerdir ve bu çatışmalarda birlik Osmanlı yöneticilerinden de destek almıştır. Birlik 30.000 silahlı üyeden oluşuyordu ve Berlin Kongresi'ndeki fiyaskonun ve Murino Muharebesi sonrasında Ülgün'ün Plav ve Gusinye yerine verilmeye çalışılmasının ardından Osmanlı İmparatorluğu'na karşıda döndü, bir devrim başlattı. Osmanlılar, imparatorluktan tam bağımsızlık isteyecekleri korkusuyla Cemiyet'in resmen feshedilmesini emretmişti. Öte yandan da Osmanlılar Plav-Gusinye meselesinde de Ülgün'de de birliği başta dağıtmakta son derece isteksiz davrandılar. Bunun bir nedeni büyük bir Arnavut isyanı çıkabileceği korkusu diğeri ise Prizren Birliği'nin aynı zamanda İmparatorluğun toprak bütünlüğünü koruması nedeniyle çıkarlarının örtüşmesiydi, ayrıca Ülgün'de de durumu sürüncemede bırakıp yine buranın Karadağ'a verilmesini engellemek ve Büyük Güçleri oyalama hedefleri vardı. Ancak Plav ve Gusinye ardından Hoti ve Kelmendi bununda bu sefer katolik Arnavutlarca reddi sonrası Ülgün konusunda direniş örgütleyen Arnavutları "yatıştırmak" için artan uluslararası baskı ve İngiltere başta olmak üzere Gladstone'un uluslararası donanma ile harekete geçilmezse İzmir'i işgal, Ülgün'e donanma gönderme tehdidi Osmanlı sultanının Derviş İbrahim Paşa komutasında büyük bir orduyu, Ülgün üzerine göndermesine neden oldu; bu ordunun amacı Birliği bastırmak ve nihayetinde Ülgün'ü Karadağ'a teslim etmekti Ülgün Muharebesi sonrası birlik iyice Osmanlı aleyhine döndü ve Prizren birliği tam bir isyanla Süleyman Vokşi liderliğinde Yeni Pazar Sancağı'nın bir kısmı, Üsküp (4 Ocak 1881), Mitroviça ve Prizren'i ele geçirdi. Derviş İbrahim Paşa, Prizren Birliği'ni dağıtmak için bu sefer birliklerini Makedonya ve Kosova üzerine yöneltti. İki tarafın güçleri Kosova Ferizovik ve Prizren yakınlarındaki Koşare ve Slivova Köylerinin orada çatışmak için karşı karşıya geldiler.
Muharebe
Muharebe 1881 yılında Kosova'nın Slivova köyü yakınlarında gerçekleşmiştir. Derviş Paşa, Prizren Birliği ve Kosova'daki (Türkçe anlamı:Tavuk ovası) Arnavut isyancı güçlerini kırmak amacıyla gelmişti, Birlik Kuvvetleri komutanı Süleyman Vokşi liderliğinde , ile Ferizovik önünde, Slivovo ve Koşare köylerinde mevzilendi. İsa Bolatin de bu muharebeye katılmıştır.
16 Nisan'da Osmanlı kuvvetleri Slivova yönünde saldırıya geçti, ancak Arnavut kuvvetleri saldırıya direndi ve 4 gün ve gece boyunca onları tepelerin önünde durdurdu. Bir vakanüvis şöyle yazıyor: "(Arnavutlara) kurdukları pusu ve baskı o kadar ani oldu ki, ilk anda Osmanlı ordusu geri çekilmek zorunda kaldı. Arnavutlara saldırı birkaç kez tekrarlandı."
20 Nisan günü saat 6.00'da Derviş Paşa Slivova, İştimye, Carraleva Boğazı ve ardından Prizren'i hedef alan geniş çaplı bir saldırıya geçti. Yaklaşık 15.000 Osmanlı askeri üç yönden saldırdı. Çok az cephaneleri olmasına rağmen, Arnavutlar direnişleri ile düşmanın ilerleyişini saatlerce durdurdular. Ancak Osmanlı sahra topçusu harekete geçtiğinde durumları daha da kötüleşti. Derviş Paşa, Slivova yakınlarındaki tepeye derhal 6 top getirilmesini emretti ve bu toplar bir buçuk saatten fazla ateş açtı. Saldırmakta tereddüt eden taburlarından birinin (Arnavut nizamlı) askerlerine bile top atışı yapmaktan çekinmedi ve 50'sini öldürdü.
Birliğin adamlarının Derviş Paşa'nın kampına saldırdıkları yolun bombalandığını gördüğünde, eşine az rastlanır bir cesaret örneği sergiledi: topu kullanan adamları tek başına öldüremeyeceğini anlayınca göğsünü topun üzerine koydu ve burada çok sayıda yara aldı. Mic Sokoli topu yokuş aşağı itmeye başladığında Osmanlılar dehşete kapılmış, göğsünü topun içine sokmuş, ardından korkudan topu ateşlemişler ve Mic Sokoli düşüp ölmüştür.
Sonuçları
Muharebe neticesi birlik kuvvetleri dağıtıldı ancak Osmanlılar birlik liderlerini yargılasa da hatta bir kısmına idam cezası bile verse de bu cezalar ya sonrasında affedildi veya sürgüne çevrildi. Dahası pek çok birlik lideri örneğin Gusinyeli Ali Paşa gibi önemli mevkilere getirildi. Yine II. Abdülhamid Arnavutlardan kendine bir muhafız alayı bile kurdu.İsa Bolatin saray muhafızlarına komutan oldu. Osmanlı-Yunan Savaşı (1897)'nda Arnavutlar yine Osmanlı ile birlikte Yunanistan'a karşı savaştılar. Ancak II. Abdülhamid'in ölümü ve zayıflayan Osmanlı İmparatorluğu Balkanlarda Arnavut topraklarına yönelen Bulgar, Yunan, Sırp ve Karadağ faaliyetleri ile Arnavutların toprak bütünlüğü tekrar tehlikeye girecek diğer yandan İttihat ve Terakki Partisi'nin merkezileştirme politikaları ile Arnavut milliyetçiliği yeniden alevlenip Arnavut isyanları tekrar başlayacaktır.
Kaynakça
- ^ "BETEJA E SHTIMJES DHE E SLIVOVËS". 20 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Haziran 2022.
- ^ "BETEJA E SLIVOVES 22 PRILL 1881". 22 Nisan 2018. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Haziran 2022.
- ^ Gawrych 2006, s. 38.
- ^ Kostov, Chris (2010). Contested Ethnic Identity: The Case of Macedonian Immigrants in Toronto 1900-1996. Oxford: Peter Lang. s. 40. ISBN .
- ^ Poulton, Hugh (1995). Who are the Macedonians?. Bloomington: Indiana University Press. s. 65. ISBN .
- ^ Gawrych 2006, ss. 53–60.
- ^ Skendi 1967, ss. 89–92, 94–95.
- ^ Gawrych 2006, ss. 48-50.
- ^ Skendi 1967, ss. 43-44.
- ^ Skendi 1967, ss. 37, 96-97, 101-107.
- ^ Ertem, Ramiz, TSK Tarihi Balkan Harbi Garp Ordusu Karadağ Cephesi, Cilt III, Ankara, 1984,s.5-6
- ^ Vickers, Miranda (28 Ocak 2011). The Albanians: A Modern History. I.B.Tauris. ISBN .
- ^ Gawrych 2006, ss. 62-63, 66-68.
- ^ Skendi 1967, ss. 67-68, 99, 103-107.
- ^ Skendi 1967, ss. 97–98.
- ^ "Beteja e Koshares, Slivovës e Shtimes e 20 dhe 21 prillit të vitit 1881 kundër forcave të gjeneralit turk, Dervish Pasha". 19 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Haziran 2022.
- ^ ISA BOLETINI NË LËVIZJEN KOMBËTARE SHQIPTARE. Prishtinë. 2015.
- ^ Elsie 2012, s. 46.
- ^ a b Onuzi, Sali. Beteja e Slivovës dhe e Shtimjes.
- ^ Interdisciplinary Journal Volume 5. Durrës: ALEKSANDËR MOISIU UNIVERSITY. 2018. s. 102.
- ^ Asani, Sara (2019). LIDHJA SHQIPTARE E PRIZRENIT. Skopje. s. 19.
- ^ Elsie 2010, s. 423.
Bibliografya
- Elsie, Robert (2010). Historical Dictionary of Albania (İngilizce). Scarecrow Press. ISBN .
- Elsie, Robert (24 Aralık 2012). A Biographical Dictionary of Albanian History. I.B.Tauris. ss. 459-461. ISBN .
- Gawrych, George (2006). The Crescent and the Eagle: Ottoman Rule, Islam and the Albanians, 1874–1913. Londra: IB Tauris.
- Skendi, Stavro (1967). The Albanian national awakening. Princeton: Princeton University Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Slivova Muharebesi Prizren Birligi ne bagli Arnavutlar ile Osmanli Imparatorlugu arasinda 16 20 Nisan 1881 tarihleri arasinda gunumuz Ferizovik Kosova yakinlarindaki ve koyleri civarinda yapilan bir muharebeydi Muharebe neticesi Prizren Birligi yenilmis ve dagitilmistir Slivova Muharebesi42 37 K 21 19 D 42 617 K 21 317 D 42 617 21 317 SlivovaGunumuz Kosova daki konumuTarih16 20 Nisan 1881Bolge Prizren FerizovikSonucOsmanli Devleti basarisiCografi DegisikliklerPrizren Birliginin dagitilmasiTaraflar Osmanli ImparatorluguPrizren BirligiKomutanlar ve liderlerDervis Ibrahim PasaSuleyman Voksi olu Isa Bolatin olu Catisan birlikler20 Tabur 15 0003 000 4 000Kayiplar1 800800Arka plan93 Harbi nden sonra Osmanli Imparatorlugu yonetimindeki Arnavutlar topraklarinin Karadag Sirbistan Bulgaristan ve Yunanistan arasinda paylasilacagindan korktular ve bu da Arnavut direnisini daha da korukledi 10 Haziran 1878 de Prizren Birligi Arnavut siyasi orgutu komsu Balkan devletleri arasindaki bolunmeye direnmek ve Arnavutlari uniter bir dilsel ve kulturel ulus olarak birlestirerek Arnavut ulusal bilincini savunmak icin bir grup Arnavut entelektuel ve toplum lideri tarafindan kurulmustur Onceleri Osmanli devleti tarafindan da ozellikle Plav ve Gusinye icin desteklenen bu birlik ozellikle Ulgun Muharebesi oncesi ve sonrasinda Osmanli aleyhine dondu Sonunda Frasirili Abdul Bey liderliginde Birligi kontrol eden temsilciler grubu Arnavut ozerkligi icin calismaya ve dini ve cizgilerini asacak bir Arnavut kimligi duygusunu guclendirerek bir Arnavut devleti kurmaya odaklandi Ilk basta taleplerini diplomatik duzeyde kazanamayan Arnavutlar hedeflerini gerceklestirmek icin Balkan komsulariyla askeri catisma yoluna girmislerdir ve bu catismalarda birlik Osmanli yoneticilerinden de destek almistir Birlik 30 000 silahli uyeden olusuyordu ve Berlin Kongresi ndeki fiyaskonun ve Murino Muharebesi sonrasinda Ulgun un Plav ve Gusinye yerine verilmeye calisilmasinin ardindan Osmanli Imparatorlugu na karsida dondu bir devrim baslatti Osmanlilar imparatorluktan tam bagimsizlik isteyecekleri korkusuyla Cemiyet in resmen feshedilmesini emretmisti Ote yandan da Osmanlilar Plav Gusinye meselesinde de Ulgun de de birligi basta dagitmakta son derece isteksiz davrandilar Bunun bir nedeni buyuk bir Arnavut isyani cikabilecegi korkusu digeri ise Prizren Birligi nin ayni zamanda Imparatorlugun toprak butunlugunu korumasi nedeniyle cikarlarinin ortusmesiydi ayrica Ulgun de de durumu suruncemede birakip yine buranin Karadag a verilmesini engellemek ve Buyuk Gucleri oyalama hedefleri vardi Ancak Plav ve Gusinye ardindan Hoti ve Kelmendi bununda bu sefer katolik Arnavutlarca reddi sonrasi Ulgun konusunda direnis orgutleyen Arnavutlari yatistirmak icin artan uluslararasi baski ve Ingiltere basta olmak uzere Gladstone un uluslararasi donanma ile harekete gecilmezse Izmir i isgal Ulgun e donanma gonderme tehdidi Osmanli sultaninin Dervis Ibrahim Pasa komutasinda buyuk bir orduyu Ulgun uzerine gondermesine neden oldu bu ordunun amaci Birligi bastirmak ve nihayetinde Ulgun u Karadag a teslim etmekti Ulgun Muharebesi sonrasi birlik iyice Osmanli aleyhine dondu ve Prizren birligi tam bir isyanla Suleyman Voksi liderliginde Yeni Pazar Sancagi nin bir kismi Uskup 4 Ocak 1881 Mitrovica ve Prizren i ele gecirdi Dervis Ibrahim Pasa Prizren Birligi ni dagitmak icin bu sefer birliklerini Makedonya ve Kosova uzerine yoneltti Iki tarafin gucleri Kosova Ferizovik ve Prizren yakinlarindaki Kosare ve Slivova Koylerinin orada catismak icin karsi karsiya geldiler MuharebeMuharebe 1881 yilinda Kosova nin Slivova koyu yakinlarinda gerceklesmistir Dervis Pasa Prizren Birligi ve Kosova daki Turkce anlami Tavuk ovasi Arnavut isyanci guclerini kirmak amaciyla gelmisti Birlik Kuvvetleri komutani Suleyman Voksi liderliginde ile Ferizovik onunde Slivovo ve Kosare koylerinde mevzilendi Isa Bolatin de bu muharebeye katilmistir 16 Nisan da Osmanli kuvvetleri Slivova yonunde saldiriya gecti ancak Arnavut kuvvetleri saldiriya direndi ve 4 gun ve gece boyunca onlari tepelerin onunde durdurdu Bir vakanuvis soyle yaziyor Arnavutlara kurduklari pusu ve baski o kadar ani oldu ki ilk anda Osmanli ordusu geri cekilmek zorunda kaldi Arnavutlara saldiri birkac kez tekrarlandi 20 Nisan gunu saat 6 00 da Dervis Pasa Slivova Istimye Carraleva Bogazi ve ardindan Prizren i hedef alan genis capli bir saldiriya gecti Yaklasik 15 000 Osmanli askeri uc yonden saldirdi Cok az cephaneleri olmasina ragmen Arnavutlar direnisleri ile dusmanin ilerleyisini saatlerce durdurdular Ancak Osmanli sahra topcusu harekete gectiginde durumlari daha da kotulesti Dervis Pasa Slivova yakinlarindaki tepeye derhal 6 top getirilmesini emretti ve bu toplar bir bucuk saatten fazla ates acti Saldirmakta tereddut eden taburlarindan birinin Arnavut nizamli askerlerine bile top atisi yapmaktan cekinmedi ve 50 sini oldurdu Birligin adamlarinin Dervis Pasa nin kampina saldirdiklari yolun bombalandigini gordugunde esine az rastlanir bir cesaret ornegi sergiledi topu kullanan adamlari tek basina olduremeyecegini anlayinca gogsunu topun uzerine koydu ve burada cok sayida yara aldi Mic Sokoli topu yokus asagi itmeye basladiginda Osmanlilar dehsete kapilmis gogsunu topun icine sokmus ardindan korkudan topu ateslemisler ve Mic Sokoli dusup olmustur SonuclariMuharebe neticesi birlik kuvvetleri dagitildi ancak Osmanlilar birlik liderlerini yargilasa da hatta bir kismina idam cezasi bile verse de bu cezalar ya sonrasinda affedildi veya surgune cevrildi Dahasi pek cok birlik lideri ornegin Gusinyeli Ali Pasa gibi onemli mevkilere getirildi Yine II Abdulhamid Arnavutlardan kendine bir muhafiz alayi bile kurdu Isa Bolatin saray muhafizlarina komutan oldu Osmanli Yunan Savasi 1897 nda Arnavutlar yine Osmanli ile birlikte Yunanistan a karsi savastilar Ancak II Abdulhamid in olumu ve zayiflayan Osmanli Imparatorlugu Balkanlarda Arnavut topraklarina yonelen Bulgar Yunan Sirp ve Karadag faaliyetleri ile Arnavutlarin toprak butunlugu tekrar tehlikeye girecek diger yandan Ittihat ve Terakki Partisi nin merkezilestirme politikalari ile Arnavut milliyetciligi yeniden alevlenip Arnavut isyanlari tekrar baslayacaktir Kaynakca BETEJA E SHTIMJES DHE E SLIVOVES 20 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Haziran 2022 BETEJA E SLIVOVES 22 PRILL 1881 22 Nisan 2018 21 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Haziran 2022 Gawrych 2006 s 38 Kostov Chris 2010 Contested Ethnic Identity The Case of Macedonian Immigrants in Toronto 1900 1996 Oxford Peter Lang s 40 ISBN 9783034301961 Poulton Hugh 1995 Who are the Macedonians Bloomington Indiana University Press s 65 ISBN 9781850652380 Gawrych 2006 ss 53 60 Skendi 1967 ss 89 92 94 95 Gawrych 2006 ss 48 50 Skendi 1967 ss 43 44 Skendi 1967 ss 37 96 97 101 107 Ertem Ramiz TSK Tarihi Balkan Harbi Garp Ordusu Karadag Cephesi Cilt III Ankara 1984 s 5 6 Vickers Miranda 28 Ocak 2011 The Albanians A Modern History I B Tauris ISBN 9780857710253 Gawrych 2006 ss 62 63 66 68 Skendi 1967 ss 67 68 99 103 107 Skendi 1967 ss 97 98 Beteja e Koshares Slivoves e Shtimes e 20 dhe 21 prillit te vitit 1881 kunder forcave te gjeneralit turk Dervish Pasha 19 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Haziran 2022 ISA BOLETINI NE LEVIZJEN KOMBETARE SHQIPTARE Prishtine 2015 Elsie 2012 s 46 a b Onuzi Sali Beteja e Slivoves dhe e Shtimjes Interdisciplinary Journal Volume 5 Durres ALEKSANDER MOISIU UNIVERSITY 2018 s 102 Asani Sara 2019 LIDHJA SHQIPTARE E PRIZRENIT Skopje s 19 Elsie 2010 s 423 Bibliografya Elsie Robert 2010 Historical Dictionary of Albania Ingilizce Scarecrow Press ISBN 9780810873803 Elsie Robert 24 Aralik 2012 A Biographical Dictionary of Albanian History I B Tauris ss 459 461 ISBN 978 1 78076 431 3 Gawrych George 2006 The Crescent and the Eagle Ottoman Rule Islam and the Albanians 1874 1913 Londra IB Tauris Skendi Stavro 1967 The Albanian national awakening Princeton Princeton University Press ISBN 9781400847761