Ülseratif kolit (UK), inflamatuar bağırsak hastalığı (IBH)'nın bir şeklidir. Ülseratif kolit ülserler ve açık yaralar ile seyreden, kalın bağırsakları tutan bir kolittir. Aktif hastalığın ana belirtisi genellikle aşamalı bir başlangıç gösteren ısrarlı kanla karışık diyaredir. IBH sıklıkla sıkıntılı ama daha az önemli olan irritabl bağırsak sendromu (IBS) ile karıştırılır.
Ülseratif kolit | |
---|---|
![]() | |
Uzmanlık | Gastroenteroloji ![]() |
Tedavi | Aminosalisilatlar, kortikosteroidler, immünomodülatörler, biyolojikler |
Ülseratif kolitin bir diğer inflamatuar bağırsak hastalığı olan Crohn hastalığı ile arasında benzerlikler vardır. Ülseratif kolit alevlenen semptomların ve göreceli olarak semptomsuz dönemlerin olduğu kesintili bir hastalıktır.Ülseratif kolitin semptomları bazen kendi kendine azalabilmesine rağmen, hastalık gerilemeye girmesi için tedaviyi gerektirir. Ülseratif kolit Amerika Birleşik Devletleri'nde her 100,000'de 35-100 kişide ya da populasyonun 0,1%'inden azında meydana gelmektedir.
Hastalık birbirinden ayrı ülkelerin kuzey bölgelerininin yanı sıra dünyanın kuzeyindeki ülkelerde daha yaygındır. Tanı oranlarının daha fazla olması nedeniyle varlıklı ülkelerde hastalık oranı daha yüksek olma eğilimindedir. Ülseratif kolitin bilinen bir sebebi olmamasına rağmen, genetik bir unsurun varlığından şüphelenilmektedir. Hastalık, yatkın bir kişide çevresel etmenler tarafından tetikleniyor olabilir. Beslenmeyle ilgili değişiklikler kişinin hastalıktan duyduğu sıkıntıyı azaltmasına rağmen, ülseratif kolitin beslenme faktörlerinden kaynaklanmadığı düşünülmektedir.
Ülseratif kolit bir otoimmün hastalık olarak tedavi edilir. Tedavi anti-inflamatuar ilaçlarla, ile ve immün cevabın özgün bileşenlerini hedefleyen iledir. (cerrahi olarak kalın bağırsağın kısmi ya da tam olarak çıkarılması) bazen gereklidir; fakat hastalık için tedavi edici değildir.
Belirti ve bulgular
Gastrointestinal
Ülseratif kolitin kliniğe gelişi hastalığın gidişatının büyüklüğüne bağlıdır. Hastalar genellikle haftalara yayılmış zaman dilimlerinde gelişen ısrarcı, kanla ve mukusla karışık diyare ile başvururlar. Hastaların, ayrıca, kilo kaybı olabilir ve onların rektal incelemelerinde kan bulunubilir.Sindirim sisteminden kronik kan kaybı artmış Anemi oranlarına öncülük eder. Hastalık, hafif rahatsızlıktan ağrılı bağırsak hareketlerine ya da bağırsak hareketleriyle birlikte olan ağrılı karın krampları gibi değişen derecelerde karın ağrısı ile eşlik edebilir.
Ülseratif kolit vücudun birçok bölümünü etkileyen genel bir enflamatuar süreç ile ilişkilidir. Örneğin gençlerde ve bazen yetişkinlerde ağrılı bir diz artriti gibi sindirim sistemi dışı bulgular hastalığın ilk bulguları olabilir. Bağırsakla ilgili belirtiler ortaya çıkmadığı sürece hastalığın tanısı hemen onaylanmayabilir.
Tutulumun boyutu
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh4THpFeEwwbHVkR1Z6ZEdsdVpTMWthV0ZuY21GdExuTjJaeTh5TWpCd2VDMUpiblJsYzNScGJtVXRaR2xoWjNKaGJTNXpkbWN1Y0c1bi5wbmc=.png)
Ülseratif kolit genelde rektumdan kolona doğru devam eder. Hastalık kalın bağırsağın ne kadar uzağına kadar tutulduğuna bağlı olarak tutulumun boyutuna göre sınıflandırılır:
- Distal kolit, imkân dahilinde ile tedavi edilebilir:
- : Tutulum rektum ile sınırlıdır.
- Proktosigmoidit: rektosigmoid kolonun tutulumu, rektuma komşu olan kolon bölümü
- Sol taraflı kolit: inen kolonun tutulumu,hastanın sol tarafı boyunca uzanan, splenik fleksuraya ve transvers kolonun başlangıcına kadar.
- Yaygın kolit, Lavmanın erişebileceğinin dışındaki tutulum:
- Pankolit: kolonun tamamının tutulumu, çekumdan rektuma kadar olan tutulum, ince bağırsakların başlangıcının ötesi.
Ülseratif Kolit Tedavisi
Ülseratif kolit hastalığı ani alevlenmelerle bölünebilen sessiz dönemler şeklinde seyredilebilir. Etkenleri tam olarak bilinmeyen hastalığın ne zaman alevleneceği günümüzde tıbbi olarak belirlenememektedir. Tedavi sürecinde, olası kanser gelişimini engellemek, iltihap kaynaklı hasarı kontrol altına almak, beslenme düzeni, karın ağrısı, ishal gibi konularda sorunları baskılamak yoluyla hastanın yaşam kalitesini yükseltmek hedeflenir. Hastanın yaşı, cinsiyeti, yaşam tarzı, hastalık geçmişi ve şiddetine göre, ilaçlarla ve diyet ya da örneğin kalın bağırsağın tümüyle alınması gibi ameliyat yöntemleriyle, bazen de semptomları baskılamaya yönelik olarak tedavi şekillenir.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Curlie'de Ülseratif kolit (DMOZ tabanlı)
- Torpy, JM; Lynm, C; Golub, RM (2012). "Ulcerative Colitis" (PDF). JAMA: the Journal of the American Medical Association. 307 (1). s. 104. doi:10.1001/jama.2011.1889. 16 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 20 Ekim 2012.
- Ülseratif Kolit Tedavisi - Kolonrektum25 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Sınıflandırma | D |
---|---|
Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ulseratif kolit UK inflamatuar bagirsak hastaligi IBH nin bir seklidir Ulseratif kolit ulserler ve acik yaralar ile seyreden kalin bagirsaklari tutan bir kolittir Aktif hastaligin ana belirtisi genellikle asamali bir baslangic gosteren israrli kanla karisik diyaredir IBH siklikla sikintili ama daha az onemli olan irritabl bagirsak sendromu IBS ile karistirilir Ulseratif kolitUzmanlikGastroenteroloji TedaviAminosalisilatlar kortikosteroidler immunomodulatorler biyolojikler Ulseratif kolitin bir diger inflamatuar bagirsak hastaligi olan Crohn hastaligi ile arasinda benzerlikler vardir Ulseratif kolit alevlenen semptomlarin ve goreceli olarak semptomsuz donemlerin oldugu kesintili bir hastaliktir Ulseratif kolitin semptomlari bazen kendi kendine azalabilmesine ragmen hastalik gerilemeye girmesi icin tedaviyi gerektirir Ulseratif kolit Amerika Birlesik Devletleri nde her 100 000 de 35 100 kiside ya da populasyonun 0 1 inden azinda meydana gelmektedir Hastalik birbirinden ayri ulkelerin kuzey bolgelerininin yani sira dunyanin kuzeyindeki ulkelerde daha yaygindir Tani oranlarinin daha fazla olmasi nedeniyle varlikli ulkelerde hastalik orani daha yuksek olma egilimindedir Ulseratif kolitin bilinen bir sebebi olmamasina ragmen genetik bir unsurun varligindan suphelenilmektedir Hastalik yatkin bir kiside cevresel etmenler tarafindan tetikleniyor olabilir Beslenmeyle ilgili degisiklikler kisinin hastaliktan duydugu sikintiyi azaltmasina ragmen ulseratif kolitin beslenme faktorlerinden kaynaklanmadigi dusunulmektedir Ulseratif kolit bir otoimmun hastalik olarak tedavi edilir Tedavi anti inflamatuar ilaclarla ile ve immun cevabin ozgun bilesenlerini hedefleyen iledir cerrahi olarak kalin bagirsagin kismi ya da tam olarak cikarilmasi bazen gereklidir fakat hastalik icin tedavi edici degildir Belirti ve bulgularGastrointestinal Ulseratif kolitin klinige gelisi hastaligin gidisatinin buyuklugune baglidir Hastalar genellikle haftalara yayilmis zaman dilimlerinde gelisen israrci kanla ve mukusla karisik diyare ile basvururlar Hastalarin ayrica kilo kaybi olabilir ve onlarin rektal incelemelerinde kan bulunubilir Sindirim sisteminden kronik kan kaybi artmis Anemi oranlarina onculuk eder Hastalik hafif rahatsizliktan agrili bagirsak hareketlerine ya da bagirsak hareketleriyle birlikte olan agrili karin kramplari gibi degisen derecelerde karin agrisi ile eslik edebilir Ulseratif kolit vucudun bircok bolumunu etkileyen genel bir enflamatuar surec ile iliskilidir Ornegin genclerde ve bazen yetiskinlerde agrili bir diz artriti gibi sindirim sistemi disi bulgular hastaligin ilk bulgulari olabilir Bagirsakla ilgili belirtiler ortaya cikmadigi surece hastaligin tanisi hemen onaylanmayabilir Tutulumun boyutu Insan Bagirsaklari Diyagrami Ulseratif kolit genelde rektumdan kolona dogru devam eder Hastalik kalin bagirsagin ne kadar uzagina kadar tutulduguna bagli olarak tutulumun boyutuna gore siniflandirilir Distal kolit imkan dahilinde ile tedavi edilebilir Tutulum rektum ile sinirlidir Proktosigmoidit rektosigmoid kolonun tutulumu rektuma komsu olan kolon bolumu Sol tarafli kolit inen kolonun tutulumu hastanin sol tarafi boyunca uzanan splenik fleksuraya ve transvers kolonun baslangicina kadar Yaygin kolit Lavmanin erisebileceginin disindaki tutulum Pankolit kolonun tamaminin tutulumu cekumdan rektuma kadar olan tutulum ince bagirsaklarin baslangicinin otesi Ulseratif Kolit TedavisiUlseratif kolit hastaligi ani alevlenmelerle bolunebilen sessiz donemler seklinde seyredilebilir Etkenleri tam olarak bilinmeyen hastaligin ne zaman alevlenecegi gunumuzde tibbi olarak belirlenememektedir Tedavi surecinde olasi kanser gelisimini engellemek iltihap kaynakli hasari kontrol altina almak beslenme duzeni karin agrisi ishal gibi konularda sorunlari baskilamak yoluyla hastanin yasam kalitesini yukseltmek hedeflenir Hastanin yasi cinsiyeti yasam tarzi hastalik gecmisi ve siddetine gore ilaclarla ve diyet ya da ornegin kalin bagirsagin tumuyle alinmasi gibi ameliyat yontemleriyle bazen de semptomlari baskilamaya yonelik olarak tedavi sekillenir Kaynakca eMedicine de Ulcerative colitis Hanauer SB Hanauer Stephen B 1996 Inflammatory bowel disease N Engl J Med 334 13 ss 841 8 doi 10 1056 NEJM199603283341307 PMID 8596552 a b c 25 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Nisan 2017 Dis baglantilarCurlie de Ulseratif kolit DMOZ tabanli Torpy JM Lynm C Golub RM 2012 Ulcerative Colitis PDF JAMA the Journal of the American Medical Association 307 1 s 104 doi 10 1001 jama 2011 1889 16 Mart 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 20 Ekim 2012 Ulseratif Kolit Tedavisi Kolonrektum25 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde SiniflandirmaDICD 10 K 1 ICD 9 CM 556OMIM 191390MeSH D003093DiseasesDB 13495Dis kaynaklarMedlinePlus 000250eMedicine med 2336Patient UK Ulseratif kolit