Ürdün Çerkesleri (Adigece: Иорданием ис Адыгэхэр; Arapça: الشركس في الأردن) Ürdün'de yaşayan Çerkeslerdir. Çerkesler, 1860'lardaki Çerkes soykırımı ve daha sonra Rus-Türk Savaşı (1877-1878) sırasında sürgüne gönderildikten sonra 19. yüzyılın sonlarında Ürdün'e geldiler. O zamanlar Osmanlı Suriye'sinin bir parçası olan Ürdün'e, Amman ve Ceraş civarına yerleştiler. Çerkesler Ürdün'ün başkenti Amman'ın kurucusu olarak kabul edilir, Amman bir Çerkes köyü olarak kurulmuştur.
Ürdün kraliyet muhafızları tamamen Çerkeslerden oluşur | |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
100,000–170,000 | |
Diller | |
Din | |
Tarih
Sürgün
Çerkesler, 1850'lerde Çerkes Soykırımı'nn sonucunda toplu halde Osmanlı İmparatorluğu'na gelmeye başladılar. 800.000 ila 1.200.000 arasında Müslüman Çerkes Osmanlı İmparatorluğu'na girdi ve yerleşti; bunlardan yaklaşık 175.000'i, 1864 yılında İmparatorluğun ağırlıklı olarak Hristiyan olan Balkan topraklarına hükûmet tarafından yeniden yerleştirildi. Bu nüfus Bulgaristan'daki Çerkesler ve Kosova'daki Çerkesler olarak biliniyor. Daha sonra Rusya'nın Bulgaristan ve Doğu Rumeli'yi işgal etmesi sırasında Çerkesler Balkanlar'dan sürüldü ve bu, 1878 Berlin Antlaşması ile resmileştirildi. Balkanlar'daki krizle aynı zamana denk gelen Kafkasya'dan gelen yeni Çerkes, Çeçen ve Türkmen dalgaları, Rus soykırımlarından kurtularak Anadolu'ya gelmişti.
Ürdün'e Yerleşim
Osmanlı topraklarının azalması ve on binlerce Çerkesin Anadolu, Trakya ve Makedonya şehirlerine yığılmasıyla birlikte imparatorluk hükûmeti mültecileri Levanten vilayetlerinin çevre bölgelerine yerleştirmeye karar verdi.Suriye Vilayetindeki tahıl üreten bölgelerde Çerkes tarım toplulukları kurma politikası, kısmen İmparatorluğun kilit tarım bölgesi olan Balkanlar'ı kaybetmesinden kaynaklanıyordu. Bu aynı zamanda Osmanlı'nın, Suriye bozkırlarındaki Bedevi, Dürzi, Alevi ve Maruni toplulukları kontrol altına alma projesinin parçasıydı, Çerkesler polis gücü görevi görecekti. Çerkeslerin yerleşim yerleri, Kürtler, Süryaniler ve Ermeniler gibi diğer azınlık toplulukların yanı sıra muhalif topluluklar arasında tampon görevi görecek şekilde stratejik olarak konumlandırılmıştı. 1878'de 50.000 Çerkes deniz yoluyla Istanbul, Selanik ve Kavala'dan Levanten kıyılarına nakledildi. Oradan yaklaşık 25.000 kişi Suriye Vilayetinin güney bölgelerine, özellikle Balka'ya (modern Ürdün'ün bir kısmı), Golan Tepeleri'ne ve Tiberya çevresindeki bölgeye gönderildi. Ulaşımları ve yerleşimleri Şam'daki valinin denetimi altındaydı. Çerkesleri ve diğerlerini yerleştirmekle görevli göç komitelerinin finansmanı için vergi mükellefi başına dört kuruş toplandı. Çerkesler başlangıçta yeniden yerleşimlerine kadar okullarda ve camilerde barındırılıyordu. Çok sayıda göçmen hastalıktan ve kötü koşullardan dolayı geçiş sırasında öldü.
1878 ve 1884 yılları arasında modern Ürdün'ün bazı bölgelerinde üç Çerkes köyü kuruldu: Amman (1878), Wadi Sir (1880) ve Ceraş (1884). Amman 14. yüzyılda terk edilmişti ve Çerkeslerin buraya yerleşmesi modern şehrin kurulu olarak kabul edilir. İlk grup Çerkesler Şapsığ lehçesi grubuna aitti ve bunlara daha sonra Kabardey ve Abzakh gruplarına mensup Çerkesler de katıldı. 1901-1906'da Kafkaslardan gelen birçok Çeçen mültecinin de dahil olduğu ikinci büyük göç dalgası sırasında beş karma Çerkes ve Çeçen yerleşim yeri kuruldu: Naour (1901), Zarqa (1902), Russeifa (1905), Swaylih (1905) ve Sukhna (1906), hepsi Amman civarında bulunuyor. Yeni göçmenler aynı zamanda ilk göç dalgasında kurulan köylere de yerleştiler. Amman'da kuruluşundan sonraki ilk üç ayda, elverişsiz koşulları nedeniyle yerleşimci sayısı 500'den 150'ye düştü. Geriye kalanlar başlangıçta mağaralarda ve bölgenin Roma döneminden kalma kalıntıları arasında yaşıyorlardı ve tifo, sıtma ve tifüse oldukça maruz kalıyorlardı. Amman diğer Çerkes topluluklarından nispeten izole edilmişti; en yakını yaklaşık 100 kilometre (62 mi) uzaklıktaki Kuneytra'ydı. 1893'e gelindiğinde yeni gelenler nüfusu 1.000 civarına çıkardı.
Çerkeslerin yerleştiği topraklar geleneksel olarak Bedevi kabilelerinin kışlık kamp alanı olarak hizmet veriyordu. Bedeviler ve Salt kasaba halkı, Çerkesleri on yıllık bir süre boyunca aldıkları arazi hibeleri ve vergi muafiyetleri ve birçoğunun Osmanlı Jandarma Teşkilatı'nda üstlendiği hizmet nedeniyle hükûmetin yararlanıcıları ve temsilcileri olarak görüyorlardı. Çerkesler, Bedevilerin talep ettiği haraç ücretini ödemeyi reddettiler. Çerkesler ile göçebe ve yerleşik Arap komşuları arasındaki karşılıklı düşmanlık çatışmalara yol açtı. Bedevi silahlarının ve hareket kabiliyetinin üstünlüğüne rağmen Çerkesler konumlarını korudular.
Balqa'daki Çerkesler, tarihsel olarak özerk Güneydoğu Levant'ta hükûmet kontrolünün genişlemesinde büyük rol oynadılar. Osmanlı hükûmeti için Çerkes yerleşimciler, yerel isyanlara karşı kullanılan sadık bir milis görevi gördüler. Buna ek olarak tarımsal üretim, tahıl taşımacılığı, Hicaz Demiryolunun inşası ve korunması ve yerel idari hizmetlerde yerel ekonominin entegrasyonunda kilit bir faktör olarak hizmet ettiler. Çerkes kenti Amman, 1903'ten bu yana Ürdün'ün merkezinde faaliyet gösteren ve aynı zamanda Salti, Şam ve Nabulsi tüccarlarından da yatırım getiren Hicaz Demiryolu'nun inşasından sonra hızla büyüdü. Sayıları arttıkça Çerkesler büyük bir yerel güç haline geldi ve Bedevilerle bir dizi anlaşma yapıldı. Birinci Dünya Savaşı civarında Ürdün'de 5.000-6.000 Çerkes vardı.
Ürdün sonrası bağımsızlık
Amman, Ürdün'ün bağımsızlığından bu yana hızlı bir büyüme ve kentleşme yaşadığından, Arapların bölgeye yerleşmeye başlaması sonucu şehir nüfusunun Çerkes oranı şu anda %5 civarındadır. Ancak Ürdün devleti Çerkeslerin tarihi hizmetlerini unutmamıştır: Çerkesler Çoğunlukla hükûmet bürokrasisinde, orduda ve istihbaratta çalışıyorlar ve Ürdün parlamentosunda ve yürütme organında önemli ölçüde temsil ediliyorlar.
Kültür ve kimlik
Çerkes yerleşimciler çoğunlukla Çerkes lehçelerini konuşuyorlardı. Ayrıca zamanla Çerkesler arasında asimile olan Abhazca ve Dağıstan dilleri konuşanlar da vardı. Tarihsel olarak Çerkesler kendilerini "Adige" olarak tanımlarken, "Çerkes" terimi tarihsel olarak Türkler, Araplar, Ruslar ve Avrupalılar gibi yabancılar tarafından kullanılmıştır. Bugün Ürdün Çerkesleri de dahil olmak üzere diaspora toplulukları her iki terimi de kullanıyor.
1950'li yıllardan başlayarak, Çerkes etnik dernekleri ve gençlik kulüpleri, sürgün ve soykırım sırasında çekilen acılar temalı gösteriler düzenlemeye başladı ve bu, Çerkes izleyicilerde sıklıkla duygusal tepkiler uyandırdı. Sonunda gösteriler, her yıl düzenlenen Jerash Sanat Festivali de dahil olmak üzere önemli ulusal kültürel etkinliklerde Çerkes ve Arap karışık seyircilerin önünde yapıldı.
1932'de Ürdün'ün en eski hayır kurumu olan Çerkes Yardım Derneği, yoksullara yardım etmek ve Çerkeslere Kabardey-Balkar ve Adıge Cumhuriyeti'ndeki üniversitelerde eğitim görmeleri için burs vermek amacıyla kuruldu. 1944 yılında kurulan Al-Ahli Kulübü, Çerkeslerin Ürdün ve diğer ülkelerdeki spor, sosyal ve kültürel etkinliklere katılımını teşvik ederken, 1993 yılında Folklor Komitesi'nin kurulması da Çerkes geleneksel şarkı ve dansının desteklenmesine yardımcı oldu. Bugün Ürdün'deki Çerkes topluluğunun tahminen %17'si Çerkes dilini akıcı konuşuyor, kalan nüfus ise belirli bir derecede bilgiye sahip.
Çerkesler Çeçenlerle birlikte Ürdün parlamentosunda anayasal olarak 3 sandalyeye sahipler. Ancak Çerkesler aynı zamanda orantısız sayıda bakan da yetiştiriyor.
Önemli insanlar
- Sa'id Mufti, Ürdün'ün 9. başbakanı
- Amman'ın ilk belediye başkanı Ismael Babouk
- Emanne Beasha, şarkıcı
- Toujan el-Faysal, siyasetçi ve insan hakları aktivisti, Ürdün parlamentosunun ilk kadın üyesi
- Hashem Akhagha, Çöl Kuvvetleri Örgütü'nün Ortadoğu'daki ilk MMA şampiyonu.
- Ahmad Husni Hatuqey, Genel İstihbarat Müdürlüğü'nün mevcut generali (Ürdün) .
- Tümgeneral İbrahim Paşa Othman Kashoqa - Ürdün Kraliyet Hava Kuvvetlerinin 1. komutanı (1956–1962)
- Samu Olayı Kahramanı Korgeneral İhsan Paşa Shurdom - Ürdün Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin 9. komutanı (1983–1993), Hawker Avcısı Jet Avcı Uçağı hâlâ Ürdün'ün Amman kentindeki Şehitler Anıtı'nın girişinde sergileniyor.
- Tümgeneral Awni Pasha Belal − Ürdün Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin 10. komutanı (1993–1994)
- Kraliyet özel kuvvetlerinin eski komutanı Tümgeneral Kheiredin Hakouz Bghane
- Tümgeneral Hüseyin Paşa Ahmad Shodash-Shapsugh - Ürdün Kraliyet Hava Kuvvetlerinin 16. komutanı (2006–2010)
- Tümgeneral Mansur Paşa Hakouz Bghane-Şapsugh- güney bölgesi komutanı – Moskova Merkez Bölge Askeri Ataşesi Komutanı – Rusya – Ürdün Ordusu Genel Müfettişi
- Tümgeneral İzzet Paşa Kandur − Ürdün kamu güvenliği müdürlüğünün 9. komutanı (1969–1970)
- Korgeneral Enver Paşa Muhammed - Ürdün kamu güvenliği müdürlüğünün 12. komutanı (1971–1976)
- Tümgeneral Mamoun Pasha Khalil Ha'opsh − Ürdün kamu güvenliği müdürlüğünün 14. komutanı (1979–1981)
- Korgeneral Muhammed Paşa İdris Dodokh - Ürdün kamu güvenliği müdürlüğünün 15. komutanı (1981–1984)
- Korgeneral Thyab Pasha Yousef - Ürdün kamu güvenliği müdürlüğünün 16. komutanı (1984–1985)
- General Tahseen Pasha Shordum - Ürdün kamu güvenliği müdürlüğünün 22. komutanı (2002–2004)
- General Tarık Paşa Ala'Eddin Berzeg - Ürdün Genel İstihbarat Dairesi'nin 7. komutanı.
- Mohydeen Izzat Quandour – Yazar, entelektüel, film yapımcısı ve yönetmeni ve müzisyen
- Amjad M. Jaimoukha – En etkili Çerkes yazar ve yayıncılardan biri. Kitapları arasında şunlar bulunmaktadır: Çerkesler: Bir El Kitabı (RoutledgeCurzon: Londra ve New York, 2001), Çeçenler: Bir El Kitabı (Routledge: Londra ve New York, 2005), Çerkes Kültürü ve Folkloru (Bennett ve Bloom: Londra, 2010), Parlons tcherkesse: lehçete kabarde (L'Harmattan: Paris, 2009).
- Hana Hussien Naghawi – Ürdün'de inşaat mühendisliği alanında profesör pozisyonuna layık görülen ilk kadın.
Kaynakça
- ^ . ImmiSoft – Integration Research Institute (İngilizce). 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2020.
- ^ McNeil, Sam. "Jordan royals' Circassian guards a symbol of thriving minority". www.timesofisrael.com (İngilizce). 26 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Haziran 2020.
- ^ "Израйльский сайт ИзРус". 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2013.
- ^ Zhemukhov, Sufian (2008). "Circassian World Responses to the New Challenges" (PDF). PONARS Eurasia Policy Memo No. 54: 2. 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016.
- ^ Sawaie, Mohammed (30 Mayıs 2011), "Jordan", Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics (İngilizce), Brill, doi:10.1163/1570-6699_eall_eall_com_vol2_0064, 4 Kasım 2023 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 4 Şubat 2022
- ^ Al-Wer, Enam (14 Temmuz 2008). The Arabic-speaking Middle East (İngilizce). De Gruyter Mouton. doi:10.1515/9783110184181.3.9.1917. ISBN . 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Kasım 2023.
- ^ a b c Hamed-Troyansky 2017.
- ^ a b c Hanania 2018.
- ^ a b c d e Shami 2009.
- ^ a b c d e f g h i j Rogan 1999.
- ^ a b c d e f Shami 1994.
- ^ a b Hamed-Troyansky 2018.
- ^ a b Rogan 1994.
- ^ a b Szawlowski, Mark (19 Eylül 2019). "Circassians in Jordan". The Business Year. 4 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020.
- ^ "Middle East :: Jordan — The World Factbook – Central Intelligence Agency". www.cia.gov. 27 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Haziran 2020.
Kaynakça
- Hamed-Troyansky, Vladimir (2017). "Circassian Refugees and the Making of Amman, 1878–1914". International Journal of Middle East Studies. 49 (4): 605-623. doi:10.1017/S0020743817000617.
- Imperial Refuge: Resettlement of Muslims from Russia in the Ottoman Empire, 1860–1914 (Tez). Stanford, CA: Stanford University. 2018.
- Hanania, Marwan D. (2018). "From Colony to Capital: Reconsidering the Socio-Economic and Political History of Amman, 1878–1928". Middle Eastern Studies. 55: 1-21. doi:10.1080/00263206.2018.1505612.
- Rogan, Eugene L. (1994). "Bringing the State Back: The Limits of Ottoman Rule in Jordan, 1840–1910". Tell, Tariq (Ed.). Village, Steppe and State: The Social Origins of Modern Jordan. Londra: British Academic Press. ISBN . r eksik
|soyadı1=
() - Rogan, Eugene L. (1999). Frontiers of the State in the Late Ottoman Empire: Transjordan, 1850–1921. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN .
- Shami, Seteney (Temmuz 1994). "Displacement, Historical Memory, and Identity: The Circassians in Jordan". Center for Migration Studies Special Issues. 11 (4): 189-201. doi:10.1111/j.2050-411X.1994.tb00807.x.
- Shami, Seteney (2009). "Historical Processes of Identity Formation: Displacement, Settlement, and Self-Representations of the Circassians in Jordan". Iran & the Caucasus. 13 (1): 141-159. doi:10.1163/160984909X12476379008160.
daha fazla okuma
- Abujaber, Raouf (1989). Pioneers Over Jordan: The Frontiers of Settlement in Transjordan, 1850-1914. Londra: I. B. Tauris. ISBN .
- Ethnicity and Leadership: The Circassians in Jordan (Tez). Berkeley: University of California. 1982.
- Circassians' Special Niche in Jordan : 'Cossacks' Seem out of Place in Arab Palace Los Angeles Times. 17 May 1987.
- The Circassians in Jordan at circassianworld.com.
- Maintenance of the Circassian language in Jordan
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Urdun Cerkesleri Adigece Iordaniem is Adygeher Arapca الشركس في الأردن Urdun de yasayan Cerkeslerdir Cerkesler 1860 lardaki Cerkes soykirimi ve daha sonra Rus Turk Savasi 1877 1878 sirasinda surgune gonderildikten sonra 19 yuzyilin sonlarinda Urdun e geldiler O zamanlar Osmanli Suriye sinin bir parcasi olan Urdun e Amman ve Ceras civarina yerlestiler Cerkesler Urdun un baskenti Amman in kurucusu olarak kabul edilir Amman bir Cerkes koyu olarak kurulmustur Urdun CerkesleriIordaniem is Adygeher Adigece الشركس في الأردن Arapca Urdun kraliyet muhafizlari tamamen Cerkeslerden olusurOnemli nufusa sahip bolgeler100 000 170 000DillerCerkesce ArapcaDinSunni Islam Hanefi TarihSurgun Cerkesler 1850 lerde Cerkes Soykirimi nn sonucunda toplu halde Osmanli Imparatorlugu na gelmeye basladilar 800 000 ila 1 200 000 arasinda Musluman Cerkes Osmanli Imparatorlugu na girdi ve yerlesti bunlardan yaklasik 175 000 i 1864 yilinda Imparatorlugun agirlikli olarak Hristiyan olan Balkan topraklarina hukumet tarafindan yeniden yerlestirildi Bu nufus Bulgaristan daki Cerkesler ve Kosova daki Cerkesler olarak biliniyor Daha sonra Rusya nin Bulgaristan ve Dogu Rumeli yi isgal etmesi sirasinda Cerkesler Balkanlar dan suruldu ve bu 1878 Berlin Antlasmasi ile resmilestirildi Balkanlar daki krizle ayni zamana denk gelen Kafkasya dan gelen yeni Cerkes Cecen ve Turkmen dalgalari Rus soykirimlarindan kurtularak Anadolu ya gelmisti Urdun e Yerlesim Osmanli topraklarinin azalmasi ve on binlerce Cerkesin Anadolu Trakya ve Makedonya sehirlerine yigilmasiyla birlikte imparatorluk hukumeti multecileri Levanten vilayetlerinin cevre bolgelerine yerlestirmeye karar verdi Suriye Vilayetindeki tahil ureten bolgelerde Cerkes tarim topluluklari kurma politikasi kismen Imparatorlugun kilit tarim bolgesi olan Balkanlar i kaybetmesinden kaynaklaniyordu Bu ayni zamanda Osmanli nin Suriye bozkirlarindaki Bedevi Durzi Alevi ve Maruni topluluklari kontrol altina alma projesinin parcasiydi Cerkesler polis gucu gorevi gorecekti Cerkeslerin yerlesim yerleri Kurtler Suryaniler ve Ermeniler gibi diger azinlik topluluklarin yani sira muhalif topluluklar arasinda tampon gorevi gorecek sekilde stratejik olarak konumlandirilmisti 1878 de 50 000 Cerkes deniz yoluyla Istanbul Selanik ve Kavala dan Levanten kiyilarina nakledildi Oradan yaklasik 25 000 kisi Suriye Vilayetinin guney bolgelerine ozellikle Balka ya modern Urdun un bir kismi Golan Tepeleri ne ve Tiberya cevresindeki bolgeye gonderildi Ulasimlari ve yerlesimleri Sam daki valinin denetimi altindaydi Cerkesleri ve digerlerini yerlestirmekle gorevli goc komitelerinin finansmani icin vergi mukellefi basina dort kurus toplandi Cerkesler baslangicta yeniden yerlesimlerine kadar okullarda ve camilerde barindiriliyordu Cok sayida gocmen hastaliktan ve kotu kosullardan dolayi gecis sirasinda oldu Burada 1900 yilinda resimde gorulen Wadi Sir Cerkes yerlesimi 1880 yilinda kurulmustur 1878 ve 1884 yillari arasinda modern Urdun un bazi bolgelerinde uc Cerkes koyu kuruldu Amman 1878 Wadi Sir 1880 ve Ceras 1884 Amman 14 yuzyilda terk edilmisti ve Cerkeslerin buraya yerlesmesi modern sehrin kurulu olarak kabul edilir Ilk grup Cerkesler Sapsig lehcesi grubuna aitti ve bunlara daha sonra Kabardey ve Abzakh gruplarina mensup Cerkesler de katildi 1901 1906 da Kafkaslardan gelen bircok Cecen multecinin de dahil oldugu ikinci buyuk goc dalgasi sirasinda bes karma Cerkes ve Cecen yerlesim yeri kuruldu Naour 1901 Zarqa 1902 Russeifa 1905 Swaylih 1905 ve Sukhna 1906 hepsi Amman civarinda bulunuyor Yeni gocmenler ayni zamanda ilk goc dalgasinda kurulan koylere de yerlestiler Amman da kurulusundan sonraki ilk uc ayda elverissiz kosullari nedeniyle yerlesimci sayisi 500 den 150 ye dustu Geriye kalanlar baslangicta magaralarda ve bolgenin Roma doneminden kalma kalintilari arasinda yasiyorlardi ve tifo sitma ve tifuse oldukca maruz kaliyorlardi Amman diger Cerkes topluluklarindan nispeten izole edilmisti en yakini yaklasik 100 kilometre 62 mi uzakliktaki Kuneytra ydi 1893 e gelindiginde yeni gelenler nufusu 1 000 civarina cikardi Cerkeslerin yerlestigi topraklar geleneksel olarak Bedevi kabilelerinin kislik kamp alani olarak hizmet veriyordu Bedeviler ve Salt kasaba halki Cerkesleri on yillik bir sure boyunca aldiklari arazi hibeleri ve vergi muafiyetleri ve bircogunun Osmanli Jandarma Teskilati nda ustlendigi hizmet nedeniyle hukumetin yararlanicilari ve temsilcileri olarak goruyorlardi Cerkesler Bedevilerin talep ettigi harac ucretini odemeyi reddettiler Cerkesler ile gocebe ve yerlesik Arap komsulari arasindaki karsilikli dusmanlik catismalara yol acti Bedevi silahlarinin ve hareket kabiliyetinin ustunlugune ragmen Cerkesler konumlarini korudular Urdun Kralligi nin kurucusu Emir Abdullah in Cerkes muhafizi 1940 Balqa daki Cerkesler tarihsel olarak ozerk Guneydogu Levant ta hukumet kontrolunun genislemesinde buyuk rol oynadilar Osmanli hukumeti icin Cerkes yerlesimciler yerel isyanlara karsi kullanilan sadik bir milis gorevi gorduler Buna ek olarak tarimsal uretim tahil tasimaciligi Hicaz Demiryolunun insasi ve korunmasi ve yerel idari hizmetlerde yerel ekonominin entegrasyonunda kilit bir faktor olarak hizmet ettiler Cerkes kenti Amman 1903 ten bu yana Urdun un merkezinde faaliyet gosteren ve ayni zamanda Salti Sam ve Nabulsi tuccarlarindan da yatirim getiren Hicaz Demiryolu nun insasindan sonra hizla buyudu Sayilari arttikca Cerkesler buyuk bir yerel guc haline geldi ve Bedevilerle bir dizi anlasma yapildi Birinci Dunya Savasi civarinda Urdun de 5 000 6 000 Cerkes vardi Urdun sonrasi bagimsizlik Amman Urdun un bagimsizligindan bu yana hizli bir buyume ve kentlesme yasadigindan Araplarin bolgeye yerlesmeye baslamasi sonucu sehir nufusunun Cerkes orani su anda 5 civarindadir Ancak Urdun devleti Cerkeslerin tarihi hizmetlerini unutmamistir Cerkesler Cogunlukla hukumet burokrasisinde orduda ve istihbaratta calisiyorlar ve Urdun parlamentosunda ve yurutme organinda onemli olcude temsil ediliyorlar Kultur ve kimlikCerkes yerlesimciler cogunlukla Cerkes lehcelerini konusuyorlardi Ayrica zamanla Cerkesler arasinda asimile olan Abhazca ve Dagistan dilleri konusanlar da vardi Tarihsel olarak Cerkesler kendilerini Adige olarak tanimlarken Cerkes terimi tarihsel olarak Turkler Araplar Ruslar ve Avrupalilar gibi yabancilar tarafindan kullanilmistir Bugun Urdun Cerkesleri de dahil olmak uzere diaspora topluluklari her iki terimi de kullaniyor 1950 li yillardan baslayarak Cerkes etnik dernekleri ve genclik kulupleri surgun ve soykirim sirasinda cekilen acilar temali gosteriler duzenlemeye basladi ve bu Cerkes izleyicilerde siklikla duygusal tepkiler uyandirdi Sonunda gosteriler her yil duzenlenen Jerash Sanat Festivali de dahil olmak uzere onemli ulusal kulturel etkinliklerde Cerkes ve Arap karisik seyircilerin onunde yapildi Amman da Cerkes Yardimlasma Dernegi nin onunde 1958 1932 de Urdun un en eski hayir kurumu olan Cerkes Yardim Dernegi yoksullara yardim etmek ve Cerkeslere Kabardey Balkar ve Adige Cumhuriyeti ndeki universitelerde egitim gormeleri icin burs vermek amaciyla kuruldu 1944 yilinda kurulan Al Ahli Kulubu Cerkeslerin Urdun ve diger ulkelerdeki spor sosyal ve kulturel etkinliklere katilimini tesvik ederken 1993 yilinda Folklor Komitesi nin kurulmasi da Cerkes geleneksel sarki ve dansinin desteklenmesine yardimci oldu Bugun Urdun deki Cerkes toplulugunun tahminen 17 si Cerkes dilini akici konusuyor kalan nufus ise belirli bir derecede bilgiye sahip Cerkesler Cecenlerle birlikte Urdun parlamentosunda anayasal olarak 3 sandalyeye sahipler Ancak Cerkesler ayni zamanda orantisiz sayida bakan da yetistiriyor Onemli insanlarSa id Mufti Urdun un 9 basbakani Amman in ilk belediye baskani Ismael Babouk Emanne Beasha sarkici Toujan el Faysal siyasetci ve insan haklari aktivisti Urdun parlamentosunun ilk kadin uyesi Hashem Akhagha Col Kuvvetleri Orgutu nun Ortadogu daki ilk MMA sampiyonu Ahmad Husni Hatuqey Genel Istihbarat Mudurlugu nun mevcut generali Urdun Tumgeneral Ibrahim Pasa Othman Kashoqa Urdun Kraliyet Hava Kuvvetlerinin 1 komutani 1956 1962 Samu Olayi Kahramani Korgeneral Ihsan Pasa Shurdom Urdun Kraliyet Hava Kuvvetleri nin 9 komutani 1983 1993 Hawker Avcisi Jet Avci Ucagi hala Urdun un Amman kentindeki Sehitler Aniti nin girisinde sergileniyor Tumgeneral Awni Pasha Belal Urdun Kraliyet Hava Kuvvetleri nin 10 komutani 1993 1994 Kraliyet ozel kuvvetlerinin eski komutani Tumgeneral Kheiredin Hakouz Bghane Tumgeneral Huseyin Pasa Ahmad Shodash Shapsugh Urdun Kraliyet Hava Kuvvetlerinin 16 komutani 2006 2010 Tumgeneral Mansur Pasa Hakouz Bghane Sapsugh guney bolgesi komutani Moskova Merkez Bolge Askeri Atasesi Komutani Rusya Urdun Ordusu Genel Mufettisi Tumgeneral Izzet Pasa Kandur Urdun kamu guvenligi mudurlugunun 9 komutani 1969 1970 Korgeneral Enver Pasa Muhammed Urdun kamu guvenligi mudurlugunun 12 komutani 1971 1976 Tumgeneral Mamoun Pasha Khalil Ha opsh Urdun kamu guvenligi mudurlugunun 14 komutani 1979 1981 Korgeneral Muhammed Pasa Idris Dodokh Urdun kamu guvenligi mudurlugunun 15 komutani 1981 1984 Korgeneral Thyab Pasha Yousef Urdun kamu guvenligi mudurlugunun 16 komutani 1984 1985 General Tahseen Pasha Shordum Urdun kamu guvenligi mudurlugunun 22 komutani 2002 2004 General Tarik Pasa Ala Eddin Berzeg Urdun Genel Istihbarat Dairesi nin 7 komutani Mohydeen Izzat Quandour Yazar entelektuel film yapimcisi ve yonetmeni ve muzisyen Amjad M Jaimoukha En etkili Cerkes yazar ve yayincilardan biri Kitaplari arasinda sunlar bulunmaktadir Cerkesler Bir El Kitabi RoutledgeCurzon Londra ve New York 2001 Cecenler Bir El Kitabi Routledge Londra ve New York 2005 Cerkes Kulturu ve Folkloru Bennett ve Bloom Londra 2010 Parlons tcherkesse lehcete kabarde L Harmattan Paris 2009 Hana Hussien Naghawi Urdun de insaat muhendisligi alaninda profesor pozisyonuna layik gorulen ilk kadin Kaynakca ImmiSoft Integration Research Institute Ingilizce 23 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2020 McNeil Sam Jordan royals Circassian guards a symbol of thriving minority www timesofisrael com Ingilizce 26 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Haziran 2020 Izrajlskij sajt IzRus 30 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2013 Zhemukhov Sufian 2008 Circassian World Responses to the New Challenges PDF PONARS Eurasia Policy Memo No 54 2 19 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Mayis 2016 Sawaie Mohammed 30 Mayis 2011 Jordan Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics Ingilizce Brill doi 10 1163 1570 6699 eall eall com vol2 0064 4 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 4 Subat 2022 Al Wer Enam 14 Temmuz 2008 The Arabic speaking Middle East Ingilizce De Gruyter Mouton doi 10 1515 9783110184181 3 9 1917 ISBN 978 3 11 019987 1 30 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Kasim 2023 a b c Hamed Troyansky 2017 a b c Hanania 2018 a b c d e Shami 2009 a b c d e f g h i j Rogan 1999 a b c d e f Shami 1994 a b Hamed Troyansky 2018 a b Rogan 1994 a b Szawlowski Mark 19 Eylul 2019 Circassians in Jordan The Business Year 4 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Temmuz 2020 Middle East Jordan The World Factbook Central Intelligence Agency www cia gov 27 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Haziran 2020 KaynakcaHamed Troyansky Vladimir 2017 Circassian Refugees and the Making of Amman 1878 1914 International Journal of Middle East Studies 49 4 605 623 doi 10 1017 S0020743817000617 Imperial Refuge Resettlement of Muslims from Russia in the Ottoman Empire 1860 1914 Tez Stanford CA Stanford University 2018 Hanania Marwan D 2018 From Colony to Capital Reconsidering the Socio Economic and Political History of Amman 1878 1928 Middle Eastern Studies 55 1 21 doi 10 1080 00263206 2018 1505612 Rogan Eugene L 1994 Bringing the State Back The Limits of Ottoman Rule in Jordan 1840 1910 Tell Tariq Ed Village Steppe and State The Social Origins of Modern Jordan Londra British Academic Press ISBN 1 85043 829 3 r eksik soyadi1 yardim Rogan Eugene L 1999 Frontiers of the State in the Late Ottoman Empire Transjordan 1850 1921 Cambridge Cambridge University Press ISBN 0 521 66312 1 Shami Seteney Temmuz 1994 Displacement Historical Memory and Identity The Circassians in Jordan Center for Migration Studies Special Issues 11 4 189 201 doi 10 1111 j 2050 411X 1994 tb00807 x Shami Seteney 2009 Historical Processes of Identity Formation Displacement Settlement and Self Representations of the Circassians in Jordan Iran amp the Caucasus 13 1 141 159 doi 10 1163 160984909X12476379008160 daha fazla okumaAbujaber Raouf 1989 Pioneers Over Jordan The Frontiers of Settlement in Transjordan 1850 1914 Londra I B Tauris ISBN 1 85043 116 7 Ethnicity and Leadership The Circassians in Jordan Tez Berkeley University of California 1982 Circassians Special Niche in Jordan Cossacks Seem out of Place in Arab Palace Los Angeles Times 17 May 1987 The Circassians in Jordan at circassianworld com Maintenance of the Circassian language in Jordan